?аза? хал?ыны? хандары мен билері. ?аза? хал?ыны? ал?аш?ы хандары Керей мен Ж?нібек. ?асым хан ж?не оны? билігі. Т?уке хан "Жеті жар?ы". Абылай хан ж?не Кенесары хан билігі. ?аза? хал?ыны? ?ш биі: Т?ле би, ?азыбек би, ?йтеке би ж?не оларды? ?діл т?реліктері.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: ?аза? ханды?ыны? тарихында?ы ?аза? хандарыны? ел бас?аруда ж?ргізген саясаты, елді? бірлігі ?шін к?рескен билертуралы т?сіндіру;
Дамытушылы?: тарихи ?айраткерлерді? тарихи ролін аша білу, ?зіндік пікірін ?алыптастыру, белсенділік, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту;
Т?рбиелік: Ерлікке, отанс?йгіштікке т?рбиелеу, ?ара ?ылды ?а? жар?ан ?діл болу?а ж?не ?аза? ж?здеріні? басшыларыны? ?ызметтерін ?лгі етіп жастарды? бойына сі?іру.
«ТЕЖІ РА?ЖЫ» за?дар жина?ы ?ай хан кезінде шы?ты? (Т?уке хан)
НЕКЕРАСЫ хан ?аза?ты? нешінші ханы? (со??ы хан 1841-1847)
«С?йкестендіру тесті» ойыны
?аза? ханды?ы ??рылды А) Хан сайланды
?аза? ханды?ыны? негізін ?алады ?) Ж?нібекті? баласы
Шы??ыс ханны? ?рпа?ы Б) 1465 жыл
«Жеті жар?ы» В) Ж?нібек пен Керей
18 жасында елші бол?ан Г) Т?уке хан
?ш ж?зді? басын біріктірген хан Д) ?азыбек би
?асым хан Ж) ?йтеке би
«?арлы?аш би» атанды З) Т?ле би
Тарихи сына? хат.
15 ?асырды? екінші жартысында ??рыл?ан.....ханды?ыны? негізін ?алаушылар......... ?аза? ханы тек.......?рпа?тарынан сайланып отыр?ан. Ханды?ты? аума?ын ке?ейтіп, іргелі елге айналдыр?ан Ж?нібекті? баласы......хан. ?аза? ханды?ыны? тарихында ?ш ж?зді? басын біріктірген......хан. «Жеті Жар?ыны» жасау?а ?атыс?ан ?лы ж?зді? биі.......?з заманында данышпан болды. Ал ?азыбек би....ж?зді?, ?йтеке би...ж?зді? билері болды.
V. ?орытындылау, ба?алау. О?ушыларды? т?сінбеген с?ра?тарына жауап беру, саба?ты ?орытындылау. О?ушыларды? білімін ба?алау.
Просмотр содержимого документа
«?аза? хандары мен билері»
7.12.2015ж.
Сыныбы: 5 «а»
Пәні: Қазақстан тарихынан әңгімелер
Тақырыбы: §13. Қазақ хандары мен билері
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Қазақ хандығының тарихындағы қазақ хандарының ел басқаруда жүргізген саясаты, елдің бірлігі үшін күрескен билертуралы түсіндіру;
Дамытушылық: тарихи қайраткерлердің тарихи ролін аша білу, өзіндік пікірін қалыптастыру, белсенділік, шығармашылық қабілеттерін дамыту;
Тәрбиелік: Ерлікке, отансүйгіштікке тәрбиелеу, қара қылды қақ жарған әділ болуға және қазақ жүздерінің басшыларының қызметтерін үлгі етіп жастардың бойына сіңіру.
Қазақ хандығының құрылғанына биыл қанша жыл толып отыр?
Қазақ хандығының өрлеуіне үлес қосқан хан?
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
Жоспар:
Қазақ хандары
Қазақ билері
Қазақ хандығы 1465 жылы құрылды. Хандықтың алғашқы хандары Керей мен Жәнібек болды.
Хан – орта ғасырлардағы Қазақ мемлекетінің билеушісі, хандықтың басшысы.
Хан ел басқаруда сұлтандар мен билерден тұратын Хандық Кеңеске сүйенген.
Құрылтай – аса маңызды мәселелерді шешу үшін өткізілетін жиналыс.
«Топтастыру» стратегиясы
Шыңғыс хан ұрпағынан
Келіссөз жүргізіді сайланды Билік жүргізді
Әскерді басқарды, елді Хан Заңдар мен бұйрықтар
жаудан қорғады шығарды
Қазақ хандарының тарихы 1465-1847 жылдар аралығын қамтыды.
Керей хан 1465-1474
Жәнібек хан 1474-1480
Бұрындық хан 1480-1511 (Керейдің ұрпағы)
Қасым хан. «Қасым ханның қасқа жолы» (Жәнібектің баласы)
Хақназар хан 1538-1580 (Қасымның баласы)
Тәуекел хан 1582-1598
Есім хан 1598-1625
Жәңгір хан 1628-1652 (Есімнің баласы)
Тәуке хан 1680-1715 (Жәңгірдің баласы) «Жеті жарғы»
Кенесары 1841-1847 соңғы хан
Қазақ мемлекетінің саяси өмірінде билердің орны өте жоғары болды.
Төле би Әлібекұлы (1663-1756) Ұлы жүздің басшысы. 93 жасында қайтыс болып, Ташкентте жерленген.
Қазыбек би Келдібекұлы (1667-1764) Орта жүздің басшысы. Қазақ және Жоңғар мемлекеттірінің арасындағы бейбіт келісімді ұзаққа бекітуге қол жеткізді.
Әйтеке би Байбекұлы (1682-1766) Кіші жүздің басшысы. «Жеті Жарғы» заңдар жинағын құруға қатысқан.
IV. Жаңа сабақты бекіту.
«Тарихи бас қатырғыш» ойыны
АНХ дегеніміз кім? (орта ғасырлардағы Қазақ мемлекетінің билеушісі, хандықтың басшысы)
ДЫҚХАН ҢЕКСЕ аса маңызды мәселелерді шешу үшін өткізген жиналыс? (Құрылтай)
РЕКЕЙ хан қай жылдан бастап билік етті? (1465ж)
САҚМЫ хан тұсында жарық көрген заң жинағы? («Қасым ханның қасқа жол»)
«ТЕЖІ РАҒЖЫ» заңдар жинағы қай хан кезінде шықты? (Тәуке хан)
НЕКЕРАСЫ хан қазақтың нешінші ханы? (соңғы хан 1841-1847)
«Сәйкестендіру тесті» ойыны
Қазақ хандығы құрылды А) Хан сайланды
Қазақ хандығының негізін қалады Ә) Жәнібектің баласы
Шыңғыс ханның ұрпағы Б) 1465 жыл
«Жеті жарғы» В) Жәнібек пен Керей
18 жасында елші болған Г) Тәуке хан
Үш жүздің басын біріктірген хан Д) Қазыбек би
Қасым хан Ж) Әйтеке би
«Қарлығаш би» атанды З) Төле би
Тарихи сынақ хат.
15 ғасырдың екінші жартысында құрылған..........................хандығының негізін қалаушылар.................................................... Қазақ ханы тек......................................ұрпақтарынан сайланып отырған. Хандықтың аумағын кеңейтіп, іргелі елге айналдырған Жәнібектің баласы....................................хан. Қазақ хандығының тарихында үш жүздің басын біріктірген................................хан. «Жеті Жарғыны» жасауға қатысқан Ұлы жүздің биі..........................................өз заманында данышпан болды. Ал Қазыбек би.................жүздің, Әйтеке би................жүздің билері болды.
V. Қорытындылау, бағалау. Оқушылардың түсінбеген сұрақтарына жауап беру, сабақты қорытындылау. Оқушылардың білімін бағалау.
VІ, Үй тапсырмасы. §13 оқу, билердің сөзін жаттау, тест.
Әскерді басқарды, елді Хан Заңдар мен бұйрықтар
