5-сыныпқа арналған сабақ жоспары

Мектеп: Баянауыл ауданы, Бірлік орта мектебі

Күні: Мұғалімнің аты-жөні: Байсеитова С.Х.

СЫНЫП: 5 Қатысқандар: Қатыспағандар:

9 Бөлім:

Аспан әлемінің құпиялары.

Сабақтың тақырыбы

Ай мен Шолпан тоғысты

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:

5.О6. Оқылым стратегияларын қолдану: жалпы мәтіннің мазмұнын түсіну үшін оқу,

нақты ақпаратты табу үшін оқу.

Сабақ мақсаттары:

Барлық оқушылар орындай алады:

Мәтінді түсініп оқи алады

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

Жалпы мазмұнын түсініп, ақапаратты таба алады..

Кейбір оқушылар орындай алады:

Нақты ақпаратты мәтін ішінен табады;

Тілдік мақсат

Шолпан, Үркер, Тоғыс, Отамалы, Үтамалы, Әзамалы

Құндылықтарға баулы

Шығармашылық және сын тұрғысынан ойлау құндылығы.

Жауапкершілік

Пәнаралық байланыс

Әдебиет, тарих, жаратылыстану

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

/3 мин/

Ширату жаттығуы

«Қарлы кесек»

Аспан денелерінің аттарын ата.

Интер -

белсенді тақта

Сабақтың ортасы

7 минут

\2 минут/

/1 минут/

/7 минут/

1 минут/

/3 мин/

7 минут

/2 минут/

1. Мәтінді іштей түсініп оқу.

Ай мен Шолпан тоғысының тарихы.

Ежелгі адамдар аспандағы жұлдыздарға қарап жыл мерзімі мен уақытты айратын болған. Жердің жалғыз табиғи серігі – Ай.Ғарышта күн жүйесіне жақын ғаламшар Шолпан деп аталады.Ол Күнді кері айналатын ғаламшар.Шолпан Аймен тетелес болады.Қазақ жұртының уақыт есебінде тоғыс есебі ерекше маңызды. Айдың үркерді басып өтуі тоғыс деп аталады. Тоғыс есебі–мал шаруашылығымен шұғылданып жүрген қазақ халқының күнтізбесі. Ай толғанда ауа райы бұзылып, өзгеріс болады. Тоғыс үш күнге жалғасады.Бір жылда 13 рет тоғысу оның11 ғана көре аламыз.13 тоғысты шамамен 28 күн деп есептейді. Тоғыс есебі ежелгі түркі және үнді халықтарына белгілі болған. Тоғыс айлары:23тоғыс- шілде,21тоғыс-тамыз, 19тоғыс–мизам,17тоғыс – қазан,15тоғыс – қараша,

13тоғыс – желді,11тоғыс – қаңтар,9 тоғыс – үштің айы,

7тоғыс – бірдің айы, 5тоғыс – көкек,3тоғыс – мамыр,

Қазақ халқы көшіп – қону шаруаларын тоғысқа үйлестіріп отырған. Тоғыспен байланысты есептің бірі– амалдар деп аталады.Амалда ауа райы бұзылып, адамға да жайсыз болып ,қара суық ,жел, жауын, қар жауады.Амалдар: қаңтарда-тоқырауын.

Күн тоқтаған кезге байланысты амал.

ақпанда–ақпан амалы. Ақпан –Тоқпан ағайынды жігіттер қой бағады.Ақпан қой жайған уақытта ауа райы бұзылып қоймен бірге үсіп өлген.

наурызда –Үтамалы.Арпа-бидай сатқан сарт жиған малын айдап бара жатып, қырылған, жазғытұрым табылған.

сәуірде -Отамалы.Сіріңке жоқ заманда көрші ауылдан от алуға барған әйел үйіне жеткенше бұрқақата адасып үседі.

мамырда –Әзамалы. Әзді ақ сақалды үлкен қария адамның бейнесімен бейнелеп түсінеді. «Әз болмай жаз болмас,жаз болмай, мәз болмас» деген сөз қалған. (200сөз)

Сөздікпен жұмыс

Шолпан - ғаламшар

Үркер - шоқжұлдыз

Тоғыс - Айдың үркерді басып өтуі

Амалдар - тоғыспен байланысты есеп

«Қол шапалақтау» әдісі арқылы бағалау.

2.Тапсырма. «Ақпаратты сүзу» әдісі. Бұл әдіс бойынша оқушылар берілген мәліметтерден қажетін алып және оқып білген материалдарын жинайды.

Әр топқа беріледі. (Постерге салу), қорғау

1.1.Мәтін не туралы?(нақты ұғымды анықтау)

1.2.Мәтін бойынша жаңа мәліметтер. (ұғымдарды

сұраптау,қажетін таңдау)

1.3.Менің білетінім .....(өзінің білетін ақпаратын қосу)

«Бес бармақ» әдісі арқылы бағалау (топ бір – бірін бағалайды)

3. тапсырма. «Дара диаграмма». Әр топқа беріледі..

Тоғыс амалдарын атап шық және мағынасын жаз.

Тоқырауын

Ақпан

Әз амалы

Амалдар

Үт амалы Отамалы

смайликтер арқылы бағалау

4. Тапсырма. «Сәйкестендір»

Берілген ұымның анықтамасын нақты ақпаратардан таңдап жұптау.

(Тапсырма екі топқа ортақ болады.Уақытқа беріледі)

Шолпан Жер ғаламшарының серігі.

Ай 13

Тоғыс саны қазақ халқының күнтізбесі

Үркер шоқжұлдыз

Тоғыс есебі Аймен тетелес болады.

Жер ауа райы бұзылады.

Амал есебінде амал түрі

Отамалы тіршілік бар ғаламшар

«Бағдаршам» әдісі арқылы бағалау.

Қызыл – «өте жақсы, жасыл – «жақсы», сары – «қанағаттанарлық» .

«топтар арасындағы кері байланыс бағалауы»

Ғаламтор желісінен

АКТ /флипчарт/

Түсіндірмелі сөздікпен жұмыс

Соңы

/7 мин/

/3 мин/

«Семантикалық карта» арқылы сабақты қорытамын.

« Бес саусақ әдісі» арқылы Не үйренгенін? Не түсінгенін? Нені білгісі келетінін? Қандай тапсырмада қиыншылық туындағанын? Көмек болды ма? туралы саусақтарға жазады.

Қосымша мәлімет:

Саралау – оқушыға мейлінше қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз?

Қабілетті оқушыға тапсырманы қалай түрлендіресіз?

Оқушылар

дың деңгейлеріне сай тапсырмаларды ұсынамыз.

Жеңілден күрделіге қарай.

Бағалау – оқушы білімін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Оқушылардың білімі топ ішінде өзін –өзі бағалау арқылы бағаланады.

Пәнаралық байланыс. Денсаулық жəне қауіпсіздік,

АКТ-мен байланыс.

Құндылықтармен байланыс

(тəрбие элементі).

Жаратылыс тану,

тарих.

АКТ

Шығармашылық және сын тұрғысынан ойлау, қарым-қатынас жасау қабілеті

Рефлексия

Сабақтың мақсаты мен оқу міндеттері орындалды ма?

Бүгін оқушылар не үйренді?

Сабақ қалай өтті? Қандай деңгейде?

Менің ойымша, сабақтың оқу мақсаттары мен міндеттері орындалады. Себебі, тапсырмалар оқу мақсатына сай беріледі. Сабақта оқылым дағдысына көп көңіл бөлдім.

Тапсырмаларды орындау үшін «Дара диаграмма », «Семантикалық карта» белсенді әдістерді қолдандым.

«Сәйкестендіру» әдісі бойынша оқушылар нақты ақпаратты табуға үйренеді.

Саралау талапқа сай іске асырылды деп ойлаймын.

Қритериалды бағалауды оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай алдым.

Қорытынды бағалау:

Ең жақсы өткен екі нәрсе :

- «Бес саусақ» әдісі арқылы сабақ бойынша қорытынды жасады.

Қандай екі нәрсе немесе тапсырма сабақтың бұдан да жақсы өтуіне ықпалың тигізер еді?

Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар жөнінде келесі сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпарат білдім?

Бағалау критерийі

Дескриптор

Балл

Оқылым стратегияларын қолдану:

жалпы мәтіннің мазмұнын түсіну үшін оқу,

нақты ақпаратты табу үшін оқу.

1.Мәтінді іштей түсініп оқиды

1

2.Мәтіннен қажетті ақпараттарды алады

1

3. Мәтіннен нақты ақпаратты табады.

1

4.Мәтіннен нақты ақпаратты анықтайды

1