Бізді қоршаған әлем. Көліктер

Мерзімі: 13.02.2018 жыл.

Білім саласы: «Әлеуметтік орта», «Таным», «Коммуникация»

Білім бөлімі: Сөйлеуді дамыту, көркем әдебиет, орыс тілі, құрастыру.

Тақырыбы: «Көліктер»

Мақсаты: Балалардың сөйлеу, ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту, сөздік қорларын молайту. Көлік жайлы білімдерін қалыптастыру,  аттарын, түрлерін ажыратуға үйрету.

Көрнекілігі: көлік түрлерінің суреттері, көлік түрлерінің дайын қимасы, жол ережелері суреті, слайд.

Сөздік жұмыс: машина, ұшақ, пойыз, қайық.

Билингвальды компонент: машина- машина-car, ұшақ- самолет-plane, пойыз-поезд- train, қайық- лодка- boat, көлік- транспорт.

Мотивациялық-қозғаушылық

- Балалар сендер күннен күнге әдемі, ақылды болып өсіп келесіңдер. Сендер барлық жақсылықты бойларыңа сіңіріп Қазақстанның үлгілі азаматы болып өсулерің  керек, солай  ма?

- Олай болса бүгінгі ұйымдастырылған іс- әрекетімізді бастайық.

Жылулық шеңбер

Қайырлы күн достым,

Қайырлы күн болсын!

Сейсенбінің сәті,

Сәттілікке толсын!

Біздің алар бағамыз,

Таза достық болсын!

Ұйымдастырушы-ізденуші:

- Балалар, қазір сендермен көлік деген сөздің  төңірегінде әңгіме жүргіземіз, сұрақтарға жауап  беріп, жұмбақтар шешеміз.

- Көлік дегеніміз не?

- Ол адамға неге қажет?

- Сендер балабақшаға қандай көлік түрлерімен  келесіңдер?

- Ал енді, мен жұмбақ жасырамын.

   Жұмбақтар

1.  Тізбектелген көп үйлер,
Көшіп жүрген көк үйлер (пойыз)

2.  Құс сияқты құс емес,
Жүрсе де тым биікте.
Қақпайды бір қанатын,
Жүрсе де тым биікте (ұшақ)

3.  Қос күрекпен еседі,
Су көлігі деседі (қайық)

4. Жүргізуші  жүргізеді,
Төрт аяқты батырды (машина)

Тәрбиеші:

- Балалар, мына суреттерге қараңдаршы.  Көліктердің қандай түрлері болады?

Әңгіме: «Көліктер».

  Адамдар көліктерді алыс жерлерге қатынас  жасау үшін пайдаланады. Көліктердің төрт  түрлері бар. Олар:

   1. Әуеде ұшатын көліктер: ұшақ, тікұшақ, әуе шары, зымыран;
   2. Суда жүзетін көліктер: қайық, кеме, су асты қайығы;
   3. Жерде жүретін көліктер: автокөлік, автобус, тролейбус;
   4. Темір жол көліктер: пойыз, трамвай;

 Ал енді, балалар, осы көліктерді танысайық.

  Ерте, ерте, ертеде адамдар алыс жерлерге  жануарлар арқылы және жануарларға жегілген  екі дөңгелекті арбамен қатынаған. Кейінірек адамдар машина, автобус сияқты жерде жүретін көліктерді, содан кейін темір жол көліктері: пойыз, трамвайды ойлап апқан.

- Балалар, сендер құс сияқты ұшқыларың келе ме?  Міне, адамдар түрлі жолдарын ойластырған, ең алдымен әуе шары пайда болды да, кейін моторы бар ұшақтар мен тік ұшақтарды ойлап тапты.

- Балалар, сендер суда жүзіп көрдіңдер  ме?

- Ал қайықпен ше?

- Адамдар ертеде үлкен өзендерден бөренелер  арқылы жүзіп өткен. Қайықтарды, кемелерді уақыт өте ойластырып тапқан.

-Ал енді, балалар, сергіту сәтін жасап бір сергіп  алайық (шеңбер бойымен тұрғызу).

            Сергіту сәті

Ұшты-ұшты құлын ұшты.

Ұшты-ұшты мұрын ұшты.

Ұшты-ұшты кептер ұшты.

Ұшты-ұшты дәптер ұшты.

Ұшты-ұшты қарға ұшты.

Ұшты-ұшты арба ұшты.

Ұшты-ұшты құлақ ұшты.

Ұшы-ұшты ұшақ ұшты.

Ұшты-ұшты күрек ұшты.

Ұшты-ұшты үйрек ұшты.

Дидактикалық ойын:

          «Бағдаршам» ойыны

Көшедегі қимыл- қозғалысты реттеу үшін не қажет деп ойлайсыңдар?

- Бағдаршам туралы кім не біледі?

- Жолда жүру  тәртібі  не үшін қажет ?

- Ал, машина туралы тақпақты кім айтады?

Ойын шарты: Көмекші   «Бағдаршам» болып  тұрады. Ол қызыл түсті көтергенде, балалар бір адым артқа, сары түсі көтергенде орындарында  тапжылмай тұрады. Жасыл түсі көтергенде, бір адым алға жылжиды.

Көліктердің түрлерін ажырата білу. Слайд арқылы көрсетіледі.

-Балалар, жедел жәрдем көлігі кімдерге қызмет  етеді?

-Жол полициясы қандай қызмет атқарады?

-Өрт сөндіретін машина қандай қызмет  көрсетеді?

-Автобус, пойыз, ұшақ не үшін керек?

-Дұрыс айтасыңдар, машина жүргізетін адамды  кім деп атауға болады?

-Пойызды жүргізетін адамды кім деп айтамыз?

-Ұшақты кім басқарады?

Ал, балалар, бүгін қандай жаңа сөздер білдік.

1.Машина- машина-car;

2. Ұшақ- самолет-plane;

3. Пойыз-поезд- train;

4. Қайық- лодка- boat;

5.Көлік- транспорт.

Жарайсыңдар балалар. Балалар басқа көлік түрлері туралы тақпақ білесіңдер ме? (Балалар тақпағын тыңдау).

Ал енді,  балалар,  бүгінгі ұйымдастырылған  іс-  әрекетімізді құрастыру сабағымен жалғастырайық. Топтағы балаларды 4 - топқа  бөлемін.

1–топ «Теңізшілер» тобы.

2-топ  «Теміржолшылар»  тобы.

3-топ  «Ұшқыштар» тобы.

4-топ  «Жүргізушілер» тобы

Ұжымдық  жұмыс «Көлік құрастыру». 

Қиылған дайын көлік суреттерін үлгіге қарап,  құрастырады.

Геометриялық пішіндерден көлік түрлерін жапсырып,  түстерін және пішіндерін сұраймын.

(Тіктөртбұрыш, төртбұрыш, шеңбер).

Қорытынды:

Бүгінгі сабағымызды өзіміз құрастырған суреттерге қарап тілдік жаттығумен аяқтайық.

Ме-ме-ме мынау кеме,

Ақ-ақ-ақ ұшады ұшақ!

Ақ-ақ-ақ менде бар тікұшақ.

Ық-ық-ық жүзеді қайық.

Ік-ік-ік бәрінің аты көлік.

Жарайсыңдар, балалар!

Осымен бүгінгі  іс- әрекетіміз аяқталды.  Балаларды мақтау-мадақтау.

Күтілетін нәтиже:

Нені білді: Көлік түрлерін ажыратып, қызметін біледі.

Нені игерді: Барлық көліктер адамға қызмет етеді. Көліктің түрлерінің өзгеріп, көбейюі адамның қиялына, шығармашылығына байланысты  екен.

Меңгерді: Көліктердің сыртқы құрлысы мен қызметіне қарай ажыратады. Жолда жүру ережелерін сақтауды.

Тексерілді: