Дамытушылы?ы: О?ушыларды? білім, білік да?дыларын дамыту
Саба? т?рі Аралас саба?
Саба? к?рнекілігі: Д?ние ж?зі картасы
Саба? барысы
?йымдастыру
?й тапсырмасын с?рау
Жа?а саба?
?ндістан - О?т?стік Азияда ?ндістан т?бегінде орналас?ан мемлекет. ?ндістан – ?зіні? аса бай м?дениетімен ж?не ежелгі ?ркениетімен ?йгілі ел. Ол – тере? тамырлы философияны?, мол ?зіндік ізгі рухани м?раны?, сыры да, сыны да са?тал?ан ?дет-??рыптар мен д?ст?рді?, жер-жа?ан?а ?йгілі махаббат к?мбезі Т?ж-Махал, Лотосхрам сынды с?улеттік жау?арларды?, тере? ?айнарлы би мен сазды?, ?ажайып ?нді киносы мен ж?пар иісті ?нді шайыны? елі. Ол – “барлы? халы?тарды? ж?регін бірт?тас ?мірді? ыр?а?ында то?ыстыр?ан” (?ндістанны? “Халы?ты? жан ж?регі” мемлекеттік ?н?ранынан) ?р т?рліліктегі бірлестікті? ?лгісі.
?ндістан, ?ндістан Республикасы — ?нді м?хиты алабында, Гималай тауларынан о?т?стікке ?арай О?т?стік, О?т?стік-Батыс Азия елдерін Еуропа ж?не Африкамен байланыстыратын ма?ызды те?із ж?не ?уе жолдарыны? торабында жатыр. Батыс жа?алаулары Араб те?ізіні?, шы?ыс жа?алаулары Бенгал шы?ана?ыны? суларымен ?оршал?ан. Аума?ы 3,3 млн. км² (Лаккадив, Андаман ж?не Никобар аралдарын ?оса есептегенде). Астанасы — Дели (Нью-Дели) ?аласы. Хал?ы 1 млрд. 33 млн. (2001), оны? 72%-ы шы?у тегі жа?ынан ?нді-арийлер, 25%-ы дравидтер (негізінен о?т?стікте т?рады), 3%-ы — мо??ол тектестер. Хал?ыны? 9/10 б?лігін ірі ?лттар: хиндустанды?тар(31%-дай),бихарлы?тар, бенгалды?тар, телугулар, маратхилер, тамильдер, гуджараттар, малаялилер,каннара, ориялар, пенджабды?тар, раджастхандар, ассамды?тар, кашмирліктер, т.б. ??райды.
Діни ??рамы:
индуизм дініне табынатындар — 80,3%;
м?сылмандар — 11%;
м?сіхшілік дініндегілер — 4%-дай;
сикхтар — 2,8%, т.б.
Тілдер
Ресми тілдері — хинди ж?не а?ылшын, сондай-а? штаттарда 18 тіл ресми болып есептеледі. Халы? Инд-Ганг ойпатында?ы аудандар мен те?із жа?алауларында ты?ыз, солт?стіктегі таулы ж?не ш?лді аудандарда сирек ?оныстан?ан. Хал?ы негізінен ауылды жерлерді мекендейді. Сонды?тан таби?и ?сімі жо?ары. ?ала т?р?ындары халы?ты? 28%-ын ??райды.
Дамытушылығы: Оқушылардың білім, білік дағдыларын дамыту
Сабақ түрі Аралас сабақ
Сабақ көрнекілігі: Дүние жүзі картасы
Сабақ барысы
Ұйымдастыру
Үй тапсырмасын сұрау
Жаңа сабақ
Үндістан - Оңтүстік Азияда Үндістан түбегінде орналасқан мемлекет. Үндістан – өзінің аса бай мәдениетімен және ежелгі өркениетімен әйгілі ел. Ол – терең тамырлы философияның, мол өзіндік ізгі рухани мұраның, сыры да, сыны да сақталған әдет-ғұрыптар мен дәстүрдің, жер-жаһанға әйгілі махаббат күмбезі Тәж-Махал, Лотосхрам сынды сәулеттік жауһарлардың, терең қайнарлы би мен саздың, ғажайып үнді киносы мен жұпар иісті үнді шайының елі. Ол – “барлық халықтардың жүрегін біртұтас өмірдің ырғағында тоғыстырған” (Үндістанның “Халықтың жан жүрегі” мемлекеттік Әнұранынан) әр түрліліктегі бірлестіктің үлгісі.
Үндістан, Үндістан Республикасы — Үнді мұхиты алабында, Гималай тауларынан оңтүстікке қарай Оңтүстік, Оңтүстік-Батыс Азия елдерін Еуропа және Африкамен байланыстыратын маңызды теңіз және әуе жолдарының торабында жатыр. Батыс жағалаулары Араб теңізінің, шығыс жағалаулары Бенгал шығанағының суларымен қоршалған. Аумағы 3,3 млн. км² (Лаккадив, Андаман және Никобар аралдарын қоса есептегенде). Астанасы — Дели (Нью-Дели) қаласы. Халқы 1 млрд. 33 млн. (2001), оның 72%-ы шығу тегі жағынан үнді-арийлер, 25%-ы дравидтер (негізінен оңтүстікте тұрады), 3%-ы — моңғол тектестер. Халқының 9/10 бөлігін ірі ұлттар: хиндустандықтар(31%-дай),бихарлықтар, бенгалдықтар, телугулар, маратхилер, тамильдер, гуджараттар, малаялилер,каннара, ориялар, пенджабдықтар, раджастхандар, ассамдықтар, кашмирліктер, т.б. құрайды.
Діни құрамы:
индуизм дініне табынатындар — 80,3%;
мұсылмандар — 11%;
мәсіхшілік дініндегілер — 4%-дай;
сикхтар — 2,8%, т.б.
Тілдер
Ресми тілдері — хинди және ағылшын, сондай-ақ штаттарда 18 тіл ресми болып есептеледі. Халық Инд-Ганг ойпатындағы аудандар мен теңіз жағалауларында тығыз, солтүстіктегі таулы және шөлді аудандарда сирек қоныстанған. Халқы негізінен ауылды жерлерді мекендейді. Сондықтан табиғи өсімі жоғары. Қала тұрғындары халықтың 28%-ын құрайды.
Үндістан — федеративті республика, құрамына 25 штат пен 7 одақтық аумақ кіреді.Мемлекет басшысы — президент. Заң шығарушы жоғарғы органы — президент және қос палатадан (халық палатасы мен штаттар кеңесі) тұратын парламент. Жоғарғы атқарушы органы — Министрлер кеңесі, оны премьер-министр басқарады.
Ұлттық мейрамдары: Республика күні — 26 қаңтар (1950) және Тәуелсіздік күні (15 тамыз).
Британ Достастығының құрамына кіреді, БҰҰ-ның мүшесі (1945). Ақша бірлігі — үндістан рупийі.Үндістан негізінен Үндістан түбегін, Гималай мен Қарақорымның бір бөлігін, Инд-Ганг жазығының шығыс бөлігін, Бенгал шығанағы мен Араб теңізінің бірнеше аралдар тобын қамтиды. Ел аумағының 3/4 бөлігі — жазықтар мен үстірттер. Үндістанды түгел дерлік Декан таулы үстірті алып жатыр (шығысқа қарай 900 м-ден 300 м-ге дейін аласарады). Теңіз жағалаулары негізінен аласа, құмдауыт, аз тілімденген. Кеме тоқтайтын қолайлы орындар аз, сондықтан көптеген ірі порттар өзендер жағасына (Калькутта) орналасқан немесе жасанды жолмен салынған (Мадрас). Батысында үстірт биіктеп, Батыс Гаттар тауын құрайды. Оның теңіз жағалауындағы беткейлері тік жарлы, шығыс жағы ірі өзендердегі (Кришна, Годовари, Маханади, т.б.) жазықтармен тілімденген. Батыс Гаттар тауы оңтүстікте Апаймалай, Кардамон тауларымен (ең биік жері — 2633 м) жалғасады. Солтүстік-батысында эрозиядан қатты бүлінген, қысқа, қатарлас қырқалардан құралатын ежелгі қатпарлы тізбек — Аравали таулары (биіктігі 1722 м-ге дейін) орналасқан. Декан үстірті солтүгінде Малва базальтты таулы жазығының жарлауыт шеті болып табылатын Виндхья тауларымен (ең биік жері — 881 м) шектеледі. Декан үстіртінің шығыс қиыр шетінде өзендермен жеке массивтерге бөлшектенген Шығыс Гаттар таулары (ең биік жері — 1680 м) орналасқан.
