Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістері

Сынып: 5 «А» Пәні: Жаратылыстану

Сабақтың тақырыбы:

Сабақтың мақсаты: Табиғаттағы құбылыстардың әр түрлі болатындығын түсіндіру және оларды ажырата білуге үйрету.

Құрал – жабдықтар: Кесте, табиғат құбылыстары бейнеленген суреттер.

Сабақ барысы: Оқушылардың әр түрлі құбылстарды сурет арқылы көріп оны ажырата білу және пайда болу себептерін анықтай білуі.

Оқушыларға түсіндіре кететін нәрсе – табиғаттағы құбылыстар болмаса тіршілік болмаған болар еді

Жаңа сабақты түсіндіру:

1. Табиғи құбылыстың көптүрлілігі

2. Жарық құбылыстарын ажыратып, айқындау

3. Электірлік құбылыстың маңызы

4. Айналамызда қандай метеорологиялық құбылыстар болып жатыр

5. Құбылыстар арасындағы байланыс

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ.

1. Топтық жұмыс: оқушылар анаграмманың шешуін табыңдар:

магнит (итнмаг), электр (рткелэ), жарық (қыржа) (2 мин )

1. «Аукцион» сайысы. Тақырыпты оқып шығып,қысқаша негізгі түсініктерін береді. (3 мин)

2. « Почта» сайысы.Тақтада 3 үлкен конверт ілінулі тұр.

1 топ. Дыбыстық құбылыс( құстардың сайрауы, жапырақтың сылдыры, аңдардың ырылдауы, күннің күркіреуі, зымыранның ұшуы, найзағайдың шығарған дыбысы, шардың гүрсілі, адамдардың бір – бірімен сөйлесуі, теледидардың дауысы)

2 топ.Биологиялық құбылыс (Тірі организмдердің өсуі, көбеюі және таралуы)

3 топ. Метеорологиялық құбылыс.(жауын – шашынның түсуі, желдің бағыты, жылдамдығы, температураның және ауа қысымының өзгеруі, кемпірқосақтың пайда болуы, шаң – тозаңдар жаңбыр тамшыларымен араласып бұлтқа айналады да – қышқыл жаңбыр пайда болады)

Әр конвертке дұрыс жауаптарын саласыңдар. Дұрыс жауабы конверт ішінде бар.

1. Сергіту сәті ( ноутбукпен)

2. «Дененің үш түрлі жағдайы» сайысы оқушылар Зат, дене, құбылыс, күш түрлері жағдайын дұрыс таба білу керек

1. Барлық тіршілік иелері Күннің жарығына тәуелді өмір сүруде бұл? (Жарық құбылысы)

2. Судың 3 түрлі күйіне айналуы ол? (Зат.Жылудың әсерінен еруі, мыс)

3. Бұл бір бөлік. Бөліктен затқа айналады. Құрамында 1,2,3,10 немесе одан да көп бола алады бұл? (атом. Зат )

4. Қағаз бетінде қаламсаппен жазғанда із қалады бұл ? (Үйкеліс күші)

5. Бұл өлшейтін құрылғы. Құрылғының ортасында пружинасы бар,не үшін қолданамыз? (Күш, веса)

1. «Қолыңнан келе ме?» сайысы оқушылар орындарында отырып билет бойынша тапсырмаларды орындайды. Топпен қорғайды.

1. Топ. Магниттің токқа жабысып қалған кезі

2. Топ. Тәжірибие келтіру судың күйін өзгертуі

3. Топ. Түрлі – түрлі Дыбыстар шығару.(поездің дауысы алыстан келе жатқан, құстың сайрауы, судың гүрілі, құлаққа сыбырлау)

1. «Географиялық сұрақтар» сайысы оқушылар барлығы қатысады.

1. Жасанды жарық көзі (Керосин шамы)

2. Жарықтың табиғи көзі (Күн)

3. Қандай құбылыстың әсерінен біз теледидар,радио тыңдаймыз (Электрлік)

4. Метеорологиялық құбылыс (Желдің жылжуы)

5. Жарықтың сәуле шығару құбылысы (Жарық)

6. Қоршаған орта ненің әсерінен өзгеріп отырады ( Құбылыстың)

7. Жылуды жақсы өткізгіш (металл)

8. Көптеген заттар қызған кезде (Ұлғаяды)

1. «Қатені түзе» сайысы Оқушылар тақтадағы қатені түзеуі крек дұрыс па бұрыс па?

1. Молекуланы жай көзбен көре алмайсыз ( дұрыс )

2. Дыбысты есту мүшесі құлақ ( дұрыс )

3. Ауа – қоспасыз таза зат ( бұрыс )

4. Жер бетіндегі ең күшті жарық көзі – КҮН ( дұрыс )

5. Ақ түс ауыр түс (бұрыс )

6. Бүкіләлемдік тартылыс Заңын ашқан Иссак Ньютон ( дұрыс)

7. Атмосфералық қысымды өлшеген итальян ғалымы Эванджелиста Торричелли ( дұрыс )

1. «Қауіпті белгілер» сайысы оқушылар тақтаға А4 қағазына сурет салып іледі, мағынасын түсіндіреді.

2. Рефлексия

! – бәрін түсіндім, маған өте қызықты болды.
? – сұрақтарым бар, қандай.
– – ештеме түсінбедім

ІІІ. Сабақтың қорытындысы

IV. Үйге тапсырма: тақырып бойынша сөзжұмбақ құрастырып келу.

ӘБ жетекшісі Келісемін Бекітемін

Хаттама № Оқу ісінің меңгерушісі Директор

Аманкелд М Шоманова Д.М Стамқұлов Б.Қ

« » _______ ______________ « »__________

Тақырыбы:

Сынып: 5 «А»

Пәні: жаратылыстану

Өткізген: Жармаганбетова Калима Танаткановна

Төңкеріс негізгі мектебі