Просмотр содержимого документа
«Қазақстан Тәуелсіздігі»
Педагогтарға кеңестер
1.Баланың көзінше қатыгездік көрсетпеңіз.
2.Топтың алдында баланың жақсы жақтарын айтып отырыңыз.
Түсіндіріңіз балалармен бірге бұл қылықтарын әңгімеге айналдырыңыз.
3.Баланы ортақ ойынға қосыңыз, басында қосымша рөлдерге, кейін маңыздыларына.
4.Балалардың көңілін бір- бірінің жетістіктеріне мән берініз.
5.Ойын барысында балаға ескерту айтудан, ақыл айтудан аулақ болыңыз, балаларды жақсы немесе жаман деп бөлмеңіз.
6.Балалардың ойыншықтарын топқа әкелуіне кедергі болыңыз.
Психологтың кеңестері
Егер балаға жиі қатігездікті көрсетсе, ол төбелесуді үйренеді.
Егер баланы келемеждесе, ол жасқаншақ болады.
Егер баланы ұятқа қалдырса, ол өзін кінәлі сезінеді.
Егер балаға қамқорлық жиі көрсетсе, ол шыдамды болуды үйренеді.
Егер баланы көтермелеп отырса, ол өзін сенімді болуды үйренеді.
Егер баламен шынайы болсаңыз, ол әділ болуға үйренеді.
Егер бала қауіпсіздікті сезініп өссе, ол сеніп үйренеді.
Егер бала мейіріммен өссе және өзін керек сезінсе, ол осы өмірден махаббат табуға үйренеді.
Мақсаты: Балалардың дене мүшесінің сұлулығын қалыптастыру, қимыл-қозғалысын үйлесімділігін, дене қуатын жетілдіру, балалардың денсаулығын нығайту және сақтау, аураларға қарсы тұру, иммунитеттерін барынша кеңейту, омыртқа, табан бұлшық еттерін жетілдіру. Құралдар: Кілемшелер, тұз жолына арналған тақтайшалар ұзындығы 2 метр, кенеп мата, ұсақ тастар салынған қапшықтар. Үнтаспадан жәй музыка ойнап тұрады.Балаларды күндізгі ұйқыдан ояту. Тәрбиеші: Балалар, күннің көзі әлдеқашан өзінің нұрын шашып тұр. Сіздер, біраз біраз демалдыңыздар, енді ұйқыдан оянуларың керек. Кәне, барлығымыз ұйқымызды ашайық, ол үшін мынадай сергіту жаттығуын жасайық. 1. «Күнге созылу» Б.қ. Шалқамыздан жатқан күйде, 1қолымызды жоғары қарай созамыз, ақша бұлтты ұстап алдық-деп сәйкес қимыл жасау, 2 б.қ. келу. 2. «Аққу-қаздар» Б.қ. Шалқамыыздан жатқан күйде 1 басымызды оңға, 2 басымызды солға Аққу – қаздар ұшты Бастарын былай қозғалтты Бір, екі, үш, -бір, екі, үш Біздер қандай күштіміз
3.«Велосипед тебеміз» Б.қ. Шалқамыздан жатқан күйде, 1 екі аяғымызды кезек-кезек велосипед дөңгелегін айналдырған секілді қимыл-әрекет жасаймыз. Тыныс алу жаттығулары. 1. «Самаурын үрлеу» 1 Мұрын арқылы тыныс алып, дем шығармай 3-4 секунд ұстап, ауаны ауыз арқылы үрлейміз (3-4 рет) 2. «Шайды суыту» 1 Екі қолды біріктіре ұстап, кеседегі шайды суытып тұрғандай қимыл көрсету, шайды үрлеп суытамыз (3-4 рет) «Тұзбен шынықтыру». «Тұз жолы» Тұзбен шынықтыру арнаулы тұзды су сіңірілген жолмен жолаяқ жүргізу арқылы іске асырылады.
Еденге бір-бірінен арақашықтығы 10-40см болатын, ені 25-30см, ұзындығы 2метр екі тақтайшаны қоямыз. Біреуіне резеңке жауып, оның үстіне тұзды суға малынған кенеп төселеді. 5 литр шым-шым ыстық суға 1кг тұз салынады. Екінші тақтайдың жартысына дейін құрғақ кенеп жауып, қалған жартысына арасына ұсақ тастар салып, тігілген қапшық төселеді. Балаларды алдымен тұзды су сіңірілген тақтайдың үстімен екі аяғын бір-біріне тигізе көлденең басып, жүріп шығуын қадағалап тұрамыз. Екінші тақтайшаға өтерде ара қашықтығы 10см-деп аспау керек. Құрғақ кенепке 10-ға дейін табандарын 10 рет үйкелей сүртіп, ұсақ тас салынған қапшықтың үстін өкшесімен басып жүріп өтеді.
Тәрбиеші: Балалар, біздің дене мүсініміз әдемі болу үшін, деніміз сау болу үшін, тек сауықтыру шараларын ғана емес, сонымен қатар дәрумендер де қажет. Бүгін бізге шыныққан балалар қонаққа келіп қалыпты. Олар тыңдап көрелік. 1бала: Дәрумен бар жемісте де ,шөпте де Дәрумен бар таза ауа мен суда да Дәруменді өлшеуі жоқ, көп деме Дәрумен ғой, суды төгіп ластама! 2бала: Сәби шақтан бастап біз Шынығуды сүйеміз Ашық күнмен достасып Жалаң аяқ жүреміз Қыста, жазда әрдайым Ауырмаймыз бәріміз Шынықтыру жасап біз, Мықты болып өсеміз. Тәрбиеші: Бұл қонақтар бізге бос қол келмеген, сіздерге дәрумендер мен неше түрлі дәрумені бар шшөптер де ала келген. Рахмет сіздерге балалар. Бұл дәрумендерді біз күнделікті бақшамызда пайдаланатын боламыз. Денсаулығымыз жақсы болу үшін тек қана сауықтыру шараларын жасап қана қоймай, сонымен қатар дәрумендерді күнделікті ас мәзірінде дұрыс пайдаланып, көптеген шөптерден фито шай ішіп тұрғанымыз пайдалы.
йқыдан кейінгі жаттығулар. Күн сайын күндізгі ұйқыдан кейін. (ұзақтығы 5 - 10 минут) Таңертең ояна салып, бірден тұрып, жуынып, сабаққа не жұмысқа жинала бастайсыз. Толыққанды ояну үшін мына жаттығуларды жасап, ағзаңызды жаңа күнге дайындаңыз. Оянған бойда төсектен тұрмаңыз. 5 минут шамасында демалып, жай жатыңыз. Ал осы уақытта мына жаттығуларды орындаңыз. Көзіңізді жұмып, бірнеше рет тартылыңыз. Денеңіздің әр бұлшық еті созылып - тартылғанын сезініңіз. Бірнеше рет терең дем алыңыз. Мұрынмен дем алғанда, ішті жоғары көтеріп, дем шығарғанда ішті барынша тартыңыз. Алақандарыңыз бен аяқтарыңызды айналдырыңыз. Көзіңізді қатты жұмып, бірден ашыңыз. Жаттығулардан кейін жаныңызға жақын адамдар, жылы жерлер, жалпы жақсы заттар туралы ойлаңыз. Осылайша денеңіз бен ойларыңыз жаңа күнге дайын болады.
Балалар төсекте, арқаға жатып, қолын жанына созу, демдерін бірнеше секунд іште ұстап, еркін шығару. 2. Балалар төсекте, арқаға жатып қолды екі жаққа созу, жұдырықтарын жұму, қолдарын алға созып айқастыру, демалу. 3. Балалар төсекте, арқаға жатып қолдарын бастарына қойып кезекпен сол аяқтарын, он аяқтарын көтеру, екеуін бірге ұстап, жайлап түсіру. 4. Балалар төсекте, арқаға жатып шынтақтарын тіреп иілу, кеуделерін жоғары көтеру, басты тік ұстау 3 - 5 секунд 5. Балалар төсекте, ішке жатып, қолдарын иыққа қою, аяқтары еденде. 6. Балалар төсекте, ішке жатып қолдарын иыққа қою, иілу, шынтақтарын тіреп, мойындарын созу. Созылу. Балалар төсекте, бір қалыпта, арқасымен жату, аяқтары бірге, қолдары аяғының бойымен тіке тұрады. Жауырынды тік ұстап созылу. Қоңырау, қоңырау сылдырла, Ұл мен қызды оятып. Оянсаңдар егер де, Бір - біріңе күліңдер.
Кемпірқосақ сал. Бір қалыпта, арқасымен жату, аяқтары бірге, қолдары аяғының бойымен тіке тұрады. Жауырынды тік ұстап созылу. Оң аяқты көтеріп ауада жарты шеңбер жасау, дәл солай сол аяқты көтеріп жарты шеңбер жасау. Қандай ғажап керемет, Әсем есік ашылды. Түрлі - түсті бояулар, Аспанда жайылып шашылды.
Аяқ ұшымен тұру.
Кереуеттің қасында тұру.
Өкшелер екі жақта, аяқ ұшымен тұру.
Та0па0 жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Ма0ал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Күнделікті таңертеңгі қабылдаудан кейін бүлдіршіннің күні бойы сергек болуы үшін кешенді таңғы жаттығулар өтіліп отырады. Сондай-ақ, ұйқыдан біртіндеп ояту арқылы сергектікке, дене бітімінің дұрыс қалыптасуына көңіл бөліп, ұйқыдан кейінгі жаттығулар орындалады. Бүлдіршіндер спорт залында «түймелі кілемшеден» жүріп өтіп, дәруменді итмұрын сусынын ішеді, жаттығулар жасайды. Маусымдық аурулардың алдын-алу мақсатында «Ревит» дәрумені, балық майы беріледі.
«Екі және үш» ойыны Мақсаты: ес, зейін, ойлау, қозғалыс белсенділігін дамыту. Барысы: Балалар жүреді немесе араласып жүгіріп жүреді. Тәрбиеші «Екі!» деп белгі бергенде – жанында тұрған кез-келген баламен жұп құрайды, қолдарынан ұстап, белгіленген жерге жүгіріп барады (жалау, доп), ол жерде келген кезектері бойынша жұптасып тұрады. Егер тәрбиеші «Үш!» деп айтса, балалар үштік жасап, белгіленген жерге жүгіріп барады.
«Кесте құра» сахналау ойыны Мақсаты: қиялды дамыту, жүру кезінде табанды дұрыс жаттықтыру, майтабандылықтың алдын-алу үшін табан сіңірлерін және бұлшық еттерін шынықтыру, өз денсаулығына жағымды қарым-қатынасын тәрбиелеу. Барысы: Тәрбиеші балаларға ұзындығы әртүрлі түрлі түсті таяқшалар береді. Балалар жалаң аяқ тұрып, аяқ башпайларымен түсі және ұзындығы әртүрлі таяқшаларды қолданып, әртүрлі кестелер құрайды.
«Өткелден өту» сахналау ойыны Мақсаты: жүру кезінде табанды дұрыс жаттықтыру, майтабандылықтың алдын-алу үшін табан сіңірлерін және бұлшық еттерін шынықтыру, өз денсаулығына саналы көзқарасын тәрбиелеу. Барысы: Бұл ойын үшін тас (қиыршық, дәнек) толған жәшік қажет. Балалар тышқандардың жүрісін келтіреді. Бірінің соңынан бірі тастардан адымдап жүреді.
Құрметті ата-аналар!
Мектепке дейінгі мекемеге түсу әр балаға байсалды қадам. Осы кезде қоршаған орта балаға кенет өзгереді: жақын адамдарның орнына тәрбиешілер, тәрбиеші көмекшісі және басқа бөтен адамдар пайда болады. Осының бәрі жаңа балалар ұжымында болады, әр баланың өз орны, өз ойыншықтары, достары бар болады. Сәби көптеген кереуеттерімен ұйықтау бөлмесіне, дәретханаға ұжымдықпен сапарға бару және басқа қоғамдық тәрбиенің атрибуттарына баяу үйренеді. Мектепке дейінгі мекемеге үйренуге балаға көмектесу керек. Осы көмекті ата-аналар баланың балабақшаға келуіне дейін ұйымдастыру керек. Ең бастысы – баланың денсаулығын бақылау және сауығу. Балалық ауырларын жазу және барлық профилактикалық екпелерін алуға тырысыңыз. Баланың мектепке дейінгі мекемеге түсуіне бір ай алдын ала екпелер жасалу керек. Ең бастысы – дене сауықтыру мен дене шынығуы. Шынығып, дайындалып келген сәбилер өздеріне жаңа жағдайларда көбінде сырқаттанбайды. Балабақшаға келген балалардың өзін-өзі күту дағдылары қалыптасуға тиісті: олар өзбетімен дәретханаға барады, тісін тазалайды, өзбетімен киінеді-шешінеді (үлкендер көмектесе алады), асханалық аспаптар мен майлықтармен қолдана алады. Бұл дағдылар элементарлы сияқты болып көрінеді, бірақ, осындай өзбетімен күту қарапайым тәсілдерге үйренбеген бала балабақшада бейнет көреді. Балабақшаға баланы жаздың соңғы айында немесе қыркүйектің басында беруге пайдалы, өйткені балалар таза ауада көп уақыт өткізеді. Дәрігерлік пен педагогтардың кепілдемесі бойынша, бейімделу мезгілінде, үйде де балаға аяулы тәртібін сақтау керек (тиімділікті тамақтануы, күндізгі ұйқысы, таза ауада көбірек баламен болуы). Отбасыдағы жасау-жабдық сабырлы болу, ата-ананың баласымен қатынасы әсіресе мейірімді болу тиісті. Баланың балабақшаға бейімделуі аяқталғанын, ата-аналар баланың өзгерген тәртібінен сезеді. Бала көңілді, аптада бір-екі рет қана ашуланып шолжаңдайды, оған да себептер болса ғана. Шолжаңдамай ұйқыға кетеді, түндік қорқыныштары жоқ болады, төсекке симейді. Баланы уақытша жалғыз қалтыруға болады, мені қалтырып кетті деп бала саспайды. Жаңа достарымен көңілді ойнайды. Осындай мейірімді өзгерістер болғандықтан, сәби балабақшаға үйренді, оның жаңашыл және қызықты өмірі басталды деп сенуге болады. Мектепке дейінгі мекемеде көптеген жаңалық пен қызықтылармен танысады. Баланың мектепке дейінгі мекемеге бейімділігі қалай ауырмассыз өтуіне, ата-аналарға арналған кепілдемелер біздің педагогтармен жасалды.
Ата-аналарға арналған он кеңес
1 кеңес.
Баланың денсаулығы туралы мәселе болса, педиатрға бару керек, осы маман , қажет болса, сізді басқа дәрігер-мамандарға тексеріске жібереді. Ерекше жағдайларда, аурудың алғашқы тәндік белгілері анықталса, емделудің мерзімін кешіктірмей, осы медицина саласының маманынан бірден кепілдеме алыңыз.
2 кеңес.
Егер сіздің балаңыз өз серіктестерінің арасында икемсіз қимылды болса, сөлеуі қателікті, талып жығыла берсе, бас айналуы, бастың ауыруы жиі болса, құса берсе, көлікте тербетілсе, сіз балаңызбен бірге жүйке дәрігеріне кеңеске барыңыз. 3 кеңес.
Баланың тәртібіне назар аударыңыз: аса жігерлі, шамадан тыс қозғыштығы немесе, сылбырлығы мен қажығандығы, жылаушақтығы, қорқақтығы, бұзылған ұйқысы – осының бәрі мектепке дейінгі баланың әлсіздік жүйке жүйесінің психикалық күш салуының ең таратылған белгілері. Осындай тәндік белгілері анықталса, сіз балаңызды бала психиатрына көрсетіңіз.
4 кеңес.
Балаңыз бір сәттен сіздің сөйлеуіңізге аңғармаса немесе сұрайберсе, жиі ангинамен ауырса, дауысы жоғала берсе, жөтеле берсе, тұмаулата берсе, ауызын ашып ұйықтаса, қорылдаса, мұрыннан сөйлесе – балаңызды ЛОР дәрігеріне — кеңеске апарыңыз.
5 кеңес.
Бала тәбетсіз ас ішсе, жиі-жиі лоқсып құса берсе, дәреті бұзылса (іші қату, нәжісі сұйық), жиі іші ауырса (асқа дейін, астан кейін) – осындай тәндік белгілері анықталса, балаңызды кеңеске гастроэнтеролог-дәрігеріне апарыңыз.
6 кеңес.
Баланың мектепке дейінгі кезеңінде кейбір тағамдарға, иістерге, дәрілерге, екпелерге, т.б., келесі әсерлері белгіленсе: бөртпе, ісіну, дем алуы қиынды, кенетті тұмау, түшкіру, балаңызды аллерголог-дәрігерге кеңеске апарыңыз.
7 кеңес.
Дененің әр-түрлі жерінде терінің қабынуы (әсіресе аяғы мен қолында), қабаттасу қызаруымен, қышымамен, қабыршақтануымен, экссудациямен қабаттаса – осындай тәндік белгілері созылмалы терінің қабынуы немесе терінің созылмалы ауруы болып, тек қана дерматолог-дәрігері көмек көрсете алады. Терінің, тырнақтың, шаштың көрініп тұрған жерлерінде өзгерістер болса, баланы кеңеске дерматолог-дәрігеріне әкелу керек.
8 кеңес.
Егер сіздің балаңыз алыстағы заттарды сығырайып көрсе, суреттегенде немесе кітаптің суреттерін көргенде төмендетіп еңкейсе, теледидарға жақын отырса, егер алыстан (5 метрден кем емес аралықтан) ұсақ заттарды (диаметрі 1 см-ден аспайтын) көрмесе, баланың көру өткірігін көз дәрігері тексеру керек.
9 кеңес.
Баланың сымбатына назар аударыңыз: жүргенде бүкіштіктенеді, бір иықтығы екіншісінен төмен, тіктелі арқадан жауырыны шығып тұрады, отырғанда оңға- солға, алға-артқа еңкее береді, кеіпін жиі ауыстырады, суреттегенде төмен еңкееді (үстелде жатыр деп айтуға болады), т.б. — осындай тәндік белгілері анықталса, балаңыздың бел омыртқасының жағдайын ортопед маманына көрсетуіңіз керек.
10 кеңес.
Балаңыздың профилактикалық текерістен келесі мамандардан өтуін ұмытпаңыз: эндокринологтан (қалқанша без, диабет, жүректі май басу, өсудің бұзылуы ауыруларын ескерту үшін), хирургтан (туа біткен аномалияларын табуын ескерту үшін), стоматологтан (кариесті табу және емдеу), кардиологтан (жүрек пен тамырлардың функцияларының бұзылуына диагностика жасайды), логопедтен (дыбысты қабылдауын мен сөйлеудің бұзылуы).
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие- тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие- тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
Мақал-мател жаттау
Тәрбие- тілден басталады.
Тақпақ жаттау
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім, Туған тілім-анам тілі-өз тілім. Туған тілім-далам тілі-өз тілім, Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
