Әлеуметтік инфрақұрылым салалары

Күні:07.02.2017 сыныбы: 9 пәні: география

Сабақтың тақырыбы: Әлеуметтік инфрақұрылым салалары
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Әлеуметтік инфрақұрылым салалары туралы түсінік беріп, көзқарастарын қалыптастыру. Оның мақсатымен танысу, оның тұрмыстық қызмет көрсету, халықтың демалысын ұйымдастыру салалары және олардың орналасу факторлары туралы біліп, Қазақстандағы әлеуметтік инфрақұрылым қызметінің даму деңгейін анықтау.

Дамытушылығы: Есте сақтау қабілеттерін дамыту, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру. Кескін картаға Қазақстанның рекреациялық аудандарын түсіру арқылы Қазақстанның инфрақұрылым кешені туралы білімдерін бекіту.
Тәрбиелілігі: Оқушыларға еліміздің табиғатын таза ұстауға, зиян тигізбеуге тәрбиелеу, экологиялық бағытқа баулу, отансүйгіштікке, ұйымшыл, білімді болуға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекіліктері: Қазақстанның экономикалық аудандары картасы, интерактивті тақта, Power Point презентациясы.
Сабақ түрі: ашық сабақ.
Сабақ әдісі: сұрақ-жауап

I. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сыныпқа келіп оқушылармен амандасу.
2. Сыныптың тазалығына, сабаққа дайындықтарына, оқу құралдарына мән беру.

3.Әр түсті таңдау арқылы топқа бөліну.
II. Үй тапсырмасын сұрау.
I «Ой қозғау әдісі».

(Ұяшықтар астында жасырылған сұрақтарға жауап беру)
1. Қазақстан көлік және коммуникация кешенін нелер құрайды? (Су көліктері, теміржол, әуе, автомобиль, құбыр жолдары және телекоммуникация.)

2.Халық пен өндіріске қызмет көрсететін кешен?(инфрақұрылымдық)
3. Экономикаға қан жүргізетін жүйе деп нені айтамыз? (көлік)
4. Құбыр желісімен мұнайдың неше пайызы тасымалданады: (60)

5. Республикамызда пайдалануға болатын су жолының ұзындығы: (6 мың км)
6. Қазақстандағы алғашқы ірі темір жол? (Орынбор - Ташкент)
7 .Ең жас әрі жылдам дамып келе жатқан көлік түрі?(теңіз көлігі)
8. Еліміздің теңіз қақпасы? (Ақтау порты)
9. Қазақстанның ұлттық әуе тасымалы? ( «Эйр Астана»)

10.Достық, Қорғас, Ақтау стансыларын қоса,Қазақстанда тармақталған көлік-логистикалық торларды жасау жоспарланып отыр?(Алматы, Астана, Қарағанды, Шымкент, Ақтөбе қалалары)

14. Берілген әріптерден географиялық термин құрыңдар:

1)ИКСЙПА(Каспий) 2)АҚЫЖЙ(Жайық) 3)ЫМИФАЫҚРНҰЛР

(инфрақұрылым)
III. «Әріптер сыры». Сұрақтың жауабы таңдаған әріптеріңізден басталу керек.
1-топ: 2-топ
А Ә Д Ө С Т

И Қ М Ш Г Ж
1. А - Мұнай машиналарын жасайтын орталық қала - Атырау
2. Ш - Пресс автоматтар шығаратын орталық - Шымкент
3. Д - АҚШ - тың автомобилдер деп аталатын қаласы.- Детройт
4. И - Турин қай елдің автомобиль жасайтын компаниясы.-Италия
5. Қ - Кен шахталық бұйымдарды шығаратын обл - Қарағанды
6. А - Теледидар мен техникалық бұйымдар тетіктерін шығаратын обл - Алматы қаласы.
7. Ө - Конденсатор бұйымдарын шығаратын орталық - Өскемен.
8. П-Трактор зауыты орналасқан қала-Павлодар

9. Т - Аккумулятор шығаратын орталық - Талдықорған.
10. А - Рентген аппаратурасын шығаратын заводы бар қала - Ақтөбе қаласы.
11. С – Кабель зауыты орналасқан қала-Семей
12. Ж - Мицубиси, тойота мотор қай елдің автокөлік компаниялары - Жапония
Жаңа сабақты түсіндіру:
Әлеуметтік инфрақұрылымның негізгі мақсаты - халыққа қызмет көрсету. Бұл өзіне 30дай саланы қамтитын кешен.
Тұрмыстық қызмет көрсету бойынша оларға жататындар - сауда, тұрмыстық қызмет көрсету мекемелері, шаштараз, кір жуатын жерлер, киім, аяқ киім тігу орындары, денсаулық сақтау, білім беру мекемелері жатады.
Сауда – халыққа тұтыну тауарларын ұсынады. Ол үлкен партиямен немесе бөлшектеп сатумен ерекшеленеді. Халықтың әл - ауқатының өсуіне байланысты, сауда құрылымында азықтық емес тауарлар үлесі көбеюде. Елімізде 50 мыңнан астам дүкендер бар.
Адамдарды әр түрлі аурулардан қорғау үшін денсаулық сақтау маңызды рөл атқарады. Елімізде 4, 5 мың ауруханалар мен 170 мыңнан астам дәрігерлер медициналық көмек көрсетеді. Еліміздің басты денсаулық сақтау орталықтары - Алматы, Астана, Қарағанды мен Семейде орналасқан.
Білім - қалаға қарағанда ауыл мектептерінің саны 3 еседей көп бірақ оқушылар саны жөнінен қалалардың үлес салмағы аздап жоғарылау. Еліміздің ең студенттік қаласы - Алматы. 181 оқу орындарының 66 - сы орналасқан. Студенттер саны бойынша Шымкент, Қарағанды, Астана, Тараз қалалары ерекшеленеді.

Рекреациялық ресурстардың 2 түрі бар: табиғи рекраециялық, мәдени - тарихи ресурстар. 1 шісіне адамдар барып демалатын немесе ұнататын табиғат сарқырамалар, жартастар, үңгірлер. мәдени тарихи - арғы ата бабаларымыздың қолдарымен жасап кеткен ғайыптары. Кесенелер, храмдар, тасқа салынған суреттер. Мамандануы бойынша бөлінеді. Минералдық бұлақтар Сары ағаш, Алма - арасан, Шучье. Су тоғандары бойынша Қапшағай, Бұқтырма. Таулы аймақтардың саяхат пен туризм жақсы дамыған. Солтүстік Тянь - Шань, Көкшетау, Алтай. Рекреациялық ресурстардың тарлаған жері - оңтүстік Қазақстан. Хан тәңірі шыңы,, Шарын каньоны. Медеу мұз айдыны, Шымбұлақ тау шаңғы курорты орналасқан.

IV.Бекіту кезеңі. «Білім биржасы» ойыны.

1.Шетелге шығаратын тауар? (экспорт)

Қазақстанның көне қалалары? (Отырар, Тараз, Сығанақ, Түркістан)

Ежелгі қалалардың бірі. Бұл жайында алғашқы дерек грек елшісі Земархтың хабарламасында айтылған. VII –VIII ғ сауда , қолөнер орталығы болған. Ч ғ араб географы былай деп жазды: « бақтары көп, халқы тығызқоныстанған, қамал сыртында терең ор қазылған, төрт қақпасы және төңірегінде елді мекендері бар ірі бекіністі қала». Бұл қай қала?

Қосымша көмек: Ұлы Жібек жолы бойында орналасқан ежелгі қалалардың бірі. 1936жылға дейін Әулие Ата , 1936-1939 жылдардың аралығында Мирзаян қаласы деп аталды . (Кейін Жамбыл деп аталады.Тараз қаласы)

2.Рекреация қандай мағынаны береді? (қалпына келтіру)

3.Тарихи және мәдени ескерткіштер Қазақстанның қай бөлінде көп орналасқан?

4.2012 жылғы есеп бойынша әр он мың тұрғынға неше дәрігерден келеді?(37,6)

V. Үйге тапсырма. Тақырыпты оқып келу.

VI. Бағалау.

VII. Кері байланыс