Органикалық қосылыстардың жіктелуі мен номенклатурасы

Сыныбы: 11

Сабақ реті: 5

Пәні: химия

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Органикалық қосылыстардың жіктелуі мен номенклатурасы, функционалды топтар, көмірсутектер, оттекті және азотты қосылыстар, гомология және гомологтар, изомерия және изомерлер туралы түсініктер.№1 көрсетілімдер.№ 1 зертханалық тәжірибе

Жалпы мақсаты

Органикалық заттардың жіктелуі мен номенклатурасын меңгеру кезінде жаңа тәсілдер ұсыну арқылы талдау жасауға бейімделеді; оқушыларға кеңес беру арқылы сенімділікті нығайтады; жеке тапсырмаларды орындау кезінде өзіндік ұстанымдарды қалыптастырады. Изомерия және изомерия туралы ұғымның мәнің түсінеді.

Күтілетін нәтиже

Оқушылар әр алуан кластарға жататын органикалық заттардың атауларына сәйкес жіктелуін және номенклатурасын меңгереді.Изомерия құбылысымен танысады, бір- бірлерінің пікірін тыңдауды, құрметтеуді үйренеді.

Негізгі идеялар

Изомерлер- молекулаларының құрамы бірдей, бірақ химиялық құрылыстары әр түрлі болғандықтан, қасиеттері де өзгеше болатын заттар

Сабақтың түрі

Жаңа білімді игеру сабағы.

Әдіс-тәсілдер

топтық жұмыс, АКТ, жас ерекшеліктеріне сай сұрақтар мен тапсырмалар, Жигсо әдісі

Сабақ бойынша мұғалім жазбалары

Мұғалім іс-әрекеті

І.Ұйымдастыру кезеңі

 Сергіту сәті. «Жорға» биі . Оқушылар 3 топқа отырғызылады.«Қант» тобы, «Тұздар» тобы, «қышқылдар» тобы.

ІІкезең

Фронтальды сұрақтар:

1. Органикалық қосылыстардың ерекшеліктері неде?

2. Органикалық химия нені зерттейді?

3. Органикалық заттарға химиялық байланыстың қандай түрлері тән?

4. Сигма және пи байланыстар қалай түзіледі?

5. Коваленттік байланыстың қандай сипаттамалары бар? Байланыстың полюстігі молекуланың қандай қасиеттеріне әсер етеді?

6. Гомолитті және гетеролитті үзілу деген не?

7. Органикалық қосылыстардың химиялық құрылыс теориясын ашқан ғалым кім?

8. Органикалық қосылыстардың химиялық құрылыс теориясының қағидаларын атандар.

9. Көміртек атомының гибридтенуі деген не?

10. Гибридтенудің қандай түрлерін білесіндер?

Жеке жұмыс

1)Құрамы С₅Н₁₂ молекуладағы атомдардың байланысу тәртібін көрсетіндер.

2) Құрамы С₄Н₁₂ молекуладағы атомдардың байланысу тәртібін көрсетіндер.

3) Метан СН₄, этан С₂Н₆, пропан С₃Н₈, гексан С₆Н₁₂, метил спирті СН₃ОН, пропил спирті С₃Н₇ОН, С₄Н₈, С₆Н₆ молекулаларындағы көміртек атомдарының валенттіліктерін , тотығу дәрежелерін анықтандар.Осы заттардың құрылысын химиялық құрылыс теориясы қалай түсіндіреді?

ІІІ кезең Негізгі кезең Жаңа сабақ. «Органикалық қосылыстардың жіктелуі мен номенклатурасы. Изомерия және изомерия туралы түсініктер.»

Көміртек қанқасының құрылысы бойынша органикалық қосылыстар алифатты, циклді; құрамына қарай көмірсутектер мен оның туындылары болып жіктеледі. Қосылыста гомологтық қатарлары жұрнақпен (ан,ен,ин, диен, ол, аль, он) белгіленеді.

1. Топтық жұмыс: Жигсо әдісі . І топқа: Алифатты көмірсутектер; ІІ топқа Циклді көмірсутектер; ІІІ топқа Оттекті қосылыстар. Бұлай бөліну себептерін топта талдайды.

2. Жеке тапсырма : С₄Н₁₀ ,С₅Н₁₂ қосылыстарда атомдардың әртүрлі тәртіпте орналасуы мүмкін бе? С₄Н₁₀ үшін екі құрылымды, ал С₅Н₁₂ үшін 3 құрылымды көрсетіндер.

Сұрақ: Бұл заттар қалай аталады? Изомерия дегеніміз не? Изомерияның қандай түрлері болуы мүмкін?

ІҮ кезеңҚорытынды.

Химиялық құрылыс теориясының мына ережелерімен толықтырады:

1. Құрамы мен салыстырмалы молекулалық массасы бірдей жағдайда құрылысы әртүрлі болуы изомерия құбылысын туындайды.Демек, қасиеттері бойынша айырмашылықтары бар екі немесе одан да көп заттардың бола алатының көрсететін құбылыс.

Үйге тапсырма: §2.3 ,40 бет. №13 тапсырма ,43 бет

БағалауТоптық бағалау

Рефлексия

Оқушы іс-әрекеті

Оқушылар 3 топқа бөлінеді

Мұғалім өтілген тақырып бойынша қосымша сұрақтар қояды . Әрбір сұрақтың дұрыс жауабына бір ұпайдан беріледі.Оқушының жинаған ұпай саны топқа жазылады.

Оқушылар оқулықпен танысып, топта талдайды, сосын қайтадан жаңадан топ құрылып, топта талқыланады.Оқушылар жеке дәптерге орындайды .