Презентация для урока татарского языка по теме "Определенное, неопределенное форма глагола прошедшего времени"

Кышын кошлар нишли?

С үзлек белән эш

җит ә –

ту а –

капл ый –

көт ә –

шу а –

очы п кит ә -

үт ә -

бар а –

бул а –

кил де -

ярд әм ит ә – уйн ый –

яс ый –

авыр ый -

наступает

идет

будет

рождается

пришел

покрывает

помогает

ждет

играет

катается

делает

улетает

болеет

проходит

Максат:

- үткән заман хикәя фигыль турында белемнәрне искә төшерү,ныгыту,

• үткән заман формасын телдән һәм язма сөйләмдә дөрес кулланырга өйрәтүне дәвам итү, ишетеп аңлау күнекмәләрен камилләштерү,
• кыш темасы буенча сүзлек запасын баету;

Сораулары

Нишләде?

Кушымчалары

Нишләгән?

-ды, -де

-ты, -те

Барлык форма

-ган, -гән

-кан, -кән

бар -ды , кер- де

чык -ты , кит -те

бар- ган , кер- гән

чык -кан , кит - кән

Юклык форма бар- ма -ды , кер- мә -де бар- ма -ган , кер- мә -гән

чык- ма -ды , кит- мә -де чык- ма -ган, кит- мә -гән

Нишл әмәде?

Нишл әмәгән?

Билгеле үткән заман

Билгесез үткән заман

Прошедшее определенное время употребляются тогда, когда говорящий наблюдал передаваемый факт или сам участвовал, или это такой факт, реальность которого не подлежит сомнению.

Прошедшее неопределенное время употребляются,когда речь идет о прошедших событиях и действиях, которых говорящий сам не видел, а сообщает о них со слов других лиц или источников.

Билгеле һәм билгесез үткән заман кушымчаларын ялгагыз

Салкын кыш / җит-ү /. Җирне ап-ак кар / капла-у /. Гаяз Исхакый кышын / ту - у /. Сугыш вакытында Борис Пастернак Чистайда / бул-у /.

Фигыльләрне төрләндерегез, юклык формасында әйтегез

Кырга ак кардан

Юрган ябылган,

Җир язга чаклы

Йокыга талган.

Г.Тукай

Метель лепила на стекле

Кружки и стрелы.

Свеча горела на столе,

Свеча горела.

Б.Пастернак

Йокыга талган -уснула

Лепила - әвәләгән

1 нче төркем

Салкын кыш җитте.

Кышын көннәр салкынайды.

Балалар тауда чанада,чаңгыда шудылар .

Малайлар хоккей уйнадылар.

2 нче төркем

Җиргә ап-ак кар яуган.

Елга боз белән капланган.

Кошлар җылы якка очып киткәннәр.

Балалар кар бабай ясаганнар.

Тексттагы фигыл ь ләрне билгесез, билгеле үткән заманга үзгәртеп яз

Салкын кыш килә . Җирне ап-ак кар каплый . Салкын җилләр исә . Кошларга азык табу авырлаша. Балалар аларга ярдәм итәләр , җимлекләр ясыйлар . Кошлар рәхәтләнеп ашыйлар , балаларга рәхмәт әйтәләр .

Сораулар - Айрат ни өчен кышны ярата? - Ул кыш көне нишли?

Диалог темалары:

“ Кышкы каникулда”

“ Кышкы уеннар”

“ Кошлар кышын”

Исәнмесез, егетл әр һәм кызлар! Минем исемем Алина . 9 нчы мәктәпнең 10 нчы сыйныфында укыйм. Сезнең белән танышырга телим.

Минем хәлләрем әйбәт. Кышкы каникул сизелмичә дә үтте. Мин каникулда күбрәк саф һавада булдым, кичләрен китаплар укыдым. Дусларым белән чаңгыда, тимераякта шудык.

Без Яңа елны гаиләбез белән каршыладык. Казаннан абыем кайтырга тиеш иде. Анда көннәр буранлы булган, шуңа күрә ул кайта алмаган. Дуслары белән чыршы янына бәйрәмгә барганнар.

Сезнең хәлләрегез ничек? Яңа елны ничек каршыладыгыз? Каникулларны ничек үткәрдегез? Яңа уку чиреге ничек башланды?

Хат языгыз. Көтәм.

Сәлам белән Алина.