Лум мут.

«Лум мутын ойлымаш ужаш ойыртемже» 5 класс

Шошо толын, шошо!

Кече ырыкта.

Коремлаште шолын,

Вудшо шоргыкта.

Кече шокшо лийын,

Пуртус ылыжеш

Укш мучашке шинчын,

Шырчык шинчалеш.

Аркадий Горохов

Синонимым муын возаш:

Йоча –

Эл –

Йоча – рвезе, эрге, ньога, икшыве, шочшо, иге, чукай.

Эл – кундем, мланде, вер-шор, республика.

Могай лум мут –влакым пуымо

• ял,
• ер,
• Шопкер школ,
• Вера,
• Урал курык,
• Сенымаш кече,
• костя .

• Ко? йодышлан вашмутым пуышо мутлан -- кидым кушко нолтена;

• Мо? йодышлан вашмутым пуышо мутлан -- кидым ончыко ыштена;

• Вес ойлымаш ужаш гыч мутым колыда – шинчына.

Ковам – салтак.

Сар годым поръен –шамыч веле огыл, удырамаш-влакат тыршеныт. Нуно тылыштат, фронтыштат Шочмо эллан полшеныт. Мыйын ковамат латкандаш ияш фронтышко каен. Тушто ондак салтак-влакын вургемыштым мушкеден, варажым медшужарлан ыштен. Тыгай паша кугу полышым пуэн, Сенымаш кечым лишемден. Сар пытымек, ковам шочмо ялышкыже портылын, ешым чумырен, куд йочам йол умбак шогалтен.

Кажне салтак Сенымаш кечым лишемдаш полшен. Калык шучко ойгым илен лектын, ятыр ен монго портылын огыл. Но нуно кажне енын шумыштыжо илат. Ме курым-курымеш шарнаш туналына.

• 1) тиде текстыште муына лум мут –влакым ( одушевлен, неодушевлен, нариц, собствен.) ;
• 2) Сар, салтак мут-влакым падеж дене вашталтена;
• 3)ЕД.да МН. Числаште шогышо лум мут-влакым муына;
• 4) Кова мутым вашталтена лица дене.

Мо тугай лум мут?

а) предметын палыжым ончыктышо ойлымаш ужаш;

б) тоштемше мут;

в) предметым ончыктышо ойлымаш ужаш.

2. Кудо лум мут ко? йодышлан вашмутым ок пу?

а) рвезе;

б) шонго;

в)презе.

3. Палемдыме лум мут –влак предложенийын могай членже лийыт?

Пече воктен, корем мучко пушенге- влак лышташыштым тарватат .

а)умландарыше член;

б) дополнений

в) подлежащий.

4. Лум мутын могай вашталтше палыже уке.

а) лица;

б) наклонений;

в) падеж.

• 1. в;
• 2. в;
• 3. а;
• 4. б.

• Мом мый паленам лум мут нерген.

• Мом мый уым таче урокышто пален нальым.

Уроклан тау