Халықтың көші-қоны

Ұзақ мерзімді жоспар тарауы

9 сынып. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы

Халқы және еңбек ресурстары тарауы

Мектеп:

№14 мектеп-гимназия Астана қаласы

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Ергалиева Нагима Уткелбаевна

Сынып: 9 «Ә»

Қатысқандар:20

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

§8.Халықтың көші –қоны

Сабақтың жалпы мақсаты

Қазақстан халқының көші-қоны, оның түрлері мен себептерін біледі, ел экономикасындағы маңыздылығына баға береді.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар:

Халықтың көші-қонына қатысты түсініктерді естерінде сақтайды және айтып береді, тірек –сызбалармен жұмыс жасап талдайды, көші-қон сальдосын есептеп шығарады,ел экономикасындағы орнына баға береді.

Оқушылардың басым көпшілігі:

Халықтың көші-қонына қатысты терминдердің мағынасын біледі,салаларын жіктей алады, көші-қон сальдосын анықтайды, Қазақстан бойынша маңыздылығын мен дамуын талдайды

Кейбір оқушылар:

Халықтың көші-қонын түрлері бойынша талдап,оған сипаттама береді,көші-қонның дүние жүзінде және Қазақстан бойынша маңыздылығына баға береді, тұжырымдайды.

Бағалау критериилері

Оқушылар:

- халықтың көші-қоны, оның түрлерін сипаттайды;

-маңыздылығын біледі;

- ел экономикасындағы орнына баға береді.

Тілдік мақсаттар:

Оқушылар жасай алады…

тақырып мәтінін оқиды, халықтың көші-қоны, оның түрлерін, маңыздылығын анықтайды (О)

шағын топтарда мәтінің мазмұнын талқылайды, бір-бірінің пікірлерін тыңдайды, тапсырманы орындайды, баяндайды (Т)

ресурстарды қолданады, тапсырмаларды орындау барысында географиялық нысандарды, терминдерді тіркеп жазады (Ж)

өз ойын ауызша жеткізе біледі, диалогқа түседі, пікірінің маңыздылығын дәлелдейді. (А)

Пәндік лексика мен терминологияны:

Миграция,эмиграция,иммирация,репатриация,оралман,дискриминация, ремэмиграция,тартылыс полюстері,

Диалог/ жазба жұмыстары үшін пайдалы сөз тіркестер жиыны (жиындары):

Сөйлемдерді толықтырыңыз,аяқтаңыз

Көші-қонның көлемі төмендегі жағдайлар бойынша көтеруге болады:

1.............................. 2......................... 3................................. «Нұрлы жол» бағдарламасы мемлекетті модернизациялау үшін халықты ........ және ............................. қарастырған. (....)

Құндылықтарға баулу:

«Мəңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының зайырлы қоғам мен жоғары рухани құндылықтарын экономикадағы өрлеудің, білім беру, денсаулық сақтау жəне мəдениеттің ұлттық жүйесін табысты дамытудың ең маңызды құндылығын қалыптастыру

Пәнаралық байланыс:

Математика, Қазақстан тарихы, қазақ әдебиеті

Алдыңғы білім

§7.Халықтың қоныстануы

Сабақ барысы

Жоспарланған сабақ кезеңдері

Сабақтағы жоспар жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

Білу

Мақсаты:

Қызығушылықты ояту, жаппай үдеріске тарту, тақырыпқа шығу,

топтастыру, психологиялық ахуал тудыру

Уақыты: 5 минут

Топтастыру ( «Сиқырлы әріптер» түсті қағаздарға жазылған әріптер арқылы топтасады)

Рөлдерге бөліну. Топ мүшелері көшбасшы, таймкиппер, спикер, суретші-редактор болып бір-бірін сайлайды.

Ой қозғау:

- бүгін топтардың атаулары өзгеше. Қандай пікір бар?

- бүгін сабақ не туралы болады?

- қандай тақырыпты өтеміз?

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтау.

Бағалау критерийлері

- жаңа терминдердің мағынасын біледі.

Жеке жұмыс

Әдісі: «Түртіп алу»

Тапсырма:

Берілген терминдерді оқулық мәтінін пайдалана отырып, мағынасын анықтаңыздар.

Дескрипторлар

-жаңа терминдердің мағынасымен танысады

ҚБ: «Сұрақты қағып ал» әдісі

Электронный журнал, Топтастыру қиылған әріптер

Оқулық В.Усиков,Т.Каза-

новская,А.Усикова,Г.Зәбенова «Қазақстанның әлеуметтік және экономикалық географиясы» Алматы «Атамұра» 2013 жыл 77-78 бет

Түсіну

Мақсаты:

Көші –қонның салалары мен түрлерін түсінеді

Уақыты: 3 минут

Бағалау критерийлері

-Халықтың көші-қонының түрлерін сипаттайды

- бір-бірінен ажыратады

Жұптық жұмыс

Әдісі: Топтастыру

Тапсырма

Оқулықтың 32 суретіндегі көші қонның түрлері схема - сызбасына талдау жасаңыз

Ерікті, еріксіз, экономикалық, экологиялық, діни, уақытша, тұрақты, ішкі,сыртқы,саяси

Дескрипторлары

-сызбамен танысады;

-түрлері бойынша ажыратады;

-түрлеріне сипаттама береді.

ҚБ «Дәптер алмастыру» арқылы жұптық өзара бағалау

Оқулық В.Усиков,Т.Казановская,А.Усикова,Г.Зәбенова «Қазақстанның әлеуметтік және экономикалық географиясы» Алматы «Атамұра» 2013 жыл 78 бет

32 сурет

Сабақтың ортасы.

Қолдану

Мақсаты: Ұялы телефондарын пайдалану арқылы қажетті мәліметтерді жинақтап, көші-қон сальдосын есептейді

Уақыты: 7 минут

Бағалау критерийлері

-көші-қон сальдосы терминин түсінеді:

-есептеу жолдарын біледі.

Топтық жұмыс

«Проблемалап оқыту» әдісі

Тапсырма

Берілген аумақтар бойынша көші-қон сальдосын есептеңіз.(телефоннан қажетті мәліметтерді іздеу арқылы)

І топ – Қазақстан бойынша

ІІ топ – Атырау

ІІІ топ –Қызылорда

ІV топ –Павлодар

V топ –Астана қаласы

Дескрипторлары:

-көші-қон сальдосын есептеудің жолын біледі:

-мәліметтерді қолдана отырып, есептейді.

ҚБ топтық өзара бағалау «Автобус аялдамасы»

Талдау

Мақсаты

Көші-қонның түрлері бойынша ажыратады

Уақыты: 5 минут

Бағалау критерийі

-көші-қонның түрлерін біледі;

-кестеге көші –қонның түрлері бойынша орналастырады;

Топтық жұмыс

Әдісі: Мәтінді жіктеу

2 -тапсырма

Берілген мәтінді оқи отырып, төмендегі кестені толтырыңыздар.

Дескрипторлары:

-мәтінмен танысады;

-талқылайды;

-кестеге көші-қон түрлері бойынша орналастырады.

ҚБ топтық өзара бағалау «екі жұлдыз,бір ұсыныс»

Кері байланыс

Постер,

маркер,

Сабақтың соңы

Жинақтау:

Мақсаты: қазақ халқының санына болжам жасайды.. Жобалау дағдыларын қалыптастыру

Уақыты: 12 минут

Бағалау критерийлері

-жолдарын анықтайды;

-себептерін анықтайды;

- санына болжам жасайды;

Жеке жұмыс

Әдісі: болжам жасау

Тапсырма:

«Қазақ халқының саны қазіргіден көбірек болушы ма еді ?»

Барлық оқушылар: Жәрдемші тапсырмалар

Сөйлемдерді толықтырыңыз,аяқтаңыз

Көші-қонның көлемі төмендегі жағдайлар бойынша көтеруге болады:

1.............................. 2......................... 3................................. «Нұрлы жол» бағдарламасы мемлекетті модернизациялау үшін халықты ........ және ............................. қарастырған. (....)

Оқушылардың басым көпшілігі:

Сыртқы және ішкі көші-қонның негізгі ағымдарын сызбаға түсіріңіз

Сыртқы көші-қон

Репатриация эмиграция гастарбайтер

Ішкі көші-қон

Ауылдан-қалаға қаладан-ауылға

Кейбір оқушылар:

Қазақ халқының жаппай еріксіз көшірілуі 1916 жылғы көтеріліс жылдарынан басталып,1930 жылғы ұйымдастыру мен аштық кезіне сәйкес келеді.Сол кезде Қытайға,Монғолияға,Ауғанстанға,Иранға, Орта Азия мен Ресейге 1,3 млн адам көшіпті. Демографтар шет елдердегі этникалық қазақтардың 3/2 –і сол көшіп кеткендердің ұрпақтары екендігін айтады. Егер осы кеткендердің ұрпақтары Қазақстанда тұратын болса, елімізде халық саны қаншаға артқан болар еді және ел экономикасына тигізетін үлесіне болжам жасаңыз.

Дескрипторлары:

- жолдарын анықтайды;

-себептерін анықтайды;

- санына болжам жасайды;

ҚБ: «Үш минуттық үзіліс»

«Қаратаудың басынан көш келеді» видеосы Оқулық В.Усиков,Т.Казановская,А.Усикова,Г.Зәбенова «Қазақстанның әлеуметтік және экономикалық географиясы» Алматы «Атамұра» 2013 жыл 80 бет

Бағалау

Мақсаты: Көші-қонның ел экономикасындағы маңыздылығы мен қазақ халқының көшу тарихына баға береді

Уақыты: 5 мин

Бағалау критерийі

- тарихи деректерге сүйенеді:

-дәлелдер келтере отырып, мақала жазады.

Жеке жұмыс

Әдісі: редакциялық мақала

Тапсырма:

«Қазақстан халқы дүние жүзіндегі ең қозғалыстағы халықтың бірі» атты мақала жазу

Дескрипторлары:

- тарихи деректерге сүйенеді:

-дәлелдер келтере отырып, мақала жазады.

Сабақтың оқу жетістіктерін бағалау

«Нысана» әдісі.

Әр оқушы өзінің нысанадағы орнын белгілейді.