?аза? тілінен билеттер 6-сынып

Түсінік хат

Қазақ мектептерінің 6-сынып оқушыларынан 2015-2016 оқу жылының қорытындысы бойынша қазақ тілінен ауызша емтихан қабылдауға арналған емтихан билеттері. Емтихан билеттері Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы №1080 Қаулысымен бекітілген Орта білім берудің (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру) мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарына сәйкес әзірленген және оқу бағдарламасына сәйкес құрылған күнтізбелік – тақырыптық жоспардың негізінде және 2015 жылы «Атамұра» баспасынан жарық көрген С.Исаев пен Ж. Дәулетбекованың жалпы білім беретін мектептің 6-сыныбына арналған Қазақ тілі оқулығының негізінде құрылды.

Билеттердің жалпы саны 25, әр билет 3 тапсырмадан тұрады. Алғашқы екі тапсырма теориялық тапсырмалар болса, ал үшінші тапсырма практикалық. Әр билеттің бірінші теориялық тапсырмасы оқу жылының бірінші жартыжылдығында өткен материалдарға байланысты болса, екінші тапсырма міндетті түрде екінші жартыжылдықта өтілген тақырыптар. Ал үшінші теориялық тапсырмалар 6-сынып оқушыларының білім деңгейіне шақталған қатар тіл ұстарту мақсатында түрлі тақырыпта 10, 12 сөйлемнен тұратын шағын мәтіндер құрау және осы мәтін бойынша фонетикалық, морфологиялық, синтаксистік талдаулар жасау болып табылады.

Билеттерді әзірлеген Солтүстік Қазақстан облысы Мағжан Жұмабаев ауданы Булаев қаласының № 4 қазақ орта мектебінің қазақ тілі және әдебиеті пәнінің мұғалімі Бекішев Медет Қайырлыұлы.

Құрметті әріптестер, менің құрастырған билеттерім сіздердің «кәделеріңізге» жараса, өте қуаныштымын. Пікірлеріңіз бен тәжірибелеріңізді бөлісе отырыңыздар.

1-билет

1. Әдеби тіл және оның нормалары. 10-бет.

2. Етістік туралы түсінік.148-бет. Негізгі және туынды; дара және күрделі етістіктер. 148, 151, 152-беттер.

3. Берілген сөздерге фонетикалық талдау жаса.(үміт, білімпаз, қатар)

2-билет

1. Әдеби тіл мен мәтіннің байланысы. 14-бет.

2. Сын есім. 88- бет. Сын есімнің жасалуы. 92-бет.

3. Берілген сөйлемдерден зат есімдерді тауып, морфологиялық талдау жаса.(Бауыржан жайында жазушы Александр Бек үш кітап жазды. Бұл кітаптар отыздан аса елдің тіліне аударылды. Міне, осының бәрі келіп, кешегі өткен сұрапыл соғыстың ардагеріне зор абырой, атақ берді. С. Бақбергенов)

3-билет

1. Мәтіннің тақырыбы мен идеясы. 21-бет.

2. Шылаулар. Шылаулардың білдіретін мәні мен сөйлемде атқаратын қызметіне қарай түрлері. 211-бет.

3. Берілген сөйлемдергеге синтаксистік талдау жаса.(Әмірхан – кісіге тез үйір болатын, жолдасқа жанын қиятын жігіт. Қайта-қайта шақырып, үйіне қонаққа апарды. Үйі кішкентай екен. Ж. Аймауытов)

4-билет

1. Сөз тұлғасы мен сөз құрамы. Сөз түрлері. 42-43 беттер.

2. Болымды және болымсыз етістіктер. 155-бет. Тұйық етістік және оның емлесі. 181-183 беттер.

3. Берілген сөйлемдерден сын есімдерді тауып, морфологиялық талдау жаса.(Кең көгалға жайыла қонған үлкен ауылдың оң жақ шеті өңшең үлкен ақ үйлер. Бұлар мал қотанынан, иіс-қоңыстан, мазасыздықтан әдейі қашып, шалқая қонған. Ауылдың екінші шеті мен мал иірілетін тұсында отырған өңшең қоңыр үй. М.Әуезов)

5-билет

1. Мәтіннің түрлері. 23-25 беттер

2. Үстеу туралы түсінік. 188-бет. Дара және күрделі, негізгі және туынды үстеулер. 190-192 беттер.

3. Берілген болымды, болымсыз етістіктерді қатыстырып мәтін құра (айт, оқы, бол, ашуланба, қарама, өтірік сөйлеме, ерсі күлме, орынсыз жүрме)

6-билет

1. Қазақ тілінің әдеби тіл ретіндегі қызметі. 5-6 беттер.

2. Есімдік және оның мағыналық түрлері. 127 –бет.

3. Берілген есімдіктерді қатыстырып мәтін құра және мағыналық түрлеріне қарай ажырат. (мен, ешкім, бұл, кім?, кейбіреу, барлық)

7-билет

1. Түбір мен қосымша. Негізгі түбір, туынды түбір дегеніміз не? 44-бет.

2. Етістер. Етістердің түрлері. 163-171 беттер

3. Берілген сан есімдерді сан есімдіктердің мағыналық түрлеріне ажырат және асты сызылған сан есімдерге морфологиялық талдау жаса. (төрт, қырық бірінші, екі жарым, он бүтін жүзден төрт, жүз шақты, жиырма бестен, біреу).

8-билет

1. Дара және күрделі сөздер. Біріккен сөздер. 50-54 беттер.

2. Септеулік шылаулар. 213-бет.

3. Берілген сын есімдерді қатыстырып мәтін құра және құрамдық және мағыналық түрлеріне ажырат. (жақсы, ашық, көкпеңбек, қызылды-жасылды, көк ала, қызыл, ақ, қалпақты, аппақ)

9-билет

1. Қос сөздер және олардың түрлері. Қысқарған сөздер. 59-68 беттер.

2. Демеулік шылаулар. 213-бет.

3. Берілген сөйлемдерден еліктеу сөздерді тауып, мағынасына қарай ажырат. (Ырғалып қарға қарқ етті, ірімшік жерге салп етті. Ол тарс-тұрс ете қалған дыбысқа жалт қарады. Маң-маң басқан маң басқан, шудаларын шаң басқан.)

10-билет

1. Тіркесті сөздер. 70-бет.

2. Еліктеу сөздер және олардың түрлері. 202-208 беттер.

3. Берілген сөздерге морфологиялық талдау жаса. (балалық, үйшіктің, мұражайлардың).

11-билет

1. Морфолгия. Сөз таптары. 75-бет.

2. Тіл мәдениеті. 235-бет.

3. Берілген етістіктердерді қатыстырып мәтін құра және құрамдық және мағыналық түрлеріне ажырат. (басқар, кешікпе, отырғыз, жинау, тазала)

12-билет

1. Морфолгия. Сөз топтары. 75-бет.

2. Жазудың маңызы. 235-бет.

3. Берілген көсемшелерді қатыстырып сөйлемдер құра және жасалу жолдарын түсіндір. (жаза, күліп, айтқалы)

13-билет

1. Зат есім. Зат есімнің мағыналық және құрамдық түрлері. 80-бет.

2. Көсемше және оның жасалу жолдары. 176-1769 беттер.

3. Берілген сөйлемдерден қос сөздерді тап және оларды талда.(Әкесі мен Жапар құмыра жасау үшін мезгіл-мезгіл саз қарайтын. Қазақ халқының ою-өрнек өнері-байырғы ұлттық өнерлердің ішіндегі ең ежелгісі, әрі кең таралған түрі.)

14-билет

1. Сын есімнің мағыналық және құрамдық түрлері. 101-бет.

2. Есімше және оның жасалу жолдары. 171-176 беттер.

3. Берілген қысқарған сөздерді қатыстырып сөйлемдер құра және қысқарған сөздердің мағыналарын толық түсіндір. (ҚР ҰҒА, БҰҰ, ҚазҰПУ, педколледж, м, кг, ТУ-154,)

15-билет

1. Сан есім. Зат есімнің мағыналық және құрамдық түрлері. 105-107 беттер.

2. Жұрт алдында сөйлеу мәдениеті.

3. Берілген сөйлемдерден сын есімдерді тап және оларды талда. (Жетісудың көз тартар ғажап сұлулығы көрген жанның көңіл төрінде өшпестей сақталып қалары сөзсіз. Асқарлы шыңдарын аппақ қар жапқан алып тау да, даланы жарып ағып жатқан асау өзендер де, бірдей ойлы-қырлы, бірде кең көсілген дарқан дала да осында.)

16-билет

1. Есептік, реттік және жинақтық сан есімдер. 109-112 беттер.

2. Көмекші етістіктер. 232-бет.

3. Берілген сөздерге фонетикалық талдау жаса. (шығарма, мереке)

17-билет

1. Топтау, болжалдық және жинақтық сан есімдер. 114-118 беттер.

2. Көмекші есімер. 231-бет.

3. Берілген мәтіннен зат есімдерді тап, асты сызылған сөздерге морфолгиялық талдау жаса. (Сайыпқыран, тәкаппар Гүлсары көзі жайнап, бір бүйірлеп билей басып ортаға шықты. Ол өзінің құдыреттілігін, сұлулығын, даңқты екенін сезгендей еді. Алдына қара салмай бағы жанып тұрған кезде жүйріктің аты жер жарады. Десе де, кім біледі, күншілдік түрі тоқсан тарау: адамға қастандық істеймін деп аттың табанына шеге қағып жіберетіндер де бар.)

18-билет

1. Cан есімнің емлесі. 120-бет.

2. Одағай, оның түрлері және емлесі. 227-229 беттер .

3. Берілген есімдіктерді қатыстырып мәтін құра және мағыналық түрлеріне ажырат. (мен, бұл, қашан?, өз, барлық, ешкім, әлдекім)

19-билет

1. Жіктеу және сілтеу есімдіктері. 130-131 беттер.

2. Дефис арқылы жазылатын шылаулар. 226-бет.

3. Берілген одағайларды қатыстырып сәйлемдер құра және мағыналық түрлеріне ажырат. (бәрекелді, тәйт, пұшайт-пұшайт)

20-билет

1. Шылаулардың емлесі. 221-бет.

2. Өздік және өзгелік етістер. 163-165 беттер.

3. Берілген зат есімдерді қатыстырып мәтін құра және морфологиялық талдау жаса. (жылқы, Тайбурыл, жыр, батыр)

21-билет

1. Түбір мен қосымша. Қосымшалардың түрлері. 44-бет.

2. Ырықсыз және ортақ етістер. 166-168 беттер.

3. Берілген етістіктердің қайсысы туынды, қайсысы негізгі етістік екенін ажырат, және асты сызылған сөздерді қатыстырып мәтін құра. (шығар, жаптыр, отыр, жазғыз, жар, өргіз, көгенде, көмектес, жалқауланба)

22-билет

1. Cабақты және салт етістіктер. 158-бет.

2. Сұрау және өздік есімдіктері. 133-135 беттер.

3. Берілген үстеулердің қайсысы қандай мағыналық топтарына жатыны екенін ажырат, және асты сызылған сөздерді қатыстырып мәтін құра. (жоғары, жазғұтырым, топ-тобымен, босқа, әдейі, тым, анағұрлым, ақырын)

23-билет

1. Демеулік шылаулар. 217-бет.

2. Мезгіл, мекен, сын-қимыл (бейне) үстеулері. 194-195 беттер.

3. Берілген етістіктердің қайсысы сабақты, қайсысы салт етістіктерге жатыны екенін ажырат, және осы сөздерді қатыстырып мәтін құра. (баста, қайт, бар, жазбаймын, бердім)

24-билет

1. Негізгі және туынды еліктеу сөздер. 207-бет.

2. Мөлшер, күшейткіш, мақсат үстеулері. 196-197 беттер.

3. Берілген етістіктердің қайсысы сабақты, қайсысы салт етістіктерге жатыны екенін ажырат, және осы сөздерді қатыстырып мәтін құра. (баста, қайт, бар, жазбаймын, бердім)

25-билет

1. Түбір мен қосымша. Қосымшалардың түрлері. 44-бет

2. Мезгіл, мекен, сын-қимыл (бейне) үстеулері. 194-195 беттер.

3. Берілген етістіктердің қайсысы сабақты, қайсысы салт етістіктерге жатыны екенін ажырат, және осы сөздерді қатыстырып мәтін құра. (баста, қайт, бар, жазбаймын, бердім)