Интернетті? пайдасы мен зияны

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ

ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

«М.Ғабдуллин атындағы жалпы орта мектебі» мемлекеттік мекемесі

ДЕБАТ САБАҚ

Тақырыбы:

«Интернеттің пайдасы мен зияны»

10 сынып

Информатика пәні мұғалімі: Усенова Н

2014-2015

Сабақтың тақырыбы: «Интернеттің пайдасы мен зияны»

Сабақтың түрі: дебат (пікір-талас)

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Бүкіләлемдік өрмек-интернетке байланысты оқушылардың алған білімдерін нығайту, тиянақтау, бір жүйеге келтіріп, тексере отырып қорытындылау;

Тәрбиелік: Оқушылар өз ойларын тянақты жете айта біліп, сахнада өздерін сабырлы әрі тәртіпті ұстауды ескеріп, қарсыластарын тыңдай білуге тәрбиелеу;

Дамытушылық: Оқушылардың интернет туралы толық ой қалыптастыру, оқушылардың тапқырлық, ізденімпаздық қасиеттерін қалыптастыру, шығармашылыққа баулу, пәнге қызығушылығын арттыру;

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап/ ситуация туғызу, шешу жолын айту, нақты дәлелдер келтіру.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты дидактикалық материалдар /дербес компьютер, қанатты сөздер.

Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру кезеңі

1. Сәлемдесу.

Жүргізуші:Алтыншаш

Дүниедегі құбылыстың мәнін де,

Интернеттің, жаңалықтың бәрін де

Мүмкін емес информатикасыз түсіну,

Компьютер дүние кілті бүгін де,-демекеші, заман талабына сай әрбір адам компьютердің қыр сырын білгенге не жетсін.

Қайырлы күн, құрметті ұстаздар мен оқушылар! Сіздерге 10 сыныптың оқушылары арасындағы «Интернеттің пайдасы мен зияны» жайлы пікір таласты ашық деп жариялаймыз.

Біз бүгінгі дебатта сіздердің толғандырып жүрген сұрақтарыңызға барынша жауап беруге тырысамыз. Ақпараттық технологияны заманға сай қолдана білу біздің міндетіміз. Интернет-бүкіл әлемдегі миллиондаған шағын компьютерлік желілерді бір-бірімен байланыстырып тұрған орасан зор компьютерлік желі. Интернет ұғымы ХХ ғасырдың аяғында пайда болса да, жүрдек пойыздың жылдамдығын еске салатындай жедел қарқынмен кең қанат жайып келеді. Әйгілі Ер Төстік ертегісінде Төстік жыл санап емес, ай санап, күн санап өсіпті дейтін жері болатын. Сол Ер Төстіктің ер жетуі сияқты дамып отырған бір сала болса, ол -бүкілғаламдық желі – Интернет деп санар едім. Оның өзі шығу тарихы да қызық. «1957 жылы Кеңестер Одағы жасанды жер серігін ғарышқа ұшырған соң, АҚШ Қорғаныс министрлігі «егер соғыс бола қалған жағдайда Америкаға сенімді ақпарат алмасу жүйесі керек болады» деп есептеген. Ондай жүйені АҚШ-тың Орталық барлау басқармасының қызметкерлері ойлап тапқан деседі. Бұл мақсатта Лос-Анджелес, Юта және Калифорния штаттарындағы университеттерге және Стэнфорд зерттеу орталығына компьютерлерді бір-бірімен жалғайтын желі жасау тапсырылады. ARPANET деп аталатын жоба 1969 жылы 29 қазанда төрт мекеменің компьютерлерін телефон арқылы байланыстырады.

Содан соң ARPANET дамып, жетіліп, оны түрлі сала ғалымдары пайдалана бастайды. 1983 жылы бұл атау «Интернет» деген ұғыммен алмастырылды».
Бұл күнде Интернетті тұрақты пайдаланушылар саны бүкіл әлем бойынша 1,5млрд адамнан асыпты. Бұл – жер шарын мекендейтін халықтың төрттен бір бөлігі ғаламтор игілігін өз кәдесіне жаратуда деген сөз. Ал қазіргі уақытта біз өз өмірімізді «Дүниежүзілік өрмексіз» елестете алмаймыз. Бұл пікірталаста 10 «Ә» сынып оқушыларынан құралған «Намыс» тобы жақтаушы, 10 «А» сынып оқушыларынан құралған «Мұрагер» тобы даттаушы.

Біздің сарапшыларымыз Адырбаева Тамара апай

Сапаршаева Лаззат

І Тақырыпппен жұмыс

1. Жүргізуші ашық пікірталастың шарттарымен таныстырады:

Пікірталас шарттары:

1. Әр топ өздерін таныстырады.

2. Пікірталасу 3 мин

3. Екі топ өзара сұрақ алмасады.

4. Көрермендердің топ мүшелеріне сұрағы.

5. Көрермендердің дайысы

6. Сарапшылардың қорытындысы.

Интернет өмірімізге қаншалықты маңызды екенін білу үшін 10сынып оқушылары арасындағы «Интернеттің пайдасы мен зияны» атты дебатты тамашалаңыздар.

1. Топ жетекшілерге сөз беріледі.

1. «Намыс» тобының мүшесі Азиза

Армысыздар құрметті көрермен, менің қарсыластарым! Біз бүгінгі дебатта сіздердің сұрақтарыңызға барынша жауап беруге тырысамыз. Біздің ұстанып отырған позициямыз «Интернет керек, ол біздің өмірімізге қажет» Интернеттің пайдасы зор. Ол бүкіл әлемдегі миллиондаған компьютерлік желілерді бір-бірімен байланыстыратын орасан зор компьютерлік желі. Интернеттің пайдасы

1. Алысты жақындату

2. Қоғамға «адамға) байланысты мүмкіншіліктерді арттыру.

3. Сана- сезімді жоғарылату.

4. Ізденіс талпынысқа қашықтан оқу бағдарламаларына сұранысты арттыру.

5. Қажеттілікті толығымен қанағаттандыру.

6. Дамыған мемлекеттермен тең дәрежеде бәсекелесу.

7. Әлемде болып жатқан жаңалықтардан сол сәтте хабардар болу.

8. Халықтарға түрлі жолдармен көмек көрсету.(материальды және моральді жағынан болсын)

Яғни мүгедек адамдарға немесе отбасы ахуалы нашар адамдарға, жетімдер үйіне, денсаулығы нашар науқастарға қаржылай қол ұшын беру. Адамдарды ажалдан құтқарып, зор көмек көрсетіп, өмірін сақтап қалу арқылы, мейірімділік таныту, ізеттілікке итермелеу және т.б. жасалады. Және де дүкендерді араламай-ақ үйде отырып интернет магазин арқылы қалаған затымызды сатып ала аламыз. Қазіргі таңда интернет пайдаланушылардың саны 2 млнға жетті
Алдағы уақытта интернет пайдаланушылар саны бұдан да үлкен көрсеткішке жетпек.

Қорытындылай айтқанда интернеттен көптеген жапа шегеміз деп қол қусырып отыра берсек, оның мүмкіндіктеріне шектеу қойсақ, әрине алға баспаймыз. Керісінше біртіндеп құлдырай береміз. Оданда ондай қиыншылықтармен күресе отырып, алға ұмтылу жолдарын қарастырғанымыз жөн. Назарларыңызға рахмет.

1. «Мұрагер» тобының мүшесі_Гүлжан_

Сәлем бердік қауымға! Біздің қарсыластарымыз «Интернет керек, біздің өмірімізге қажет, Интернеттің пайдасы зор! деп жатыр. Қазіргі таңда интернет әлемдік қауымдастықтың негізгі апараттық-коммуникациялық құралына айналып отыр. Бұл тұрғыда қарапайым халықтың күнделікті өмірдегі байланысқа деген қажеттілігі туралы айтпасақта та болады.

Дегенмен де интернеттің жақсылықтарымен бірге келеңсіз жақтары да барын естен шығармағанымыз жөн. Интернетке қосылу үшін әрине бізге компьютер керек. Ал, әр күнін компьютер алдында өткізу денсаулыққа зиян екенін білесіздерме? Ол адам ағзасына қауіп төндірумен қатар, сананы улаумен шектесетіні белгілі. Компьютер алдында ұзақ отырса адамның көзі, жотасы ауырады және қимыл-қозғалысына, адам психологиясына да әсер етеді. Сезімдік нерв жүйесі ауруларына шалдығады.

Интернетке жүгініп, үйреніп кеткен бала, яғни интернет арқылы хат алысып, сөйлесу-баланың айналасындағы адамдармен бетпе-бет сөйлесуіне де әсер етеді, сөйлеу мәдениетінен айырылады. Компьютерден бөлінетін ультра-күлгін сәулесі көзге кері әсер етеді. Ал одан сорақысы-ұлттық, адами қаситеттерге нұқсан келтіретін материалдардың интернет бетінен орын алуы. Қазірде шығарма, эссе жаза алмайтын оқушылар бар. Бұның бәрі көп уақытын кітап оқумен емес, интернетке кіріп түрлі ойындар ойнап, уақытын тиімсіз өткізудің зардабы. Тыңдағандарыңызға рахмет.

Жүргізуші сұрағы: Денсаулыққа тағы қандай әсері бар? Бұл сұраққа Ерболат

жауап береді. Компьютерде көп отырсаңыз, көзінің көруі нашарлап, қол аяғы мен омыртқасы ауырады, еңбек ету қабілеті шектеледі.

Республикалық психиатрия және наркология ғылыми-тәжірибелік орталығының мамандары 12-13 жастағы оқушылардың 80 пайызының физиологиялық биоырғағы бұзылғанын, 10 пайызының жүйкесінің жұқарғанын және әрбір бесінші оқушының басы ауырып, нашар ұйықтайтынын анықтаған. Осылайша компьютердің қызығына түсіп, өз үйінен безіп, «қаңғыбастар» қатарын толықтыру қоғамды алаңдатуда. Сондықтан балаларды бос уақытын тиімді пайдалануына тек қана ата-ана емес, азамат ретінде бәріміз жауаптымыз.. Сондықтан балаларды компьютерлік клубтарға емес, түрлі спорттық мекемелерге, ән-би үйірмелеріне баруға бейімдеуіміз керек.

1. «Намыс» тобының мүшесі_Гулмира

Сәлем бердім қарсыластарыма, интернетке кіру үшін компьютерде отыру керек. Компьютерде отыру денсаулыққа зиян. Алдымен денсаулықты сақтауымыз керек деп жатырсыздар. Әрине бұл орынды, ол үшін алдымен әр бала компьютерде жұмыс жасап отырғанда техника қауіпсіздік ережесін сақтау керек. Ережелер талапқа сай орындалса, денсаулыққа зиян келмейді. Көзге жаттығулар жасалып, 20-25 минут сайын демалып, арақашықтық сақталу керек. Компьютерде отырғанда ақ халат киіп, өзінің көзілдірігін кисе, компьютер алдына кактус гүлін қойса, айтылған ережелер сақталып тұрса денсаулығымызға зиян келмейді.Интернеттің пайдасы көп. Интернет арқылы біз басқа қаладағы болсын, басқа елдегі болсын, достарымызбен сөйлесе аламыз. Мысалы ұстаздар берген реферат, мәнжазба, буклет, солардың бәрін интернет арқылы таба аламын. Кітапханаға барып жүрмей мен үйдегі интернеттен іздеймін және уақытты үнемдеймін. Интернет-тиімді байланыс құралы. Көптеген мәліметтер жинақталған. Балама ақпарат көзін табуға болады. Мысалы: үкіметтік емес сайттар мен Үкіметтік сайттар, ақпарат агенттігінің мәліметтері мен тәуелсіз басылым мәліметтері. Толғандырған сауалдарыңның жауабын табасың. Кісі есімдері мен лауазымдарын нақтылайсың. Үкімет сайты, Парламент мәжіліс депутаттары, өткен ескі жаңалықтар мұрағатынан мәліметтерді нақтылау. Өзге елдегі мамандармен байланыс жасап, сұрақтар қоюға болады. Түсінбеген сөзді демде аударуға болады. Электрондық пошта қызметі жылдам хабарласуға мүмкіндік береді. Күннің астында азып-тозып асық, футбол, волейбол ойнағанша, интернет арқылы әр түрлі қызықты онлайн-ойындар ойнауға болады. Біздің өміріміз күнде бір жаңалықпен толығып отырады. Интернетті сол жаңалықтың ішіндегі ең озығы деуге де болар. Себебі, бір өзіне соншама ақпарды сиғызып, жан-жаққа лезде таратып тұру, әлемнің бір шетіндегі кісіні екіншісімен байланыстыру, керек болса, көзбе көз әңгімелестіріп, бейнесін көрсету қандай жетістік десеңізші. Тыңдағандарыңызға рахмет!

4. Мұрагер тобының мүшесі_Оралбек

Күн сайын теледидар қарап отырып, не бір түрлі келеңсіз жағдайларға кезігесің. Отбасымен ажырасу, жаман әрекеттерге бару. Қорлық-зомбылық, зорлық бұның бәрі қайдан шықты дейсіз? Әрине заман ауқымы, талабы әр үйде компьютер, интернет желісі бар. Жаңағы өздерің айтқандай компьютерге қол жеткізбесе де ұялы телефон арқылы интернетке де шығуға болады дейсіңдер. Міне, сол арқылы не бір ұятсыз көріністер көреді, интернет арқылы танысады. Мектеп жасындағы баланың сабаққа дайындалғаннан гөрі көп уақытын ұялы телефонына үңілумен өткізеді. Ол неге үңіле береді десең, әрине ол ішіне сабағын жазып алған жоқ. Небір түрлі қырғын атыс-шабыс ойынын, өзгелермен танысу, ұятты көріністер қарайды. Міне содан барып, ол баланың өмірге көз-қарасы психологиясы өзгереді. Ұрлық-зорлық көбейеді. Жас бала еліктегіш келеді. Әр жаман затты көрген сайын, естіген сайын оның бір ұшқыны адам бойында ұялап қалмай ма? Назарларыңызға рахмет?

Ойын толқын, айналған қатты ағысқа

Табылғандай танымда, жат дауыста.

Біреу озып келеді қатарынан,

Біреу қалып жатады асығыста

Ойын толқын жатқанда асып, тасып,

Біреу ығым, біреулер шалыс басып.

Бұл ойыннан өтеді ғұлама ойлар,

Жеңсеңде, жеңілсең де қалма жасып.

Көрермен жиналған бұл тамашаға,

Құр қарап жай отыру жараса ма?

Туыс, досқа, сыныптас, танысқа емес

Соқ қолыңды білімді талантарға.

Енді екі топ бір-біріне сұрақтарын қояды.

3.Екі топ бір біріне сұрақ қояды?

1. Көрермендердің топ мүшелеріне сұрақтары.

1. Қазір балалардың компьютерге қызығушылығы жоғары болғанымен, пайдалы істерге мысалы, компьютерге программа құру, әр түрлі тапсырмалар орындаудан гөрі қатыгездік ойындарға әуестенеді. Сіздер бұған не дейсіңдер?

ХХ-ғасырдың басты жетістігі- ақпараттық технологияның дамуы. Бүгінде мұндай замана жетістіктерінің қызығын бесіктен белі шықпаған баладан бастап, еңкейген кәріге дейінгілердің бәрі көруде. Кей жағдайда оның пайдасынан гөрі зиянды жақтарының көбірек. Сол үшін оның тізгінін қай жаққа бұру адамзат баласының өз қолында. Қара жәшікке телміріп, түнде ұйқыдан айрылып, күндіз оқуына мән бермей «компьютерге тәуелді» балалардың басын айналдырып алған ғасыр сырқаты да осы. Енді компьютерлік ойындарға келсек, олардың қаншалықты зиянды екенін айта кетейік. Интернеттегі олайн ойындары атыс-шабыс, тағы да қантөгу, жауыздық тақырыбында болады. Осы ойындарды бала ойнап, оның психологиясына қандай жаман әсер беретінін өздеріңізде білесіздер. Ұдайы ойнаған баланың миында ойынның мазмұны, әдіс-тәсілдері еніп, жаман қылық, тіпті қылмысқа да баратын болады. Қалалы жерде ақша табу үшін компьютерлік ойынды жарнамалап, оқушы балаларды өздеріне тарта бастап, жаман қылықтарға бағыттайды. Онлайн ойындарынан басқа да өзіміздің ұлттық ойындарымыз бар, соны неге ойнамасқа? Асық ойнау, күрес, қол күресі волейбол, футбол сияқты көп ойындар бар. Біз бөлмеде тығылып компьютерлік ойынды ойнағанша, далада таза ауа жұтып, көпшілікпен көңіл көтеріп, денемізді шынықтырып, сау болғанымызға не жетсін. Құлақ қойып тыңдағандарыңызға рахмет.

Жүргізуші сұрағы: Жасөспірім балалар неге компьютерге соншалықты құмар? Бұл сұрақ Даттаушы тобына. Себебі компьютер клубтарына кіру бағасы арзан. Мәселен қалтасында азын аулақ ақшасы бар кез-келген бала компьютерлік клубтарда қалауынша интернетте отыра алады. Ал олар дәл сондай сомадағы ақшамен кинотеатрға немесе саябаққа, фитнес клубтарға бара ала ма? Жоқ.. Бос уақыттарын қызықты өткізгісі келетін жас жеткіншіктер компьютер клубтарына барып, кейін оған қалай бағынышты болып қалғанын сезбей де қалады? Бұған қоса өздерімен бірге өзгелерді де ертіп келіп, еліктіреді. Шынымен де кез келген компьютерлік клубтарда Жетісай қаласында 200-400 тенге беріп, таң атқанша отыра беруге болады екен. Сонда ата-ана қайда қарап отыр?

1. Қазіргі кезде оқушылар ұялы телефон арқылы интернетке шығып, Агент арқылы хабар алмасады, осының қаншалықты пайдасы бар?

1. Көрермендердің дауысы.

2. Сарапшылардың қорытындылауы.

6