Урок – путешествие «Олимпийские игры в древности и сегодня» (урок на якутском языке для 5 класса якутской школы)
Составитель: Николаева Мария Алексеевна, учитель истории и обществознания МБОУ «Харбалахская СОШ имени Н.Г.Золотарева-Якутского» Верхневилюйского района РС(Я)
Класс: для 5 класса
Тип урока:
Форма урока: урок-путешествие.
Цели урока:
Предметные: пополнить знания учащихся о древней истории, актуальных по сегодняшний день Олимпийских игр.
Воспитательные: формирование исторического сознания, умение работать в коллективе, слышать ответы товарищей.
Универсальные учебные действия: развивать у обучающихся способность устанавливать взаимосвязь между историческими явлениями и современностью, умения обучающихся самостоятельно оценивать значение исторических событий; способствовать развитию у обучающихся коммуникативных навыков при работе в группах, групповое сотрудничество, отстаивание своего мнения, принятие другого, отличительного от своего мнения (Мнения одноклассников).
Методы и приёмы обучения: исследовательский, элементы технологии проблемного обучения, частично-поисковый, объяснительно-иллюстративный, работа в группе, опрос, дискуссия.
Оборудование и учебные материалы:
Технические: мультимедийный проектор, экран, ноутбук, раздаточный материал доска, мел.
План урока
Организационный момент (2 мин)
Формулирование темы и цели урока (2 мин)
Изучение новой темы (10 минут)
Путешествие по станциям (15-16 минут)
Дискуссия (10 минут)
Рефлексия (5 минут)
Ход урока:
на №1 слайд эмблема урока/ эпиграф урока:
Олимпийские кольца и молния Зевса / раз в четыре года по городам Эллады разносилась весть «Все в Олимпию! Священный мир объявлен, дороги безопасны! Да победят сильнейшие!»
Организационный момент(2 мин).
Здравствуйте, ребята! У нас с вами сегодня не совсем обычный урок. С помощью выбора жетонов класс разделяется на группы: «Историки», «Математики», «Литературоведы», «Художники».
И чтобы начать наше сегодняшнее занятия, попрошу вас посмотреть на экран. И, скажите мне ,пожалуйста, что вы видите перед собой?
Формулирование темы, цели урока. (2 мин)
Ребята! Сегодня у нас с вами урок-путешествие. А вот куда мы отправимся, вы догадайтесь сами из того что вы увидели на экране.
Я приглашаю вас в путешествие по древнейшей стране Греции, современной Англии и сегодняшней России, по городам: Олимпия, Лондон и Сочи. Если вы ответите правильно, на вопрос «Что объединяет эти города?» то мы определим тему сегодняшнего урока. («Олимпийские игры в древности и сегодня»)
Изучение новой темы. (10 минут)
Ррассказ учителя о Дрених Олимпийских играх (когда начались, по каким видам спорта соревновались) с помощью слайда.
Путешествие по станциям.
Задания «Историкам»
Тиэкиһи ааҕыҥ уонна бэриллибит боппуруостарга эппиэттээҥ. Өссө ханнык боппуруостарга хоруй биэриэххэ сөбүн булуҥ.
Боппуруос | Хоруй |
Олимпийскай оонньуу хас сыллаахха тэриллибитэй? | |
Ханнык ыраахтааҕы олимпийскай оонньууну суох гыммытай? | |
Аныгы Олимпийскай оонньууну ким олохтообутай? | |
1924 cыл туох сыла эбитий? | |
Былыргы уонна аныгы Олимпийскай оонньуулар сүрүн уратыларын бэлиэтээҥ? | |
| |
| |
Олимпийскай оонньуу историята
Олимпия куорат Пелопоннес хотугулуу-арҕаа өттүгэр, Алфей өрүс уонна кини салаата Кладеон үрэх икки ардыларыгар турара. Билиҥҥи Греция арҕаа эҥээригэр, Афина куораттан 150 км-нэн арҕаа диэкки турара.
Бастакы Олимпийскай оонньуу б.э.и. 776 сыллаахха буолбута. Олимпия диэн куоракка буоларын иһин Олимпийскай оонньуу диэн ааттаммыт.
Греция полистарыттан, холуонньатыттан барытыттан сүүһүнэн кыттааччы, тыһынчанан көрөөччү мустара. Күрэхтэһиигэ көҥүл грек барыта кыттара (Раб эрэ кыттыбат эбит). Ол эрээри дьахтар кыттааччы да, көрөөччү да буолара көҥүллэммэтэ. Олимпийскай оонньуу Зевс таҥараҕа аналлааҕа, онон эр дьон эрэ бырааһынньыгынан ааҕыллара. Олимпийскай оонньуу кэмигэр сэрии буолара бобуллар этэ.
Олимпийскай оонньуу 5 күн устата буолара. Бастакы күн сиэртибэ уонна андаҕар биэрэр күн буолара. Онтон үс күн күрэхтэһии ытыллара. Бэһис күҥҥэ наҕараада туттарыы буолар эбит. Былыр Олимпиада кыайыылаахтарыгар олива лабаата веногу төбөлөрүгэр кэтэрдэллэрэ.
Тыһынчанан сыллар устата Олимпийскай оонньуулар ыытыллыбттар. Онтон итэҕэл уларыйбытын кэннэ биһиги эрабыт 394 сылыгар Феодосий I диэн ыраахтааҕы Олимпийскай оонньуулары бобон кэбиспит. Бу кэннэ Олимпийскай оонньуу ыытыллыбат буолбут.
Онтон 1889 сыллаахха Пьер де Кубертен диэн Франция барона былыргы Олимпийскай оонньуулар курдук аан дойдуга оонньуулары тэрийиэҕиҥ диэн тыл көтөхпүтэ. Кини өҥөтүнэн 1896 сыллаахха (муус устар 6-15 к8ннэригэр) Афины куоракка аныгы Олимпийскай оонньуу аан маҥнай ыытыллыбыта. Манна 14 дойдуттан 241 киһи күөн көрсүбүттэрэ.
1908 сыллаахха Олимпийкай оонньууга хаҥкыһыттар күрэхтэспиттэрэ. Онтон 1920 сыллаахха хоккей эбиллэн биэрбитэ. Кыһыҥҥы олимпийскай оонньуу сайыҥҥыттан туспа аан маҥнай 1924 сыллаахха ыытыллыбыттара. Кыһыҥҥы оонньуулар сайыҥҥы оонньуулары кытта биир сылга буолара, онтон 1994 сыллаахтын кыһыҥҥы оонньуулар буолар кэмнэрэ икки сылынан сыҕарыйан бэриллибитэ.
Кыһыҥҥы оонньуулар 10 күн ыытыллыллар, онтон сайыҥҥылар – 15.
Билигин олимпийскай оонньууларга кыайыылаахтар мэдээлинэн на5араадаланаллар, биир көрүҥҥэ үс миэстэ көрүллэр.
Лондоҥҥа 2012 сыллаахха буолбут Олимпийскай оонньууга 204 дойду кыттыыны ылбыта, онтон Сочига буолбут Олимпийскай оонньууга 88 дойду.
Задания «Литературоведам»
Бэриллибит мифтэри ааҕыҥ, кылгастык кэпсиирдии бэлэмнэниҥ. Сүбэлэһэн баран ханнык миф эһиги санааҕытыгар дьиҥнээххэ Олимпияда тэриллибитигэр чугас дии саныыргытын быһаарыҥ.
Олимпийскай оонньуу хайдах төрүттэммитин туһунан 1 номох.
Былыр-былыр Аан дойдуну Зевс аҕата Крон тойон таҥара салайан олорбут. Кини кэргэнэ Рея хотун таҥара эбит.
Крон былааһын төрөппүт оҕолоро былдьыахтара диэн билгэлээбиттэр. Ол иһин Рея оҕолонно даҕаны Крон биир-биир ыйыстан иһэр эбит. Ити курдук хаҕыс майгылаах аҕа баһылык биэс оҕотун ыйыстыбыт. Онтон дьэ, кыра уол Зевс төрөөбүт. Рея оҕотун аһынан, Кроҥҥа кыһыл оҕо оннугарньолбуһах тааһы суулаан биэрбит. Крон албыны билбэккэ, ол тааһы ыйыстан кэбиспит.
Зевс ситэн-хотон, эр хаанын ылан баран, аҕатыгар аптаах утаҕы иһэрдибит. Онуоха Крон ыйыстыбыт оҕо таҥараларын биир-биир төттөру өҕүйэн таһаарбыт. Ити кэннэ уолаттар аҕаларын кытары былаас иһин дьаныардаах охсуһуулара саҕаламмыт. Зевс аҕатын кыайан баран, ол өйдөбүлһгэр Олимпия сиригэр куруук атлеттар күрэхтэрин ыытарга соруйбут.
Олимпийскай оонньуу хайдах төрүттэммитин туһунан 2 номох.
Пелопаннес хотугулуу-арҕаа өттүгэр Алфей өрүс хочотугар Писы диэн куорат Эномай диэн ыраахтааҕылааҕа. Эномай Гиподамия диэн олус кыраһыабай кыыстааҕа. Бу кыыһы Пелопс диэн Зевс сиэнэ көрөөт таптаабыт уонна Эномай ыраахтааҕыга кыыһын кэргэн кэпсэтэ кэлбит.Эномай кыыһын кэргэн биэриэн баҕарбата, Эномайга кыыһыҥ кэргэнэ эйигин өлөрүө диэн билгэлээбиттэрэ. Эномай кыыһын кэргэн кэпсэтэ кэлбит киһи ахсаана элбэҕэ, ол иһин Эномай маннык усулуобуйаны толкуйдаабыта, Ким Эномайы көлөөскөнөн сырсыыга хоппут Гиподамияны кэргэн ылыаҕа, оттон хотторбут киһи төбөтүн быһыллыаҕа.
Пелопс киитэрэйдээн Эномайы хоторго санаммыт уонна Эномай буосаһытын Миртилы манньалаан Эномай көлөөскөтүн көлөһөтүн тутулун алдьаттарбыт. Эномай көлөөскөтүн көлүөһэтэ туллан, сууллан күрэххэ хотторбут.
Пелопс кыайан-хотон Писы куоракка кэлэн Гиподамияны кэргэн ылбыт, Писы куорат ыраахтааҕыта буолбут. Пелопс кыайыытын өйдөбүлүгэр Олимпия куоракка күрэхтэһии ыытар буолбут.
Олимпийскай оонньуу хайдах төрүттэммитин туһунан 3 номох.
Геракл алтыс хорсун быһыытын толорон – Авгий диэн Эллида ыраахтааҕытын сүөһү туруорар алааһын ыраастаан баран Олимпийскай оонньуулары олохтообут эбит. Авгий киһи ааҕан сиппэт сүөһүлээх, сылгылаах эбит. Геракл биир күн иһигэр бу Авгий алааһын ыраастыах буолбут, Авгий Геракл син биир сатаан биир күнүнэн ыраастыа суоҕа дии санаан сөбүлэспит уонна киниэхэ баайын 1/10 (уон гыммыт биирин) биэриэх буолбут.
Бу алааһы эргийэ турар истиэнэни Геракл икки утарыта турар өттүттэн алдьатан Алфей өрүс уутунан суураттарбыт. Өрүс уута алааһы биир күнүнэн ыраастаан ааспыт, онтон Геракл истиэнэни төттөрү туруорбут. Геракл Авгийга наҕараадатын көрдүү кэлбитигэр ыраахтааҕы киниэхэ тугу да биэрбэтэх уонна үүрэн ыыппыт.
Геракл Эллида ыраахтааҕытыгар кытаанахтык иэстэспитэ. Геракл Авгий баайын-дуолун (сылгытын-сүөһүтүн) Олимп таҥараларыгар сиэртибэлээбит уонна Олимпийскай оонньууну тэрийэн ыыппыта. Онтон ылата Олимпийскай оонньуу ҥ сыл буола-буола, Геракл оливаны олордон толорбут көнө сиригэр ыытыллар буолбута.
Задания «Математикам»
Тиэкиһи ааҕыҥ уонна бэриллибит суоту толоруҥ.
Олимпийкай оонньуу төрүттэниэҕиттэн хас сыл ааспытый?
Хас сыл ыытыллан баран тохтотуллубутуй Олимпийскай оонньуу?
Хас сыл устата Олимпийкай оонньуу ыытыллыбатаҕый?
Маҥнайгы аныгы Олимпийскай оонньууттан хас төгүл элбэх дойду Сочи, Лондон Олимпийскай оонньууларыгар кыттыбытый?
Кыһыҥҥы оонньуу тэриллибитэ хас сыл буолбутуй?
Пьер де Кубертен аан маҥнай Олимпийкай оонньуу тэрийиэх диэн тыл көтөҕүөҕүттэн хас сыл ааспыт эбитий?
Былыргы Олимпийскай оонньуу аныгы Олимпийскай оонньуу хас төгүл кылгастык буолар эбитий?
Олимпийскай оонньуу историята
Олимпия куорат Пелопоннес хотугулуу-арҕаа өттүгэр, Алфей өрүс уонна кини салаата Кладеон үрэх икки ардыларыгар турара. Билиҥҥи Греция арҕаа эҥээригэр, Афина куораттан 150 км-нэн арҕаа диэкки турара.
Бастакы Олимпийскай оонньуу б.э.и. 776 сыллаахха буолбута. Олимпия диэн куоракка буоларын иһин Олимпийскай оонньуу диэн ааттаммыт.
Греция полистарыттан, холуонньатыттан барытыттан сүүһүнэн кыттааччы, тыһынчанан көрөөччү мустара. Күрэхтэһиигэ көҥүл грек барыта кыттара (Раб эрэ кыттыбат эбит). Ол эрээри дьахтар кыттааччы да, көрөөччү да буолара көҥүллэммэтэ. Олимпийскай оонньуу Зевс таҥараҕа аналлааҕа, онон эр дьон эрэ бырааһынньыгынан ааҕыллара. Олимпийскай оонньуу кэмигэр сэрии буолара бобуллар этэ.
Олимпийскай оонньуу 5 күн устата буолара. Бастакы күн сиэртибэ уонна андаҕар биэрэр күн буолара. Онтон үс күн күрэхтэһии ытыллара. Бэһис күҥҥэ наҕараада туттарыы буолар эбит. Былыр Олимпиада кыайыылаахтарыгар олива лабаата веногу төбөлөрүгэр кэтэрдэллэрэ.
Тыһынчанан сыллар устата Олимпийскай оонньуулар ыытыллыбттар. Онтон итэҕэл уларыйбытын кэннэ биһиги эрабыт 394 сылыгар Феодосий I диэн ыраахтааҕы Олимпийскай оонньуулары бобон кэбиспит. Бу кэннэ Олимпийскай оонньуу ыытыллыбат буолбут.
Онтон 1889 сыллаахха Пьер де Кубертен диэн Франция барона былыргы Олимпийскай оонньуулар курдук аан дойдуга оонньуулары тэрийиэҕиҥ диэн тыл көтөхпүтэ. Кини өҥөтүнэн 1896 сыллаахха (муус устар 6-15 к8ннэригэр) Афины куоракка аныгы Олимпийскай оонньуу аан маҥнай ыытыллыбыта. Манна 14 дойдуттан 241 киһи күөн көрсүбүттэрэ.
1908 сыллаахха Олимпийкай оонньууга хаҥкыһыттар күрэхтэспиттэрэ. Онтон 1920 сыллаахха хоккей эбиллэн биэрбитэ. Кыһыҥҥы олимпийскай оонньуу сайыҥҥыттан туспа аан маҥнай 1924 сыллаахха ыытыллыбыттара. Кыһыҥҥы оонньуулар сайыҥҥы оонньуулары кытта биир сылга буолара, онтон 1994 сыллаахтын кыһыҥҥы оонньуулар буолар кэмнэрэ икки сылынан сыҕарыйан бэриллибитэ.
Кыһыҥҥы оонньуулар 10 күн ыытыллыллар, онтон сайыҥҥылар – 15.
Билигин олимпийскай оонньууларга кыайыылаахтар мэдээлинэн на5араадаланаллар, биир көрүҥҥэ үс миэстэ көрүллэр.
Лондоҥҥа 2012 сыллаахха буолбут Олимпийскай оонньууга 204 дойду кыттыыны ылбыта, онтон Сочига буолбут Олимпийскай оонньууга 88 дойду.
Задания «Художникам»
Урок саҕаланыытыгар экраҥҥа көстүбүт былыргы Олимпия куорат уонна стадион хартыынатын санааҥ, бэриллибит тиэкиҺи ааҕыҥ уонна Олимпия стадионун бэйэҕит хайдах өйдөөбүккүтүн уруһуйдаан көрдөрүҥ.
Стадион уопсай уһуна 212 м, туората 32 м. Сүүрэр, күрэхтэһэр миэстэтин уһуна 192,27 м, туората 10 м. Стадиоҥҥа кииригэ (таһыгар) алтантан кутуллубут Зевс статуялара тураллара. Киирэр аан арка быһыытынан оҥоһуллара. Стадиоҥҥа киирэ түһээти кытта спортсменнар сынньаналларыгар миэстэ баара. Стадион хотугу өттүгэр Деметра богиня алтаря турар. Соҕуруу өттүгэр судьуйалар олорор миэстэлэрэ турар.
Задания в группах выполняются 7 минут, и по 2 минуты дается группам защитить выполненные задания
Дискуссия. (10 мин)
Показ слайдов и рассказ учителя о призерах-якутян Олимпийских игр.
Мы подводим итог. А сейчас я приглашаю вас на дискуссию.
Вопросы: Чем современные Олимпийские игры отличаются от Олимпийских игр Древней Греции? Какие олимпийские игры, по вашему, более интересными? Какие из видов спорта древних Олимпийских игр можно добавить в современные.
Рефлексия (5 мин)
С каким настроением вы пришли сюда? С ожиданием чего?
- что вы узнали нового? Принесло ли вам пользу участие в игре?
- что именно вызвало у вас наибольшие затруднения?
- С каким настроением вы уходите отсюда? Что особенно понравилось? Что из увиденного хотелось бы испытать в собственной практике?
Свое отношение к уроку обучающиеся покажут по смайликам(печальный, радостный, без эмоций), которые уже стоят на уголках парт