Просмотр содержимого документа
«14 - 15 ғасырдағы Қазақстанның экономикасы»
Эстетикалық бағыттағы Жаңа ауыл жалпы білім беретін орта мектебі. КММ
Пән мұғалімі: Умирбекова Ж. И
7 сынып
Сабақтың мақсаты
Білімділік : XIV – XV ғасырлардағы Қазақстанның экономикалық жағдайы туралы толық түсінікті қалыптастыру .
Дамытушылық: Оқушылардың оқулықпен өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын, тарихи ұғымдарды талдап, салыстырып, қорытынды жасау қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік:Шаруашылықтың қолөнердің дамуы, оның қыры мен сыры туралы түсіндіре отырып, оқушыларды еңбек сүйгіштікке, дұрыс тәлім-тәрбие алуға тәрбиелеу.
Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту Сабақтың түрі: Ойын- сабақ Сабақтың әдісі: Дамыта оқыту, тірек – сызба арқылы оқыту, топпен және жеке жұмыс, картамен жұмыс, мәтінмен жұмыс. Көрнекіліктер: Тірек – сызба, карта, қалалардың суреттері.
І. Ұйымдастыру:(Сыныпты психологиялық жаттығу арқылы
көңілдерін көтеру, топқа бөлу, сабаққа дайындау)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
ІІІ. Жаңа сабақ
ІVСабақты бекіту
V Қортындылау
VІ Бағалау.
VІІ Үйтапсырмасы: Тақырыпты оқу.10 с ұрақтық тест құрастыру .
Сәйкестендіру
Р/с
алым – салық түрі
1.
Тағар
анықтамасы
2.
3.
Қалан
мал салығы
жер көлеміне байланысты салынатын салық түрі
4.
Құшыр
әскерді азық түлікпен қамтамасыз ету үшін жиналатын салық түрі.
Зекет
5.
отырықшы егінші аймақтардан жиналған салық.
Харадж, баж
жан басына және мал басына салынатын салық. Мал өсірушілерден жиналатын болған. Салықтың бұл түрі монғол шапқыншылығынан кейін пайда болған.
Үй тапсырмасы.
Сәйкестендіру
Р/с
алым – салық түрі
1.
анықтамасы
Тағар
2.
3.
Қалан
Әскерді азық-түлікпен қамтамасыз ету үшін жиналатын салық түрі.
жер көлеміне байланысты салынатын салық түрі
Құшыр
4.
Зекет
5.
жан басына және мал басына салынатын салық. Мал өсірушілерден жиналатын болған. Салықтың бұл түрі монғол шапқыншылығынан кейін пайда болған.
Мал салығы
Харадж, баж
Отырықшы егінші аймақтардан жиналған салық
“Сұрақ бізден – жауап сізден” ойыны.
Жерге меншіктік қатынастар
1.Тікелей хандардың қарамағындағы жерлер қалай аталады?
2. Шыңғыс тұқымдарының жасау ретінде алынған жерлері?
3. Дін иелерінің жерлері?
4. Отырықшылық аудандардағы егіншілік жерлер қалай аталды?
5. Ханға адал қызмет істегендерге берілетін жерлер қалай аталады?
“Сұрақ бізден – жауап сізден” ойыны.
Жерге меншіктік қатынастар
1.Мемлекеттік жерлер.
2. Інжулік.
3. Вақфтық жерлер.
4. Шаруалардың мүліктік жерлері.
5. Сойырғал, иқта.
“Тарихи сынақ хат”
Жиын –той,мерекелерде тәртіп, салт- дәстүрлерді қадағалап отыратын...................да қызметтері көрнекті орын алған.
Ханның аңшылық ісін басқаратындар............деп аталған.
................ Мұрагердің, яғни хан баласының тәрбиешісі болса, ........................мұрагердің “тел бауыры”
Сарай қызметінің басшылары............делінсе, хан кеңесшілері..................деп аталған.
“Тарихи сынақ хат”
Жиын –той,мерекелерде тәртіп, салт- дәстүрлерді қадағалап отыратынжасауылдардыңда қызметтері көрнекті орын алған.
Ханның аңшылық ісін басқаратындармиршикардеп аталған.
Атабектермұрагердің, яғни хан баласының тәрбиешісі болса,көкілташтармұрагердің “тел бауыры”
Сарай қызметінің басшыларыішік аға басыделінсе, хан кеңесшілері инақтар деп аталған.
Отырықшы жер шаруашылығы
Көшу бағыттарының қашықтығы 800- 1000 шақырымға дейін жеткен.
ІІІ. Жаңа сабақ
Мал шаруашылығы мен егіншілік XIII ғасырдың аяғында қайта жандана бастайды
Қыстау маңында , қалалар жанында дамыған
Жартылай отырықшы мал шаруашылығы
Көшіп- қону бағыты 100-150 шақырым шамасында болды.
Көшпелі мал шаруашылығы
ІІ Мағынаны тану. ЖИГСО-1 әдісі бойынша әр топқа оқулықтағы мәтінді оқу, постер құрау
1-топ.
Мал шаруашылығы, егіншілік.
2-топ.
Қалалар мен қыстақтар.
3-топ. Қолөнер.
“Айналмалы бекеттер”
“Ойлан, бірік, бөліс”.
Еліміз шет мемлекеттермен салыстырғанда не себепті кеш дамыған?
Егіншілік Қазақстанның қай өңірінде, атап айтқанда қай жерлерде жақсы дамыды?
Жартылай отырықшы мал шаруашылығы мен көшпелі мал шаруашылығының айырмашылығы қандай?
Егіншілік қандай өзен-көлдердің бойында дамыды?
Қалалар мәдениеті қай кезде жандана бастады?
Қазіргі кезде Қазақстан шаруашылықтың қандай түрімен айналысады?
Сығанақ қаласының төңірегіндегі каналдарды ата
Ескерту: Слайдтың көрсетілуі барысында әрбір доп үш реттен тышқан көмегімен шертіледі. 1-ші сұрақ пайда болады, 2-ші сұрақ жойылады, 3-ші доп қақпаға енеді.