"С.К?беев атында?ы №56 жалпы орта мектеп" коммуналды? мемлекеттік мекемесі
Информатика п?ні м??алімі: Партаева Арайлым Жарылкасыновна
Саба?ты? та?ырыбы: «Компьютерлік графика ж?не оны? т?рлері».
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: Графика туралы т?сінік беру. Компьютерлік графиканы? негізгі ба?ыттары туралы жалпы т?сінік беру. ?олдану салалары. Оны? т?рлері.
Дамытушылы?: Графикалы? редактор ??ымымен таныстыра отырып о?ушыларды? д?ниетанымдарын, ой - ?рістерін, п?нге деген ?ызы?ушылы?тарын дамыту.
Т?рбиелік: Эстетикалы? тал?амдарын ?алыптастыру, шапша?ды??а, ??ыптылы??а т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: Жа?а (ашы?) саба?
Саба?ты? ?дісі: т?сіндіре баяндау ?дісі, с?ра? - жауап ?дісі, к?рнекілік ?дісі.
Саба?ты? к?рнекілігі: кеспе ?а?аздар, компьютер, слайдтар, ба?алау пара?тары
П?наралы? байланыс: бейнелеу ?нері
Саба? барысы:
1. ?йымдастыру кезе?і
2. Сергіту с?ті
3. ?й тапсырмасын ?айталау
4. Жа?а саба? т?сіндіру
5. Практикалы? ж?мыс
6. Саба?ты бекіту.
7. О?ушыларды ба?алау
8. Рефлексия
9. ?й тапсырмасын беру
1. ?йымдастыру кезе?і (о?ушыларды т?гелдеп, саба??а дайынды?ын тексеру)
2. Сергіту с?ті
3. ?й тапсырмасын ?айталау (тест тапсырмасы ар?ылы тексеру)
?зі?ді тексер!
1. Алгоритм дегеніміз -.
А) іс - ?рекет
?) толы? сипаттал?ан тапсырма
Б) ал?а ?ой?ан ма?сат?а жетуде немесе берілген есепті шешудегі жасалатын ?рекеттерді? д?л ж?не ?арапайым етіп жазылуы
В) математикалы? есепті? шешілуі
2. Антивирус – ол.
А) файлдарды сы?у?а арнал?ан программа
?) файлдарды к?шіруге арнал?ан программа
Б) компьютерлік вирустарды жою?а арнал?ан программа
В) вирустарды ??ру?а арнал?ан программа
3. На?ты нысанды, ??былысты немесе ?дерісті ?арапайым етіп т?сіндіреді. Ол не?
А) модельдеу
?) модель
Б) алгоритм
В) цикл
4. А?паратты? модель:
А) компьютерді? к?мегімен ж?зеге асады
?) нысанны?, ?дерісті?, ??былысты? ?асиеттері мен к?йін сипаттайтын а?парат жиынты?ы
Б) нысанны? ?асиеттерін сипаттайтын математикалы? формулалар
В) статистикалы? модель
5. Блок - сызба алгоритміндегі енгізу - шы?ару м?ліметтері ?андай фигурамен беріледі?
А) сопа?ша
? тікт?ртб?рыш
Б) ромб
В) параллелограмм
6. DIV амалы. ж?зеге асырады.
А) б?тін санды б?луді
?) б?тін санды б?луді? ?алды?ын алу
Б) б?тін санды б?луді? б?лшектік ?алды?ын алу
4. Жа?а саба?ты т?сіндіру.
Адам ?мірінде суретті? орны ерекше. Б?рын?ы уа?ытта жазуды білмейтіндер сурет ар?ылы ?з ?мірлері туралы жеткізетін бол?ан ж?не де кез-келген зат?а сурет салатын бол?ан. Олар ?шін суретті? орны ерекше.
Осы жерде Альберт Энштейнні? с?зі еске т?сіп отыр: «Е? ?арапайым ?діс-т?сілмен тере? ойды білдіруді? ?зі - ?нер»
Ал ?зіміз балалы? ша?ымызда?ы кітаптарымызды еске т?сірейік. Олар ?андай болып еді? Неге балалар кітаптарында суреттер к?бірек бейнеленген? Д?рыс, сурет ар?ылы е? ?иын деген м?ліметті? ?зін о?ай игеруге, я?ни ?абылдау?а болады.
Ал, информатика п?ніндегі сурет – б?л компьютерлік графика. Ал балалар бізді? б?гінгі жа?а саба?ымыз: «Компьютерлік графика ж?не оны? т?рлері».
Графика дегеніміз – б?л сызба ??ралдарыны? к?мегімен жасал?ан сурет.
Ал, графикалы? редактор дегеніміз – графикалы? бейнелерді ??ру?а немесе ?згертуге арнал?ан программа.
Компьютерлік графика – ?р т?рлі кескіндерді (суреттерді, сызбаларды, мультипликацияларды) компьютерді? к?мегімен алуды ?арастыратын информатиканы? ма?ызды саласы.
Компьютерлік графика : 1) Екі ?лшемді графика
2) ?ш ?лшемді графика болып б?лінеді.
Екі ?лшемді графика?а: растрлы?, векторлы? ж?не фракталды?.
Растрлы? графикада кескіндер т?рлі-т?сті н?ктелерді? жиынты?ынан т?рады. Растрлы? кескінді ??райтын ?рбір пиксельді? ?з орны мен т?сі болады ж?не ?р пиксельге компьютер жадында бір ?яшы? ?ажет.
Растрлы? кескінні? сапасы сол кескінні? ?лшеміне (тігінен ж?не к?лдене? орналас?ан пиксельдерді? саны) ж?не ?р пиксельді бояу?а ?ажетті т?стерді? санына т?уелді болады.
??деу редакторлары: Adobe Photoshop, Corel PhotoPaint
Фракталды графиканы? жасалу ?дісі сурет салу?а немесе безендіруге емес,програмалау?а негізделеді. Егер растрлы? графикада растр (пиксель), ал векторлы? графикада сызы? базалы? элемент болып табылса, фракталды? графикада математикалы? формуланы? ?зі базалы? элемент болып табылады, б?л компьютерді? жадында еш?андай объект са?талмайды, кескін тек ?ана те?дік бойынша салынады деген с?з.
Векторлы? кескіндер, б?л - сызы?, до?а, ше?бер ж?не тікб?рыш сия?ты геометриялы? объектілер жина?ынан т?ратын кескіндер. Б?л жерде вектордегеніміз - осы объектілерді сипаттайтын м?ліметтер жиынты?ы.
Векторлы? графиканы? басты арты?шылы?ы о?ан кескін сапасын жо?алтпай ?згеріс енгізуге, о?ай кішірейтуге ж?не ?лкейтуге болатынды?ы. Векторлы? кескіндер
СorelDRAW, Adobe illustrator секілді векторлы? графикалы? редакторларда жасалады.
?ш ?лшемді графика: ?ш ?лшемді графика (3D Graphics) — к?лемді объектілерді бейнелеуге арнал?ан т?сілдер мен ??ралдарды? жиынты?ынан т?ратын компьютерлік графиканы? б?лімі.
?ш ?лшемді графикамен ж?мыс істеуге арнал?ан ба?дарламалар: - 3D Studio MAX 5; - AutoCAD; - Компас;
?азіргі компьютерлік графика ?олданылу ?дісі бойынша мынадай негізгі салалар?а б?лінеді:
?ылыми графика. Ал?аш?ы компьютерлер тек ?ылыми ж?не ?ндірістік есептерді шы?ару ?шін ?олданылды. Есептерден шы??ан н?тижелерді д?рыс т?сіну ?шін оларды графикалы? т?р?ыда ??деп, графиктер, мен диаграммалар, сызбалар т?р?ыз?ан. Машинада?ы ал?аш?ы графиктерді символды? режимде басып шы?аратын. Кейін сызбалар мен графиктерді ?а?аз?а ?алам?шты? к?мегімен сызатын арнайы ??рыл?ылар – графиксал?ыштар (плоттерлер) пайда болды.
Іскерлік графика – ?андай да бір мекеме ж?мысыны? к?рсеткіштерін к?рнекі т?рде ?сыну ?шін ?олданылатын компьютерлік графиканы? ма?ызды саласы. Іскерлік графиканы? к?мегімен жоспар к?рсеткіштерін, есеп ??жаттарын, статистикалы? есептерді ж?не т. б. объектілерді к?рнекі т?рде ?сыну?а болады. Іскерлік графиканы? программалы? жабды?тары электронды кестелерді? ??рамында болады.
Конструкторлы? графика - инженер - конструкторларды?, архитекторларды?, жа?а техниканы ойлап шы?арушы ?нертап?ыштарды? ж?мысында ?олданылады. Компьютерлік графиканы? б?л т?рі САПР – ды? (систем автоматизации проектирования - жобалауды автоматтандыру ж?йесі) міндетті элементі болып табылады. Конструкторлы? графика ??ралдарын пайдалана отырып жазы?ты?та?ы кескіндерді (проекциялар, сызбалар) ?ана емес, ке?істіктегі ?ш?лшемді кескіндерді де жасау?а болады.
Суреттеу графикасы (к?ркем графика) - деп компьютер экранында ерікті т?рде сурет салу мен сызуды айтады. Суреттеу графикасыны? пакеттері жалпы ма?сатта пайдаланылатын ?олданбалы программалы? жаса?тамаларды? ?атарына енеді. Суреттеу графикасында ?олданылатын ?арапайым программалы? жабды?тарды графикалы? редакторлар деп атайды.
Жарнамалы? графика – теледидар пайда бол?аннан кейін танымал бола бастады. ?азір компьютерді? к?мегімен жарнамалы? роликтер, мультфильмдер, компьютерлік ойындар, видеод?рістер мен видеопрезентациялар жасалады. Оларды жасау ?шін ?олданылатын графикалы? пакеттер осы ма?сатта ?олданылатын компьютерлерді? жады мен ж?мыс істеу жылдамды?ына ?лкен талап ?ояды.
Графиктік файлдарды? форматтары :
Графиктік формат – бейнені кодтау т?сілі.
o ВМР- форматы (а?ылш.тіл. Bit Map – «биттік карта»). ВМР – графиктік файлды? стандартты форматы.
o PSD - Adobe PhotoShop пакетіні? стандартты форматы, к?п ?абатты бейнелерді са?тайды.
o CDR форматы - Corel Draw ба?дарламасыны? форматы ж?не ол векторлы? бейнемен ?оса, растрлік графиканы ж?не м?тінді са?тау м?мкіндігін береді.
o РNG-форматы - а?ыл.т. Portable Network Graphic Format – «желі бойынша графиканы жіберу форматы», «пинг» деп о?ылады).
o GIF-форматы - (а?ылш.т. Graphics Interchange Format – «графиканы алмастыру?а арнал?ан формат»).
o JPEG-форматы - фотобейнелерді сы?ып са?тау?а арнал?ан аса ?йгілі формат.
5. Практикалы? тапсырма (де?гейлік тапсырмалар орындау)
6. Жа?а саба?ты бекіту
В
П
Л
Ь
А
Д
Ж
Е
И
Е
Ч
К
Н
Т
К
К
С
О
Р
Е
?
Т
А
П
Т
Е
Г
С
О
Й
Н
Н
Н
Т
А
Р
А
Т
Ы
О
Ф
Л
Р
С
О
Й
Т
О
У
Б
Т
Р
Ф
О
Р
М
7. Ба?алау (ба?алау пара?тары ар?ылы)
8. Рефлексия
О?ушылар?а ?ш т?сте кима-?а?аздар беріледі.
?ызыл – ?те жа?сы
Сары – жа?сы
Жасыл – ?ана?аттанарлы?
9. ?йге тапсырма
§ 19. Компьютерлік графика, т?рлері. Графиктік файлдарды? форматтарын жаттау.
