kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Қазақстан жүздері

Нажмите, чтобы узнать подробности

Қазақстан жүздерінің шығу тарихы. Қазақ халқының этникалық құрамы.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Қазақстан жүздері»


Солтүстік Қазақстан облысы

Петропавл қаласы

«Спортқа дарынды балаларға арналған мамандандырылған

Солтүстік Қазақстан облыстық мектеп- интернаты»_КММ____

Тарих-география пәнінің мұғалімі

Нургожина Бикеш Акимжановна


10 сынып.

Қазақстан тарихы


Сабақтың тақырыбы: § 12. Қазақ жүздерінің шығуы , қазақ халқының этникалық құрамы.

Сабақтың мақсаты:

  • «Қазақ» сөзінің шығуы мен мағынасы туралы ғалымдардың ой-тұжырымдары мен деректері «Алаш» атауының мағынасы, жүздердің пайда болуы туралы айту.

  • Білімді, ұлтжанды азамат тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас

Әдісі: интерактивті

Сабақтың көрнекілігі:

        1. карта

        2. Тірек-сызба, суреттер, кестені пайдалану.

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі

  • Оқу құралын тексеріп түгелдеу

  • Оқушылар зейінін сабаққа аудару

Көрнекілік: карта, суреттер, сызба, кесте пайдалану.

Үй тапсырмасын сұрау: « Қарлы кесек » ойыны

Сұрақтар :

1.Этникалық бірлестіктің үш түрі: Ру-тайпа ,Халық, Ұлт

2.«Қазақ» сөзі этникалық мағынаға ие бола бастады – XIV ғасырдан бастап

3..Жәнібек пен Керей сұлтандар Әбілқайыр хандығынан қазақ аталып жүрген тайпалармен бөлініп көшкенде оларға алғаш рет тағылған ат «Өзбек-қазақ»

4.Қазақ халқының құрылуына байланысты «қазақ» атауы біржолата этникалық сипатқа ие болды –

XV ғ-ң II-ші жартысында

5.Қазақ халқының, қазақ жүздерінің пайда болуы жайында айтылатын аңыздардың бірі Алаша хан

6.Қазақ халқының ұраны – «Алаш»

7.Кейбір шежірелерде қазақ атауының орнына қолданылады – «Алаш»

8.Қазақ тілінің дамуына қандай тілдерықпал етті? Щумер тілі , түркі тілідері

9.«Қазақ» деген сөз қандай мағананы білдіреді? « Еркін , кезбе»

Сабақтың барысы: 1 « Ой қозғау»

« Жүз», «Тармақ» , «Алаш » , «Мықты» , «Ру» , «Этника », «Одақ »

Оқушыларға мына сөздерді оқып . Бұл сөздер нені білдіреді , қалай ойлайсыңдар? (жауаптарын тыңдау)

Сабақтың тақырыбын табу : Қазақ жүздерінің шығуы , қазақ халқының этникалық құрамы.

( Оқушыларға дәптерге жазғызу. Күні , сабақ тақырыбы, жоспарын )

Жаңа сабақтың жоспары:

  1. «Қазақ» сөзінің шығу тегі.

  2. «Алаш» атауының мағынасы.

  3. Жүздердің пайда болуы.

      1. Кестемен жұмыс

«Қазақ» сөзінің шығуы туралы көптеген ғалымдардың пікірі бар, осы кестені пайдаланып, оқушыларға тапсырма беріп, пікірлерін білу қажет. Бұл сөздердің қай кездерге байланысты айтылғанын анықтау.

Қытай деректерінде


Бұл тайпалардың Монғолияның алыс түкпірінен Әмудария мен Сырдария бойында өмір сүргенін көрсетеді.


А.А.Семенов

Арба немесе үймені қыпшақтар пайдаланған, кейбір ғылыми пікірлерде «хазар» мен «қазақ» сөздерінің төркіні бір дейді. Оған «қаз», «қас» деген сөздердің шығуын дәлел етеді.

Академик В.В.Радлов

«Қазақ» сөзінің мағынасы тәуелсіз, ерікті адамдар деп жазады.

А.А.Самойлович, Ш.Құдайбердиев

«қазақ» сөзінің мағынасы өз алдына ел болып, еркін жүрген халық деп жазады.

Ш.Ш.Уалиханов

«қазақ» өте қадірлі сөз, күшті, мықты, шабытты дегенді білдіреді дейді.

Т.Жанұзақогв

«қазақ» сөзінің бірінші бөлігі-«қаз», «қас»- Орал, Алтай, Кавказ, т.б. түркі тілдер тобында «еркін», «ер», «жігіт», «кісі» деген мағынаны білдіретінін дәлелдеген.

Н.Мыңжанұлы

Атақты «Алтын тас» кітаптарын «Күлтегін», «Тоныкөк» түркі жазуларында кездесетін «қазғану», «қазғандүк», «қазған тұтқын», «қазғанмасар» деген етістіктер «қажырлы қайрат жұмсау», «күресу», «талпыну» «еркіндікке ұмтылу», «ерлік істеу», «табысқа қол жеткізу» деген мағынада деп түсіндіреді.

М.Х.Дулати

Жәнібек пен Керей өздерінің еркіндіктері үшін күресіп, жеке ел болуға талпынған кезде қазақ деген ат танылған дейді.


Қазақ жүздерінің пайда болуын аңыз негізінде сызба арқылы түсіндіруге болады.

Аңыздағы үш аймақ Шыңғыстың үш баласының Жошы, Шағатай және Үгедей ұлыстарының-жері екенін айту . Сабақты қорытындылай келе, XVғасырдың 50-жылдары Керей мен Жәнібектің Қазақ хандығын құруы қазақ халқының қалыптасуында негізгі рөл атқарғанын, Қазақстанда халық болып қалыптасудың өзі екі мың жылға жуық мерзімді алғды..

Қазақ жүздерінің шығу тарихы

Қадір



Қазақ



Ақарыс Бекарыс Жанарыс

Ұлы жүз Орта жүз Кіші жүз

3 Тапсырма: Постер

1 топ: Ұлы жүзге кіретін тайпалар , географиялық орны , ұраны.

2.топ: Орта жүзге кіретін тайпалар , географиялық орны , ұраны.

3.топ: Кіші жүзге кіретін тайпалар , географиялық орны , ұраны.

( Оқушылар постер жасап жан-жақты қорғайды. Қосыиша мәлімет білсе өз ойларын айту.)

4 тапсырма: Тарихи басқатырма

Мына сөздерден сөйлем құрау .Өз ойларын өлен жолдарымен жеткізу немесе эссе жазу. Қазақстанның келешегіне тілектерін білдіру.

Ірб ле , ріб манра Кідзсіуәлет мтрігеі Тнаөғол ле нхырати насепт зыажад

« Бір ел , бір арман » «Тәуелсіздік тірегім » « Толған ел тарихын таспен жазады »

Сабақты бекіту:

  • Алғашқы кезде « қазақ» атауының орнына қолданылған соз:

  • «Қазақ» сөзінің мағынасы нені білдіреді?

  • Қазақ халқының құрамына енген ру- тайпа өздерінің ен- танбаларын салған жартас:

  • Қазақ жүздері қашан пайда болды?

  • Қазақ халқының ұраны:

Сабақты аяқтау: « Атамыз Алаш , атымыз - қазақ , үш жүздің ұрпағымыз »

Бағалау: Топтар бір-бірін бағалайды. ( 1- 2,3 ) (2-1,3) (3-1,2)

Үйге тапсырма: § 12. Сұрақтарға ауызша жауап дайындау. Қосымша деректерді пайдаланып, «қазақ», «алаш», «жүз» сөздерінің шығуы жөнінде мәлімет даярлауды тапсыр


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: История

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 10 класс

Скачать
Қазақстан жүздері

Автор: Нургожина Бикеш Акимжановна

Дата: 07.12.2016

Номер свидетельства: 366728

Похожие файлы

object(ArrayObject)#854 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(171) "Разработка познавательно-развивающего конкурса по казахскому языку "Мені? Отаным - ?аза?стан" "
    ["seo_title"] => string(101) "razrabotka-poznavatiel-no-razvivaiushchiegho-konkursa-po-kazakhskomu-iazyku-mienin-otanym-k-azak-stan"
    ["file_id"] => string(6) "183535"
    ["category_seo"] => string(16) "nachalniyeKlassi"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "meropriyatia"
    ["date"] => string(10) "1425897875"
  }
}
object(ArrayObject)#876 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(48) "Қазақстан қалалары 3 класс"
    ["seo_title"] => string(29) "k_azak_stan_k_alalary_3_klass"
    ["file_id"] => string(6) "367003"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1481128300"
  }
}
object(ArrayObject)#854 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(45) "«Т?уелсіз елім-?аза?стан»"
    ["seo_title"] => string(29) "t-uielsiz-ielim-k-azak-stan-3"
    ["file_id"] => string(6) "266986"
    ["category_seo"] => string(16) "nachalniyeKlassi"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "meropriyatia"
    ["date"] => string(10) "1450280313"
  }
}
object(ArrayObject)#876 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(113) "Сынып са?атыны? та?ырыбы: «?аза?стан Республикасыны? р?міздері»"
    ["seo_title"] => string(56) "synypsagatynyntakyrybykazakstanriespublikasynynrmizdieri"
    ["file_id"] => string(6) "271542"
    ["category_seo"] => string(10) "literatura"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1451582796"
  }
}
object(ArrayObject)#854 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(46) "?аза?станны? т?уелсіздігі "
    ["seo_title"] => string(29) "k-azak-stannyn-t-uielsizdighi"
    ["file_id"] => string(6) "244354"
    ["category_seo"] => string(10) "vneurochka"
    ["subcategory_seo"] => string(11) "presentacii"
    ["date"] => string(10) "1445927635"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Проверка свидетельства