Презентация на тему "Абай та?ылымы-халы? даналы?ы"

Ма?саты:

1. ?лы Абай м?расы ар?ылы, оны? толы? адам туралы та?ылымы негізінде о?ушылар?а Адамды с?ю, оны ??рметтеу, биік адамгершілік, елжандылы?, имандылы?, ізгілікті ?лгі ету.

2. Абай м?расыны? ішіндегі «?ара с?здері» рухани байлы? ж?не Абай а?ыл ойыны? тере?ге тамыр тартып, ??мырды? ?р ?ырынан ой ?орт?ан философиялы? тал?амыны? туындысы екенін д?лелдеу.

Ойы сергек, ?аламы ж?рдек сыншы Са?ат ?шiмбаев 1988 жылы жаз?ан «Абай та?ылымы — азаматты? та?ылым» атты ма?аласында былай деп едi:

«…Абай та?ылымын т?ту дегенiмiз – Абай та?ылымынан шындап ?лгi-?неге алу, т?лiм-т?рбие к?ру. Абай айт?ан: жаны?а жара салар жаманды?тардан, я?ни кеселдi кесапат мiнездерден бойы?ды да, ойы?ды да к?ш бойы аула? ?стау, олар?а жол бермеу, жол бергенге «сенiкi ж?н» дегендi айтпау деп бiлемiз… Абай та?ылымынан ?йрену деген с?з – ?мiрi?е ж?не ?згелерге де Абайды? к?зiмен ?дiл ба?а берудi ?йрену, бары?ды да, жо?ы?ды да Абай таразысына салып ?лшеп к?ру. Абай к?рсеткен кемшiлiктерге ке?шiлiк бермеу дегендi баса айт?ымыз келедi. Абайды? бiзге беретiнi сол, бiздi? одан тек батпандап ала бiлуiмiз ?ана.

Абайсыз ?мiр с?ру – рухани бейшаралы? пен адамды? а?ыл-ой мешеулiгiнен, сезiм ж?та?ды?ынан, жазылмас жан жарасыны? ?асiретiнен арыла алмау деген с?з. Барлы? г?п осында жатыр… Бiр с?збен айт?анда, Абай та?ылымы – ?те ауыр та?ылым. Сонды?тан да оны ерiксiз мойындау?а тура келедi, ?йткенi ол б?рiбiр мойындатпай ?оймайды».

Тахауи А?танов Абайды? а?ынды?ы жайында ??гiмелесе ?ал?анда: «Мен Абайды ендi-ендi т?сiнiп ж?рмiн. ?ле?дерiн о?ы?ан сайын бiр жа?алы? аш?андай боламын» деген екен.

?рпа?ты Абай ?лгісінде т?рбиелеу – ізгілікке, имандылы??а, адамды??а, биік адамгершілікке бастайтын жол.

Абай м?расы – Адамды адам етіп т?рбиелеуді?, жан-жа?ты дамы?ан т?л?а ?алыптастыруды? ?айнары.

?орыта айт?анда, Абай та?ылымы б?гінгі та?да да ?мірше? екендігі еш к?м?н ту?ызбайды. Міржа?ып Дулатовты? с?зімен айтса?, “Абай атамыз бізден ?анша алыстаса да, оны? м?расы бізге сонша жа?ындай т?спек”.

Абай с?зі – адамны? жанына азы?,

А?ылды? таразысы, алтын ?азы?.

Абайды? ?сиетін т?сінгендер,

Кетпейді деп сенемін д?ниеге азып.

Сенбе, ж?рт?а т?рса да ?анша ма?тап,

?уре етеді ішіне ?улы? са?тап,

?зі?е сен, ?зі?ді алып шы?ар,

Е?бегі? мен а?ылы? екі жа?тап.

Показать полностью

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Презентация на тему "Абай та?ылымы-халы? даналы?ы"»

1. Ұлы Абай мұрасы арқылы, оның толық адам туралы тағылымы негізінде оқушыларға Адамды сүю, оны құрметтеу, биік адамгершілік, елжандылық, имандылық, ізгілікті үлгі ету.

2. Абай мұрасының ішіндегі «қара сөздері» рухани байлық және Абай ақыл ойының тереңге тамыр тартып, ғұмырдың әр қырынан ой қортқан философиялық талғамының туындысы екенін дәлелдеу.

Ойы сергек, қаламы жүрдек сыншы Сағат Әшiмбаев 1988 жылы жазған «Абай тағылымы — азаматтық тағылым» атты мақаласында былай деп едi:

«…Абай тағылымын тұту дегенiмiз – Абай тағылымынан шындап үлгi-өнеге алу, тәлiм-тәрбие көру. Абай айтқан: жаныңа жара салар жамандықтардан, яғни кеселдi кесапат мiнездерден бойыңды да, ойыңды да көш бойы аулақ ұстау, оларға жол бермеу, жол бергенге «сенiкi жөн» дегендi айтпау деп бiлемiз… Абай тағылымынан үйрену деген сөз – өмiрiңе және өзгелерге де Абайдың көзiмен әдiл баға берудi үйрену, барыңды да, жоғыңды да Абай таразысына салып өлшеп көру. Абай көрсеткен кемшiлiктерге кеңшiлiк бермеу дегендi баса айтқымыз келедi. Абайдың бiзге беретiнi сол, бiздiң одан тек батпандап ала бiлуiмiз ғана.

Абайсыз өмiр сүру – рухани бейшаралық пен адамдық ақыл-ой мешеулiгiнен, сезiм жұтаңдығынан, жазылмас жан жарасының қасiретiнен арыла алмау деген сөз. Барлық гәп осында жатыр… Бiр сөзбен айтқанда, Абай тағылымы – өте ауыр тағылым. Сондықтан да оны ерiксiз мойындауға тура келедi, өйткенi ол бәрiбiр мойындатпай қоймайды».

Тахауи Ақтанов Абайдың ақындығы жайында әңгiмелесе қалғанда: «Мен Абайды ендi-ендi түсiнiп жүрмiн. Өлеңдерiн оқыған сайын бiр жаңалық ашқандай боламын» деген екен.

Қарасөз – арабтың «ғақлия» деген сөзімен мәндес. «Ғақлия» – көркем сөз, дана сөз, асыл сөз деген мағынаны білдіреді.

Ұрпақты Абай үлгісінде тәрбиелеу – ізгілікке, имандылыққа, адамдыққа, биік адамгершілікке бастайтын жол.

Абай мұрасы – Адамды адам етіп тәрбиелеудің, жан-жақты дамыған тұлға қалыптастырудың қайнары.

Қорыта айтқанда, Абай тағылымы бүгінгі таңда да өміршең екендігі еш күмән туғызбайды. Міржақып Дулатовтың сөзімен айтсақ, “Абай атамыз бізден қанша алыстаса да, оның мұрасы бізге сонша жақындай түспек”.

Абай сөзі – адамның жанына азық,

Ақылдың таразысы, алтын қазық.

Абайдың өсиетін түсінгендер,

Кетпейді деп сенемін дүниеге азып.

Сенбе, жұртқа тұрса да қанша мақтап,

Әуре етеді ішіне қулық сақтап,

Өзіңе сен, өзіңді алып шығар,

Еңбегің мен ақылың екі жақтап.