Дене импульсі.Импульсті? са?талу за?ы
Саба?ты? ма?саты:Білімділік:О?ушылар?а импульс, импульс т?рлері
импульсті? са?талу за?ы туралы т?сінік беру.
Дамытушылы?:П?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру.Ал?ан
білімдерін іс ж?зінде ?олдана білу да?дысын ойлау,
есте са?тау ?абілеттерін дамыту.
Т?рбиелік:Физика п?ніне, ?ылым?а техника?а ?ызы?ушылы?тарын
арттыру.
Саба?ты? т?рі:Жа?а білімді ме?геру саба?ы
Саба?ты? ?дісі:Баяндау, с?ра?-жауап, есептер шы?ару.
Саба?ты? к?рнекілігі:Суреттер, формулалар,электронды та?та
Саба?ты? барысы: І.?йымдастыру кезе?і.
О?ушыларды т?гендеу, амандасу,назарларын
саба??а аудару.
ІІ.?й тапсырмасын тексеру.
?ткен саба?тар бойынша ?айталау с?ра?тары:
1.Ньютонны? бірінші за?ын т?жырымда
2.Ньютонны? екінші за?ын т?жырымда
3.Ньютонны? ?шінші за?ын т?жырымда
4.Б?кіл?лемдік тартылыс за?ыны? формуласын жаз
5.Денені? салма?ы, оны? формуласы
ІІІ.Жа?а саба?ты т?сіндіру.
Са?талу за?дары таби?атты? жалпы за?дары болып табылады.Са?талу за?дары механика за?дарына ?ара?анда ?олданылу аясы ке? ж?не оларды барлы? физикалы? ??былыстар?а ?олдану?а болады.
Денені? массасы мен оны? ?оз?алыс жылдамды?ыны? к?бейтіндісіне те? болатын физикалы? шама дене импульсі деп аталады.Масса-скаляр шама ол жылдамды? векторлы? шама бол?анды?тан, дене импульсі де векторлы? шама болып табылады.
Дене импульсі векторыны? ба?ыты жылдамды? ба?ытымен ба?ыттас.
Дене импульсіні? ?лшем бірлігі (кг м /c)
К?ш пен оны? ?рекет ету уа?ытыны? к?бейтіндісі (F t) к?ш импульсі деп аталады.
К?ш импульсіні? ба?ыты к?ш векторыны? ба?ытымен ба?ыттас векторлы? шама.
Дене импульсіні? ?згеріс к?ш импульсіне те?.
Импульсті? са?талу за?ы т?йы? ж?йеде орындалады.
Т?йы? ж?йе деп – сырт?ы к?штер ?рекет етпеген жа?дайда ж?йеге енетін денелер бір – біріне ішкі к?штер ар?ылы ?ана ?рекеттесетін ж?йені айтады.
m1 1 + m2 v2 = m1 v1' + m2 v2'
p1 + p2 = p1' + p2'
Т?йы? ж?йедегі ?зара ?ркеттесетін денелер импульстеріні? ?осындысы ?згермейді (са?талады).
Импульсті? са?талу за?ы техникада реактивті ?оз?алыста ке?інен ?олданылады.
IV.Саба?ты бекіту кезе?і
О?ушылар таратыл?ан де?гейлік тапсырмалар бойынша ж?мыс жасайды. Интеративтік та?таны пайдалану ар?ылы есептер шы?ару.
1-есеп Шешуі:
Вагондарды? тіркелгенге дейінгі ?оз?алыс м?лшері (импульстері)
1 1 + m2 v2
Тіркелгеннен кейін олар бірге ?оз?алады.
?оз?алыс м?лшері ( 1 2) те?.
Импульсті? са?талу за?ы бойынша:
- ( 1 2)
Осыдан: v = м/с
Жауабы: v=0,4 м/с
Берілгені:
m1=40000 кг
V1=0,6 м|c
m2=20000 кг
Т/к V -?
V2=0
2-есеп Шешуі:
m1 v1 + m2 v2 = ( 1 2)
Осыдан: v = м/с
Жауабы: v=6,4 м/с
Берілгені:
m1=60кг
V1=10 м|c
m2=40 кг
Т/к V -?
V2=1 м|c
IV.Саба?ты ?орытындылау : Кітаппен ж?мыс
VI.О?ушы білімін ба?алау
VII.?йге тапсырма:§ 19 § 20 17 жатты?у (3)