Енді,біз « ас тағамдарын дайындау технологиясы тарауында» басымызға тағатын орамалға және алжапқышқа өлшем алып, нұсқау карта дайындап, сызба сызамыз.
Алжапқыш пен орамал туралы түсінік, өлшем алу.
Үйде немесе мектепте аспаздық жұмыстармкен шұғылданған кезде, алжапқыш пен орамалдан тұратын комплектіні қолдануға болады. Алжапқыш көйлектің алдын ластанудан сақтайды,сондықтан оның алдыңғы түгел жауып тұрғаны жөн.Алжапқышқа арналған мата түксіз, жеңіл,тез жуылатын,тігісі мықты болуы керек.Ең бастысы –оларды шыттан,зығыр матадан,сәтеннен тіккен дұрыс.
Бұл маталардан тігілген бұйым тез жуылады,жақсы үтіктеледі және сырт көрінісі тартымды болады.
XX ғасырдың алғашқы ширегіне дейін қазақтың ұлт ретіндегі бір ерекшелігі бар.Ол – қазақтың ешқашан жалаң бас жүрмегені.Қазақта әйел болсын, ер кісі болсын бас киіммен жүрген. Тіпті балаларға дейін тақия кигізіп, үкілеп қоятын болған.Жалаң бас жүрмеудің экологиялық, эстетикалық негіздері бар.
Экологиялық – қыста суық, жазда күн өткізбейді.
Сызба сызу дегеніміз – шаблонын дайындау, яғни орамалдың көлемін анықтау.Ол үшін нұсқау картаны басшылыққа аламыз.
Үшкіл орамал сызбасын салу
№ Кесінділердің
Орны
Белгіленуі
Есептеу формуласы
Есебі
1.В нүктесін белгілеп тік бұрыш тұрғызамыз.
Б
-
-
2.Орамалдың тік бөліктерінің ұзындығы
ББ1 ББ2
3.Үшбұрыш сызу
ББ1Б2
сызба
сызба
4. Сызбаны негізгі тұтас сызықпен жүргізу.
-
-
-
Алжапқыштың нұсқау картасы
№
Кесінділер мен конструкциялық нүктелер атауы
Белгіленуі
Есептелу формуласы
1
Тік бұрыш сызу
Б нүктесінен
2
Алжапқыштың ені
ББ1=М жа/2+6
43/2+6=27.5
3
Алжапқыштың ұзындығы
БЕ=ТБҰ
35-----40----45 см
4
Тік бұрыштың қабырғаларын қосу
БЕЕ1Б1
Көкірекшенің құрылысы
5
Бел сызығынан жоғары көкірекше ұзындығы
БК=10-15см
15см
6
Көкірекшенің ені (К нүктесінен көлденең сызық түсіру)
КК1=7-8 см
7 см
7
Көкірекшенің төменгі ені
ББ2=8,5
8,5см
8
Көкірекшенің бүйір қабырғаларын қосу
Б2К2
Қалтаның құрылысы
9
Б нүктесінен бастап қалтаға орын қалдыру
БҚ=7 см
7см
10
Ортаңғы сызықтан қалтаға дейінгі ара қашықтық
(Қ нүктесінен көлденең сызық)
ҚҚ1 =7 см
7см
11
Қалтаның ені
Қ1Қ2= 14 см
14 см
12
Қалтаның ұзындығы (қабырғаларын қосу)
Қ1Қ3=Қ2Қ4
15см
Белбеудің құрылысы
13
Белбеудің ені
ББ1=5см
5см
14
Белбеудің ұзындығы (қабырғаларын қосу)
ББ2=Б1Б3
Бжа+30
Аспабаудың құрылысы
15
Аспабаудың ені
АА1
5см
16
Аспабаудың ұзындығы (қабырғаларын қосу)
АА2А1А3
50см
Алжапқыштың негізгі нүктелерін тұтас сызықпен қосу
Нұсқау карта дегеніміз – алынған өлшем бойынша, кесте дайындау.
Кесте – бейімдей сызар алдындағы нұсқаулық, кесінделердің орналасу тшәртібі.Онда кесінділердің орны, яғни орамалдың бөліктері, олардың белгіленуі, формуласы болады.Формулаға басымыздың өлшемін қоя отырып, есебін шығарамыз.Нұсқау карта дайындауымыз керек.
Б1
Б Б2
ІІІ. Ой толғанысэтапындасимантикалық карта стратегиясы қолданылады.Мақсаты: өткен материал мен жаңа сабақты бекіту.
Ж.б.а.
К.ұ.
Б.о.
Т.б.ұ.
Материал түрі
Қол тігісі
Машина тігісі
Сызба
Карта
Алжапқыш
Орамал
Сабақ сарамандық жұмыспен жалғастырылады .Сабақ М 1: 1 cызбамен бекітіледі.