Онтогенез – организмдерді? жеке дамуы

Сыныбы : 10

Күні:

Сабақтың тақырыбы

Онтогенез – организмдердің жеке дамуы.

Мақсаты

Онтогенез – организмдердің жеке дамуы туралы түсінік беру.

Күтілетін нәтижелер

Организмнің эмбриондық дамуын зерттеген ғалымдарды біледі; бластула, гаструла, нейрула дамуын қарастырады, онтогенез – организмдердің жеке дамуы баға береді.

Керекті жабдықтар

Ресурстар, интерактивті тақта, постер, стикер, маркер, интернет желісі, жұмыс дәптері, оқулық.

Қолданылатын әдістер

Үй тапсырмасын сұрауда «Тікелей сұрақтар», тест. Тұсаукесерде «Миға шабуыл»; Жаңа сабақты меңгеруде ресурстармен жұмыс, постер қорғау; Бекітуде сәйкесін тап, логикалық сұрақ.Бағалау

Бағдаршам,смайлик,басбармақ,бағалау парағы, табыс критерийлері. Табыс критерийлері:

1. Эмбриология ғылымының дамуы туралы білемін.

2. Онтогенездің бластула ,гаструла,нейрула сатысын білемін.

3. Онтогенездің маңызын білемін.

Табыс критерийлері:

5-20,25

4-16

3-13

Сабақ барысы:

Сабақ кезеңдері

Уақыты

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

2

мин

10

мин

Сыныппен амандасу. Топқа бөлу (4 топ)

Үй тапсырмасын тексеру: «Тікелей сұрақтар»

1.Қосарланып ұрықтану қандай ағзаларға тән?
3. Қосарланып ұрықтану дегеніміз не? Зигота қалай түзіледі?
4.Қосарланыу процесін кім ашты?
5.Эндоспрем қалай түзіледі?
Суретпен жұмыс
6.Қосарланып ұрықтануды суретті пайдаланып түсіндір
7. Сызбанұсқа арқылы аталық және аналық жыныс жасушасының дамуын түсіндір
8.Мейоз дегеніміз не?

9.Профазаны сипатта?

10.Метафазыны сипатта?

11Анафазаны сипатта?

12.Телофазаға сипаттама бер?

Тест.
1.Жасуша бөліну типінің қайсысы хромасомалар санының азаюымен байланысты?
А)митоз және мейоз
Б) митоз және амитоз
С)митоз
Д)мейоз
Е)эндомитоз
2. Жасушаның бөлінуінің қанша жолы бар?
А)4
Б)3
С)2
Д)5
Е)7
3. Тірі ағзалардың өзінен кейін ұрпақ қалдыруы?
А)өсу
Б)даму
С)тітіркену
Д)қозғалу
Е)көбею

4. Жасушаның бөлінуге дайындық кезеңі қайсы?
А) интерфаза
Б) профаза
С) кариокенез
Д) цитокенез
Е)телофаза
5. Гүлді өсімдіктердің қосарлы ұрықтану үдерісін ашқан ғалым?
А) К.Тимиразиев
Б) Роберт Гук
С) Ә.Жандеркин
Д) Н.Навашин
Е) Ж.Пристли
6. Митоздың қайсы сатысында хромасомалар экваторлық жазықтыққа тартылады?
А) профаза
Б) интерфаза
С) метофаза
Д)анафаза
Е)телофаза
7. Біржасушалылардың бөліну жолы
А)митоз
Б)мейоз
С)амитоз
Д)митоз және мейоз
Е)эндомитоз
1-с,2-б,3-е,4-а,5-д.6-с,7-а.

Амандасады, топқа бөлінеді.

Тақтада жазылған сұрақтарды таңдап, жауап береді. Үй тапсырмасы бойынша қаншалықты дайындалғандары көрінеді, топ басшылар бағалау парағына сабаққа қатысып отырған оқушыларды белгілеп отырады.

Бағалау парағындағы кестені пайдалана отырып, топ басшысы топ мүшелерін бағалап отырады, табыс критерийлері арқылы оқушылар өздерін бағалайды.

Тұсау-кесер

2 мин

Миға шабуыл әдісі арқылы оқушыларға онтогенез туралы бейнекөрніс көрсетіледі.

Не түсіндіңіз? Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы қандай болмақ?

Сабақта 1- оқушы онтогенез туралы дайындаған слайд көрсетілді.

Термин сөздерге түсінік беру

• сүтқоректілерде — бластоциста (стерробластула),

• құстарда, бауырымен жорғалаушыларда — дискобластула,

• қосмекенділерде — амфибластула, қандауыршада — целобластула деп аталады.

Оқушылар сұраққа жауап береді, өз білетіндерін айтады.

Негізгі бөлім

7 мин

10 мин

Ресурс таратамын. Берілген мәліметтерді оқи отырып, топта талдайды әр топ өзіне берілген тапсырма бойынша постермен жұмыстанып қорғайды.

1 топ: Эмбриология ғылымының даму тарихы.

2 топ: Бластула сатысы.

3топ: Гаструла сатысы. 4 топ:Нейрула сатысы.

Топтық әңгіме жүргізеді, топта талдап, әр топ өз тапсырмасы бойынша постер дайындайды, оны қорғайды.

Топтар бір – біріне екі жұлдыз бір тілек айтып, формативті бағалайды.

Қоры-тынды

8

мин

1 мин

5

мин

Cәйкесін тап:

1-топ

Жауабы: 1-2; 2-1; 3-4; 4-5; 5-7; 6-8; 7- 6 8-3; 9-9;

2-топ

Логикалық сұрақ:Құрлықта өмір сүретін балық омыртқалы жанурлардың эмбрионалды даму сатысында ұрықтарында желбезек саңылаулары бар. Бұл нені дәлелдейді?

Жауабы; Эволюция процесінде құрлықтағы омыртқалы жануарлардың шыққан тегі суда тіршілік еткен балықтар екендігін дәлелдейді.

Бластула;3,6,7,8,10.

Гаструла;4,5,9.

Нейрула;2,11,12.

Зигота;1

4-тапсырма жауабы;

Эктодерма;2,4,6,7,14,16.

Мезодерма;3,5,8,11,12,13,15.

Энтодерма;1,9,10.

Үй тапсырмасы: Онтогенез – организмдердің жеке дамуы, реферат

Оқушыларды мадақтап, қолпаштап отырамын. Бағалау парақтарына қойған балл бойынша бағаланады.

Тапсырма алады, топ басшысы топ мүшелерін бағалайды.