6-12ғғ Қазақстан аумағындағы мемлекеттердің дамуының ерекшеліктері

Тақырыбы

6-12ғғ Қазақстан аумағындағы мемлекеттердің дамуының ерекшеліктері

Мақсаты

6-12ғғ Қазақстан аумағындағы мемлекеттердің өзіне тән ерекшеліктері туралы , саяси, әлеуметтік, экономикалық құрылымы туралы мәліметтерді өзге түрік мемлекеттерімен салыстыра білу,тарихымен таныстыру .

Түрік мемлекеттерінің тарихын дамыта оқыту

Оқушыларды « түбі бір түркі тайпалары» деген сөздің мағынасын түсінуге тәрбиелеу, ұлтжандылыққа ,отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже

Түрік мемлекеттері туралы деректерді біледі

Түрік мемлекеттері туралы деректерді түсінеді

Түсінгендерін қолдана отырып интерактивті тапсырмалар орындайды

Түрік мемлекеттерімен салыстыра біледі

мемлекеттердің өзіне тән ерекшеліктері туралы мәліметтерді жинақтайды

Өз көзқарасын білдіреді

7 модульдің қолданылуы

АКТ”, “Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер”, “Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау”, “Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету”, “Оқытуды басқару және көшбасшылық”.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

Ментальды карта, ПАЗЛ, Композициялық талдау, Конверт-сұрақ, Топтастыру, «қара жәшік» стратегиясы, семантикалық карта

Қолданылатын ресурстар

Флипчарт, маркерлер, плакаттар, портреттер, тақта, стикерлер, ноутбук

Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу

Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу

Түгендеу

Әр жұп өз орнына отырып сабаққа дайындалады

Сабақ кезеңдері

Тапсырма

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

Білу

Қызығушылық

тарын ояту

Композициялық талдау жасау арқылы сұрақ жауап өткізу

Үй тапсырмасын кайталау

Теория бойынша « Білу» үшін тақырып мазмұнынан Кім? Не? Кімнің ? Қандай? Қай? Қашан? Не істеді? сияқты сұрақтарға жауап беретін толық ақпарат іріктелінуі керек.

Үйге берілген тапсырманы сұрақ-жауап арқылы оқушылар өзі бір- біріне қоя отырып өткен сабақ туралы не білгендерін ортаға салады

6-12 ғғ аралығындағы түрік мемлекеттері туралы не білдік?

Түркілердің этникалықтарихы 5 ғ басталады.

5-8ғғ арасы-түркі тайпаларының пайда болып, қалыптасу дәуірі

Көне түркі тайпалары – Орт Азиядағы,одан тыс жатқан кейінгі түркітілдес халықтардың ататегі

Ауызша жауап

Түсіну

тақырыпты меңгертуде «Конверт-сұрақ» әдісін қолдану

Теорияны түсінуүшін Неге? Неліктен? Себебі? НЕ үшін? сұрақтары (дәлелде , түсіндір сөздерімен бірге) оқушының жоғарыда берген жауаптарына қойылады (оларды тереңдету үшін)

Сабақта қолданылатын әдіс оқушыларды сыни ойлауына ықпал етеді. Мұнда әр бала, өз ойын айтып,шығармашылығын қалыптастырады. Ол дегеніміз – бала бұрын тек тыңдаушы болса, енді ізденуші, өз ойын дәлелдеуші, ұйымдастырушы рөлін атқарады. Сын тұрғысынан ойлау қабілеттері сабақ үстіндегі проблемалық сұрақтарды шешу кезінде, бір сұраққа бірнеше нұсқада жауап берумен және ситуациялық жағдайлардан жол тауып шығу әрекеттерінен байқалады.

1.Егер түрік деген атау 5ғ бастап пайда болса,онда «одан арғы дәуірлердегі тайпаларға қалай түркі тектес,түркітілдес деген сипат береміз?

2.Неліктен 6-13ғғ Қазақстан тарихы кезеңі « түрік дәуірі» немесе түркілік кезең деп аталады.?

3.Туркі және түрік атауы туралы не айтасыз?

4.Батыс түрік қағанаты неліктен «он оқ будун» аталды?

5.Ұлылар орны деген не?

6.Күлтегін мен Білге қаған неліктен Таң патшасымен жақсы қарым- қатынаста болған?

7.Тоғұз- оғұз атауы қайдан шықты?

8.Сеянто ұлысы деген не?

9.Түркеш қағанаты не себепті ыдырады?

10.Б. Бартольд «Түріктер исламды қарумен емес , сеніммен қабылдаған алғашқы халықтардың бірі»- дегенді қалай түсінесің?

Оқушылардың мұндағы мақсаты берілген сұрақтарға жауап беріп, өз ой-пікірлерімен санаса білу, өткен сабақтарды қайталау

Жұппен жұмыс жасау

Қолдану

1 қатар ментальды карта жасау арқылы тақырыпты талдау,

2- қатар ПАЗЛ әдісі

3- қатар « қара жәшік» стратегиясы

Практика жүзінде оқуықпен және қосыымша ресурстармен жұмыс жүргізу барысында тек қарапайым тапсырмаларды орындау

Тақырыптың мағанасы мен идеясын талдау үшін әр жұпқа тапсырма беріледі

1. Көн түркі тайпаларының аумағы

2. Тркі тарихын зерттеудегі құнды деректер

3. Көне түріктердің шығуы

4. Түрік қағанатының құрылуы

5. Батыс Түрік қағанаты

6. Түркеш қағанаты

7. Түркештер мен қарлұқтар кезіндегі орталық Азиядағы геосаяси жағдай

8. Атлах- Талас шйқасы

9. Кимақ- қыпшақ мемлекеттері

10. Түрік мемлекеттерінің саяси-әлеуметтік, экономикалық құрылымы

11. Көшпелі мемлекеттердің сипаты

Берілген тапсырманы уақытылы орындау, сұрақтарға нақты жауап беру керек.Тапсырмаларын бір –біріне көрсету арқылы ой бөліседі, тақырыптың мағынасын аша отырып өзара жұппен талдайды

Талдау

«Венн диаграммасы»

1. Салыстыр

2. Айырмашылығы неде?

3. Ұқсастығы неде?

Тақырыптың басты идеясын жаз деген тапсырмалар болу керек

Әр жұпқа жаңа тақырып төңірегінде тапсырмалар тарату, Әр топ өз беттеріншге ақылдасып, нәтижесінде жұптаса отырып ортақ жауап табады, сол арқылы тақырыптың мағанасын ашады

1.Батыс пен Шығыс түрік

2Түргеш пен Қарлұқ

3Қимақ пен Қыпшақ

4Оғыздар мен Қарлұқ

Берілген тапсырманы уақытылы орындау, сұрақтарға нақты жауап беру, өзара пікір алмасады, топпен, жек дара тапсырмаларды орындайды, нәтижесінде топтаса отырып ортақ жауап табу керек

Жинақтау

Қорытынды шығар, анықтама бер, мамұнды жүйеле, кестені, тірек сызбаны толтыр

Семантикалық карта жасау

жұп бойынша тақырыпты жинақтау үшін тақырыпқа қатысты жұмыстарын орындайды

Тақырыпты меңгере отырып жаттығу жұмыстарын орындау арқылы сабақты жинақтайды

Бағалау

Сен қалай ойлайсын?

Не істер едің?

Өмірдегі жағдаяттарды шешу үшін қойылады.

Рефлексия

Стикерлерді толтыру

Оқушыларға стикер толтыруды ұсыну

Ұсынылған стикерді толтыру