Файлдардың форматтары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Ақпаратты өлшеу және компьютер жадысы

Мектеп: №10 Жалпы білім беретін мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Мукашева Асель Нургабыловна

Сынып:

Қатысқандар саны:16

Қатыспағандар саны:1

Сабақ тақырыбы:

Файлдардың форматтары.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.1.2.3 -бірдей ақпарат сақталған әртүрлі пішімдегі файлдардың көлемін салыстыру.

Сабақ мақсаттары:

Бірдей ақпарат сақталған әртүрлі пішімдегі файлдардың көлемін салыстыру, әртүрлі пішімдегі мұрағаттарды құру және мұрағаттан шығару әдіс-тәсілдерін оқушыларға үйретіп көрсету.

Жетістік критерийлері:

Шығармашылық және сыни тұрғыдан ойлау, қарым-қатынас жасау қабілеті.

Тілдік мақсаттар:

Байт, килобайт, мегабайт, гигабайт, терабайт.

Пәнаралық байланыс:

Математика, бейнелеу

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру Психиологиялық даярлық. Оқушылармен амандасу. Журнал бойынша түгендеу. Сабаққа қажетті құрал-жабдықтарын тексеру. Назарларын сабаққа аудару.

психол ахуал қалыптастыру

Үй жұмысын қорытындылау

Ақпаратты өлшеу бірліктерін қолданып мысалдар келтіру.

мадақтау

Сабақтың ортасы

Жетелеу сұрақтарын қоя отырып тақырыпты ашу.

Файл - аты бар бірқатар байттар тізбегі. Мұндай ақпарат қандай да бір тұрақты жадтайтын құрылғыға, мысалы дискетаға немесе винчестерға жазылады және оны көптеген өзіне ұқсас файлдардан ажырату үшін нақты бір аты болады.

Файлдардың негізгі типтері: құжатар, суреттер, программалар.

Файлға ат бергенде мыналарды есте сақтау керек.

1.       Файлдардың аты мен кеңейтілуі болады.

2.       Файлдардың аты бос орынды есептегенде 255 символдан аспауы керек. Бірақ кейбір басқа жүйлерде мысалы, MS-DOS жүйесінде 8 символдан аспауы керек.

3.       Файлдың атын жазғанда үлкен, кіші және латын және орыс әріптерін, 0-ден 9-ға дейінгі цифрларды,  арнайы символдарды: дефис(-), астын сызу(_), леп белгісі (!) және мына символдарды: @, #, $, %, ^, &, (,),  {,} қолдануға болады.

4.       Файлдардың атын жазғанда  мына символдарды: жұлдызша(*), қос нүкте(:), сұрақ белгісі(?), бөлгіш (/),  үлкен(), кіші (

5.       Файл кеңейтілуі үш символдан тұрады және файлдың атынан кейін нүкте арқылы ажыратылады.

Файл кеңейтілуі оның мазмұнын көрсетеді және олар алуан түрлі болады:

1.       txt, doc, dot, rtf – мәтіндік файлдар.

2.       exe, com – бағдарламалар және қолданбалар файлдары.

3.       bat – командалық файл.

4.       bmp – графикалық файл.

5.       htm – Web-Internet беті.

6.       rar, arj, zip – архивтік файлдар.

7.       hlp – анықтама файлдары.

8.       lib, obj, dll – кітапханалық файлдар.

9.       bas – Бейсик тіліндегі бағдарламалар мәтіні.

10.    bac – ескі файлдар көшірсмесі.

11.    sys – жүйелік файл.

12.    dbt – деректер базасы.

Файл атын оның мазмұннына сай беру керек.

Файлдардың барлығының (ата мен кеңейтілуінен басқа) келесі сипаттамалары (атрибуттары) бар:

-                    өлшемі (берілген файлда бар ақпарат көлемі),

-                    типі (жүйеде берілген файлдың кеңейтілуін қалай түсінетінін мағынасын ашу),

-                     өзгерту уақыты (файл қашан құрылғанын және соңғы өзгерту  қашан енгізілгенін көрсетеді).

Файлдар терезелерде немесе жұмыс столында белгіше түрінде көрсетіледі. Оның астында  файл аты көрсетіледі.

Түйін
Ақпараттың ең кінкене өлшем бірлігі – бит. Бит келесі екі мәннің бірін қабылдай алады – 0 немесе 1.
Әдетте ақпаратты байтпен санайды, мұндағы 1 символ 8 битке 1 байтқа тең.
1 Килобайт (Кб) = 1024 байт
1 Мегабайт (Мб) = 1024 Кб
1 Гегабайт (Гб) = 1024 Мб
1 Терабайт (Тб) = 1024 Гб

Енді сендер ақпаратты өлшей аласыңдар. Заманауи технологиялар көп көлемді ақпаратты тасымалдауға мүмкіндік береді, мысалы Интернет желісі арқылы. Ақпаратты жеткізу жылдамдығы дегеніміз – бір уақыт бірлігінде жөнелтілетін ақпарат саны. Мұндай жылдамдық бит/с, байт/с және т.с.с өлшенеді.

Компьютер

Оқулық

http://learningapps.o

rg/1860191 - Файлүшін типтерін

сұрыптауға

интерактивті жаттығу

Сабақтың соңы

Тәжірибелік жұмыс. (ЖЖ)

1. Файл құру

2. Мәтін жазу

3. Дыбыс жазу

4. Файлдың көлемін ажырату

5. Көлемін анықтау

6. Файлдың көлемін салыстыру.

Деңгейлік тапсырмалар арқылы оқушылардың деңгейлері сараланады

Қорытындылау. Біз не үйрендік? Сұрақ-жауап.

Сергіту сәті

Үйге тапсырма.

18 бет тапсырма