2. T?DQ?QATIN APARILMASI Problemin h?lli üzr? ir?li sürül?n f?rziyy?l?ri t?sdiq v? ya t?kzib ed?n, habel? qoyulan t?dqiqat sual?na cavab verm?y? köm?k ed? bil?c?k faktlar? tapma?a imkan yarad?r. Bu zaman yeni faktlar?n öyr?nilm?si v? bu suallara cavablar?n tap?lmas? gedi?ind? dü?ünm?k v? yeni bilgil?ri k??f etm?k üçün münasib ??rait yaran?r. T?dqiqat?n apar?lmas? zaman? mü?llim a?a??dak? bilik, bacar?q v? v?rdi?l?r? malik olmal?d?r. T?dqiqat?n apar?lmas? üzr? metodlar?n seçimin?, ??in qrup ??klind? v? dig?r formada t??kili v? apar?lmas?na, T?dqiqat?n apar?lmas? qçün tap??r?qlar?n v? bilik m?nb?l?rinin seçilm?sin?, ?? v?r?ql?rinin haz?rlanmas?na.
3. M?LUMAT (?nformasiya) MÜBAD?L?S?
Bu m?rh?l?d? i?tirakç?lar t?dqiqat?n gedi?ind? ?ld? etdikl?ri tap?nt?lar?n, yeni informasiyan?n mübadil?sini apar?rlar. Qoyulmu? suala cavab tapmaq z?rur?ti t?dqiqat?n bütün i?tirakç?lar?n? bir-birinin t?qdimat?n? f?al dinl?m?y? sövq edir. T?qdimat bir növ yeni bilikl?rin dair?sini c?z?r v? h?l?lik bu bilikl?r natamam v? xaotik xarakter da??y?r. Yeni bir t?l?bat-h?min bilikl?ri qaydaya salmaq, sisteml??dirm?k, mü?yy?n bir n?tic?y? g?lm?k üçün t?dqiqat sual?na cavab tapmaq z?rur?ti yaran?r.
?agirdl?r? yeni bilginin k??fi yolunda son add?m? atmaq: konkret n?tic?y? g?lm?k v? ümumil??dirm?ni apar?r ?agird n?inki ?ld? olunan bilgil?ri ümumil??dirm?li, h?m d? g?ldiyi n?tic?ni t?dqiqat sual? il? v? ir?li sürülmü? f?rziyy?l?rl? müst?qil olaraq tutu?durmal?d?r. D?rsin kulminasiyas?n? is? bilgil?ri m?hz özl?ri k??f etdikl?ri üçün ?agirdl?rin duyduqlar? b?nz?rsiz sevinc v? m?mnuniyy?t hissi t??kil edir.
6. YARADICI T?TB?QETM?
Bilikl?rin m?nims?nilm?sinin ba?l?ca meyar? onun yarad?c? sur?td? t?tbiqidir. Yarad?c? t?tbiqetm? biliyi möhk?ml?ndirir, onun praktiki ?h?miyy?tini u?a?a aç?b göst?rir. Bu m?rh?l? vaxt etibaril? yaln?z bir akademik d?rsl? m?hdudla?maya da bil?r, y?ni onun h?yata keçirilm?si sonrak? d?rsl?rd? d? mümkündür.
7. EV TAP?IRIQLARI
Ev tap??r?qlar? -d?rsd? al?nm?? bilik, bacar?q v? v?rdi?l?rin möhk?ml?ndirilm?si m?qs?dini güd?n s?rb?st i? formas?d?r Ev tap??r?qlar?n?n xarakteri t?dqiqat v? yarad?c?l?q elementl?ri (müxt?lif yarad?c? i?l?r, referatlar, layih?l?r, t?dqiqatlar, modell??dirm? v? s.) il? z?nginl??dirilm?lidir; Laz?m olan hallarda müst?qil m?nims?nilm?k üçün f?rdi maraqlar? v? t?l?bl?ri n?z?r? alan f?rdi proqramlar?n t?rtib edilm?sini v? t?tbiqini daha geni? istifad? etm?k laz?md?r; ?agirdl?r yuixar? sinifl?r? keçdikc? müst?qil i? üçün ayr?lan d?rs vaxt?n?n faizi art?r?lmal?d?r.
8. Q?YM?TL?ND?RM?
Qiym?tl?ndirm? - ist?nil?n prosesin t?kmill??dirilm?sini t?min ed?n bir mexanizmdir.
9. REFLEKS?YA
Refleksiya – art?q ba?a çatm?? prosesin ?üurda inikas?d?r. T?lim prosesinin refleksiyas? bilikl?rin m?nims?nilm?sinin bütün m?rh?l?l?rini t?hlil etm?y? v? d?rind?n ba?a dü?m?y? imkan ver?n ba?l?ca mexanizml?rd?n biridir.
Araşdırmanın gedişi: 1. Rezin borunun uclarına qıfları taxın. Qayçı ilə rezin şardan parça kəsin və qıflardan birinin ağzına keçirib skotçla bərkidin. 2. Ləyənə su doldurub ağzı qapalı qıfı suya batırın.
3. Sinif yoldaşınız qaşıqları əvvəlcə havada, sonra isə suda bir-birinə vurub səsləndirərkən siz borunun digər ucundakı ağzı açıq qıfı qulağınıza yaxınlaşdırın
Nəticəni müzakirə edin: 1. Qaşıqlar havada bir-birinə vurulduqda səs eşitdinizmi? 2. Bəs qaşıqlar suda birbirinə vurulduqda səs eşitdinizmi? Nə üçün
“ Ultrsəs “ Qrupu . Araşdırma: “ Sadə Telefon ” - bərk cismin səskeçirmə xassəsi.
Təchizat: boş metal şirə bankası (2 əd.), kibrit çöpü (2əd.), ip və 1 m uzunluğunda kapron leska, mismar, çəkic.
Araşdırmanın gedişi: 1. Bankaların oturacaqlarında mismarla dəlik açın. İplərin uclarını dəliklərdən keçirib kibrit çöpünə bağlayın . 2. Sinif yoldaşınız bankanın içərisinə danışarkən siz digər bankanı dinləyin. Siz danışanda isə sinif yoldşınız dinləsin .
Nəticəni müzakirə edin
“ Desibel “ Qrupu. Araşdırma : Rəqqası rəqs etdirən nədir?
Təchizat: oturacaqları kəsilib götürülmüş və yerinə kalka kağızı yapışdırılmış ayaqqabı qutusu (2 əd.), ipli rəqqas (2 əd.: birinin ucunda kiçik metal kürəcik, digərinin ucunda isə yüngül plastmas kürəcik).
Araşdırmanın gedişi:
1. Qutuları ağzı açıq tərəfləri qarşı-qarşıya olmaqla bir-birindən 25–35 sm məsafədə yerləşdirin. Rəqqasları qutuların arxa tərəfində elə yerləşdirin ki, tarazlıqda olan kürəciklər onun kalkalı divarına toxunsun .
2. Metal kürəciyi kiçik bucaq altında tarazlıqdan çıxarıb, sərbəst buraxın və baş verən hadisənin səbəbləri haqqında düşünün və müzakirə edin .
Nəticəni müzakirə edin: 1. Metal kürəcik sağ tərəfdəki qutunun kalkalı divarına zərblə toxunduqda nə üçün tarazlıqda olan plastmas kürəcik sol qutudan itələndi? 2. Plastmas kürəcikli rəqqası rəqs etdirən nədir?
” Akustika “ Qrupu . Araşdırma: Səs mənbəyi rəqs edən cisimdir.
Təchizat :Kamerton, rezin çəkic, ipli rəqqas.
Araşdırmanın gedişi: Kamertonun qolunu rezin çəkiclə vurub ipli rəqqası həmin qola toxundurun və baş verən hadisəni diqqətlə izləyin.
Nəticəni müzakirə edin: 1. Kamertonun qolunu rezin çəkiclə vurduqda nə müşahidə etdiniz? 2. Nə üçün rəqqası kamertonun qoluna yaxınlaşdırdıqda o, rəqsi hərəkət etməyə başladı?
Qeyd : Online tapşırıqlardakı təsvirləri diqqətlə izlədikdən sonra qruplar testləri növbə ilə cavablandırır.Hər 4 sual qruplar tərəfindən düzgün cavablandırılarsa interaktiv tapşırıq uğurla yerinə yetirilmiş hesab olunur.
Doğru olan mülahizəni seçin.
İnsan qulağı 16 Hs-dən kiçik tezlikli dalğaları qəbul edə bilir.
İnsan qulağı 16 – 20000 Hs tezlikli dalğaları qəbul edə bilir.
Canlılardan yalnız insn qulağı səs dalğalarını qəbul edə bilir.
Nümayiş olunan təcrübə səsin vakuumda yayılmadığını sübut edir.
Vakuumun səskeçirmə xassəsi qazlardan yaxşıdır.
Doğru olan mülahizəni seçin.
Səs hava zərrəciklərinin sıxlaşmalarından ibarət mexaniki dalğadır.
Səs hava zərrəciklərinin sıxlaşma və seyrəkləşmələrinin növbələşdiyi mexaniki dalğadır.
Səs hava zərrəciklərinin seyrəkləşmələrindən ibarət mexaniki dalğadır.
Səs eninə mexaniki dalğadır.
Təhsil Nazirliyinin Dekabr ayında Bakı və Sumqayıt Şəhərlərinin Seçilmiş 2 Məktəbində Keçirilməsini Nəzərdə Tutduğu Yeni Layihəsinə Biz də Qoşulaq!
“ Şagirdlərdə Mütailə Mədəniyyəti Və Oxuya Motivasiya , İnternetdə Səmərəli Axtarış Və Paylaşım “
-Hər qrupdan iki şagird online olaraq Google axtarış sistemində öz qrupunun adını ( Akustika , Desibel ,”Səs –Küy “ ,Ultrasəs )
Səmərəli axtarış məqsədi ilə axtarışa verir. Tapşırıq layihəyə uyğun olaraq İntenetdə qrupun adının fiziki mənasını araşdırmaq və minimal informasiya toplayaraq faydalı paylaşım etməkdir.
- Qrupun digər üzvlərinə məktəbin şəxsi kitabxanasından seçilmiş Ayna Uşaq Ensiklopediysı “Elm və Texnika “ İnkişaf Tarixi kitabı paylanılır.Tapşırıq layihəyə uyğun olaraq oxuya motivasiya ounaraq qrupun adının fiziki mənasının təklif olunmuş kitabdan araşdırmaq və minimal informasiy tpolayaraq faydalı paylaşım etməkdir.
-Qrup üzvləri online və mütailə ilə topladıqları minimal informasiyanı ümumiləşdirərək çox qısaca təqdimat edirlər.