Просмотр содержимого документа
«"Қолғап" ертегісі»
Білім саласы: Қатынас
Бөлімі : Драма
Тақырыбы: «Қолғап» ертегісі.
Білімділігі: Балаларды ертегінің айқын образын көрсете білуге,ертегі туралы түсініктерін бекіте отырып, сөйлеу мәдениетін,
еркін сөйлеп өз ойларын дұрыс жеткізу арқылы ауыз әдебиетіне деген қызығушылықтарын арттыру.
Дамытушылығы: Ертегіні сахналау арқылы балалардың тіл байлығын, ой қиялын дамыта отырып, рөлге кіре білуге үйрету.
Тәрбиелігі: Әр кейіпкердің қимылын әуен арқылы жасай білуге тәрбиелеу.
Кезеңдері
Тәрбиешінің іс-әрекеті
Баланың іс-әрекеті
Мативациялық
қозғаушылық
кезең:
1.Шаттық шеңбер
Балалар шеңбер құрады.
Қуан шаттан алақай,
Қуанатын күн келді.
Қуанатын күн бүгін,
Сәлеметсіздер ме апайлар!
Ізденушілік
ұйымдастыру кезеңі:
2.Ғажайып сәт:
Балалар бізге қонаққа аңшы келді. Бізге не әкеліпті?
Бұл қорап жәй қорап емес-сиқырлы қорап. Қорап қандай?
Қораптың ішінде не бар екен? Балалар сиқырлы қорап ашылмайды. Мүмкін ішінде ертегібар шығар. Ертегі жұмбақтарға тығылып қалыпты. Қане, енді жұмбақтарды шешіп көрейік. Егер жұмбақтардың шешулерін
дұрыс тапсақ ертегі бізге келеді.
1.Тапсырма.
ЖҰМБАҚТАР:
Қыс бойына жатады,
Тәтті ұйқыға батады.
2.Қалқиған ұзын құлағы,
Елеңдеп қорқып тұрады.
3.Өзі бір қу,
Жүрген жері шу.
4.Күші десең, күші бар,
Тісі десең, тісі бар.
5.Таңдайлары тақылдап,
Шулайтын кім шалшықта
Бірін-бірі мақұлдап.
6.Жер қопарған тісімен,
Сескенесің түсінен.
7.Үй-ішін аралап,
Түнде көп жортады.
Қаптарды жыртады,
Мысықтан қорқады.
Жарайсыңдар, балалар барлық жұмбақтардың шешулерін дұрыс таптыңдар. Міне сиқырлы қорап бізге қаншама әдемі суреттер сыйлайды. Балалар мына суреттерден не көріп отырсыңдар? Балалар бұлар қай ертегінің кейіпкерлер?
Дұрыс айтасыңдар. Ертегіні балалар мына мнемокесте арқылы айтып үйренейік.
Ертегіні балалар қонаққа шақырды. Ертегі бізге қонаққа
келді. Біздің бүгінгі ертегіміз қалай аталады?
Дұрыс айтасыңдар. Ал, балалар біздің бүгінгі «Қолғап» ертегіміздің кейіпкерлері сендер боласыңдар. Ерте,ерте,ертеде орманда жәндік, жануар, аңдар өмір сүріпті. Олар тышқан, бақа, қоян, түлкі, қабан, қасқыр, аю.
Болады екен орманда неше түрлі ғажайыптар.
Бір күні шал итімен келе жатып, орманда қолғабын жоғалтып алыпты. Қолғап жаңа, жылы, жұмсақ болыпты. Қолғапты көріп қалған тышқан қолғапқа жүгіріп келеді.
Тышқан: Мен суықта тоңып жүрсем. Қандай әдемі, жаңа, жылы қолғап. Мен енді осында тұрамын.
Шыршалардың арасынан бақа шығады.
Бақа: Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қап тесер тышқан тұрады.
Ал сен кімсің?
Бақа: Мен секек бақамын. Қолғапқа мені де кіргізші.
Тышқан: Мұнда орын жетеді.
Шыршалардың арасынан қоян шығады.
Қоян: Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады. Ал сен кімсің?
Қоян: Мен зымырауық қоянмын. Мен де қолғапқа кіргізіңдерші. Мен суықта тоңдым.
Бақа: Бізде орын жетеді. Кір қоян.
Қолғапқа түлкі бикеш келеді.
Түлкі:Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады. Ал сен кімсің?
Түлкі: Мен түлкі бикешпін. Менде қолғапқа кіргізіңдерші. Мен суықта әбден тоңдым. Маған көмектесіңіздерші.
Қоян. Мұнда орын жетеді. Қолғап жылы, жаңа, жұмсақ кел кір түлкі.
Шыршалардың арасынан қасқыр шығады.
Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады.
Түлкі: Түлкі бикеш тұрады.
Ал сен кімсің?
Қасқыр: Мен қасқырмын. Мені де кіргізіңдерші. Бізде орын жетеді. Кел, кір қасқыр.
Қолғапқа қабан келеді.
Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады.
Түлкі: Түлкі бикеш тұрады.
Қасқыр: Қасқыр тұрады.
Ал сен кімсің?
Қабан: мен сояу тісті қабанмын. Мені де қолғапқа кіргізіңдерші.
Қабан қолғапқа кіреді.
Шыршалардың арасынан аю шығады.
Аю: Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады.
Түлкі: Түлкі бикеш тұрады.
Қасқыр: Қасқыр тұрады.
Қабан: Сояу тісті қабан тұрады.
Ал сен кімсің?
Мен аю аталарыңмын. Мені де кіргізіңдерші.
Тышқан: Жоқ!
Бақа: мұнда орын жоқ!
Қоян: сен дәусің қалай кіресің?
Аю: Қолғапқа кіреді.
Тәрбиеші: Жоғалған қолғабын шал есіне алып: итіне артқа қайт, жоғалған қолғапты тап деп бұйырады.
Ит әуп-әуп-әуп
Ей сендер құстарсыңдар ма, әлде аңдар?
Қолғаптан тез шығыңдар.
Шал мылтықпен келеді.
Қолғапты алып кетеді.
Сендердің қолғап үйлеріңді шал алып кетті. Әрине, бұл жан ашырлық жағдай.
Қыс, күн суық сендер тоңатын болдыңдар. Сендерге баспана керек қой..
Бізге қорап ала келіпті.
әдемі қорап
Аю
Қоян
Түлкі
қасқыр
бақа
қабан
Тышқан,
бақа,
қоян,
түлкі,
қабан,
қасқыр,
аю?
«Қолғап»
Тышқан:
Өзім егін екпеймін,
Егістен ұзап кетпеймін.
Мысық қуса жетпеймін,
Мен қап тесер тышқанмын.\ Мансур Т.\ Тышқан: Мен суықта тоңып жүрсем. Қандай әдемі, жаңа, жылы қолғап. Мен енді осында тұрамын
Бақа: Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қап тесер тышқан тұрады.
Ал сен кімсің?
Бақа: Мен секек бақамын. Қолғапқа мені де кіргізші
Бақа:
Мен бақамын, бақ-бақ,
Басым менің жалпақ.
Су түбінде көп жүріп,
Басым содан жалпақ. \Н.Нұрали\
Қоян:
Мен ақ қоян, ақ қоян,
Қалқиған ұзын құлағым.
Құлағымды жел үніне,
Тігіп жатар сақ қоян.\Т.Нұрали\
Түлкі:
Ананы да алдаған,
Мынаны да алдаған.
Жүрген жері шу,
Мен түлкімін қу. \Аяулым\
Қабан:
Шалшық суда,
Балшық суда жүретін.
Мен сояу тісті қабанмын. \Н.Мансұр\
Қасқыр:
Мен қасқырмын, қасқырмын,
Қозы ұрлайтын өрістен.
Ұйқым келмейді егерде,
Қозы етін жемесем.\Әлдаиыр\
Аю:
Кезген ішін орманның,
Мен аюмын қорбаңмын.
Қалың нудан бал таңдап,
Жүремін мен балпаңдап.
\Данил\
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады.
Түлкі: Түлкі бикеш тұрады.
Қасқыр: Қасқыр тұрады.
Қабан: Сояу тісті қабан тұрады.
Ал сен кімсің?
Мен аю аталарыңмын. Мені де кіргізіңдерші.
Тышқан: Жоқ!
Бақа: мұнда орын жоқ!
Қоян: сен дәусің қалай кіресің?
Аю: Қолғапқа кіреді
Қолғаптан тез шығады
Ендеше қазір біз өз еңбегімізбен өзімізге
үй-баспана құрастырайық
Рефлекциялық
Түзетушілік кезең:
Қортынды:
Біз бүгін не істедік?
Қандай ертегімен таныстық?
Сендерге ұнадыма?
Жұмбақ шештік
Аңдар туралы тақпақ жаттадық
Қолғап ертнгісімен таныстық
Тышқан:
Өзім егін екпеймін,
Егістен ұзап кетпеймін.
Мысық қуса жетпеймін,
Мен қап тесер тышқанмын.\ Мансур Т.\
Бақа:
Мен бақамын, бақ-бақ,
Басым менің жалпақ.
Су түбінде көп жүріп,
Басым содан жалпақ. \Н.Нұрали\
Қоян:
Мен ақ қоян, ақ қоян,
Қалқиған ұзын құлағым.
Құлағымды жел үніне,
Тігіп жатар сақ қоян.\Т.Нұрали\
Түлкі:
Ананы да алдаған,
Мынаны да алдаған.
Жүрген жері шу,
Мен түлкімін қу. \Аяулым\
Қабан:
Шалшық суда,
Балшық суда жүретін.
Мен сояу тісті қабанмын. \Н.Мансұр\
Қасқыр:
Мен қасқырмын, қасқырмын,
Қозы ұрлайтын өрістен.
Ұйқым келмейді егерде,
Қозы етін жемесем.\Әлдаиыр\
Аю:
Кезген ішін орманның,
Мен аюмын қорбаңмын.
Қалың нудан бал таңдап,
Жүремін мен балпаңдап.
\Данил\
№
«Қайда, ненің үйі?»
Мақсаты:
Балалапдың ойын, білімін дамыту жануарлардың үйін табуға үйрету.
Көнекі-құралдар:
Жануарлардың және олардың үйлерінің суреттері .
Ойынның шарты:
Тәрбиеші: Балалар айтыңдаршы адамдар қайда тұрады?
Сол сияқты жануарлардыңда өз үйлері болады Мысалы: Ат-қорада, Жылан-інінде жердің астында ін жасап алады ,құстар –ұя жасап алады адамдар көмектесіп ұя жасайды т.б.
Енді суреттерге қарап қай жануар өзіне қандай ұя жасағанын тауып көрейік. Құмырсқа өзіне –илеуін жасайды.
Ал үй жануарларына үйді адамдар жасап береді. Енді осы суретте қандай жануар және ол жануардын үйін сол жануардын жанына қоямыз.
ЖҰМБАҚТАР:
Қыс бойына жатады,
Тәтті ұйқыға батады. /Аю/
Қалқиған ұзын құлағы,
Елеңдеп қорқып тұрады. /Қоян/
Өзі бір қу,
Жүрген жері шу./Түлкі/
Күші десең, күші бар,
Тісі десең, тісі бар. /Қасқыр/
Таңдайлары тақылдап,
Шулайтын кім шалшықта
Бірін-бірі мақұлдап./Бақа/
Жер қопарған тісімен,
Сескенесің түсінен. /Қабан/
Үй-ішін аралап,
Түнде көп жортады.
Қаптарды жыртады,
Мысықтан қорқады. /Тышқан
Жарайсыңдар, балалар барлық жұмбақтардың шешулерін дұрыс таптыңдар. Міне сиқырлы қорап бізге қаншама әдемі суреттер сыйлайды. Балалар мына суреттерден не көріп отырсыңдар? . Балалар бұлар қай ертегінің кейіпкерлері
Дұрыс айтасыңдар. Ертегіні балалар жақсы көреді. Ертегіні балалар қонаққа шақырды. Ертегі бізге қонаққа
келді. Біздің бүгінгі ертегіміз қалай аталады?
Дұрыс айтасыңдар. Ал, балалар біздің бүгінгі «Қолғап» ертегіміздің кейіпкерлері сендер боласыңдар. Ерте,ерте,ертеде орманда жәндік, жануар, аңдар өмір сүріпті. Олар тышқан, бақа, қоян, түлкі, қабан, қасқыр, аю.
Болады екен орманда неше түрлі ғажайыптар.
Бір күні шал итімен келе жатып, орманда қолғабын жоғалтып алыпты. Қолғап жаңа, жылы, жұмсақ болыпты. Қолғапты көріп қалған тышқан қолғапқа жүгіріп келеді.
1.Тышқан: Мен суықта тоңып жүрсем. Қандай әдемі, жаңа, жылы қолғап. Мен енді осында тұрамын.
Шыршалардың арасынан бақа шығады.
2.Бақа: Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қап тесер тышқан тұрады.
Ал сен кімсің?
Бақа: Мен секек бақамын. Қолғапқа мені де кіргізші.
Тышқан: Мұнда орын жетеді.
Шыршалардың арасынан қоян шығады.
3.Қоян: Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады. Ал сен кімсің?
Қоян: Мен зымырауық қоянмын. Мен де қолғапқа кіргізіңдерші. Мен суықта тоңдым.
Бақа: Бізде орын жетеді. Кір қоян.
Қолғапқа түлкі бикеш келеді.
Түлкі:Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады. Ал сен кімсің?
4.Түлкі: Мен түлкі бикешпін. Менде қолғапқа кіргізіңдерші. Мен суықта әбден тоңдым. Маған көмектесіңіздерші.
Қоян. Мұнда орын жетеді. Қолғап жылы, жаңа, жұмсақ кел кір түлкі.
Шыршалардың арасынан қасқыр шығады.
Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады.
Түлкі: Түлкі бикеш тұрады.
Ал сен кімсің?
5.Қасқыр: Мен қасқырмын. Мені де кіргізіңдерші. Бізде орын жетеді. Кел, кір қасқыр.
Қолғапқа қабан келеді.
Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады.
Түлкі: Түлкі бикеш тұрады.
Қасқыр: Қасқыр тұрады.
Ал сен кімсің?
6. Қабан: мен сояу тісті қабанмын. Мені де қолғапқа кіргізіңдерші.
Қабан қолғапқа кіреді.
Шыршалардың арасынан аю шығады.
7. Аю: Қолғапта кім тұрады?
Тышқан: Қаптесер тышқан тұрады.
Бақа: Секек бақа тұрады.
Қоян: Зымырауық қоян тұрады.
Түлкі: Түлкі бикеш тұрады.
Қасқыр: Қасқыр тұрады.
Қабан: Сояу тісті қабан тұрады.
Ал сен кімсің?
Мен аю аталарыңмын. Мені де кіргізіңдерші.
Тышқан: Жоқ!
Бақа: мұнда орын жоқ!
Қоян: сен дәусің қалай кіресің?
Аю: Қолғапқа кіреді.
Тәрбиеші: Жоғалған қолғабын шал есіне алып:
8.Шал: итіне артқа- қайт, жоғалған қолғапты тап -деп бұйырады.
9.Ит әуп-әуп-әуп.
Ей сендер құстарсыңдар ма, әлде аңдар?
Қолғаптан тез шығыңдар.
Шал мылтықпен келеді.
Қолғапты алып кетеді.
Сендердің қолғап үйлеріңді шал алып кетті. Әрине, бұл жан ашырлық жағдай.
Қыс, күн суық сендер тоңатын болдыңдар. Сендерге баспана керек қой. Ендеше қазір біз өз еңбегімізбен өзімізге