Сабақтың тақырыбы: 1886 - 1897 жылдардағы әкімшілік аумақтық реформалар
Сабақтың мақсаты:
. 80 - 90ж. ж патша үкіметінің Қазақстанда жүргізген әкімшілік реформаларының мәні мен мақсаты және өзгерістер барысы туралы мағлұмат алады, XIX ғ. бойында Қазақстанда жүргізілген реформалардың бір - бірімен байланысын, ерекшеліктерін айыра білу арқылы оқушылардың ойлау қабілеттері дамиды;
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: СТО, Блум таксономиясы
Керекті құралдар: Қазақстанның саяси картасы, интерактивті тақта, сызбалар.
Сабақтың барысы:
оқушыларды сабаққа ынталандыру атмосферасын орнату
б) бала зейінін шоғырландыру
ІІ. Білу
а) ой шақыру;
Империя, Отар, Жарғы, Реформа сөздеріне тоқталу, анықтама беру
ІІІ. Түсіну
а) Тірек сызба арқылы өткен сабақты еске түсіру;
б) Картамен жұмыс
1 - топ: Түркістан генерал - губернаторлығына кірген облыстарды көрсету
2 - топ: Орынбор генерал - губернаторлығына кірген облыстарды көрсету
3 - топ: Батыс - Сібір генерал - губернаторлығына кірген облыстарды көрсету
ІҮ. Қолдану
1 - топ Сәйкестендіру
Облыс 15 - 20 болыстардан
Округ 3 - 8 округтен
Болыс 50 - 70 шаңырақтан
Ауыл 10 - 12 ауылдан
2 - топ Тұжырымдау
Облысты – губернатор -
Округті - аға сұлтан
Болысты - Болыс сұлтаны
Ауылды - Ауыл старшыны
3 - топ Салыстыру
1822 - 1824жж. реформа → Хандық билік жойылды, аға сұлтан лауазымы енгізілді, Орта жүз бен Кіші жүзді қамтыды. Төрт сатылы басқару жүйесі.
1867 - 1868 жж. реформа → Жаңа губерния ашылды, уезд бастығының бір көмекшісі жергілікті ұлт өкілі болды, үш жүзді қамтыды. Жер мемлекет меншігі
V. Талдау
а) ХІХ ғ 80 - 90 жж. реформаның мақсаты мен міндеті.
- ХІХ ғ 60 жылдары жасалған реформаларды заңдастыру болды.
1886 ж 2 маусым
- «Түркістан өлкесін басқару және онда жер - салық өзгерістерін енгізу туралы» ереже
1891 ж 25 наурыз
- «Ақмола, Семей, Жетісу, Орал және Торғай облыстарын басқару туралы» ереже қабылданды. Оған ІІІ Александр патша қол қойды.
ХІХ ғ. 80 - 90 жылдарындағы реформа бойынша Қазақ жерлерінің біріктірілуі Түркістан губернаторлығы
орталығы Ташкент – Сырдария, Самарқан, Ферғана облыстары
Орынбор, Батыс Сібір губернаторлығы
- 1891жылғы 25 наурыздағы «Ереже» бойынша Дала губернаторлығы құрылды. Орталығы Омбы. Құрамына Ақмола, Семей, Торғай, Орал, Жетісу кірді.
Б) 1886 - 1891 жылдардағы реформаның нәтижесі
1. ХІХ ғ 20 жылдарында басталған ережелердің заңды жалғасы болды
2. Басқару жүйесіне жаңашылдық енгізудің соңы болды;
3. Қазақ жері Ресей мемлекетінің меншігі деп жарияланды;
4. Қазақстан Ресейдің түпкілікті және ажырамас отарына айналды.
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Сабақтың тақырыбы: Ғұн тарихы. Ғұн мемлекетінің қалыптасуы.
Сабақтың мақсаты- Ғұндар тарихы, мемлекетінің қалыптасуы туралы оқушылардың білімдерін кеңейту, тақырыпты өзбетінше меңгеру, сыни ойлай отырып, өз ойын еркін жеткізе білу, талдау, сараптау,қарым-қатынас жасай алу дағдыларын қалыптастыру.
Күтілетін нәтиже: Тақырыпты өз бетінше меңгере алады, топта жұмыс жасау қабілеттері қалыптасады.
1.Амандасу.
Сыныптың психологиялық ахуалын қалыптастыру.
«Мен сізге тілеймін» тренингі арқылы бір-біріне жақсы тілек айту.(музыка әуенімен)
2. пішіндер арқылы оқушылар
3 топқа бөлінеді.
2. Үйге берілген тапсырма бойынша 1 топ рөлдік ойын арқылы көрсетеді, 2-топ бір –бірімен сұрақ жауап арқылы көрсетеді, 3-топ жазба жұмыстарын тапсырады.
3. кім жылдам ойыны арқылы 3топқа бөлінеді.
4. ЖИГСО әдісі бойынша топтарға тапсырма ұсынылады.
1 топ: Ғұн тарихының ерте кезеңі.2 топ: Ғұндар мемлекетінің құрылымы
3 топ: Ғұн тайпаларының бірлестігі
Мәтінмен жұмыс жасайды, талқылайды, пікір алмасады. Әңгімелейді, зерттейді. Акт пайдаланады. Постер құрып талдайды.
5.Сергіту сәті. «Қара жорға» биі
6. «Серпілген сауал» оқушылар сауалдарға жауап береді.
7.Тақырыпты толық меңгердім, толық емес, түсінбедім –смайликтер түсіру арқылы. кері байланыс орнатады.
Психологиялық жағынан жағымды ахуал қалыптастыру мақсатында тренинг өткізіледі, оқушылар түгел қатысады. Ынтымақтаса жұмыс жасайды.
Оқушылар ортақ тапсырманы бірлескен еңбекпен орындағанда, өзара қарым-қатынасқа түседі.
Оқушылардың өздерінің бағалау жүргізгені олардың ерекше ынтасын оятады.
Әр оқушының оқу материалын меңгеру жылдамғына көңіл аударылып, қабілеттері жоғары оқушылар дараланады.
Мұғалім мен оқушы арасындағы сенімділік ахуалын орнату арқылы барлық бала сабаққа белсенділікпен қатысады.
«Топтық бағалау» бойынша топтық жұмысқа қосқан үлісін көріп, сезініп, оқушылардың оқуға деген қызығушылығы артады.
