Сұғанақшы табиғат жауы

Оңтүстік Қазақстан облысы

Мақтарал ауданы. «Шұғыла» ауылы

«Шұғыла» жалпы орта мектебі коммуналдық

мемлекеттік мекемесі

Ашық сабақ

Тақырыбы:

«Сұғанақшы- табиғат жауы»

Биология пәні мұғалімі: Суичбекова Ш.Д

Сыныбы:5

2016-2017 оқу жыл

Мақтарал ауданы. «Шұғыла» ауылы. «Шұғыла» ЖОМ . Биология пәні мұғалімі: Суичбекова Шакизат Дулатовна.

Сабақтың тақырыбы: Сұғанақшы- табиғат жауы

Сабақтың мақсаты: Тақырыптың негізгі идеясын ашу.Қоршаған ортаның қадірін түсініп, оны бағалап қорғай білуге үйрету. Әр оқушының жеке қабілеттерін ашып дамытуына қажетті жағдай жасау.

Дамытушылық:Оқушылардың есте сақтау, көру қабілеттерін дамыту; ойларын түйіндеуге, шығармашылықпен жұмыс істеуге жұмылдыру

Тәрбиелік: Табиғатты сүюге және ұқыпты ұстауға тәрбиелеу, Сұғанақшы табиғат жауы екендігін ұғындыру.

Дереккөздер: электрондық оқулық, суреттер, карточкалар, тірек- сызба, слайдтар.
Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың әдісі: Мюнстенберг ,ассоцияция әдісі , буриме, интервью, сұрақ – жауап, іздендіру, дәлелдеу,
Пәнаралық байланыс: география, биология , әдебиет, ән- күй.
Сабақтың барысы :
Ұйымдастыру кезеңі: І.Оқушылармен сәлемдесу: Түгелдеу, Кезекші мәлімдемесі. ІІ. Ынтымақтастық атмосферасы: «Ыстық лебіз»
І. Мұғалім сөзі: Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру
Балалар бүгінгі сабағымыз сұғанақшы -табиғат жауы екендігі және табиғатты қорғау жайында болмақ.
Табиғаттағы барлық нәрсе өзара тығыз байланысты. Адам да табиғаттың бір бөлшегі. Табиғаттың бірінде болып жатқан өзгеріс міндетті түрде екінші жеріне әсер тигізеді. Сондықтан да табиғаттың бір бөлшегін жою, өзіне зиян келтіреді, сол арқылы адам баласының күн көрісіне залалын тигізеді.
Табиғат сырын терең білмей, оған қалай болса солай шабуыл жасау үлкен апатқа әкеп соғатынын өмір өзі дәлелдеп отыр...

Балалар мен ендерге сғанақшы табиғат жауы тақырыбындағы Х.Ерғалиевтің мына бір өлең шумақтарымен жеткізсем бе деп отырмын.

Ей замандас, ең алдымен досыңды ұқ, Досың жер, су, мөлдір ауа , өсімдік. Ала жүріп осылардың сыйлығын, Осыларды қорлау деген не сұмдық? Жер ешкімге жазбайды деп арызды Жоқ, замандас! Бер ұрпаққа туған жер Барын сарқып ала беру парыз ба? Не берседе берседе беретіні –қарызға. 1.Ой шақыру. «Сұғанақтық- табиғат жауы» Электорондық оқулықпен жұмыс.

Бейнеролик «Табиғат үн қаталса»

2.«Мюнстенберг» әдісі ( Зейінді бағалау)

Дұрыс жауабы: Табиғат – халық қазынасы. Сондықтан біз оның байлығын пайдалана отырып, қорғай білуіміз қажет.Соған байланысты 1966 жылы біздің елімізде “Халықаралық табиғат қорғау қоғамы” құрылды. Оның басты мақсаты- саны сиреп, құрып бара жатқан аң, құстарды, өсімдіктрді қамқорлыққа алып, арнайы кітапқа тіркеу. Мұндай кітапты “ Қызыл кітап “ деп атайды.

Бұрыс тапсырма:Тағатби –ықхал зықасына. дықсонтан збі ыңон лыбайғын дапайнала ырыпот, ғайқор уімізбіл етқаж.Сонға ланысбайты 6619 лыжы діңбіз мізеліде “Халықаралық ғаттаби ғауқор ғамықо” ылдықұр. Оынң бтыас самақты- ныса репси, рықұп раба қанжат аң, тарқұсды, дікөсімтерді қа қаморқлықалып, йыарна апқакіт кеутір. Мдайұн кітытап “ Қылыз ткіап “ пде адытай.

3.«Ассоцияция құру». Сұғанақтық- деген сөзді естігенде сендер қандай ассоцияцияларды көз алдыңа елестетесіңдер. Сендер бір сөзбен тек осы тақырыпқа үш минут ішінде тән белгілерді еске түсіп жазыңдар.
Сонымен, «Сұғанақтық » - бұл...

4.«Буриме » әдісі. Оқушыларға ұқсас сөздер бойынша бір шумақ өлең құрастыру.Оқушылардың сабақ барысында шығарған өлең шумақтары:

Әй адамдар тыңдаңдар, Сұғанақтық қылмаңдар. Сұғанақтыққа жол бермей, Табиғатты бұзбаңдар.(Сарвназ)

Табиғат бізге ана Табиғат бізге пана Тек анамыздай ғана Табиғат қана ана.(Мерей)

Табиғат біздің анамыз Біз балауса баламыз Анамыздай аялап, Оны қорғап қаламыз(Аяжан)

Табиғат біздің анамыз Осында мәңгі тұрамыз Табиғатты қастерлеп, Шаттық әнге саламыз(Аяулым)

Табиғатты сақтаймыз, Анамыздай қорғаймыз. Өмір бойы қорғаштап, Барын салып баптаймыз.(Ақниет)

Табиғат менің әлемім, Мен балауса бала едім . Табиғатты аялап, Бірге өсіп көктеді(Рабиға)

5.«Постермен жұмыс» Алған білімдерін, ойларын жинақтап, тұжырымдау
Интерактивті тақтадағы суретке көңіл аудару. Бұл тапсырманы орындауға 5 минут беріледі.
1 - топ. Берілген сурет бойынша өлең шумақтарын құрап жазады.
2 - топ. Берілген сурет бойынша шағын әңгіме құрайды.
3 - топ. Тақырыпқа байланысты мақал- мәтелдер жазады.

6.« Интервью» әдісі. Бір оқушы топтағы оқушыларға сұрақ береді. Сұрақ : Сұғанақтық- табиғат жауы дегенді қалай түсінесіңдер?
Оқушылардың жауаптары:
1.Сұғанақтық- табиғат жауы – адамның тіршілік заңын жақсы білмеуі.
2.Сұғанақтықтың келесі бір түрі – автокөліктер. Бензинмен жүретін көліктер көп мөлшерде улы заттарды бөліп шығарады.
3.Фабрика, зауыттардың мұржасынан шыққан түтіндер, улы жарылғыш заттар.
4.Адамдардың көбі табиғатқа жанашырлықпен қарамайды.Мысалы, су жағасына қоқыс үйіндісін төгеді.Сол себепті, су қоймаларының көпшілігі су ішуге жарамсыз болып қалады.
Екінші оқушы: Сұрақ: Табиғат – тіршілік бесігі. Сондықтан табиғатқа адамзат өз тарапынан қамқор болу парыз. Ендеше осы табиғатты қорғаудың жолдары қандай?
Оқушылардың жауаптары.
1. Табиғи орынды сақтау. Ауаны, суды ластамау;
2. Табиғатты аялап ұстау, Бүлдірмеу. Табиғатты қорғау жөнінде үгіт – насихат жұмыстарын жүргізу.
3. Табиғи ортаны таза ұстау, жақсарту, алаңдарды көгалдандыру, бұлақ көздерін ашу.

ІҮ. Үй тапсырмасы: «Мен табиғатты қалай аялаймын?» тақырыбына өздеріңнің ойларыңды, адамзатқа айтар сөздеріңді эссе ретінде жазып келіңдер.

Ү. Бағалау: « Бес бармақ» арқылы бағалау.

ҮІ.Кері байланыс: «Блоб» ағашы.

ҮІІ.Қорытынды: Табиғатты қорғау үшін бәріміз
Күресейік, бір-бір ағаш егейік.
Текке отырмай жасымыз бен кәріміз
Таза ауа үшін терімізді төгейік! .