Әр түрлі температурадағы суды араластырғандағы жылу мөлшерін салыстыру.

4

8-сынып. Зертханалық жұмыс.

Тақырыбы: Әр түрлі температурадағы суды араластырғандағы жылу мөлшерін салыстыру.

Жұмыстың мақсаты: жылу алмасуда ыстық судың берген және суық судың алған жылу мөлшерін анықтаймыз.

Құрал-жабдықтар: калориметр, мензурка, термометр, стақан, ыстық суы бар ыдыс.

Жұмыстың барысы:

1)массасы 100гр. Ыстық суды калориметрдің ішкі ыдысына құямыз. Ыстық судың температурасын өлшейміз.

2)стақанға дәл сондай суық су құйып, оныңда тем, өлшейміз.

3) Енді ыстық суы бар ыдысқа абайлап суық су құямыз. Алынған қоспаны термометрмен араластырып, оның да тем. өлшейміз.

4)ыстық судың температураға дейін суығанда берген жылу мөлшерін өзінің арнайы формуласымен есептейміз.

Электр тізбегін жинау және оның әр түрлі бөліктеріндегі ток куші мен кернеуді өлшеу.

Жұмыстың мақсаты: ток көзі тізбектің әр түрлі бөлігінде бірдей екенің көрсету және кернеуді өлшеуді үйрену.

Құрал-жабдықтар : ток көзі, амперметр, вольтметр,қыздыру шамы , 2см резистор, кілт, жалғағыш сымдар.

Жұмыс барысы:

1)амперметр мен вольтметрдің бөлік құнын анықтау.

2)арнайы сұлба бойынша электр тізбектерін жинау.

3)Амперметрдің көрсетулерін кестеге жазамыз.

4)ток көздерін , резисторларды,қыздыру шамын және кілтті тізбектей қосып,электр тізбегін жинаймыз.

5)Тізбекті тұйықтап, әр резистордың ұштарындағы u_1,u₂ кернеулерді және екі резистордан тұратын тізбек бөлігіндегі кернеуді өлшеу.

6)жинаған тізбектің сұлбасын сызамыз.

7)u₁+u₂қосындысын есептеп, u кернеуімен салыстырамыз.

Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауды үйрену.

Жұмыстың мақсаты: тізбектей және параллель жалғау заңдарын тексеру.

Құрал-жабдықтар: ток көзі, 2 сым резистор, реостат,3 амперметр,3 вольтметр, өткізгіш сымдар, кілт.

Жұмыс барысы:

1)амперметр мен вольтметрдің бөлік құнын анықтаймыз

2)Электр тізбегін сұлба бойынша жинаймыз.

3)А_1,А₂ амперметрлерінің көрсетулерін жазу керек.

4)V_1,V_2,V₃ вольтметрлерінің көрсетулерін жазамыз.

5)жалпы кернеуді U_ж=U₁+U² есептейміз.

6)бөліктің жалпы кедергісін арнайы формула бойынша есептейміз.

7)өлшеулердің нәтижелерін кестеге түсіріп, қортынды жасаймыз:

9-сынып . зертханалық жұмыс.

Тең үдемелі қозғалыс кезіндегі дененің үдеуін анықтау.

Жұмыстың мақсаты:көлбеу науамен домалайтын кішкене шардын үдеуін есептеу.Ол ушін шардың белгілі бір t уақытта жүріп өтетін sорын ауыстыруының ұзындығын өлшейді.

Өлшеу құралдары: өлшеуіш таспа, метроном.

Құрал –жабдықтар: науа,шар,қысқышы бар тұрғы, металл цилиндр.

Жұмыстың орындалуы:

1)Тұрғы арқылы науаны көкжиекпенкішкене бұрыш жасайтындай етіп бекіту керек. Науаның төменгі шетіне металл цилиндрді қоямыз.

2)Метроном дыбыс берген бойда шарды науаның жоғарғы басынан жіберіп, ол цилиндрге барып соғылғанға дейін метрономның неше рет соққанын санаймыз. Тәжірбие жүргізілгенде метрономды минутына 120 рет соғатын етіп қоямыз.

3)Науаның көкжиекке көлбеулік бұрышын өзгерте отырып, оның цилиндрге барып соғылуына дейін метроном 4 рет соғатындай етуге болады.

4)Шардың қозғалыс уақытын есептейміз.