Қазақ-жоңғар соғыстары

Сабақ тақырыбы:

Біртұтас халық жасағының ұйымдастырылуы

Зерттеу сұрағы: Неліктен Ордабасы ел бірлігінің нышаны болды?

Мерзімі:

Сынып: 8 (7)

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

Оқу мақсаты:

7.3.1.2 – Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау;

7.3.1.1 – Қарақұм және Ордабасы құрылтайларының халықты жоңғар басқыншылығына қарсы жұмылдырудағы рөліне баға беру

Сабақ мақсаттары

Қарақұм мен Ордабасы құрылтайлардың нәтижелерін анықтау

Бағалау критерийлері

• Қарақұм мен Ордабасы құрылтайларын өткізудің маңыздылығын негіздеу

Тілдік мақсаттар

Қарақұм мен Ордабасы құрылтайларын өткізудің себептерін түсіндіру (сөйлеу дағдылары);

Тарихи деректермен жұмыс жасайды (оқылым дағдылары);

Делают заметки (жазылым дағдылары).

Пәндік лексика мен терминология:

Жоңғар хандығы, құрылтай, қонтайшы, ойрат, қалмақ, жұт, торғауыттар, «Ақтабан шұбырынды», батыр, жекпе-жек.

Диалог құруға /жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

Жоңғар шапқыншылығының себебі...

Жоңғар шапқыншылығының өнеркәсіпке/экономикаға/мәдениетке әсері....

Аңырақай шайқасының тарихи маңызы зор, өйткені....

Бұланты шайқасының маңызы..

Ордабасындағы құрылтайдың маңызы...

Маңызды өзгерістер/жетістіктер...

Бұл оқиға/өзгеріс тарихи маңызды болды , өйткені...

Құндылықтарды дарыту

Азаматтылықты, патриотизм сезімін, ұлттық сана-сезімді тәрбиелеу, қоғам мүдделеріне қызмет етуге дайын болуға жетелеу. Айналадағы адамдарды құрметтеу, топтық және жұптық жұмыс барысындағы оқушылар арасындағы ынтымақтастық дағдыларын, академиялық адалдықты қалыптастыру.

Пәнаралық байланыстар

Қазақ әдебипеті, география (оқушылар картада шайқастардың өткен жерін анықтап, белгілейді)

Применение ИКТ

Интернет ресурстарын, бейнематериалдарды қолдану

Бастапқы білім

Оқушылар ең алғашқы ірі әрі айтулы қазақ-жоңғар шайқасының бірі 1643 жылы орын алған Ордабұлақ шайқасы екенін, және жоңғардарға қары қол бастаған Жәңгір хан болғанын біледі.Алдыңғы сабақтардан оқушылар XVIII ғасырдағы Қазақ хандығының ішкі, сыртқы жағдайын және жоңғар шапқыншылығының себебін біледі.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

Б Өткен сабақтарда алған білімдерді өзектендіру.

Келесі сұрақтар аясында оқушылармен талқылау ұйымдастырыңыз:

1. Қазақ-жоңғар қатынастарының шиеленісуіне не түркі болды?

2. Орбұлақ шайқасы туралы айтып беріңіз, ондағы жеңістің маңызы қандай?

3. «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» кезеңнің тарихи сабағы қандай деп ойлайсың?

Т Топта оқушылар қазақ-жоңғар қатынастары туралы 10 факт жазып алады.

1. Басқа топпен өздерінің фактілерімен алмасады

2. Жағымды және жағымсыз фактілерді анықтап, + және – белгілерімен ажыратады

Одан кейін әр топ 10 фактілердің ішінен ең маңызды 3 анықтап, өз таңдауларын негіздейді.

Ж Жоңғар шапқыншылықтарына қатысты «сюжеттік кестені» толтыру

Сабақтың ортасы

Зерттеу мен талдау

Б/ТДеректермен жұмысты ұйымдастырыңыз (Қосымша 1)

Мәтіннің «пирамидасын» толтырыңыз.

1. Дерек не туралы.

2. Негізгі тарихи оқиғалар.

3. Негізгі тарихи тұлғалар.

4. Сіздің қорытындыларыңыз

5. Өзінің жеке пікіріңіз.

Қазақстан тарихы. Көне заманнан бүгінге дейін. Бес томдық. 3 том. – Алматы: Атамұра, 2010.

Бес ғасыр жырлайды. 1 том. А., 1984, 110-б, Қобландин Қ. И. Ер есімі – ел есінде// Қазақ халқының 18 ғасырдың бірінші жартысында өз бостандығы мен тәуелсіздігі үшін азаттық күресі. Целиноград, 1991.

Встречи на границах.

Российско-казахстанский проект http://www.nlrk.kz/page.php?page

_id=795&lang=1&menu_id=790

http://e-history.kz/kz/scorm/course/231

С. А. Едилханова. Казахско – джунгарские взаимоотношения в 17 – 18 вв. Дайк – пресс, 2005

Моисеев В.А. Джунгарское

ханство и казахи в XVII-

XVIII вв. – А: Гылым, 1991.

http://www.nlrk.kz/

Сабақтың соңы

Б «Неліктен Ордабасы ел бірлігінің нышаны болды?» тақырыбына қатысты эссе жазу.

Эссе жазудың критерийлері:

• Максималды 500 сөз

• Нақты құрылым мен эссенің логикасы

• Нақты аргументация

• Зерттеу сұрағына қатысты жеке позиция.

Қосымша ақпарат

Дифференциациялап оқыту – Оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?

Бағалау – Оқушылардың білімін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-ны қолдану

Құндылықтармен байланыс

(тәрбие элементі)

Коммуникативті дағдыларын дамыту мақсатында құрылған топтар/жұптар қабілеті төмен оқушыларды қабілеті жоғары оқушылардың қолдау көрсетуін меңзейді. Мұғалім талқылау үрдісі кезінде барлық оқушылардың бірегей қатысуын қадағалау тиіс.

Дәйекті дәлелдерге ғана негізделген қорытындыға жетудің мағынасының мәні, сыныптағы қабілеті төмен оқушы дәлелдерге негізделе отырып кем дегенде өзінің ойын білдіре алады, ал қабілеті жоғары оқушы тәуелсіз, негізгі жауап береді. Сабақтың әр кезеңі жасырын дифференциацияны көздейді.

Қабілеттері жоғары оқушылар Қарақұм мен Ордабасы құрылтайларының маңыздылығын негіздей алады. Нақты мысалдар келтіріп, себеп-салдарлық байланысты түсіндіре алады. Оқушылардың көбінде құрылтайлардың барысын сипаттауға қабілеттері бар.

Топтар арасында жұмыс жасау, талқылауды тыңдау немесе талқылауға көмек беру, қажетіне қарай топтар немесе жеке оқушыларға қолдау көрсету.

Оқушылардың денсаулығын қолдау мақсатында, қажеттілігіне қарай дене шынықтыру минутын ұйымдастыру.

Рефлексия

Сабақ мақсаты/оқу мақсаты қаншалықты жүзеге асты? Бүгін оқушылар нені үйренді? Оқыту ортасы қандай болды? Дифференциациялап оқыту өз мәнінде жүзеге асты ма? Өз уақытымды ұтымды пайдалана алдым ба? Жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бос орынды өз сабағыңызға рефлексия жүргізу үшін пайдаланыңыз. Сабағыңызға қатысты сол жақ бағанда келтірілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Қорытынды бағалау

Ең жақсы өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (оқытуға және үйренуге қатысты)

1:

2:

Қандай екі нәрсе немесе тапсырма сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (оқытуға және үйренуге қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар туралы келесі сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпаратты білдім?