Ата-анамен бала қарым-қатынасы

Мақала

Ата-анамен бала қарым-қатынасы

Бүгінгі мақаламның өзектісі ата-анасының назарынсыз қалған балалардың тәрбиесі жөнінде болмақ. Әрине бұл ата-аналар баласымен толық қанды отбасы, бірақ күн шығысымен жұмысқа кетіп , күннің батысында жұмыстан оралатын ата-ана баласының күнделігін тексеруге қолы тимейтін ата-аналардың баласы не істеп, бос уақытын қалай өткізіп жүргендігі, сабақ үлгерім көрсеткішінің қандай екені, бала жалғыз қадағалаусыз қалғанда қандай ойлар мазалайтындығы, олардың іс әрекеттері не ? деген мәселе менің ойымды мазалайды. Қазіргі кезде жасөспірімдер ойын сауық орталықтарына барудан қолы босамайды, сонымен қатар бұл кезеңде бала әр нәрсеге әуес болғандықтан , сауық кеш орталықтарынан не үйренеді? Әрине зиянды іс әрекеттерге әуестенеді. Бұл дағдыға айналып, болашақ жастар ғасыр дертіне (Темекі тарту,ішімдікке әуестік) уланады деп ойлаймын. Осыдан бала бойында өзіне деген сүйіспеншіліктен айырылып, өз өміріне қиянат жасайды. Ал қазіргі ата-аналар бұл мәселені көре тұра көз жұматындар да бар.

Кейбір ата-аналардың «мен балама ештеңе айта алмаймын,ол бәрі бір өзінің айтқанын істейді, ол бізді тыңдамайды » деп айтып жатады, ата-анасын қадірлемеген ұрпақ, баласын қадірлемеген ата-ана деп түсінемін. Әрине неге дейсіздерғой меніңше әр ата- ана бірінші өз баласы алдындағы қадірін түсірмеуі керек (баланың көзінше жаман іс әрекет жасамау, үйде жаңжал шығармау, баланың көзінше өсек айтпау,біреуді ғайбаттамау т.б) кейбір ата-аналар балаларын үйіне қонақ келсе дүкенге ішімдік әкелуге жұмсап жібереді, бұл баланың «неге? не үшін екен?менде байқап көрсембе? » деген жаман ойлар мазалауы мүмкін емеспе? «Ұяда не көрсең ұшқанда соны ілесің» деген халық даналығы бекер айтпаса керек, бала айнасы ата-анасы ,демек ата-анасына қарап бала өседі. Әкенің қабағынан именіп, ананың сүйіспеншілігімен жұбанатын балалар жоқ бұл күнде. Тіптен қазіргі бала ата-анасына қиянат жасауға дайын (сөз қайтарады, өтірік айтады, ата-анасының қалтасына түседі,үй тіршілігіне көмектеспеу, ішкен асының қадірін білмейтін ұрпақ ) бүгінде көбейіп келеді. Мектеп өмірінде қаншама есепте тұрған оқушыларымыз бар. Әрине олар жаман деп айтуға болмайдығой, әр бала ақылына жүгінбей тәннің қалауымен сезімге беріле жаман іс –әрекеттерге барады, сол іс-әрекетінің нәтижесінде ерекшеназарға аламыз. Осы балалардың ішінде қарапайым сабақтан үнемі кешігетін, сабақта оқу құралсыз келіп ұйқысы келіп отыратын оқушыларымыз қаншама. Оның себебін біз анықтадық. Бұл балалар түнгі сағат 4:00 ден әлеуметтік желілердің қызығына кетсе, онда ол бала әрине кешігеді, сонымен қатар бір күнгі неше сағаттық білімнен қалады, ұйқысы қанбаған , миы, ойы, көзі, шаршаған, қабылдауы төмен бала біздің ертеңгі келешегімізге қандай үлесін қоспақ? Тәй-тәй басқан баланы толық жүріп кеткенше қолтығынан сүеген сияқты, балаңыз 18 жасқа толып, әрі қарай жоғарғы оқу орнын бітіргенше қолтығынан сүйеп, әр істеген іс –әрекетіне назар салу керек деп ойлаймын.Бұл әрине ата-ана мен баланың қарым-қатынасының төмендігінен .

Адам жалғыз қалғанда әр түрлі ойлар мазалап, мазасыз күйлер бейнелейді деген дәлел бар емеспе? Демек баланың да бос уақыты болмауы тиіс. Бос уақыттары балаңыздың қандай үйірмелерге бейім екенін анықтап (музыка,спорт,сурет салу,би ), қосымша әуестенуін дамыту керек деп түсінем.

Сөзімнің соңы құрметті ата-аналар сіздер береген дұрыс тәрбиені біз ұстаздар әрі қарай дамыта аламыз. Баланы жүректеріңізбен сүйіп, гүлді суаратындай, әр қашан балаңызғада бойына ақиқатпен ақыл айтып, дұрыс әрекетіңізбен бойна сүйіспеншілікті дарытып, ішіндегі жалғыздық үрейінен арылтып, ішкі тыныштықты орнататып, өз балаңыздың өміріне қиянат жасамаудың жолын әр қашан ойыңызда сақтаңыз. Сіздің балаңыз – сіздің болашағыңыз. Сіздің ұрпағыңыз – отанымыздың келешегі. Баланың бақыты сіздің қолыңызда.

«Үшқоңыр ауылындағы орта мектеп мектепке дейінгі шағын орталықпен» КММ

Жүрек жарды іс-тәжірибемнен

Педагог-психолог Умурбекова Асел Амангазиновна