Т???ыш президент

Т???ыш президент

Та?ырыбы: Т???ыш президент

К?ні;24.11.2014ж

М??алімі;А.Жандыо??арова
Ма?саты: О?ушылар?а ?. Р. Президенті Н. ?. Назарбаев ?мірі мен шы?армашылы??а толы ат?арыл?ан істері туралы м?ліметтер беру. О?ушылар?а президентті? ел ?шін жаса?ан істерін ?лгі – ?неге ету. О?ушыларды ?з Отанын, хал?ын с?йетін азамат болып ?суге, елжандылы??а, патриотты? сезімге т?рбиелеу.
К?рнекілігі: кітаптар, слайдтар к?рсету, ?нтаспа, Бізді? Елбасымыз - Н. ?. Назарбаев
Барысы.
Кіріспе.
?аза?стан Республикасыны?
М??алім: о?ушылар елбасы е?бектеріні? ?андай та?ырыптарын о?ыса?дар да, ел экономикасын, ел тарихын, ?лт рухын, халы?ты? салт – санасын д?р сілкіндіріп оят?ан ойлар, мол ?мірлік т?жірибе, ?ибратты та?ылым жат?анын к?ре аламыз. Сонды?тан да елімізді? болаша??а ?міт к?тетін ?рпа?ы сендер, Елбасыны? «... сада?а? кетейін, айналайын хал?ым! Сені? жолы?да бойда ?уат, ойда н?р – б?рін аянбай сарп етуге пейілмін» немесе «Менде ?аза?ты? елдігін, ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттігін ны?айтудан бас?а ма?сат та, арман да жо?», - деген сия?ты сертпен те? тегеурінді ойларын, елім деп е?іреген еріні? жасампазды??а толы жан сырын, ?анатты ?а?идаларын ж?не ?мір жолдарын біліп ж?рулері? ?ажет деп ойлаймын.
«Ми?а шабуыл» о?ушылар?а с?ра?тар ?ойылады.
- Бізді? президентіміз кім?
- Н. ?. Назарбаев
- ?аза?стан Республикасында Президент сайлауы ?ай жылдан басталды
- 1991 жылы 1 желто?санда ?ткен е? ал?аш?ы б?кілхалы?ты? сайлауда 98, 7% дауыспен Н. ?. Назарбаев сайланды.
- Со??ы сайлау ?ай жылы ?тті?
2011 жылды? 3 с?уірінде сайлаушыларды? 95, 5 процент дауысын алып, ?аза?стан Республикасыны? Президенті болып ?айта сайланды.
- Н. ?. Назарбаевты? ?мір жолдары туралы не білеміз? (ойымызды орта?а салып к?релік)
1 - о?ушы: 1995 жылды? 29 с?уірінде жалпыхалы?ты? референдум н?тижесінде ?аза?стан Республикасы Президенті Н. ?. Назарбаевты? ?кілеттігі 2000 жыл?а дейін ?зартылды.
1999 жылды? 10 ?а?тарында ?ткен баламалы сайлауды? н?тижесiнде Н. Назарбаев 79, 78 процент дауыс алып, ?аза?стан Республикасы Президентi болып ?айта сайланды.
2005 жылды? 4 желто?санында сайлаушыларды? 91, 5 процент дауысын алып, ?аза?стан Республикасыны? Президенті болып ?айта сайланды.
2010 жылды? 14 маусымында «?аза?стан Республикасыны? кейбір конституциялы? за?дарына ?аза?стан Республикасы Т???ыш Президентіні? – Елбасыны? ?ызметін ?амтамасыз ету саласында за?наманы жетілдіру м?селелері бойынша ?згерістер мен толы?тырулар енгізу туралы» № 298 - ІV ?аза?стан Республикасыны? Конституциялы? За?ы к?шіне енді.
2 - о?ушы:
Н?рс?лтан ?біш?лы Назарбаев 6 - шілде 1940 жылы Алматы облысы ?аскеле? ауданында?ы Шамал?ан ауылында ту?ан. Балалы? ша?ы кейде айта беретініміздей таршылы? жа?дайда ?тті. ?лкендерді? мал ба?уына, бау - ба?ша ?сіруіне к?мек к?рсету керек болды, ш?пшек теріп, отын жарды. ?зі еске ал?андай, ?сірген аз - маз ?німдерін сатып, ?й - ішіне ?ажетті заттар алу ?шін есек жеккен арбамен жа?ын ма?да?ы теміржол стансасына бару дегені? керемет мереке санал?ан. Мектепті жа?сы о?ып, жа?сы білім алды. Ата - анасын ?атты ??рмет т?тты.
3 - о?ушы:
Н?рс?лтан бар деп н?ры?а сені? шомыл?андай боп ж?рем мен,
Бейне?ді к?рсем беймезгіл кезде ?аба?ымды ашам т?нерген.
С?йеміз сені, санамыз, с?ніп ?алмай т?р?анда с?йеміз,
Алланы? бізге бір ?зі сеніп ?кілісі? сен жіберген.
4 - о?ушы:
Жесірге пана, ?ашанда ?ам?ор боп ж?рсі? жетімге,
Ананы? тілі, баланы? тілі с?йлей білесі? не тілде.
?алам тербесек ж?рек берді есеп басынан ?ткен жылдар?а,
5 - о?ушы: «Елбасына»
Ауыр к?нді артымыз?а тастауы –
?иын с?тте ?иынды?тан ?ашпауы.
Тілім, дінім, ?лтым ?айта к?герген,
Елбасымыз Н?ра?а?ны? бастауы
Туды ?стап тура жол?а т?сіріп,
Жас Отанны? ?мірін де т?сініп,
«Елім, жерім» деп ?рандап тайсалмай,
Бір керемет жасады - ау кісілік!

6 - о?ушы:
Елбасымыз са?ан м??гі разымыз,
?лкен - кіші, а?айындар – б?ріміз.
«?лтым, елім» деп ?ай?ыр?ан ?лы жан,
Сіз біздерді? піріміз де, ?німіз.
7 - о?ушы: Ол ерте есейді, орта мектепті бітіре салысымен Ке?ес Ода?ында?ы аса ірі ?ара?анды металлургия комбинатыны? к?лемді ??рылысына аттанды. ??рылыста біраз е?бек еткеннен кейін бір топ ?аза?станды?тармен Украинаны? Днепродзержинск ?аласына барып металлург – ж?мысшы маманды?ын ме?герді. Б?л шойын ??юшы, домна пешіні? к?мекшісі ж?мыстарын ат?арды, ал кейінірек инженер д?режесіне к?терілді.
8 - о?ушы: Сол жылдары оны? басшылы? ?асиеттері жар?ырап к?рінді. ?алалы?, облысты? ж?не республикалы? к?лемде басшы органдарда жауапты ?ызметтер ат?арды. Металлургиялы? комбинатында партком хатшысы, Теміртау ?алалы?, ?ара?анды облысты? ж?не республикалы? партия ?йымдарында экономикалы? сала?а жауап беретін хатшы болды.
9 - о?ушы: Ол ?аза?стан ?кіметін бас?ар?анда 44 жаста болды. Осылайша оны? саяси ?мірбаяны басталады.
10 - о?ушы: 1991 жылы 1 - желто?санда республика ж?ртшылы?ы т???ыш рет Н?рс?лтан ?біш?лы Назарбаевты Республикамызды? Президенті етіп сайланды.
11 - о?ушы: Елбасы ?лкен саясаткер болуымен ?атар жан - жа?ты дамы?ан т?л?а, барлы? ?аза? азаматтары сия?ты жыл?ыны жа?сы к?реді. Сондай - а? ?нерге де к?п к??іл б?летін адам. Ол кісіні? «Елім мені?» ж?не «?ш?о?ыр» ?ндері бар. Б?л ?ндерді? с?зі Н. ?біш?лыныкі екенін біз ма?танышпен айтамыз.
«?ш?о?ыр» ?нін ты?дау.
12 - о?ушы: Н. Назарбаев - б?рінен б?рын ?з міндетін, ?з та?айындалуын тере? сезінетін, ?лесіне тиген міндетті жауапты ?рі ?ажырлы?пен ат?аратын адам. Ол ?р ?адамын шын м?нісінде ?те м??ият есептейді: ол ?шін саясатшы болу - бой?а біткен дарынмен ?атар к?н сайын?ы аса ауыр ж?мыс ж?не ?мір да?дысы.
13 - о?ушы: Астана - ?Р - ны? саяси, ?кімшілік ж?не м?дени орталы?ы. Елбасы - Н. Назарбаевты? жарлы?ына с?йкес 1997 жылы м?нда б?рын?ы астанамыз Алматыдан Республиканы? басшы орындары Президент ке?есі, ?Р - ны? ?кіметі ж?не Парламент к?шіп келді. Елімізді? бас?ару ж?мыстары осы жерден ж?зеге асырылады.
14 - о?ушы: Кезінде Н. ?. Назарбаев: «Егер келешекте ?олымнан іс келетін азамат бола ?алсам, ?аза? деген халы?ты д?ниеж?зіне танытып, терезесін те? етер едім»,- деп арманда?ан болатын.
Жасыратыны жо?, б?гінде ас?а? арманын орындалды. ?аза?ты д?ние ж?зі таныды. Оны? ке? байта? даласын, ?азынасы мол жерін, дархан жат?ан бейбіт елін д?ниені? т?рт б?рышы біледі.
Кезінде назардан тыс жат?ан, материкті? ортасында?ы Орталы? Азияда?ы ?аза? елі де сырт?ы саясатта ?з орнын ай?ындап, т?ртк?л д?ниемен айналасы аз ?ана уа?ыт ішінде байланыс орнатты. Ал ел ?міріндегі осындай ма?ызды тарихи кезе?дерде мемлекет басшысы Н. Назарбаевты? ?ос?ан ?лесіні? орасан зор.
15 - о?ушы: 1998 жылы 10 - маусымда жа?а астананы? ресми т?сау кесері болды. ?ала Есіл ?зеніні? о? жа?алауында Сарыар?аны? солт?стік б?лігінде орналас?ан.
К?тереді ша?ыра? Астанам ас?а?,
Жа?арып ?алам, жасарып далам!
Басы?нан серпі боданды? ж?гін,
Кетпейді ойдан Отанды? ??ым.
Арыстан ж?рек, айбынды елім,
Таниды сені бар ?лем б?гін.
16 - о?ушы: 2006 жылы 7 - ?а?тарда ?н?ран ?абылданды.
Егемен елім ?н?раны жанарды,
“Мені? ?аза?станым” жер ж?зіне таралды.
17 - о?ушы: Хал?ым айт?ан жер к?терер ел да??ын,
Елім айт?ан ел к?терер жер да??ын.
Президентім, елбасы, аман бол?ай,
М??гі жаса, жас ?аза?ым, ?р хал?ым!
18 – о?ушы Уа, хал?ым, с?з ?адірін білесі?.
Жа?быр жаумаса, жер жетім,
Басшысы болмаса, ел жетім.
К?сіле шабар жерім бар,
Тау к?терген елім бар.
?ол бастайтын ерім бар,
Атадан ?ал?ан сара жолым бар.
?орытынды.
Бізді? президентіміз – Н?рс?лтан ?біш?лы Назарбаев Мемлекет бас?ару ісі – маша?атты да, м?ртебелі міндет. Басшы бас?ар?ан ел – е? бай мемлекет, хал?ы е? ба?ытты халы?. Т?уелсіздігімізді ал?аннан со? халы?ты? басын біріктіріп Н. ?. Назарбаев т???ыш елбасы болды. Елбасыны? бастауымен Отанымызды ?лемге танылды. Елім елдігін к?рсетті, ерлігін танытты. ?аза? хал?ы егемендігін алып, Т?уелсіздікке ?ол жеткізгенде ?з алдымыз?а ел бола алатынымыз?а к?мандан?ан жандар бол?ан екен. Біра? ар - намысты ту еткен а?аларымызды? аянбай е?бек етуі осы н?рлы к?ндерге жеткізді.
?н: «Жаса ?аза?стан».

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Т???ыш президент »

Тақырыбы: Тұңғыш президент

Күні;24.11.2014ж

Мұғалімі;А.Жандыоңғарова
Мақсаты: Оқушыларға Қ. Р. Президенті Н. Ә. Назарбаев өмірі мен шығармашылыққа толы атқарылған істері туралы мәліметтер беру. Оқушыларға президенттің ел үшін жасаған істерін үлгі – өнеге ету. Оқушыларды өз Отанын, халқын сүйетін азамат болып өсуге, елжандылыққа, патриоттық сезімге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: кітаптар, слайдтар көрсету, үнтаспа, Біздің Елбасымыз - Н. Ә. Назарбаев
Барысы.
Кіріспе.
Қазақстан Республикасының
Мұғалім: оқушылар елбасы еңбектерінің қандай тақырыптарын оқысаңдар да, ел экономикасын, ел тарихын, ұлт рухын, халықтың салт – санасын дүр сілкіндіріп оятқан ойлар, мол өмірлік тәжірибе, ғибратты тағылым жатқанын көре аламыз. Сондықтан да еліміздің болашаққа үміт күтетін ұрпағы сендер, Елбасының «... садағаң кетейін, айналайын халқым! Сенің жолыңда бойда қуат, ойда нәр – бәрін аянбай сарп етуге пейілмін» немесе «Менде қазақтың елдігін, Қазақстан Республикасының мемлекеттігін нығайтудан басқа мақсат та, арман да жоқ», - деген сияқты сертпен тең тегеурінді ойларын, елім деп еңіреген ерінің жасампаздыққа толы жан сырын, қанатты қағидаларын және өмір жолдарын біліп жүрулерің қажет деп ойлаймын.
«Миға шабуыл» оқушыларға сұрақтар қойылады.
- Біздің президентіміз кім?
- Н. Ә. Назарбаев
- Қазақстан Республикасында Президент сайлауы қай жылдан басталды
- 1991 жылы 1 желтоқсанда өткен ең алғашқы бүкілхалықтық сайлауда 98, 7% дауыспен Н. Ә. Назарбаев сайланды.
- Соңғы сайлау қай жылы өтті?
2011 жылдың 3 сәуірінде сайлаушылардың 95, 5 процент дауысын алып, Қазақстан Республикасының Президенті болып қайта сайланды.
- Н. Ә. Назарбаевтың өмір жолдары туралы не білеміз? (ойымызды ортаға салып көрелік)
1 - оқушы: 1995 жылдың 29 сәуірінде жалпыхалықтық референдум нәтижесінде Қазақстан Республикасы Президенті Н. Ә. Назарбаевтың өкілеттігі 2000 жылға дейін ұзартылды.
1999 жылдың 10 қаңтарында өткен баламалы сайлаудың нәтижесiнде Н. Назарбаев 79, 78 процент дауыс алып, Қазақстан Республикасы Президентi болып қайта сайланды.
2005 жылдың 4 желтоқсанында сайлаушылардың 91, 5 процент дауысын алып, Қазақстан Республикасының Президенті болып қайта сайланды.
2010 жылдың 14 маусымында «Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының қызметін қамтамасыз ету саласында заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» № 298 - ІV Қазақстан Республикасының Конституциялық Заңы күшіне енді.
2 - оқушы:
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 6 - шілде 1940 жылы Алматы облысы Қаскелең ауданындағы Шамалған ауылында туған. Балалық шағы кейде айта беретініміздей таршылық жағдайда өтті. Үлкендердің мал бағуына, бау - бақша өсіруіне көмек көрсету керек болды, шөпшек теріп, отын жарды. Өзі еске алғандай, өсірген аз - маз өнімдерін сатып, үй - ішіне қажетті заттар алу үшін есек жеккен арбамен жақын маңдағы теміржол стансасына бару дегенің керемет мереке саналған. Мектепті жақсы оқып, жақсы білім алды. Ата - анасын қатты құрмет тұтты.
3 - оқушы:
Нұрсұлтан бар деп нұрыңа сенің шомылғандай боп жүрем мен,
Бейнеңді көрсем беймезгіл кезде қабағымды ашам түнерген.
Сүйеміз сені, санамыз, сөніп қалмай тұрғанда сүйеміз,
Алланың бізге бір өзі сеніп өкілісің сен жіберген.
4 - оқушы:
Жесірге пана, қашанда қамқор боп жүрсің жетімге,
Ананың тілі, баланың тілі сөйлей білесің не тілде.
Қалам тербесек жүрек берді есеп басынан өткен жылдарға,
5 - оқушы: «Елбасына»
Ауыр күнді артымызға тастауы –
Қиын сәтте қиындықтан қашпауы.
Тілім, дінім, ұлтым қайта көгерген,
Елбасымыз Нұрағаңның бастауы
Туды ұстап тура жолға түсіріп,
Жас Отанның өмірін де түсініп,
«Елім, жерім» деп ұрандап тайсалмай,
Бір керемет жасады - ау кісілік!

6 - оқушы:
Елбасымыз саған мәңгі разымыз,
Үлкен - кіші, ағайындар – бәріміз.
«Ұлтым, елім» деп қайғырған ұлы жан,
Сіз біздердің піріміз де, әніміз.
7 - оқушы: Ол ерте есейді, орта мектепті бітіре салысымен Кеңес Одағындағы аса ірі Қарағанды металлургия комбинатының көлемді құрылысына аттанды. Құрылыста біраз еңбек еткеннен кейін бір топ қазақстандықтармен Украинаның Днепродзержинск қаласына барып металлург – жұмысшы мамандығын меңгерді. Бұл шойын құюшы, домна пешінің көмекшісі жұмыстарын атқарды, ал кейінірек инженер дәрежесіне көтерілді.
8 - оқушы: Сол жылдары оның басшылық қасиеттері жарқырап көрінді. Қалалық, облыстық және республикалық көлемде басшы органдарда жауапты қызметтер атқарды. Металлургиялық комбинатында партком хатшысы, Теміртау қалалық, Қарағанды облыстық және республикалық партия ұйымдарында экономикалық салаға жауап беретін хатшы болды.
9 - оқушы: Ол Қазақстан Үкіметін басқарғанда 44 жаста болды. Осылайша оның саяси өмірбаяны басталады.
10 - оқушы: 1991 жылы 1 - желтоқсанда республика жұртшылығы тұңғыш рет Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевты Республикамыздың Президенті етіп сайланды.
11 - оқушы: Елбасы үлкен саясаткер болуымен қатар жан - жақты дамыған тұлға, барлық қазақ азаматтары сияқты жылқыны жақсы көреді. Сондай - ақ өнерге де көп көңіл бөлетін адам. Ол кісінің «Елім менің» және «Үшқоңыр» әндері бар. Бұл әндердің сөзі Н. Әбішұлыныкі екенін біз мақтанышпен айтамыз.
«Үшқоңыр» әнін тыңдау.
12 - оқушы: Н. Назарбаев - бәрінен бұрын өз міндетін, өз тағайындалуын терең сезінетін, үлесіне тиген міндетті жауапты әрі қажырлықпен атқаратын адам. Ол әр қадамын шын мәнісінде өте мұқият есептейді: ол үшін саясатшы болу - бойға біткен дарынмен қатар күн сайынғы аса ауыр жұмыс және өмір дағдысы.
13 - оқушы: Астана - ҚР - ның саяси, әкімшілік және мәдени орталығы. Елбасы - Н. Назарбаевтың жарлығына сәйкес 1997 жылы мұнда бұрынғы астанамыз Алматыдан Республиканың басшы орындары Президент кеңесі, ҚР - ның Үкіметі және Парламент көшіп келді. Еліміздің басқару жұмыстары осы жерден жүзеге асырылады.
14 - оқушы: Кезінде Н. Ә. Назарбаев: «Егер келешекте қолымнан іс келетін азамат бола қалсам, қазақ деген халықты дүниежүзіне танытып, терезесін тең етер едім»,- деп армандаған болатын.
Жасыратыны жоқ, бүгінде асқақ арманын орындалды. Қазақты дүние жүзі таныды. Оның кең байтақ даласын, қазынасы мол жерін, дархан жатқан бейбіт елін дүниенің төрт бұрышы біледі.
Кезінде назардан тыс жатқан, материктің ортасындағы Орталық Азиядағы қазақ елі де сыртқы саясатта өз орнын айқындап, төрткүл дүниемен айналасы аз ғана уақыт ішінде байланыс орнатты. Ал ел өміріндегі осындай маңызды тарихи кезеңдерде мемлекет басшысы Н. Назарбаевтың қосқан үлесінің орасан зор.
15 - оқушы: 1998 жылы 10 - маусымда жаңа астананың ресми тұсау кесері болды. Қала Есіл өзенінің оң жағалауында Сарыарқаның солтүстік бөлігінде орналасқан.
Көтереді шаңырақ Астанам асқақ,
Жаңарып қалам, жасарып далам!
Басыңнан серпі бодандық жүгін,
Кетпейді ойдан Отандық ұғым.
Арыстан жүрек, айбынды елім,
Таниды сені бар әлем бүгін.
16 - оқушы: 2006 жылы 7 - қаңтарда әнұран қабылданды.
Егемен елім әнұраны жанарды,
“Менің Қазақстаным” жер жүзіне таралды.
17 - оқушы: Халқым айтқан жер көтерер ел даңқын,
Елім айтқан ел көтерер жер даңқын.
Президентім, елбасы, аман болғай,
Мәңгі жаса, жас қазағым, өр халқым!
18 – оқушы Уа, халқым, сөз қадірін білесің.
Жаңбыр жаумаса, жер жетім,
Басшысы болмаса, ел жетім.
Көсіле шабар жерім бар,
Тау көтерген елім бар.
Қол бастайтын ерім бар,
Атадан қалған сара жолым бар.
Қорытынды.
Біздің президентіміз – Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Мемлекет басқару ісі – машақатты да, мәртебелі міндет. Басшы басқарған ел – ең бай мемлекет, халқы ең бақытты халық. Тәуелсіздігімізді алғаннан соң халықтың басын біріктіріп Н. Ә. Назарбаев тұңғыш елбасы болды. Елбасының бастауымен Отанымызды әлемге танылды. Елім елдігін көрсетті, ерлігін танытты. Қазақ халқы егемендігін алып, Тәуелсіздікке қол жеткізгенде өз алдымызға ел бола алатынымызға күманданған жандар болған екен. Бірақ ар - намысты ту еткен ағаларымыздың аянбай еңбек етуі осы нұрлы күндерге жеткізді.
Ән: «Жаса Қазақстан».

Күні: Сыныбы: Пәні: химия Мұғалімі: А.Жандоңғарова

Cабақ жоспары

Сабақтың тақырыбы: Бейметалдар және олардың табиғи қосылыстары. Қазақстандағы бей-металдардың табиғи ресурстары. Сандық есептер. Сабақтың мақсаты: а)білімділік бейметалдардың табиғи қосылыстарын, олардың еліміздегі қоры туралы түсінік беру.
ә)дамытушылық тапсырмалар арқылы білім мен билік дағдыларын, танымдық қабілеттерін дамыту. б)тәрбиелік қоршаған ортаны ластанудан қорғауға, білімділікке,ұқыптылыққа тәрбиелеу. Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту Сабақтың түрі: дәстүрлі Сабақтың әдіс-тәсілі сөздік- түсіндірмелі әдістер тобы, топтық жазбаша жұмыс. Сабақтың көрнекілігі: Қазақстанның пайдалы қазбалары картасы. Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру Оқушылырдың сәлемдесу, қатысымын тексеру, зейінін аудару,сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру. II.Үй тапсырмасын тексеру Кремний табиғатта қандай қосылыстар түрінде кездеседі? Кремнийдің маңызды қосылыстарын білесіндер ме? Силикат өнеркәсібінің маңызды салалары туралы әңгімелеп беріңдер. III.Жаңа материалды түсіндіру: Еліміз табиғи шикізат қорына өте бай.Соның ішінде Қазақстан жерінде кездесетін бейметалдардың барлығы да, кейбіреулері бос күйінде,кейбіреулері қосылыс күйінде табылған. III топ бейметалы бор В қосылыстары –бораттар, борацит немесе гидроборациттер деп аталады. Олар еліміздегі батысынба, яғни Ақтөбе аймағындағы Индерде,Бозшакөлде,сондай-ақ шығыста Зырян мен Успенде,Орталық Қазақстанда Қоңырат пен Жезқазғаннан табылған.
Өсімдікке микроэлемент ретінде қажет болғандықтан, тұздарын тыңайтқышқа қосады. VI топтың бейметалы – оттек. Ол да әр салада кең түрде қолданылады.Біздің елімізде сұйық оттекті Атырауда, Алматы облысында, т.б. жерлерде алады. Галогендер топшасындағы фтордың F Қазақстанда кездесетін қосылысы – флюорит CaF2. Ол Жамбылдың Тасқайнар, Алматының Қызылбелдеу,Семейдің Керегетас деген жерлерінде бар.Одан тіс жуатын заттар, химиялық төзімді пластмассалар, синтетиклық талшықтар алады.Флюоритті далалық немесе балқытқыш шпат деп те атайды. Бейметалдар түзетін көптеген қосылыстар ұшқыш, улы заттар болғандықтан,қоршаған ортаға орасан көп зиян келтіреді.Осындай экологияның қолайсыз жағдайларды болдырмау үшін арнайы заң қабылданған. IV.Жаңа білімді меңгергенін тексеру:

Бейметалдардың Қазақстанда кездесетін табиғи қосылыстары қандай болады?
Қазақстанның басты қазба байлықтары болып табылатын мұнай, тас көмір, табиғи газ туралы білетіндеріңізді және Қазақстандағы қай өңірде кездесетін, оларды қандай мақсатта пайдаланатынын айтып беріңдер.

3.Мына айналуларды іске асыруға болатын реакция теңдеулерін жазыңдар: Ca3(PO4)2 P P2O5 H3PO4 Na3PO4

Mg3(PO4)2 Zn3(PO4)2 Ag3PO4
V.Жаңа сабақты бекіту, қорыту: Сандық есептерді шығарыңдар: 30г кремний (к) оксидімен әрекеттесуге жұмсалатын натрий гидроксидінің массасын есептеңдер. Бер: m(SiO2) 30г т/к: m( WaOH)г Ш/уі: SiO2+2NaOH= Na2SiO3+H2O

30г хг хг 40г60г 80г ж/бы: m(NaO2H)=40г Сутектегі 5,6 л көмегі (су) алу үшін тұз қышқылының артық мөлшерінде артық алюминийдегі мөлшерін еріту керек? Бер: V(H2)2 5,6 л т/к: V(AC)г? 1) хг 5,6 2моль =0,167моль ш/уі: хмоль 5,6 л 67,2л 2 AI+6HCI=2ACI3+3H2 67,2л 2)m=V M=0,167моль 27%=моль=4,5 VI.Үйге тапсырма: & 27 (мазмұндау)
VII.Бағалау