Салқындық патшасы

Салқындық патшасы

Телепортацияны зерттеу нәтежиесінде Арктика мен Антарктика арасында ашық тұратын бірнеше порталдар қалыптасып,екі аймақтың жануарлары арасында еркін миграция жүретін болса,біз екі аймақты жануарларының қоректенуін және саның,олардың таралу аймақтарын зерттей келе мынандай тұжырымға келдік:

Арктика (гр. ἄρκτος – солтүстік) — Еуразия және Солтүстік Америка құрлықтарының солтүстік шетін, Солтүстік Мұзды мұхитты аралдарымен қоса түгел қамтитын жер шарының солтүстік полюс аймағы. Ол сондай-ақ Атлант мұхиты мен Тынық мұхиттың іргелес бөліктерін де қамтиды. Ауданы 27 млн. км², оның 15 млн. км²-і мұхит суы. 

Климатының негізгі ерекшелігі – жыл бойы төмен температураның басым болуы. Қаңтар айының температурасы Атлант маңы секторының оңтүстігінде -3˚С, орталық бөлігінде -40˚С, шілдеде оңтүстігінде 10˚С, орталығында 0˚С. Жаз бен күзде циклондық әрекет байқалады. Оңтүстігінде күшті желдер (жылдамдығы 15 м/с) жиі соғады. Ауаның ылғалдылығы төмен, жауын-шашын төменгі ендіктерден келетін ауа массасының ықпалынан жауады: жылына оның ортаңғы бөліктерінде 75-100 мм, оңтүстігінде 300-400 мм шамасында қар күйінде ылғал түседі. Күндерін көбіне тұман басып, бұлт торлап тұрады.

Арктика — жануарларға толы тамаша аймақ. Қарлы аймақты мекендейтін хайуандардың өз баспанасы бар, терілері - қалың, аязға тоңбайды. Олардың дене тұрқы мен мінездері әртүрлі. Теңіз сүтқоректілері мен балықтар Солтүстік мұзды мұхитта өмір сүреді. Киттер, дельфиндер морждар мен итбалықтар - Солтүстік поляр шеңберін паналайтын теңіз хайуандары. Солтүстік бұғысы, ақ аю, түлкі жиі ұшырасады. Арктика қояны полярлық және таулы аймаққа жақсы бейімделген. Құстардан крачака, ақ қаз, қара қарға, ақ кекілік, ақ жапалақ жиі ұшырасады. Сүтқоректілер үшін денесі қалыпты температурада, салқындатпай ұстап тұру өте маңызды. Егер дене қызуы күрт төмендеп кетсе жануарлар мерт болады. Солтүстік поляр белдеуі әлемдегі ең суық өлке болғандықтан, оны мекендейтін сүтқоректілердің тересін қалың түк басқан. Сондай-ақ, тері астындағы қалың май қабаты да қосымша қуат береді.

Антарктика(гр. ἀνταρκτικός — Арктикаға қарама-қарсы) — жердің ең оңтүстігінде орналасқан құрлық. Антарктиканың ортасы шамамен оңтүстік полюспен сәйкес келеді. Құрлықтың ауданы 14,4 млн км². 

 Континенттің орталығында қысқы орташа температура –60 – 72 С-қа дейін, жаз айларында –30 – 50 С-қа дейін, ал жағалауларда қыста –18С,жазда –20С-қа дейін өзгереді. 

Антарктидадағы тіршілік дүниесі өте жұтаң. Онда теңіз құстарының 13 түрі, антарктикалық суларда итбалықтардың – теңіз пілі, теңіз мысығы, Уэдделл итбалығы, шаян жегіш итбалық және теңіз қабыланы деп аталатын 5 түрі мекендейді. Құрлықтың нағыз жағалаулық бөлігінде пингвиндердің император және Адели атты түрлері тіршілік етеді.

Екі аймақта тіршілік ететін жануарлардың тізімі мен қоректерін зерделей келе, мынандай суда тіршілік ететін омыртқалы жануарлар арасында бәсекелестік туатынын байқадық. Бір түрге жататын жануарлар тюлень,косатка,киттер,пингвиндар,теңіз арыстандыры сияқты жануарлар арасында түрішілік және түраралық бәсекелестік туындайды. Себебі, біріншіден,қоректері бір,екіншіден,теретория жетіспеушілігі орын алады, үшіншіден, аналыққа талас жүреді.

Кестеде көрсетілген мәліметтерді пайдалана отырып,қоректік үшін бәсекелестік мына жануарлар арасында жүретіндігін көре аламыз: Киттер,пингвиндер,теңіз арыстандары,косатка,тюлень. Пингвиндер саны жыл сайын өсіп келе жатыр.Бір Императорлық пингвиннің өзі 595 мың –ды құрайды. Егер император пингвиндеріндей шамадағы өзге пингвиндерді де алатын болсақ,қорек жетіспеушілігі пайда болуы мүмкін. Пингвиндердің жауы бар деп есептегенні өзінде пингвиннің ең басты жауы теңіз арыстаны әлем бойынша тек қана 400 мың құрайды. Есептеулер жүргізе келе бұл пингвин санының төмендеуіне еш әсер етпейтінің байқаймыз.

Климаттың жылынуына байланысты екі аймақтың жануарлары арасында теретория үшін бәсекелестік туындайды.Мысалы,пингвиндар,тюлендер ,теңіз мысығы,морж секілді жануарлар мұз бетінде ұрпақ қалдыратындықтан теретория үшін таластын болуы мүмкін.

Пингвиндер мамыр-маусым айларында жұрмыртқалағандықтан, Адэль,Император,Қыңыр,Субантарктикалық,Кайра пингвиндері арасында аналыққа талас пен тереториялық талас басталады.

Су жануарларының арасындағы бәсекелестік нәтижесінде крильдар мен ұсақ балықтар және ұлу тәрізділердің саны біршама азаяды.. Егер телепартация жүретін болса,жойылу қауіпі бар ақ аю арктикадан антарктикаға миграция жасап,тіршілігін сақтап, көбюге мүмкіндігі бар.Себебі, ақ аюдің қорегі антарктикада да кездеседі.Бұдан антарктикадағы фаунаның өзгерісіне әкеледі.