«Оқыту тәжірибесін жетілдірудегі мектеп педагогтерінің аналитикалық құзіреттілігі"

Өскемен қаласы «Оралхан Бөкей атындағы №44 лицейі» КММ коучинг тақырыбы: «Оқыту тәжірибесін жетілдірудегі мектеп педагогтерінің аналитикалық құзіреттілігі»

ЖАУАПТЫ: Рахимжанова Данара Мусратовна

І деңгейлі сертификатталған мұғалім

Педагог-зерттеуші

Аналитиканың мәні және ерекшелігі.

Болашақта талдау жұмысымен айналысатын маманға проблемалар мен міндеттерді шешуді үйретіп, қалыпты үлгілерді ұстануды қойып, заттарды әртүрлі көзқарас тұрғысынан қарастыруға дағдыландыру керек.

Аналитика дегеніміз не?

Аналитика — адамның деректерді пайдалануға, деректермен жұмыс істеуге бағытталған іс-әрекеті.

Оқытудағы аналитика ( learning analytics ) – оқытудың ерекшеліктерін түсіну және оны барынша оңтайландыру мақсатында білім алушылар мен білім беру ортасы туралы деректерді өлшеу, жинау, талдау және ұсыну деген тұжырымды ұсынады

Аналитика және талдау: түсініктерінің арақатынасы

Танып білуге болатын құбылыстың аналитикасы мен талдауын өзара теңдестіруге болмайды. Park D. (2017) анализ және аналитика ұғымдарын бір-бірінен ажыратып қарастырады.

Талдау (анализ) өткен құбылыстарды, яғни не болғанын түсінуге бағытталған.

Аналитика белгілі бір нәрсенің неліктен орын алғанын және әрі қарай не болатынын түсінуге бағытталған .

Деректерге негізделген белгілі бір нақты уақыт мерзіміндегі кеңейтілген аналитика «Әрі қарай не болады?» деген сұрақ қойып, оған жауап беру мүмкіндігін болжауға мүмкіндік береді. Болжамдау саласындағы мұндай құнды білім нұсқаулар әзірлеуге және үлкен шығындарға ұшырататын тиімсіздіктің немесе қателіктердің қайталануына жол бермейтін, ақауларды азайтатын тұрақты жүйелік өзгерістер енгізуге мүмкіндік береді.

Аналитика және талдау: түсініктерінің арақатынасы

Танып білуге болатын құбылыстың аналитикасы мен талдауын өзара теңдестіруге болмайды. Park D. (2017) анализ және аналитика ұғымдарын бір-бірінен ажыратып қарастырады.

Талдау (анализ) өткен құбылыстарды, яғни не болғанын түсінуге бағытталған.

Аналитика белгілі бір нәрсенің неліктен орын алғанын және әрі қарай не болатынын түсінуге бағытталған .

Деректерге негізделген белгілі бір нақты уақыт мерзіміндегі кеңейтілген аналитика «Әрі қарай не болады?» деген сұрақ қойып, оған жауап беру мүмкіндігін болжауға мүмкіндік береді. Болжамдау саласындағы мұндай құнды білім нұсқаулар әзірлеуге және үлкен шығындарға ұшырататын тиімсіздіктің немесе қателіктердің қайталануына жол бермейтін, ақауларды азайтатын тұрақты жүйелік өзгерістер енгізуге мүмкіндік береді.

Аналитика – белгілі бір зерттеу объектілері туралы объективті, шынайы білім алуға бағытталған зерттеу қызметі .

Аналитикалық зерттеу – нақты объект туралы оның динамикасы тұрғысынан қарастырылатын, ақпарат жинау мен бағалауды қамтитын сенімді, біртұтас және объективті білімді қалыптастыру рәсімдерінің өзара тығыз байланысты жиынтығы.

Білім берудегі аналитика – мектептің білім беру жүйесінің жай-күйі туралы ақпарат алу және оның одан әрі дамуын болжау мақсатында білім беру деректерін жинау, талдау және жинақтап қорытудың интеллектуалдық процесі.

Болашақ аналитикті проблемалар мен міндеттерді шешуге үйрету керек; үйреншікті шаблоннан шығып, мәселеге әртүрлі көзқараспен, әртүрлі зерттеу қырынан қарауға үйреткен жөн.

  Педагогтің аналитикалық құзыреттілігі

Қазіргі мектеп заманауи инновациялық тәжірибесі бар, заманауи педагогикалық технологияларды, ойлау креативтілігін, рефлексиялық мәдениет негіздерін меңгерген, интеграцияға қабілетті, жоғары коммуникациялық қабілеті бар, пәндік саланы жақсы білетін мұғалімді қажет етеді

Құзыреттілік — белгілі бір міндеттерді шешу үшін, нақты нәтижеге қол жеткізу мақсатында нақты контекст аясында қолданылатын білім, дағдылар мен ұстанымдардың кіріктірілген жиынтығы (Mulder, 2011), мұнда:

1) білім бұрыннан белгілі және берілген проблеманы немесе тақырыпты түсінуге ықпал ететін фактілерді, сандарды, идеяларды, теорияларды қамтиды;

2) дағдылар – нәтижеге қол жеткізу үшін нақты іс-әрекеттерді орындау және бар білімін пайдалану қабілеті;

3) іс-әрекеттік ұстаным – адамның идеялар мен басқа адамдарға, жағдайларға қатысты жасайтын әрекетіне ықпал ететін принциптер (EК, 2018).

Құзыреттілік = білім + дағды + ұстаным  іс-әрекет (Leisen 2009).

Құзыреттілік – білім мен құндылықтарды өз қызметінде/іс-әрекетінде шебер қолдана білу (Rost 2010; Adomßent, Hoffmann 2013

Аналитикалық құзыреттілік тұлғаның кәсіби қызметтегі аналитикалық салада өз әлеуетін (білімін, дағдысын, тәжірибесін, тұлғалық қасиеттерін және т.б.) іске асыруға ұмтылысы мен қабілетін (дайындығын) сипаттайтын жиынтық қасиеті болып табылады.

Аналитикалық құзіреттілікті қалыптастыру - күрделі және көп аспектілі (көп қырлы) міндет. Мұғалімнің аналитикалық мәдениетінің деңгейі (аналитикалық құзыреттілігі) неғұрлым жоғары болса, оның өзгеріске, инновацияға дайындығы мен қабілеті соғұрлым жоғары болады

Сипаттамалық талдау. Статистические методы анализа данных.

Білім беру аналитикасында деректерді талдауда статистикалық әдістер кеңінен қолданылады.

Деректерді сандық өңдеу математикалық статистика әдістерін қолдануды қамтиды, сондықтан мұндай әдістер әдетте статистикалық әдістер деп аталады

Статистикалық талдау әдістері шартты түрде бастапқы ( бірінші ) және қосымша (екінші) талдау әдісі болып бөлінеді .

Бастапқы статистикалық өңдеу әдісіне арифметикалық орта, мода, медиана, дисперсия, стандарты ауытқу, т.б. анықтау кіреді .

Қосымша әдістер деректедегі жасырын статистикалық заңдылықтарды анықтауға мүмкіндік береді.

Қосымша статистикалық өңдеу әдісіне корреляциялық талдау, регрессиялық талдау, факторлық талдау және т.б. жатады .

Орталық шаманың тағы бір өлшемі мода (Мо) – ең көп кездесетін нәтиже/дерек.

Мысал :

Келесі деректер: 2, 3, 4, 5, 5, 6, 6, 6, 7, 7 қатарында мода 6 болады, өйткені 6 саны басқа сандарға қарағанда жиі кездеседі.

Орталық шаманың тағы бір түрі –   медиана (Ме ). Бұл деректерді өсу немесе кему ретімен орналастырғанда, тізбектің ортасында болатын мән.

Берілген деректердің медианасын табайық:

5, 4, 5, 6, 7, 3, 6, 2, 8, 6, 9, 7.

Алдымен деректерді өсу ретімен реттеп аламыз:

2, 3, 4, 5, 5, 6, 6, 6, 7, 7, 8, 9.

Мұнда барлығы 12 элемент (жұп сан) болғандықтан, екі «орта» бар, олар: 6 және 6. Сондықтан медиана осы мәндердің арифметикалық ортасы ретінде анықталады: Ме=(6+6)/2=12/2=6.

Аналитика түрі

Сипаттамалық аналитика

Сұрақтар

Не болды?

Диагностикалық аналитика

Міндеттері

Бұл неліктен орын алды?

Прогностикалық (болжамдық) аналитика

БЖБ жұмысына сынып толық қатысты. Нәтижесінде

Не болады?

Нұсқаулық аналитика

1 оқушының минималды 3 балл алған себебі, денсаулығына байланысты ұзақ уақыт сабақ босату себебі болды.

максималды балл-18 ,минималды балл-3,орта балл-13,6 ,мода-13, медиана-13,8 ,құлаш-18, дисперсия- 4,12544 ,стандартты ауытқу-2,01422

Бұдан әрі не болады?

Амалдардың орындалу ретін орындай отырып көп таңбалы сандарды қосып, азайтып, көбейтіп, бөледіжұмыс істеудің тиімді жолдарын іздестіру. Жиын арасындағы қатынастарды анықтау бойынша жаттығу жұмыстарын орындату .

Не істеу керек? Мақсатқа жету үшін не істейміз?

Ата-анамен тығыз байланыс жасау, оқушылардың білім сапасын көтеру

мақсатында тиімді технологияларды қолдана отырып,жұмыс жүргізу.

Аналитикалық рефлексия «сырты - қатты , қаттының іші - тәтті , тәттінің іші – қатты» .