Муса ??лил - батырлык символы

Муса Җәлил – батырлык символы.

й

“ Дөньяда шулай итеп яшәргә кирәк, үлгәннән соң да үлмәслек булсын – яшәүнең бөтен максаты да шунда түгелмени?!”

Әнисе Рәхимә апа

Әтисе Мостафа абзый

Туган авылы-Мостафа Муса 1917 ел.

В 1922-1923 елларда шагыйрь Казан шәһрендә рабфакта укый.

Беренче дәрес

Нинди зур бәхет,

Нинди үзгәреш!

Бигрәк күңелле

Беренче дәрес!

Чәчәкләр

Чәчәкләр, үсегез, чәчәкләр,

Дәрт биреп безнең шат күңелгә.

Сезгә бу шатлыклар, рәхәтләр

Бит җиңеп алынган гомергә.

Җилләр

Җилләр, җилләр әйттеләр: - Мондый ил тик бер генә; Чәчәк кенә, гөл генә Безнең туган ил генә.

Сәгать

Сәгать җырлый: “Диң, диң!..

Мин бит туктый белмим.

Моннан ары, зиң, зиң!

Миңа карап йөр син!..”

Чишмә

Челтер – челтер чишмәбез,

Ярдан балчык ишмәгез!

Суны шуннан эчегез,

Башка җирдән эчмәгез!

- Мияу, мияу, пескәем!

Колак салдың сүземә!

Каравылдан бушагач,

Сөт бирермен үзеңә!

Муса Җәлил кызы Чулпан белән.

1935 – 1939 нчы еллар.

Сулдан уңга шагыйрь С.Хәким, артист У.Альмеев, шагыйрь Нур Баян, композиторлар Җ.Фәйзи, М.Җәлил (1939).

Бөек Ватан сугышының беренче көннәреннән үк Муса Җәлил фронтның алгы сызыгында.

Сау булыгыз, Ватан сугышында

Җиңеп кайтып, исән күрешик.

Кызыл ромашка

Иртәнге таң нурыннан

Уянды ромашкалар.

Елмаеп хәл сорашып

Күзгә-күз караштылар.

Назлады җил аларны,

Тибрәтеп ак чукларын,

Таң сипте өсләренә

Хуш исле саф чыкларын.

1942 -1944 елларда Җәлил фашист тоткынлыгында.

Җир йөзе шундый киң,

Күңелле һәм якты!

Тик төрмә караңгы,

Ишеге йозаклы.

Сиңа миннән хәбәр китерсәләр,

“ Муса инде үлгән”, - дисәләр,

Син ышанма, бәгырем!

Мондый сүзне

Дуслар әйтмәс, сине сөйсәләр.

М.Жәлил

Муса тормыш иптәше Әминә белән.

Моабит дәфтәрләре.

Гайнан Кормаш

Әхмәт Симаев

Әхмәт Әднәшев

ҖӘЛИЛЧЕЛӘР

Абдулла Алиш

Абдулла Баттал

Фәрит Сәйфелмөлеков

ҖӘЛИЛЧЕЛӘР

Гариф Шабаев

Фоат Булатов

Зиннәт Хәсәнов

Сәлим Бохараев

Батыр егет! Данлы исемең синең

Мәңге калыр безнең күңелдә.

М.Җәлил

Жыр өйрәтте мине хөр яшәргә,

Һәм үләргә кыю ир булып.

Гомерем минем моңлы бер жыр иде,

Ү лемем дә яңгырар җыр булып.

М.Җәлил

Муса Җәлил исемендәге опера һәм балет театры

Муса Җәлил һәйкәле

Җәлилчеләргә Казанның 1нче май мәйданында монумент

Х.Якупов “Хөкем алдыннан” картинасы.

Бөек Ватан сугышында күрсәткән тиңдәшсез батырлыгы өчен,Муса Җәлилгә, 1956 нчы елда Советлар Союзы Герое исеме бирелә.

1957 нче елда “Моабит дәфтәрләре” җыентыгы Ленин премиясе белән бүләкләнә.

Имән

Җирдә кеше торса торсын,

Эзе калсын тирән булып,

Үзе үлсә, эше калсын

Мең яшәрлек имән булып.