| Күні | 26.09.2014 ж
| Сынып | 9 | Пәні Химия |
| Сабақ тақырыбы | Электролиттік диссиоцациялану механизмі |
| Сабақтың мақсаты | Электролиттердің қасиеттерін зерттей отырып, диссоциациялану теориясы мен қағидаларын біліп тану, иондалу реакцияларының мәнін түсіну, диссоцицияалану теңдеуін сауатты жаза білуге дағдыландыру. Міндеттері: - Диссоциациялану теориясына сүйене отырып, электролиттерді иондарға ыдырата білуге үйрету - Диссоциациялану механизмінің мәнін ұғындыру.
|
| Түйінді идея | катиондар , аниондар, диссоциациялану
|
| Сабақтың әдісі | Сыни тұрғыдан ойлау, баяндау, сұрақ-жауап, диалог, топпен жұмыс, жұппен жұмыс, жеке жұмыс, электрондық оқулықпен жұмыс. |
| Күтілетін нәтиже | - Электролиттердің диссоциациялануын зерттеген ғалымдар туралы біледі Аниондар мен катиондар ерекшеліктерін ажырата алады Диссоциациялану реакция теңдеуін жаза біледі Есте сақтау қабілеті артады , өзін – өзі бағалайды
|
| Кезеңдері | Мұғалімнің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау |
| Ұйымдас тыру 2 минут | Оқушылармен амандасу. Сыныпта ынтымақтастық атмосферасының қалыптасуына мүмкіндік жасау; Оқушыларды психологиялық дайындау; Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақтың жалпы мақсатын ашу | Амандасу. «Көңілді сәт» сергіту сәті Жаңа материалды оқып үйренудің практикалық қажеттілігін түсіну; Оқушылардың материалды бір мезгілде қабылдауы, ой қорытындыларын жасауы, жалпылай және жүйелей білуі | Сабақ басында оқушыларға өздерін және сыныптаста рын бағалау ұсынылады.
|
| Қызығушылықты ояту 3 минут | Өткен тақырыпқа шолу мақсатында түрткі болу мақсатында лездеме сұрақтар қойылады. | Қойылған сұрақтарға жауап беріледі. | |
| Жаңа сабақ Мағынаны тану 7 минут
| Сынып ережесін еске түсіру. Оқушылар топқа бөлінеді. Оқулық пен және мәтінмен жұмыс Топтық жұмыстың алғашқы тапсырмасы жаңа білімді меңгеру барысында әр топқа төмендегідей тапсырмалар беріледі І топ «электролиттік диссоциациялану механизмі» ІІ топ «Электролиттік диссоциациялану процесі» ІІІ топ «Электролиттік диссоциациялану теориясы» | Екі жұлдық бір ұсыныс |
| ІІ.тапсырма«Өзіңді-өзің тексер» 7 минут | Электролиттік диссоциациялану теориясы тұрғысынан бейорганикалық қосылыстардың иондану ерекшеліктерін анықтау мақсатына топтық жұмыс беріледі. І топ «Қышқылдар диссоциациясы» ІІ топ «Негіздер диссоциациясы» ІІІ топ «Тұздар диссоциациясы»
| Әр топ өздеріне берілген тапсырманы қағаз бетіне түсіріп, қорғап шығады. | Топ аралық бағалау |
| ІІІ «Шытырман әлеміне саяхат» тапсырма «Тас қамалы» 5 минут | Ойынның негізгі мазмұны – сиқырлы қамал ішіндегі шытырманды саяхат. Ойынның негізгі мақсаты – берілген уақыт ішінде алты кедергіден асып,барынша көп ұтыс ұпайын жинау. “Тас мүсіндер қамалы” Бұл қамалдың ішінде тірі мүсіндер өмір сүреді.Олар қамалға кірген адамды қорқытып,тастай етіп қатырып тастайды.Егер сіз берілген тапсырманы дұрыс орындасаңыз,қамалдағы мүсіндер қозғалмай қатып қалады да,сіздің әрі қарай кедергіден өтуіңізге мүмкіндік береді.(Тапсырма тест жұмысы түрінде орындалады)
| Оқушылар төмендегі тапрсырмаларды орындайды І – деңгей 1.(NH4)3PO4 электролиттік диссоциацияланғанда неше ион пайда болады? а)2 ; ә)3; б)4; в) 1. 2.Электролиттік диссоциация теориясының негізін қалаған ғалым: а) А.М.Бутлеров; ә)С.Аррениус; б)Д.Пристли; в)К.Шееле І І – деңгей 1.Күкірт қышқылы мен барий хлоридінің қысқартылған иондық теңдеуін табыңыздар: а)Ba2+ +2OH-→Ba(OH)2 ә) Ba2++SO42-→ BaSO4 б)Ca2++ SO42-→CaSO4 в) Ba2++CO32-→ BaCO3 2.Фосфор қышқылы бірінші сатымен диссоциацияланғанда қандай иондар түзіледі? а)2H++HPO42- ә)H++H2PO4 б) 2H++HPO4- в)3H++PO43- | Тапсырмаларды орындау барысында жинаған ұпай нәтижесі бойынша оқушылардың білімі бағаланады.Қорытынды баға шығару рейтингісі: 2 – 12ұпайға — “ 3” 13 – 15ұпайға — “4” 15 – 20ұпай — “ 5”
Топ аралық бағалау |
| ІҮ тапсырма «Патша сарайының бөлмесі» 5 минут | Бұл бөлмеде сиқырлы мұз патшасы тұрады.Ол келген адамдарды мұз етіп қатырып тастайды.Одан қорғанудың бір амалы жылу эффектісіне байланысты термохимиялық реакцияның теңдеуін шешу керек.Топ жетекшілері шығып тапсырманы тақтада орындайды.
| І – деңгей. 12г магниді жаққанда 281,75кДж жылу бөлінеді.Реакцияның жылу эффектісін есептеу ІІ – деңгей. C + O2 → CO2 + 402кДж.Осы термохимиялық реакцияның теңдеуі бойынша 412кДж жылу бөлінген кезде жанған көміртегінің массасын есептеу ІІІ – деңгей. CH4 + 2O2→ CO2 + 2H2O + 892кДж.Берілген термохимиялық теңдеу бойынша реакциядағы түзілген жылу мөлшерін және 1,6кг метан жанған кездегі оттегінің көлемін есептеу | Топ аралық бағалау |
| Ү тапсырма «Айбалта қамалы» 5 минут | Осы қамалда айбалтасы бар жендет тұрады.Ол келген адамдарды бақылау үшін өзінің айбалтасындағы айналуларды жүзеге асыратын реакция теңдеулерін жазуды ұсынады.
| І – топ MgSO4→ MgCI2→ Mg(NO3)2→ Mg3(PO4)2 ІІ – топ CaCO3→ CaCI2→ CaSO4→ Ca3(PO4)2 ІІІ – топ. Na2SO3→ Na2CO3→ Na2SO4→ Na2S | Топ аралық бағалау |
| ҮІ тапсырма «Алхимиктер үйшігі» 5 минут
| Сарайда кішкене ғана үйшікте шал тұрады.Ол адам қанының құрамынан алтын тапқысы келеді.Үйшігіне келген адамның барлығын улап,мертіктіру үшін үш түрлі ыдыс береді.Уланып қалмау үшін қай ыдыста (сынауықта) су бар екенін табуыңыз керек (демонстрациялап көрсетіледі). HCI, NaOH, H2O (индикаторлармен анықтайды). | Әр топ сынауық ішіндегі заттарды анықтауда индикатор көмегіне жүгініп, олардың сынауық ішіндегі заттармен әсерін бақылап, құпия заттардың қасиетін біле алады | Топ аралық бағалау |
|
ҮІІ тапсырма «Қара сиқыршының иелігі» 4 минут | Сарай маңында қара сиқыршы бар,оның қаруы найзағай,найзағайдың соққысы адамдарды өсімдікке айналдырып жібереді.Одан құтылудың амалы мына жұмбақтарға жауап беріп,электролиттік диссоциация тұрғысынан заттарды иондарға ыдыратып жазу керек. 1.Ол болмаса асыңның дәмі кірмес, Кім бар екен ортада оны білмес (NaCI ас тұзы) 2.Шыдасаң да алты күн ассыз мүлде, Шыдау қиын бұл затсыз екі күнге (Н2О су). 3.Ес – түссіз адам талып қалса кейде, Иіскетсең есін жияр ол лезде (NH4OH – мүсәтір спирті) | 1.Ол болмаса асыңның дәмі кірмес, Кім бар екен ортада оны білмес (NaCI ас тұзы) NaCI →Na+ + CI- 2.Шыдасаң да алты күн ассыз мүлде, Шыдау қиын бұл затсыз екі күнге (Н2О су). Н2О →Н+ + OH- 3.Ес – түссіз адам талып қалса кейде, Иіскетсең есін жияр ол лезде (NH4OH – мүсәтір спирті) NH4OH→ NH4+ + OH-
| Топ аралық бағалау |
| Бағалау 2 мин | ынталандыру мақсатында топтар өзін өзі бағалау, белгі қою арқылы ФБТ және екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы бағалау түрлерін қолданамын | ФБТ арқылы өзін-өзі және өзге оқушыларды бағалайды. |
|
| Үйге тапсыр 2 минут | §4./5 № 7,8,9 есептерді орындау. 22-23 беттер |
| Рефлексия 3 мин | -Оқушы мен мұғалім арасындағы дұрыс қарым-қатынасты тудыру. -Оқушылардың өзін-өзі басқару және басқа адамдармен дұрыс қарым-қатынас принципін үйрету; -Сіздерге сабақ қызықты болды ма? -Білгендеріңнің маңызы қандай? -Сіздерге бүгінгі сабақта не ұнамады. |
