Та?ырыбы: Лейкоциттер. Тормбоциттер. ?анны? ?юы. 8 сынып
Саба?ты? ма?саты:
А) Білімділік
О?ушылар?а ?ан жасушаларыны? ??рлысы, ат?аратын ?ызметі жайында т?сіндіру.
?) Дамытушылы?
?осымша материалдарды пайдалану ар?ылы о?ушыны? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын дамыту, іздемпаздылы? ?асиеттерін ?алыптастыру.
Б) Т?рбиелік
О?ушыларды ??ыптылы??а, жина?ылы??а, жауапкершілікке, адамгершілікке т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі:
Таратпа материалдар, с?зж?мба?, тірек сызбалар.
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
ІІ. ?й ж?мысын с?рау.
1. ?ызы?ушылы?ты ояту кезе?і. Ж?мба?тар шешу (2 минут)
Тарам-тарам бір ?алам, Жанды мотор сынбайды,
Ай?ыш-?й?ыш шыр?ала? К?ні- т?ні тынбайды
Тол?ан а?ыс то?таса, Кейде оны? ж?рісін,
Жо?алады бар адам. Д?рігерлер ты?дайды.
(?антамыры) (Ж?рек)
2. Ой ша?ыру кезе?і.
?анны? ??рамы
Плазмадан (55%) ?ан жасушаларынан (45%) т?рады
Эритроциттерді? ?ызметі – оттегін ?кпеден ?лпалар?а, к?мір?ыш?ыл газын ?лпалардан тынысалу м?шелеріне тасиды.
ІІІ. Жа?а саба?
3. Сергіту с?ті. «Кім жылдам»
н?а – ?ан
аз?а – а?за
ашужас – жасуша
р?кеж – ж?рек
пек? - ?кпе
тицтроирэ – эриторцит
тицкойел – лейкоцит
боцитморт – тромбоцит
Термин с?здерді д?птерге жазу.
4. ?ан кеткенде к?рсетілетін ал?аш?ы ж?рдем.
1. М?рыннан ?ан кеткен кезде басты с?л к?теріп жат?ызып ?оямыз немесе отыр?ызып, к?з аралы?ыны? ?ырына суы? ш?берек басады. Басты тым шал?айту?а болмайды, ?ан кетіп ?алуы м?мкін.
2. Артерия немесе вена ?ан тамырлары жара?атанса ?ан кету ?те ?ауіпті, аз уа?ытта к?п ?ан жо?алтады. Жара?аттан?ан жерді? жо?ары немесе т?менгі жа?ын сауса?пен ?ысады, таза ш?берекпен ?атты ?ысып байлайды. Дереу жедел ж?рдем ша?ырту керек
5. Бекіту
?осымша м?лімет: Балалар адамны? ?аны 4 – топтан т?ратынын білесі?дер. Адам ?аныны? ?ай топ?а жататыны ар?ылы да оны? мінезін аны?тау?а болады екен.
Бірінші топ: Б?л топ?а жататын адамдар жігерлі, табанды, ?мірдегі ??былыстар?а к?зін ашып ?арайтын, шынды?ты ?нататын болып келеді.
Екінші топ: Сезімтал с?л н?рсеге к??ілі ?ал?ыш, сырттай ?ара?анда байсалды болып к?рінгенімен, ж?йкесі ж??алау, ?зіне-?зі талап ?ой?ыш.
?шінші топ: Секемшіл, сенімсіздікпен ?арайды, сары уайым?а жиі салынады. Бол?ан жайды к??іліне алмай, тез есінен шы?арады.
Т?ртінші топ: К?здеген ма?сатына жетуге ерік-жігерін аямайды.
ІV. ?йге тапсырма. 28. Лейкоциттер. Тормбоциттер. ?анны? ?юы. «?ан – адам?а ?мір сыйлайды» атты та?ырыбында ?ыс?аша эссе жазу.
Кестені толтыру.
Ерекшеліктері
Эритроциттер
Лейкоциттер
Тромбоциттер
Пішіні, ??рылысы
1мм3 ?анда?ы м?лшері
Тіршілік ?за?ты?ы
?ызметі
V. ?ортынды. Ба?алау, мада?тау.