Технология п?н саба?тарында жа?а педагогикалы? технологияларды тиімді пайдалану ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы? ?абілетін дамыту
Технология п?н саба?тарында жа?а педагогикалы? технологияларды тиімді пайдалану ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы? ?абілетін дамыту
Технология п?н саба?тарында жа?а педагогикалы? технологияларды тиімді пайдалану ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы? ?абілетін дамыту
?азіргі та?да ?здіксіз білім беру ж?йесінде білім беруді дамыту, д?ниеж?зілік білім беру ке?істігіне кіру ма?сатында елімізде білім беруді? жа?а ж?йесі ??рылып жатыр. Осы?ан орай ?аза?стан Республикасыны? Президенті Н.Назарбаевты? ?аза?стан хал?ына Жолдауында «бізге экономикалы? ?о?амды? жа?ару ?ажеттіліктеріне сай келетін осы заман?ы білім беру ж?йесі ?ажет» делінген.
Сол білім беруді дамыту ісі жеке т?л?а?а м?дени тарихи ??ндылы?тарды, нормалар мен д?ст?рлерді, білім беруді? арнайы та?дап алын?ан мазм?ны мен нысандарын беру болып табылады. Н?тижелі білім алуды? м?нісі сол, м?нда о?ушыны? іс-?рекеті оны? жеке басыны? ?леуметін іске асыру?а негізделген ж?не оны? о?ытылатын п?ндер мен салалар?а с?йкес келетін білім алуын талап етеді.
“Білімді ?рпа? - болаша?ты? кепілі”,- демекші, елді? болаша? азаматтарын ?алыптастыру ба?ытында?ы білім беру м?селесі - мемлекетімізді? басты саясатыны? бірі. Білім мен ?ылымны? ел дамуына о?тайлы ?сер етуі ?шін демократияландыру, о?ыту ж?йесін заман талабына сай ?йлестіре алу міндеті туындап, білімге, б?кіл о?у-?дістемелік ж?йеге жа?а талаптар ?ойылуда. Білім саласында?ы міндеттерді ж?зеге асыру ?шін, мектеп ?жымында ?р м??алім к?нделікті ізденіс ар?ылы барлы? жа?алы?тар мен ?згерістерді саба?тарында енгізіп отырады. ?азіргі білім беру саласында?ы о?ытуды? озы? технологияларын ме?гермейінше жан-жа?ты сауатты маман болу м?мкін емес. Жа?а технологияны ме?геру м??алімні? интеллектуалды?, к?сіптік, адамгершілік ж?не к?птеген адами ?абілетті? ?алыптасуына игі ?серін тигізеді. ?зін-?зі дамытып, о?у-т?рбие ?рдісін тиімді ?йымдастыруына к?мектеседі. О?ыту мен т?рбиелеуге ты? ?діс-т?сілдер енгізілді. Н?тижесінде т?тас педагогикалы? ?рдістер ?згертіліп, білім беруді? тиімді деп таныл?ан жа?а технологиялары д?ниеге келді. Кез-келген о?ыту технологиясы м??алімнен тере? теориялы?, психологиялы?, педагогикалы?, ?дістемелік білімді, ?лкен педагогикалы? шеберлікті, ш?кірттерді? жан д?ниесіне тере? ??іліп, оны ??ына білуді талап етеді. Сонды?тан о?ушыны? рухани ?суіне жа?дай ту?ыза алатын, жа?алы?тарды ?абылдау?а даяр, ?з ?рекетіне ?згеріс енгізе алатын педагогтар ?ана б?гінгі ?о?амны? м?ддесі мен ?р баланы? ?рдісінен шы?а алады. Ойы ж?йрік, а?ылы жетік, б?секеге ?абілетті, ?згерістерге бейім, жеке т?л?аны тек ?ана педагог ?алыптастыра алады. Сонды?тан ?стаз іс-?рекетін жа?а талап т?р?ысынан ?йымдастыру – б?гінгі к?нні? ?зекті м?селесі. Білім беруді дамыту, о?ыту ?рдісін жетілдіріп, оны аса жауапкершілікпен ?йымдастырып отыру керектігі туралы ойларды А. Байт?рсынов, Ж. Аймауытов, М. Ж?мабаев сынды алаш арыстары сол кезді? ?зінде-а? айтып кеткен. ?азіргі та?да педагогикалы? жа?аша ?рдістерде білім мен т?рбие берудегі ізгілендіру, жариялылы?, педагогикалы? ынтыма?тасты?, ?ылыми-?дістемелік ты? ізденістерге с?йене отырып, жа?ашылды??а талпыну ?ажет екендігін айтады. Саба?ты жа?ашыл ?рдіспен ?ткізу - о?ушыларды? білім сапасын арттырып, оларды? шы?армашылы? ж?не ойлау ?абілеттерін дамытып отырады, ал педагогтар ?шін к?сіби шеберліктеріні? ?суіне ж?рдемдеседі. О?ушыларды? рухани-шы?армашылы? м?мкіндіктерін дамыту салауатты ?мір с?ру салтыны? берік негіздерін ?алыптастыруда, кешегі мен б?гінгіні салыстыра айта білудегі ?абілеттерін шы?дауда п?н м??аліміні? ат?арар ж?гі ауыр. О?ушыларды? ой еркіндігін жетілдіру, ?ылыми шыгармашылы??а баулу - білім беру ісін демократияландыруды? негізі болып табылады. Сонды?тан о?ытушыларды? алдында ?мірге жан-жа?ты дайындал?ан, е?бекс?йгіш, ынталы, шы?армашылы?пен ойлайтын, интеллектуалды? ж?не адамгершілік т?р?ысынан бай, жо?ары білімді жеке т?л?аны о?ытып, т?рбиелеу ?ажеттігін дамыту м?селесі т?р. “Саба? беру ?йреншікті жай шеберлік емес, ол ?немі жетілдіруді ?ажет ететін, ?немі жа?аны табатын ?нер”,- деп Ж?сіпбек. Аймауытов айт?андай, саба? беруді ?нер деп ба?алау тегін емес. Соны? ішінде «?нертану» п?ндері саба?тарында жа?а технологиялар мен ?дістерді ?олдану, о?ушыларды? ?з бетімен ізденуіне ж?не шы?армашылы?ын дамытуда, іскерлігін, икем-да?дыларын ?алыптастыруда, ?азіргі экономикалы? жа?дай?а ?йренуін ?амтамасыз етеді.
“Білімдендіруді ж?зеге асыратын - м??алім”, – дейді. Ж?сіпбек Аймауытов. Ендеше, м??алім о?ушыларды білім ж?йесімен, іскерлікпен, да?дымен ?аруландырып ?ана ?оймай, оларды? танымды?, шы?армашылы? ?абілетін дамытады.
М??алім ?з білім-білігін, о?ытуды? ?діс-т?сілдерін ?немі жетілдіріп отыруы ж?не жа?а педагогикалы? технологияны ме?геруі тиіс. О?ытуды? жа?а технологиясын енгізу, білім беруді а?параттандыру, халы?аралы?, ?аламды? коммуникациялы? желілерге шы?у - XXI ?асырды? басты талабы.
Саба? - о?ыту мен т?рбиелеу ?рдісіні? негізгі формасы. Ендеше саба?ты? м?нді ?туі м??алімні? шеберлігіне байланысты. Ал м??алімні? шеберлігі - саба?ты? т?рі мен оны ?ткізудегі тиімді ?дісті та?дай білу. Одан кейінгі кезекте т?мендегі талаптарды? бір арна?а то?ысуы:
1. Теориялы? білімні? жо?ары д?режеде болуы.
2. Саба??а ма?сатты ай?ын ?оя білу.
3. О?ытуды? та?да?ан ?дісін білу.
4. Жа?а білімні? ?ткенмен байланысы.
5. О?ушыны? жас ерекшелігі мен ?абілетін ескеру.
6. Саба?ты? т?рбиелік ма?сатына ?немі к??іл б?лу.
Осы талаптар басшылы??а алынса жоспарлан?ан саба? ?з н?тижесін берері аны?. Сонды?тан о?ушыларды ?жымды?, топты?, ж?пты? ж?мыстармен айналысу?а баулу керек.
Технология - ?арапайым тілмен айт?анда, ж?зеге асатын, на?ты ма?саттарды? алдын ала ойластырыл?ан на?ты жобасы, ягни, белгілі педагогикалы? ж?йені? т?жірибеде ж?зеге асатын жобасы. О?ытуды? жа?а технологиялы? ?дістерін пайдалана отырып, ?здіктерінен ойлана алатын, ізденгіш, шы?армашалы?пен ж?мыс істейтін т?л?аны т?рбиелеу тиімді. Б?гінгі танда технологиялар ?з ?олдауларын тауып, о?у ?рдісінде ?олданылуда. Технология – б?л ?андай да бір ж?мысты, ?нерді шеберлікпен іске асыру жиынты?ы.
«Жа?сы м??алім ?р уа?ытта ?ат, ?ымбат, ?йткені ол — мектепті? ж?регі» деп а?артушы-педагог. Ибрай Алтынсарин айт?андай, мектеп ?шін е? керегі – жа?сы м??алім. Ал жа?сы м??алім озы? технологияны ме?геріп, ?з п?ніне психологиялы? т?р?ыдан ?арап, ?дістемелік шеберлікпен келу керек. Саба? барысында интерактивті технологияларды ?олдану м??алім ж?мысын ?німді, н?тижелі, ал о?ушыларды? білім алу ?рекетін м?нді, ?ызы?ты, пайдалы етеді.
Жа?а технологияны? ?ыр-сырын ме?герген м??алімдер білім сапасын арттыру?а барынша ?лес ?осып, ?рпа?ты жа?а заман?а сай біліммен ?аруландыратынына сенімдімін!
Бір жылды?ы?ды ойлап,егін ек,
Он жылды?ы?ды ойласа?,а?аш ?сір,
Ж?з жылды?ы?ды ойласа?,
м?дениетті ?рпа? ?сір, -деген хал?ымызды? ?ажайып с?зімен ая?та?ым келіп отыр.
Пайдалыныл?ан ?дебиеттер:
С.Мирсейтова «О?ыту ізденіс ретінде ж?не ізденіс о?ыту ретінде» ?ара?анды, 2011жыл
Просмотр содержимого документа
«Технология п?н саба?тарында жа?а педагогикалы? технологияларды тиімді пайдалану ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы? ?абілетін дамыту »
Технология пән сабақтарында жаңа педагогикалық технологияларды тиімді пайдалану арқылы оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту
Қазіргі таңда үздіксіз білім беру жүйесінде білім беруді дамыту, дүниежүзілік білім беру кеңістігіне кіру мақсатында елімізде білім берудің жаңа жүйесі құрылып жатыр. Осыған орай Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауында «бізге экономикалық қоғамдық жаңару қажеттіліктеріне сай келетін осы заманғы білім беру жүйесі қажет» делінген.
Сол білім беруді дамыту ісі жеке тұлғаға мәдени тарихи құндылықтарды, нормалар мен дәстүрлерді, білім берудің арнайы таңдап алынған мазмұны мен нысандарын беру болып табылады. Нәтижелі білім алудың мәнісі сол, мұнда оқушының іс-әрекеті оның жеке басының әлеуметін іске асыруға негізделген және оның оқытылатын пәндер мен салаларға сәйкес келетін білім алуын талап етеді.
“Білімді ұрпақ - болашақтың кепілі”,- демекші, елдің болашақ азаматтарын қалыптастыру бағытындағы білім беру мәселесі - мемлекетіміздің басты саясатының бірі. Білім мен ғылымның ел дамуына оңтайлы әсер етуі үшін демократияландыру, оқыту жүйесін заман талабына сай үйлестіре алу міндеті туындап, білімге, бүкіл оқу-әдістемелік жүйеге жаңа талаптар қойылуда. Білім саласындағы міндеттерді жүзеге асыру үшін, мектеп ұжымында әр мұғалім күнделікті ізденіс арқылы барлық жаңалықтар мен өзгерістерді сабақтарында енгізіп отырады. Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше жан-жақты сауатты маман болу мүмкін емес. Жаңа технологияны меңгеру мұғалімнің интеллектуалдық, кәсіптік, адамгершілік және көптеген адами қабілеттің қалыптасуына игі әсерін тигізеді. Өзін-өзі дамытып, оқу-тәрбие үрдісін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі. Оқыту мен тәрбиелеуге тың әдіс-тәсілдер енгізілді. Нәтижесінде тұтас педагогикалық үрдістер өзгертіліп, білім берудің тиімді деп танылған жаңа технологиялары дүниеге келді. Кез-келген оқыту технологиясы мұғалімнен терең теориялық, психологиялық, педагогикалық, әдістемелік білімді, үлкен педагогикалық шеберлікті, шәкірттердің жан дүниесіне терең үңіліп, оны ұғына білуді талап етеді. Сондықтан оқушының рухани өсуіне жағдай туғыза алатын, жаңалықтарды қабылдауға даяр, өз әрекетіне өзгеріс енгізе алатын педагогтар ғана бүгінгі қоғамның мүддесі мен әр баланың үрдісінен шыға алады. Ойы жүйрік, ақылы жетік, бәсекеге қабілетті, өзгерістерге бейім, жеке тұлғаны тек қана педагог қалыптастыра алады. Сондықтан ұстаз іс-әрекетін жаңа талап тұрғысынан ұйымдастыру – бүгінгі күннің өзекті мәселесі. Білім беруді дамыту, оқыту үрдісін жетілдіріп, оны аса жауапкершілікпен ұйымдастырып отыру керектігі туралы ойларды А. Байтұрсынов, Ж. Аймауытов, М. Жұмабаев сынды алаш арыстары сол кездің өзінде-ақ айтып кеткен. Қазіргі таңда педагогикалық жаңаша үрдістерде білім мен тәрбие берудегі ізгілендіру, жариялылық, педагогикалық ынтымақтастық, ғылыми-әдістемелік тың ізденістерге сүйене отырып, жаңашылдыққа талпыну қажет екендігін айтады. Сабақты жаңашыл үрдіспен өткізу - оқушылардың білім сапасын арттырып, олардың шығармашылық және ойлау қабілеттерін дамытып отырады, ал педагогтар үшін кәсіби шеберліктерінің өсуіне жәрдемдеседі. Оқушылардың рухани-шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту салауатты өмір сүру салтының берік негіздерін қалыптастыруда, кешегі мен бүгінгіні салыстыра айта білудегі қабілеттерін шыңдауда пән мұғалімінің атқарар жүгі ауыр. Оқушылардың ой еркіндігін жетілдіру, ғылыми шыгармашылыққа баулу - білім беру ісін демократияландырудың негізі болып табылады. Сондықтан оқытушылардың алдында өмірге жан-жақты дайындалған, еңбексүйгіш, ынталы, шығармашылықпен ойлайтын, интеллектуалдық және адамгершілік тұрғысынан бай, жоғары білімді жеке тұлғаны оқытып, тәрбиелеу қажеттігін дамыту мәселесі тұр. “Сабақ беру үйреншікті жай шеберлік емес, ол үнемі жетілдіруді қажет ететін, үнемі жаңаны табатын өнер”,- деп Жүсіпбек. Аймауытов айтқандай, сабақ беруді өнер деп бағалау тегін емес. Соның ішінде «Өнертану» пәндері сабақтарында жаңа технологиялар мен әдістерді қолдану, оқушылардың өз бетімен ізденуіне және шығармашылығын дамытуда, іскерлігін, икем-дағдыларын қалыптастыруда, қазіргі экономикалық жағдайға үйренуін қамтамасыз етеді.
“Білімдендіруді жүзеге асыратын - мұғалім”, – дейді. Жүсіпбек Аймауытов. Ендеше, мұғалім оқушыларды білім жүйесімен, іскерлікпен, дағдымен қаруландырып қана қоймай, олардың танымдық, шығармашылық қабілетін дамытады.
Мұғалім өз білім-білігін, оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жетілдіріп отыруы және жаңа педагогикалық технологияны меңгеруі тиіс. Оқытудың жаңа технологиясын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық, ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу - XXI ғасырдың басты талабы.
Сабақ - оқыту мен тәрбиелеу үрдісінің негізгі формасы. Ендеше сабақтың мәнді өтуі мұғалімнің шеберлігіне байланысты. Ал мұғалімнің шеберлігі - сабақтың түрі мен оны өткізудегі тиімді әдісті таңдай білу. Одан кейінгі кезекте төмендегі талаптардың бір арнаға тоғысуы:
Теориялық білімнің жоғары дәрежеде болуы.
Сабаққа мақсатты айқын қоя білу.
Оқытудың таңдаған әдісін білу.
Жаңа білімнің өткенмен байланысы.
Оқушының жас ерекшелігі мен қабілетін ескеру.
Сабақтың тәрбиелік мақсатына үнемі көңіл бөлу.
Осы талаптар басшылыққа алынса жоспарланған сабақ өз нәтижесін берері анық. Сондықтан оқушыларды ұжымдық, топтық, жұптық жұмыстармен айналысуға баулу керек.
Технология - қарапайым тілмен айтқанда, жүзеге асатын, нақты мақсаттардың алдын ала ойластырылған нақты жобасы, ягни, белгілі педагогикалық жүйенің тәжірибеде жүзеге асатын жобасы. Оқытудың жаңа технологиялық әдістерін пайдалана отырып, өздіктерінен ойлана алатын, ізденгіш, шығармашалықпен жұмыс істейтін тұлғаны тәрбиелеу тиімді. Бүгінгі танда технологиялар өз қолдауларын тауып, оқу үрдісінде қолданылуда. Технология – бұл қандай да бір жұмысты, өнерді шеберлікпен іске асыру жиынтығы.
«Жақсы мұғалім әр уақытта қат, қымбат, өйткені ол — мектептің жүрегі» деп ағартушы-педагог.Ибрай Алтынсарин айтқандай, мектеп үшін ең керегі – жақсы мұғалім. Ал жақсы мұғалім озық технологияны меңгеріп, өз пәніне психологиялық тұрғыдан қарап, әдістемелік шеберлікпен келу керек. Сабақ барысында интерактивті технологияларды қолдану мұғалім жұмысын өнімді, нәтижелі, ал оқушылардың білім алу әрекетін мәнді, қызықты, пайдалы етеді.
Жаңа технологияның қыр-сырын меңгерген мұғалімдер білім сапасын арттыруға барынша үлес қосып, ұрпақты жаңа заманға сай біліммен қаруландыратынына сенімдімін!
Бір жылдығыңды ойлап,егін ек,
Он жылдығыңды ойласаң,ағаш өсір,
Жүз жылдығыңды ойласаң,
мәдениетті ұрпақ өсір, -деген халқымыздың ғажайып сөзімен аяқтағым келіп отыр.
Пайдалынылған әдебиеттер:
1. С.Мирсейтова «Оқыту ізденіс ретінде және ізденіс оқыту ретінде» Қарағанды, 2011жыл
2. Қ.Бітібаева «Әдебиет теориясы» Алматы 1967
3. Қ.Бітібаева "Әдебиетті оқыту әдістемесі" Рауан 1997
«Тараз қаласы әкімдігінің білім бөлімінің №46 орта мектебі»
мемлекеттік коммуналдық мекемесі
Тақырыбы:«Технология пән сабақтарында жаңа педагогикалық технологияларды тиімді пайдалану арқылы оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту»
