Солт?стік Америка?а саяхат

Саба?ты? ма?саты:

1) Білімділік: О?ушыларды? Солт?стік Америка материгі туралы ал?ан білімдерін тияна?тау, ?ткен саба?тан ал?ан білімдерін ж?йелеу ар?ылы та?ырыптарды тере?ірек ме?герту.

2) Дамытушылы?: О?ушыларды? ?з ойларын жете айта білуге, ?ткен та?ырыптарды байланыстыра отырып жан-жа?ты ойлау, топпен, картамен ж?мыс жасау ?абілеттерін, да?дыларын дамыту. Саяхат саба? ар?ылы о?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?тарын ояту.

3) Т?рбиелік: О?ушыларды? ал?ан білімдерін, білік да?дыларын к?рсету ар?ылы бірін-бірі сыйлау?а т?рбиелеу. ?дептілік ережелерін бойына сі?ірген шы?армашылы? ?абілеті м?мкіндігінше дамы?ан азамат т?рбиелеу

Саба?ты? т?рі: Саяхат саба?

Саба?ты? ?дісі: ?здік ізденіс ж?мыс

Саба?ты? п?наралы? байланысы: ?дебиет

Саба?ты? к?рнекілігі: Солт?стік Американы? физикалы? картасы, интерактивті та?та, слайд, ж?мыс д?птері.

Саба?ты? жоспары:

І. ?йымдастыру

ІІ. ?ызы?ушылы?ты ояту

ІІІ. Материкке шолу

IV. Бекіту

V.Ба?алау(смаиликпен.

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і. О?ушыларды? к??іл-к?йін саба??а аудару.

ІІ. ?ызы?ушылы?ты ояту. Топтастыру.

(с?лемдесу, сынып тазалы?ын ж?не о?ушыларды? саба??а ?атысын, дайынды?ын тексеру. Топ?а б?лу. О?ушыларды? назарын саба??а аудару. ?р топты? топ басшыларын топ?а с?ра? ?ою ар?ылы сайлап аламыз.)

1. Ежелгі бірт?тас ??рлы?

2. Е? ?лкен материк

3. Жер шары бетіні? жалпы ауданы

4. Ежелгі солт?стік материк

-Солт?стік Америка материгіні? ?андай ерекшеліктерін білеміз? (ойын ар?ылы білімдерін тексеру

«Даналы? а?ашы» ойынында а?аш?а алма т?різді етіп, с?ра?тар ілеміз.

О?ушылар бір-бірден алманы алып, ?йге берілген та?ырып бойынша с?ра??а жауап береді. ?рбір о?ушыны? ?ткен саба?та ал?ан білімін осындай ойындар ар?ылы тексеруге болады.

-Неше кламматты? белдеу кесіп ?теді? (6 белдеу)

№1- Солт?стік Америка материгіні? е? суы? жері? (Гренландия аралыны? орталы?ы -70 0 С)

№2- Солт?стік Америка материгіні? е? ысты? жері? (?лім а??ары +570 С)

№3- Солт?стік Америка материгінде жауын-шашын е? к?п т?сетін жері? (Кордильераны? солт?стік-батыс жа?алауы 6000 мм)

№3- Солт?стік Америка материгінде жауын-шашын е? аз т?сетін жері? (Калифорния шы?ана?ыны? солт?стігі мен ?лкен Алап 100 мм)

ІІІ. Материкке шолу.

-Б?гінгі саба?ымыз Солт?стік Американы? е? биік жері Кордильер тауыны? Мак-Кинли (6193 м) шы?ына саяхат жасаймыз. О?ан шы?уда жолымызда?ы кедергілер бар екен, одан ?ту ?шін Солт?стік Америка материгіне байланысты тапсырмаларды орындауымыз керек. Саяхат?а дайынбыз ба? (сынып екі топ?а б?лініп ж?мыс жасайды)

ГЕОГРАФИЯЛЫ? ОРНЫ.

1-тапсырма

№

Е?, е?, е?

Жауаптары

1.Е? ?зын ?зені

2.Е? т?менгі температура

3.Е? жо?ар?ы температура

4.Е? биік жері

5.Е? ?лкен арал

6.Е? ірі сар?ырама

7.Е? биік а?ашы

8.Е? ?зын, ?рі енді тауы

9.Е? ?зын жер асты ??гірі

10.Е? ?лкен, ?рі е? тере? каньоны

11. Е? ?лкен тау м?зды?ы

ЗЕРТТЕЛУ ТАРИЫ

2-тапсырма.Т?йіндеме

Материкті? аты:___________________________________________________

Жер к?лемі:_______________________________________________________

Е? биік н?ктесі:____________________________________________________

Е? т?мен орналас?ан н?ктесі:_______________________________________

Зерттеген ?алымдар:_______________________________________________

Жа?алайын шайып жат?ан м?хиттар мен те?іздер:____

ЖЕР БЕДЕРІ МЕН ПАЙДАЛЫ ?АЗБАЛАРЫ

3-тапсырма

Солт?стік Америкада?ы ірі таулар мен жазы?тарды жаз.
Тасман те?ізі ?ай м?хиттін б?лігі?
Африка жер бедеріні? ?андай ?зіндік ерекшеліктері бар?
Материктерге б?л: Балкан, Карпентарий, Танганьика, Игуасу, Анд, Перу, Сомали, Чукот, Ирландия, Миссури, Аппалач, Лабрадор, Королева Мод.
Дрейк б??азы нені б?леді?
Тыны? м?хит жа?алауында?ы ірі аралдар мен т?бектерді аны?тап, оларды кескін карта?а белгіле.

КЛИМАТТЫ? БЕЛДЕУЛЕР.

4- тапсырма.
          Сандар с?йлейді
Осы сандарды? нені білдіретінін    табы?ыз.

6420 км;
1200 м;
+57?;
51 м;
25 км;
9000 км;
24,2 млн.км2;
6000 мм;

100 мм;

ІШКІ СУЛАРЫ

5-тапсырма

Атлас картадан т?мендегі обьектілерді тауып к?рсеті?дер.

1 Миссисипи

2 Колумбия

3 Жо?ар?ы к?л

4Мичиган

5Эри

6 Онтарио

7 Макензи

8 ?лкен т?зды к?л

9 Ниагара

ТАБИ?АТ ЗОНАЛАРЫ

6-тапсырма

Солт?стік Американы? таби?ат зоналары

?р топ кесте толтырады.

Таби?ат зоналары

Негізгі ерекшеліктері

Арктикалы? ш?л зонасы

Гренландия аралы мен Канада Арктикалы? архипелагты алып жатыр. Зонада м?з д?уірінен са?тал?ан ?ой-?гіз тіршілк етеді. Ол д?ниеж?зілік ?ызыл кітап?а енгізілген.

Тундра зонасы

Солт.жа?алы? б?лік пен Гудзон шы?ана?ыны? о?т?стігін, Лабрадор т?бегін ?амтиды. М?нда солт. б??ыларыны? айры?ша т?рі Карибу ?седі.

Тайга зонасы

Кордильераны? шы?ыс беткейінен Атлант м?хитына дейін алып жатыр. Топыра?ы – к?лгін, ерекше са?тал?ан а?аш т?рлері: ситхил шыршасы, тсуга, дуглас май ?ара?айы, ?ызыл самырсын. Жасы 4000 жыл?а дейін жеткен жасыл секвойя, мамонт а?ашы деп аталатын алып секвойя ж?не ?антты ?ара?ай ?седі.

Аралас ж?не жалпа? жапыра?ты ауыспалы ыл?алды ормандар

Материкті? шы?ыс б?лігін бойлап, о?т?стік Мексика шы?ана?ы жа?алауына дейін тарал?ан. Аралас орманда – с?р, ?ызыл, сары топыра?ты, ?ызыл ?ара?ай, ?ант ?йе?кісі ?седі. Ауыспалы орманда – магнолия, емен, ергежейлі сабаль пальмасы, батпа?тар – батпа? кипарисі, эверглейдс батпа?ы

Орманды дала, дала зонасы

Биіктігі 1,5 м жететін селеу, боз-шой?ын, бидайы?, бизон ш?бі ?седі. Бизон, дала ?ас?ыры – кайот.

Ш?лейттер

??р?а?шылы??а бейімделген а?аш т?різді кактус, алое, с?ттіген, опунция, юкка сия?ты ыл?алды бойына жинайтын ?сімдіктер – суккуленттер.

Ыл?алды м??гі жасыл ормандар (немесе саванна)

Орталы? Америка мен Кариб те?ізі аралдарында орналас?ан. Жануарлары – ке? танаулы маймылдар, ягуар, ?алталылар, ??стар, ?ансор?ыш жар?анаттар.

ХАЛ?Ы МЕН ЕЛДЕРІ

7-тапсырма

Солт?стік Америка материгіні? т?рт мемлекеті карточкада берілген ?ай топ?а ?ай ел келеді сол елді? астанасын жазу ж?не картадан к?рсету.

Мемлекеттер

Астанасы

А?Ш

Вашингтон

Канада

Оттава

Мексика

Мехико

Солт?стік Американы? таби?атына саяхат атты видиоролик к?ру.

ІV. Бекіту тапсырмалары.

Т Е С Т

І н?с?а

Солт?стік Америка материгіні? экватор?а ?атысты орны.

а) тек о?т?стік жарты шарда жатыр

?) к?пшілік б?лігі солт?стік жарты шарда

б) экватор материкті? ортасын кесіп ?теді

в) тек солт?стік жарты шарда жатыр

2. Солт?стік Америка материгіні? е? т?мен жат?ан жері.

а) Каспий те?ізі ?) ?лім а??ары

б) ?лі те?із в) Валдес т?бегі

3. К?лемі жа?ынан е? ?лкен арал.

а) Куба ?) Гаити

б) Баффин жері в) Гренландия

4. Мына белдеуді? ?айсысы Солт?стік Америкада кездеспейді?
а) экваторлы? ?) арктикалы?

б) ?о?ыржай в) тропиктік

5. Солт?стік Америка шы?ыс жа?алауында?ы жылы а?ыс.

а) Калифорния ?) Лабрадор

б) Гольфстрим в) Батыс желдер

ІІ н?с?а

Солт?стік Америка материгіні? бастап?ы меридиан?а ?атысты орны.

а) т?гелдей шы?ыс жарты шарда жатыр

?) к?пшілік б?лігі батыс жарты шарда

б) т?гелдей батыс жарты шарда жатыр

в) к?пшілік б?лігі шы?ыс жарты шарда

2. ?лім а??арыны? абсолюттік биіктігі.

а) -150 м ?) -132 м б) -86 м в) -403 м

3. Солт?стік Американы? е? ?зын ?зені.

а) Миссисипи ?) Ниагара

б) Макензи в) Колумбия

4. Солт?стік Америка материгіні? к?пшілік б?лігі ?ай климатты? белдеуде орналас?ан?
а) арктикалы? ?) ?о?ыржай

б) тропиктік в) экваторлы?

5. «Прерий» деп нені айтады?

а) ш?лді ?) саваннаны

б) орманды в) даланы

Жауаптары:(бір с?ра??а бір о?ушы жауап береді.

V. ?орытындылау. Ба?алау.

-Б?гінгі саяхат-саба?ымызда біз Солт?стік Американы? е? биік Мак-Кинли шы?ына жеттік. Шы??а шы??анда нені к?рдік? (биік тауды? суретінде ?аза?станны? туы т?рады ). ?р топ тапсырмаларды жа?сы орындады. ?мір де, білімде де осындай биік шы?дар?а жете білі?іздер.

Саба?тан ал?ан ?серлерінді тілектерінді жазу?а болады

Б?гінгі к?нге мынадай слайдпен тілек тілеймін.

VІ. ?йге тапсырма: «Солт?стік Америка материгіне бір к?ндік саяхат» та?ырыбында ша?ын эссе жазу.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Солт?стік Америка?а саяхат »

Сабақтың тақырыбы: Солтүстік Америка материгіне саяхат

Солтүстік Америка материгі туралы алған білімдерін тиянақтау, өткен сабақтан алған білімдерін жүйелеу.

Сабақтың мақсаты:

1) Білімділік: Оқушылардың Солтүстік Америка материгі туралы алған білімдерін тиянақтау, өткен сабақтан алған білімдерін жүйелеу арқылы тақырыптарды тереңірек меңгерту.

2) Дамытушылық: Оқушылардың өз ойларын жете айта білуге, өткен тақырыптарды байланыстыра отырып жан-жақты ойлау, топпен, картамен жұмыс жасау қабілеттерін, дағдыларын дамыту. Саяхат сабақ арқылы оқушылардың пәнге деген қызығушылықтарын ояту.

3) Тәрбиелік: Оқушылардың алған білімдерін, білік дағдыларын көрсету арқылы бірін-бірі сыйлауға тәрбиелеу. Әдептілік ережелерін бойына сіңірген шығармашылық қабілеті мүмкіндігінше дамыған азамат тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Саяхат сабақ

Сабақтың әдісі: Өздік ізденіс жұмыс

Сабақтың пәнаралық байланысы: әдебиет

Сабақтың көрнекілігі: Солтүстік Американың физикалық картасы, интерактивті тақта, слайд, жұмыс дәптері.

Сабақтың жоспары:

І. Ұйымдастыру

ІІ. Қызығушылықты ояту

ІІІ. Материкке шолу

IV. Бекіту

V.Бағалау(смаиликпен.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың көңіл-күйін сабаққа аудару.

ІІ. Қызығушылықты ояту. Топтастыру.

(сәлемдесу, сынып тазалығын және оқушылардың сабаққа қатысын, дайындығын тексеру. Топқа бөлу. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Әр топтың топ басшыларын топқа сұрақ қою арқылы сайлап аламыз.)

1. Ежелгі біртұтас құрлық

2. Ең үлкен материк

3. Жер шары бетінің жалпы ауданы

4. Ежелгі солтүстік материк

-Солтүстік Америка материгінің қандай ерекшеліктерін білеміз? (ойын арқылы білімдерін тексеру

«Даналық ағашы» ойынында ағашқа алма тәрізді етіп, сұрақтар ілеміз.

Оқушылар бір-бірден алманы алып, үйге берілген тақырып бойынша сұраққа жауап береді. Әрбір оқушының өткен сабақта алған білімін осындай ойындар арқылы тексеруге болады.

-Неше кламматтық белдеу кесіп өтеді? (6 белдеу)

№1- Солтүстік Америка материгінің ең суық жері? (Гренландия аралының орталығы -70 ⁰С)

№2- Солтүстік Америка материгінің ең ыстық жері? (Өлім аңғары +57⁰С)

№3- Солтүстік Америка материгінде жауын-шашын ең көп түсетін жері? (Кордильераның солтүстік-батыс жағалауы 6000 мм)

№3- Солтүстік Америка материгінде жауын-шашын ең аз түсетін жері? (Калифорния шығанағының солтүстігі мен Үлкен Алап 100 мм)

ІІІ. Материкке шолу.

-Бүгінгі сабағымыз Солтүстік Американың ең биік жері Кордильер тауының Мак-Кинли (6193 м) шыңына саяхат жасаймыз. Оған шығуда жолымыздағы кедергілер бар екен, одан өту үшін Солтүстік Америка материгіне байланысты тапсырмаларды орындауымыз керек. Саяхатқа дайынбыз ба? (сынып екі топқа бөлініп жұмыс жасайды)

ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ОРНЫ.

1-тапсырма

№	Ең, ең, ең	Жауаптары
1	Ең ұзын өзені
2	Ең төменгі температура
3	Ең жоғарғы температура
4	Ең биік жері
5	Ең үлкен арал
6	Ең ірі сарқырама
7	Ең биік ағашы
8	Ең ұзын, әрі енді тауы
9	Ең ұзын жер асты үңгірі
10	Ең үлкен, әрі ең терең каньоны
11	Ең үлкен тау мұздығы

ЗЕРТТЕЛУ ТАРИЫ

2-тапсырма.Түйіндеме

Материктің аты:___________________________________________________

Жер көлемі:_______________________________________________________

Ең биік нүктесі:____________________________________________________

Ең төмен орналасқан нүктесі:_______________________________________

Зерттеген ғалымдар:_______________________________________________

Жағалайын шайып жатқан мұхиттар мен теңіздер:____

ЖЕР БЕДЕРІ МЕН ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРЫ

3-тапсырма

Солтүстік Америкадағы ірі таулар мен жазықтарды жаз.
Тасман теңізі қай мұхиттін бөлігі?
Африка жер бедерінің қандай өзіндік ерекшеліктері бар?
Материктерге бөл: Балкан, Карпентарий, Танганьика, Игуасу, Анд, Перу, Сомали, Чукот, Ирландия, Миссури, Аппалач, Лабрадор, Королева Мод.
Дрейк бұғазы нені бөледі?
Тынық мұхит жағалауындағы ірі аралдар мен түбектерді анықтап, оларды кескін картаға белгіле.

КЛИМАТТЫҚ БЕЛДЕУЛЕР.

4- тапсырма.
          Сандар сөйлейді
Осы сандардың нені білдіретінін    табыңыз.

6420 км;
1200 м;
+57˚;
51 м;
25 км;
9000 км;
24,2 млн.км²;
6000 мм;

100 мм;

ІШКІ СУЛАРЫ

5-тапсырма

Атлас картадан төмендегі обьектілерді тауып көрсетіңдер.

1 Миссисипи

2 Колумбия

3 Жоғарғы көл

4Мичиган

5Эри

6 Онтарио

7 Макензи

8 Үлкен тұзды көл

9 Ниагара

ТАБИҒАТ ЗОНАЛАРЫ

6-тапсырма

Солтүстік Американың табиғат зоналары

әр топ кесте толтырады.

Табиғат зоналары	Негізгі ерекшеліктері
Арктикалық шөл зонасы	Гренландия аралы мен Канада Арктикалық архипелагты алып жатыр. Зонада мұз дәуірінен сақталған қой-өгіз тіршілк етеді. Ол дүниежүзілік қызыл кітапқа енгізілген.
Тундра зонасы	Солт.жағалық бөлік пен Гудзон шығанағының оңтүстігін, Лабрадор түбегін қамтиды. Мұнда солт. бұғыларының айрықша түрі Карибу өседі.
Тайга зонасы	Кордильераның шығыс беткейінен Атлант мұхитына дейін алып жатыр. Топырағы – күлгін, ерекше сақталған ағаш түрлері: ситхил шыршасы, тсуга, дуглас май қарағайы, қызыл самырсын. Жасы 4000 жылға дейін жеткен жасыл секвойя, мамонт ағашы деп аталатын алып секвойя және қантты қарағай өседі.
Аралас және жалпақ жапырақты ауыспалы ылғалды ормандар	Материктің шығыс бөлігін бойлап, оңтүстік Мексика шығанағы жағалауына дейін таралған. Аралас орманда – сұр, қызыл, сары топырақты, қызыл қарағай, қант үйеңкісі өседі. Ауыспалы орманда – магнолия, емен, ергежейлі сабаль пальмасы, батпақтар – батпақ кипарисі, эверглейдс батпағы
Орманды дала, дала зонасы	Биіктігі 1,5 м жететін селеу, боз-шойғын, бидайық, бизон шөбі өседі. Бизон, дала қасқыры – кайот.
Шөлейттер	Құрғақшылыққа бейімделген ағаш тәрізді кактус, алое, сүттіген, опунция, юкка сияқты ылғалды бойына жинайтын өсімдіктер – суккуленттер.
Ылғалды мәңгі жасыл ормандар (немесе саванна)	Орталық Америка мен Кариб теңізі аралдарында орналасқан. Жануарлары – кең танаулы маймылдар, ягуар, қалталылар, құстар, қансорғыш жарқанаттар.

ХАЛҚЫ МЕН ЕЛДЕРІ

7-тапсырма

Солтүстік Америка материгінің төрт мемлекеті карточкада берілген қай топқа қай ел келеді сол елдің астанасын жазу және картадан көрсету.

Мемлекеттер	Астанасы
АҚШ	Вашингтон
Канада	Оттава
Мексика	Мехико

Солтүстік Американың табиғатына саяхат атты видиоролик көру.

ІV. Бекіту тапсырмалары.

Т Е С Т

І нұсқа

Солтүстік Америка материгінің экваторға қатысты орны.

а) тек оңтүстік жарты шарда жатыр

ә) көпшілік бөлігі солтүстік жарты шарда

б) экватор материктің ортасын кесіп өтеді

в) тек солтүстік жарты шарда жатыр

2. Солтүстік Америка материгінің ең төмен жатқан жері.

а) Каспий теңізі ә) Өлім аңғары

б) Өлі теңіз в) Валдес түбегі

3. Көлемі жағынан ең үлкен арал.

а) Куба ә) Гаити

б) Баффин жері в) Гренландия

4. Мына белдеудің қайсысы Солтүстік Америкада кездеспейді?
а) экваторлық ә) арктикалық

б) қоңыржай в) тропиктік

5. Солтүстік Америка шығыс жағалауындағы жылы ағыс.

а) Калифорния ә) Лабрадор

б) Гольфстрим в) Батыс желдер

ІІ нұсқа

1. Солтүстік Америка материгінің бастапқы меридианға қатысты орны.

а) түгелдей шығыс жарты шарда жатыр

ә) көпшілік бөлігі батыс жарты шарда

б) түгелдей батыс жарты шарда жатыр

в) көпшілік бөлігі шығыс жарты шарда

2. Өлім аңғарының абсолюттік биіктігі.

а) -150 м ә) -132 м б) -86 м в) -403 м

3. Солтүстік Американың ең ұзын өзені.

а) Миссисипи ә) Ниагара

б) Макензи в) Колумбия

4. Солтүстік Америка материгінің көпшілік бөлігі қай климаттық белдеуде орналасқан?
а) арктикалық ә) қоңыржай

б) тропиктік в) экваторлық

5. «Прерий» деп нені айтады?

а) шөлді ә) саваннаны

б) орманды в) даланы

Жауаптары:(бір сұраққа бір оқушы жауап береді.

V. Қорытындылау. Бағалау.

-Бүгінгі саяхат-сабағымызда біз Солтүстік Американың ең биік Мак-Кинли шыңына жеттік. Шыңға шыққанда нені көрдік? (биік таудың суретінде Қазақстанның туы тұрады ). Әр топ тапсырмаларды жақсы орындады. Өмір де, білімде де осындай биік шыңдарға жете біліңіздер.

Сабақтан алған әсерлерінді тілектерінді жазуға болады

Бүгінгі күнге мынадай слайдпен тілек тілеймін.

VІ. Үйге тапсырма: «Солтүстік Америка материгіне бір күндік саяхат» тақырыбында шағын эссе жазу.