Америка материгіне саяхат
Ма?саты: География п?ні бойынша ал?ан білімдерін шы?дау.Америка материгі бойынша ?ткен материалды ?орытындылау ма?сатында о?ушыларды? тез ойлау, есте са?тау ?абілеттерін дамыту.
?ткізу ?дісі: Жарыс саба?
К?рнекілігі: Слайд.
Барысы: 1. Таныстыру
2. ?лы географиялы? ашылулар
3. Контур картамен ж?мыс
4. К?рерменге с?ра? Е? е? е?..
5. С?ра? менен, жауап сізден
6. Ішкі сулары
7. Жылдам логикалы? ойлау
8. Сен мені білесі? бе?
1.Таныстыру. 2 топтан 6 о?ушыдан шы?ады. Солт?стік ж?не О?т?стік Америка топтарына б?лінеді. ?р топ ?з тобын таныстырады. Эмблемасы болу керек. 10 балл
2.?лы географиялы? ашылулар кезе?інде ?р материкті? ашылу тарихынан с?ра?тар ?ойылады. 1 с?ра?ты? жауабына 5 балл
1.1492 ж Американы аш?ан. Ол ?ндістан?а апаратын батыс жолды аштым деп ойла?анды?тан, м?нда?ы т?р?ылы?ты халы? ?ндістер деген атау ал?ан. Х.Колумб
2.1501ж «жа?а д?ниені?» – Американы? ашылуына себеп бол?ан ?шінші саяхат о?ан ?лемдік да?? ?келді. А.Веспуччи
3. Веспуччи баста?ан топ 1501ж ?ай ?зенні? са?асына жетіп, оны рио де Жанейро деп атады? ?а?тар ?зені
4. Ньюфауленд аралы мен Лабрадор т?бегін кім ашты? Джон Кабот
5. Жерді? солт?стік магниттік полюсін аны?та?ан кім? Руаль Амундсен
6. 1519ж 20 ?ыр??йегінде Атлант м?хитынан Ты?ы? м?хит?а ?арай ?тетін б??аз іздеу ?шін жер шарын ж?зіп шы?у саяхатына кім аттанды? Ф.Магеллан
7. Александр Гумбольдт кім? ?ылым?а ?ос?ан ?лесі? Неміс географы, О?т?стік Американы? геологиялы? картасын жасап, таби?атын зерттеген.
8. О?т?стік Американы? климатты? ерекшелігін зерттеген кім? Воейков
9. Картоп, ж?гері, ?ызана?ты? отаны О?т?стік Америка екенін д?лелдеген кім?
Вавилов
10. Ты?ы? ж?не Атлант м?хиттарын жал?астырып жат?ан б??азды аш?ан те?із ?ара?шысы кім? Фрэнсис Дрейк
3.?р топ ?з материгіні? жер бедерін контур карта?а т?сіреді.
4. К?рерменге с?ра?
1. Е? биік шы? – Джомолугма
2. Е? ?лкен тубек – Арабия
3. Е? биік а?аш – Секвоя
4. Е? суы??а т?зімді ??с – пингвин
5. Е? кішкентай мемлекет – Ватикан
6. Е? ?лкен ойпат – амазонка
7. Е? ірі д?ние б?лігі – Азия
8. Е? тере? ш???ыма – Мариан
9.Е? ?лкен ш?л – Сахара
10. Е? ?лкен б??аз – Дрейк
11. Е? суы мол ?зен – Амазонка
12. Е? хал?ы к?п материк – Еуразия
13. Е? тере? к?л – Байкал
14. Е? кішкентай ??с – колибри
5.С?ра? менен, жауап сізден. Д?рыс жауап?а 5 балл
Солт?стік Америка?а ?ойылатын с?ра?
1.Жер шарында?ы е? ?лкен аралы – Гренландия
2. О?т?стік Американы? те?із де?гейінен е? т?мен жат?ан жері? – 40 м Вальдес т?бегі
3.Жер шарында?ы е? ?зын жер асты ??гірі? Флинт Мамонт
4.Жылдамды?ы са?атына 800км- ге жететін дауыл? Торнадо
5. О?т?стік Америка неге жасыл материк? Те? жартысын ормандар алып жатыр
6. Анд тауына ?арай биіктейтін жазы?тар? Гран-Чако, Пантанал, Маморе
7.1872 ж ?йымдастырыл?ан т???ыш ?лты? парк? Йеллоустон
8. Амазонканы? жырт?ыш балы?ы? пиранья
9.Карибу ?ай зона?а т?н? Тундра?а
10. Аргентинаны? мы?ты футболшысы? Марадона
11.А?Ш-ты? автомобиль астанасы? Детройт
12. Пуна деп нені атайды? Тауаралы? ?стірттер
О?т?стік Америка?а с?ра?
- Жер шарында?ы е? биік тау к?лі? Титикака
- Солт?стік Американы? те?із де?гейінен е? биік жері? Мак Кинли 6193
- Материктегі е? жо?ары температура ?ай жазы?та? Гран Чако +47
- Мексика шы?ана?ы ?стінде ?алыптасатын ауа массалары? Тропиктік ауа массасы
- ?ай тауды? атауы оны? мыс рудасына бай екенін к?рсетеді? Анд
- Солт?стік Американы? е? ?лкен к?лі? Жо?ар?ы к?л
- Е? ?лкен аралы? Отты Жер
- М?з ?апшы?ы шы?ана?ы? Гудзон
- О?т?стік америка жа?алауында?ы сал?ын а?ыс? Перуан
- Канада жалауында бейленген ?сімдік? ?йе?кі
- Анд тауыны? символы? Кондор ??сы
- Прерий деп нені атайды? Даланы
6. Ішкі сулары. ?р команда?а 6 с?ра?тан ?ойылады. д?рыс жауап 5 балл
Солт?стік Америка
- ?ай ?зенді су атасы деп атайды? Миссисипи
- ?ай ?зен Онтарио к?лін ?улие Лаврентий шы?ана?ымен ?осып т?р?
- Алясканы? ірі ?зені? Юкон
- Ниагара ?зені несімен ?йгілі? Сар?ырамасымен
- Бойында 20-дан астам СЭС салын?ан ?зен? Теннеси
- ?ндіс тілінен аудар?анда т?нбалы ?зен деген ма?ынаны беретін ?зен? Миссури
О?т?стік Америка
- О?т?стік Американы? жер шарында?ы е? мол сулы ?зені? Амазонка
- ?ндіс тілінен аудар?анда м?хитты? туысы деп аталатын ?зен? Парана
- ?ай ?зен саласында д?ние ж?зіндегі е? биік сар?ырама орналас?ан? Ориноко
- К?міс ?зен? Ла-Плата
- Т?бінен м?най ?ндірілетін лагуналы? к?л? Маракайбо
- Б?л к?лде а?ыз бойынша 1800кг алтын жасырыл?ан? Титикака
- «Жылдам логикалы? ойлау». Та?тада ілініп т?р?ан сан бойынша с?ра? тандайды, жауап берсе сол ?пайды иеленеді
20
20
20
20
30
30
30
30
40
40
40
40
20 ?пай. А?Ш-?ы ?лемге ?йгілі демалыс орны? Диснейленд
20?пай. Ты?ы? ж?не Атлант м?хитыны? суларын жал?астырып жат?ан О?т?стік Американы? б??азы? Дрейк
20?пай. Х.Колумбты? 3 кемесіні? аты? Санта-Марья, Пинта, Нинья
20?пай. Америка жа?алауында шексіз, жа?асыз те?ізді? аты ж?не ол ?ай м?хитта? Саргасс те?ізі Атлантта
30?пай. 3 т?йе??с ?шып келеді, оны? біреуін а?шы атып т?сіреді, аспанда неше т?йе??с ?алады. Т?йе??с ?шпайды
30?пай. 2 ?кесі мен 2 баласы келе жатып 3 алма тауып алады,те?дей етіп б?лгенде ?р?айсысына 3 алмадан келеді. Б?л ?алай? Ата,?ке, бала
30?пай. Амазонка ?зеніндегі балы?тарды? біріне ?нші деп ат ?ой?ан. Неге?
30?пай. Ла-Платаны к?міс ?зен деп неге ата?ан? К?міс іздеген испанды?тар
40?пай. М?з бен ?арды? ??рсауында?ы б?л елде ?ауын, ?арбыз, ж?зім ж?не тіпті банан мен ананас ?сіріледі. Б?л ел с?нген ж?не ?рекет етуші жанартаулар патшалы?ы? Исландия
40?пай. Еуропа астаналарыны? ішіндегі е? к?не ?аланы? бірі о?ан 1000жыл бол?ан. ?аланы? аты орыс тілінен аудар?анда «сауда айла?ы» дегенді білдіреді. Те?із айла?ында Андерсенні? ата?ты ертегісіндегі су періштесіні? тас ?стінде ойланып отыр?ан ?ола м?сіні бар
40?пай. Ты?ы? м?хитыны? шы?ыс б?лігінде на? экватор ?асында О?т?стік Америка жа?алауларынан 1000ша?ырым ?ашы?ты?та 16 жанартаулы? аралдардан т?ратын архипелаг орналас?ан. Оны? атауы испан тілінен аудар?анда «тасба?а» деген атауды білдіреді. Галапагос
40?пай. Т?рлі-т?сті атауды білдіретін 4 те?ізді ата? ?ара, А?, Сары, ?ызыл.
8»Сен мені білесі? бе?» Жасырыл?ан сурет ж?мба?ты шешу
1.?йгілі орыс жазушысы Пушкин бейнесіндегі ел. Италия
2. К??іл к?йі болма?ан адамны? бейнесінде ?андай материк бейнеленген? Африка
3. ?алпа?ы бар ер адам бейнесінде ?ай мемлекет бейнеленген? Нидерланды
4. Орамалды ана бейнесінде ?ай мемлекет бейнеленген? Португалия, Испания
- ?орытынды. ?р топты? о?ушылары мада?тау ?а?азымен марапатталады.