Оқылып өткен арифметикалық квадрат түбірдің қасиеттеріне қоса, келесі тұжырымды қарастырған пайдалы болатындығын мұғалім хабарлайды: Кез келген теріс емес а нақты саны және натурал n үшін келесі теңдік дұрыс болады Мұғалім оқушыларға арифметикалық квадрат түбірдің анықтамасын қолдана отырып, тұжырымды дәлелдеуді ұсынады. Оқушылар жұпта тұжырымдарды талқылайды және дәлелдейді. Кейін мұғалім оқушылардың жұмысын бағалап, сыныпқа дәлелдеуді көрсетеді және берілген теңдікті қолдануға мысалдар келтіреді. Бағалау критерийлері: Натурал көрсеткішті дәреженің анықтамасын дұрыс қолданады; Теріс емес көбейткіштердің көбейтіндісінің арифметикалық квадрат түбірі қасиетін дұрыс қолданады; Натурал көрсеткішті дәреженің қасиетін дұрыс қолданады; Квадрат түбірлер жайлы тұжырымды дәлелдейді. Типтік қателерді жібермес үшін оқушыларға тапсырма беріледі: Келесі теңдіктердің қайсысы а мен b мүмкін мәндері үшін тепе-теңдік болмайды. Мысалдар арқылы негіздеңіз. Оқушылар жұпта жұмыс істейді. Жұмыс аяқталған кезде мұғалім оларды бағалайды, содан кейін дұрыс емес мысалдарды көрсетеді, оларға контрмысал келтіреді. Бағалау критерийлері: Берілген теңдіктердің мүмкін мәндерін дұрыс табады; Берілген теңдіктердің ішінен дұрыс емес теңдіктерді дұрыс анықтайды; Мысалдар көмегімен неліктен олардың дұрыс емес екендігін түсіндіреді. Жеке жұмыс. Оқушыларға өз бетімен шығаруға тапсырмалар беріледі: міндетті және күрделі деңгей. Оқушылар тапсырмаларды жеке орындайды, қажетінше мұғалім көмек көрсете алады. Орындау аяқталғаннан кейін мұғалім оқушы жұмыстарын бағалайды, сыныппен бірге типтік қателерді талдайды. Міндетті деңгей Бағалау критерийлері: Теріс емес көбейткіштердің көбейтіндісінің арифметикалық квадрат түбірі қасиетін дұрыс қолданады; Алымы теріс емес, ал бөлімі оң болатын бөлшектің арифметикалық квадрат түбірінің қасиетін дұрыс қолданады; Жұп дәрежелі санның арифметикалық квадрат түбірінің қасиетін дұрыс қолданады. Күрделі деңгей Бағалау критерийлері: Арифметикалық квадрат түбірдің қасиеттерін дұрыс қолданады; Құрамында квадрат түбірлері бар сандық өрнектерге көбейтіндінің үлестірім заңын дұрыс қолданады; Өрнектерді түрлендіруде және теңдіктерді дәлелдеуде қысқаша көбейту формулаларын дұрыс қолданады; Модульді оның анықтамасы негізінде дұрыс ашады; Дәлелдеуге тапсырма. Мұғалім келесі тұжырымды айтады: а, b, m және n – нақты сандары a=m+n, b=mn орындалатындай болсын. Сонда келесі теңдіктер дұрыс болады: Оқушылар мұғаліммен бірге кезеңмен бірінші теңдікті дәлелдейді, сұрақтар қояды, диалог жүргізеді. Осыдан кейін, мұғалім қысқаша көбейту формуласының көмегімен қысқа дәлелдеуге де болатынын хабарлайды. Сол әдіспен екінші теңдікті дәлелдеуді ұсынады. Екінші теңдікті дәлелдеу. Жұптық жұмыс. Мұғалім оқушыларға тұжырымдағы екінші теңдікті аналогия бойынша дәлелдеуді ұсынады. Дәлелдеу аяқталысымен сұрақ қояды: «Осы екі теңдік немен ерекшеленеді?». Кейін оқушылардың жазба және ауызша жұмыстарын бағалайды. Бағалау критерийлері: Тұжырымдағы екінші теңдікті дұрыс дәлелдейді; Бірінші және екінші теңдіктерді дәлелдеудің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын айтады. Есептер шешу және талдау. Жұптық жұмыс. Оқушылар мұғаліммен бірге жоғарыда айтылған тұжырымдардың қолданысына бір мысалды талқылайды, қалған мысалдарды өз беттерімен орындайды. а-d тапсырмаларын орындау – міндетті, е, f тапсырмалары қабілеті жоғары оқушыларға арналған. Оқушылардың жұмыс істеу барысында мұғалім қажетінше оларға көмектеседі, сұрақтарына жауап береді. Осыдан кейін, презентацияда берілген дайын шешімдерді қолданып, өзін-өзі бағалауды орындайды. Бағалау критерийлері: Дәлелденген тұжырымды тікелей қолдану арқылы санды өрнектерді дұрыс ықшамдайды; Дәлелденген тұжырымды қолдану арқылы күрделі санды өрнектерді дұрыс ықшамдайды; |