kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Поурочные планы по охране труда

Нажмите, чтобы узнать подробности

поурочные планы по предмету охрана труда на казахском языке для краткосрочных курсов по специальности "Швея"

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Поурочные планы по охране труда»

БЕКІТЕМІН

__________________


Сабақ жоспары

Курс:

3 ай курс

Группа:

№ 5

Сабақ нөмірі (қос сабақ)

1-2

Мамандық-Біліктілік:

1211000- Тігін өндірісі және киімді модельдеу

121103 2 – Тігінші

Пән / модуль атауы:

ЖКК 02. Жалпы кәсіптік курс.

КМ 2.2 Еңбек қорғау

Сабақ тақырыбы:

Еңбек қорғаудың теориялық негіздері. Еңбек қорғаудың құқықтық мәселелері


Күні:

26.07.2019 ж.

Ұзақтығы:

2 сағат (90 мин)

Өткізу орны:

№ 8 колледж, «Тігінші» арнайы пән кабинеті

Сабақ мақсаты:

Студенттерге жаңа тақырыпты меңгерту. Еңбекті қорғау пәннің мақсатын, еңбекті қорғау мәселелері жайлы мемлекетттік заңды ақтілері талаптарын анықтау

Сабақ міндеті:

Еңбекті қорғау мәселелері жайлы мемлекетттік заңды ақтілердін талаптарын анықтау.

Күтілетін нәтиже:

Еңбекті қорғау мәселелері жайлы мемлекетттік заңды ақтілерін анықтай білу.

Сабақ түрі:

лекция

Сабақ әдісі:

АКТ, сөйлесу


Қажетті құрал-жабдықтар:

Интерактивті тақта

Қосымша ақпарат көзі:

Оқулық: 1) А. Аманжолов. Охрана труда и техника безопасности. - Астана: Фолиант, 2010 г.

2) Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана: Фолиант, 2008 ж.


Оқытушы туралы ақпарат:

Аты-жөні: Рахимова Нулифар Бахадировна


Тел.: 8-705-548-22-84

E-mail: [email protected]



Сабақтың жоспар онспектісі

Сабақ барысы

Уақыт

(минут)

Оқытушы әрекеті

Білім алушының әрекеті

Оқыту ресурстары мен материалдар

1

2

3

4

5

1. Ұйымдастыру кезеңі

5

Сәлемдесу, түгелдеу.

Сабаққа керек оқу құралдарын дайындау


2. Үй жұмысын жан - жақты тексеру





3. ББД жан - жақты тексеру кезеңі





4. Білім алушылардың жаңа материалдарды түсініп және белсенді игерудегі дайындық кезеңі

25

АКТ әдістерін қолдану

Сұрақтар қою

Интернет,

көрнекіліктер, оқулық

5. Жаңа білімді қабылдау кезеңі

25

Түсіндірме жұмыстары

Толық түсініп алу

көрнекіліктер

6. Жаңа материалды білімалушының түсінуін тексеру кезеңі

15

Анықтама беру

Салыстыру


7. Жаңа материалды бекіту кезеңі

10

Сұрақтар қою

Түсінбеген сұрақтарды қою

конспект

8. Білім алушыларды үй жұмысы туралы ақпараттандыру,оларды орындау бойынша нұсқаулық кезеңі

5

Үй тапсырмасын беру, оқулықты нұсқаулық

Нұсқаулықтарды толық түсініп алу

Оқулықтар,

интернет

9. Сабақты қорытындылау

5

Бағалау

Жақсы баға алу



Сабақ барысы және жұмыс уақытын зерделеу


Сабақ кезеңінің атауы

Жұмыс нысаны/студенттердің оқу қызметін ұйымдастыру

Ұзақтығы

Еңбек қорғаудың теориялық негіздері. Еңбек қорғаудың құқықтық мәселелері

90 мин

  1. Дайындық

Оқу құралдарын түгелдеу, көрнекілік құралдар

5 мин

  1. Үй жұмысын тексеру



  1. Түсіндіру

Жаңа сабақ, интерактивті тақта, парақша дайындау

25 мин

  1. Әдіс түрлерін қолдану

АКТ, әңгімелесу

25 мин

  1. Қандай дәрежеде түсінгенін тексеру

Сұрақтар қою

25 мин

  1. Қорытынды, талап қою

Бағалау, үй тапсырмасы, қосымша талаптары

10 мин


Жаңа сабақ бойынша білім-білік дағдыларын қалыптастыру

 Еңбек қорғаумен еңбек процесіндегі адамның жұмыс  қабілетін жəне денсаулығын сақтау, қауіпсіздікті қамтамасыз ететін емдеудің  алдын-алу шаралары жəне гигиеналық, техникалық ұйымдық, социалды  экономикалық шараларын, заңды акттердің жүйесі түсіндіріледі.

Еңбек қорғаудың маңызды бөлігі қауіпсіздік нормаларының шарттары  болып табылады. Нормативті құжат еңбек қорғау аумағында нормалау  принциптерінен көрсетіледі. Еңбекті қорғау жұмысында еңбектік процесте  қолданылатын техника жəне техникалық құралдар маңызды мағынаға ие.

Қауіпті өндірістік факторларда жұмыс істеушілерге əсер ететін техникалық  құрал жəне ұйымдық шаралар жүйесі техника қауіпсіздігі деп аталады.

Кəсіптік ауруларды алдын-алатын техникалық құралдар зиянды факторлар  əсерінен жұмысшыларды қорғайтын, техникалық орта жəне ұйымдық шаралар жүйесімен түсіндірілетін өндірістік санитарияның маңызды элементі болып табылады. Еңбек қорғау жұмысындағы негізгі мəселе еңбек қорғау туралы заңдарды қабылдау болып табылады. Осы заңдарда еңбек процесіндегі адамдардың өзара қатынасының негізгі ережелері анықталады. Заңдардың дамуымен салалық нормативтік құжаттар жəне еңбек қорғау бойынша. Ережелер жəне салааралық нормалар реті, еңбек қорғау бойынша стандарттар жүйесін жасау болып табылады (жұмыстың, қауіпсіз жүргізілуі бойынша нұсқау, қауіпсіздік ережелері). Заңды нормативті жəне ұйымдық қызмет ету адам еңбегінін шарттарын жасауға бағытталады. Осы шарттарды анықтау үшін ең алдымен адам организмнің медико-биологиялық ерекшеліктерін білу қажет. Соңғы уақытта механизм жəне машина басқарудың жоғары сапасы, адамдардың олармен өзара  əрекетінің қауіпсіздігі, адамның минималды шаршағандығын қамтамасыз  ететін машиналарға, жұмыс орнына, кейбір жасаушы машинамен өзара  қатнастағы ғылым-эргономиканың дамуы.

Еңбек қорғау аумағындағы барлық əрекеттер еңбек процессіндегі адамның қорғау құралдары мен техникалық тəсілдерін жасаумен аяқталады. Барлық жасалған техникалық құралдар мен технологиялық процестер еңбек қорғау талаптарын қанағаттандыру қажет, яғни эргономикалық, гигиеналық жəне қауіпсіз болу.

«Еңбек қорғау» жүйесінің маңызды элементі болып қоғаммен бірге: еңбек  мүгедектері, балалар жəне əйелдер еңбегі, социалдық сақтандыру, еңбекті  қорғау бойынша финанстық жұмыстар жəне олардың эргономикалық  тиімділігімен өзара қатнасын анықтаушы еңбек қорғауды социалды-  эргономикалық аспектілері саналады.

Аталып шыққан еңбек қорғау жүйелері белгілі ұйымдық формаларда  жүзеге асады. Еңбек қорғау бойынша жұмыстың дұрыс ұйымдастырылуынан  олардың тиімділігі тəуелді. Бұл тағыда бір маңызды жүйе элементі.

Еңбекті қорғау жəне оның жағдайы ҚР конституциясындағы азаматтарды  əлеуметтін кепілдеме беруін сақтауға қамтамасыз ететін жүйе сияқты  əлеуметтік-экономикалық мəнгі ие болады.

Еңбек процессінде əрбір адам тек еңбек объектісімен ғана емес, сонымен  қатар басқа адамдармен де өзара қатнаста болады. Мұндай өзара əрекеттер  əлеуметтік сипатқа ие.

Бір топ басқа адамдарға əсер ету қабілеті процессіндегі адамдардың  мұндай өзара əрекеттері əлеуметтік деп аталады. Мысалы: даңқ, жұмыстық  жəне жеке сапарларды ұжымды басқару жұмыстың тиімділігінен анықтайды.

Қолайсыз жағдайларды еңбек өндірістің технико-экологиялық көрсеткіштерін  төмендететін, еңбек өнімділігі мен сапасын төмендуге алып келетін ауруларды  пайда етеді. Мұнан басқа, қалайсыз жағдайдағы еңбек əлеуметтік-  экономикалық сипаттың кері нəтижелеріңде ие болады.

Оларға келесілер жатады:  · Кəсіптік аурулар жəне өндірістік зақым –бұл өнімнің көбеюіне, тұрғын  өмірлерін қысқартуға, алдын-ала мүгедек болуға алып келеді.

· Экономикалық шығындарды негіздеуші өндірістегі аурулар мен зақымдарға  төлемдер. Қалайсыз жағдайлардағы жұмыс үшін қосымша ақша төлеудің  өнеркəсіптік шығындары еңбек ақысының қорымен сəйкес.

· Еңбектің қолайсыз жағдайларды экономикаға тікелей сияқты жанаша  шығында əкеледі.

Жұмыс беруші мен жұмысшының экономикалық реттелуге негізделген  əлеуметтік қоғау жүйесі бір жағынан қауіпсіздік деңгейін, ал екінші жағынан  қолайсыз өндірістік жағдайларда жұмыс істеушінің кері нəтижелерінің орнын  толтыруға кепілдеме беру қажет.

Өнеркəсіптегі еңбекті қорғау басқармасының мақсаты мен функциялары.

Еңбекті қорғау басқармасы-бұл өндіріс процесіндегі адамдардың еңбек  қатнастарын реттеу, еңбек шарттарын қауіпсіз, жайлы жағдайлармен  қамтамасыз ету бойынша олардағы мемлекеттік, жəне қоғамдық ұйымдар  тұрақтысы, мақсаттылығы. Ол өндіріс басқармасының аз ғана бөлігін құрайды.

Өндірістік басқару əрекеті немесе шешімі сондай –ақ өндірістік басқарманың  барлық құжаттары мен жобалары еңбек қорғау бойынша шараларды алдын-ала  қарастыру қажет.

Өнеркəсіпте еңбекті қорғау басқармасы келесі функциялардан тұрады:  · Өндіріс жəне еңбекті ұйымдастыру жəне жабдықтауды қолдану, олардың  орындалуын бақылау, технологиялық процестердің орындалу барысында  пайда болатын қауіптер мен зияндықтарды болжау.

· Олардың орындалуы бойынша ұйым жəне еңбек қорғаудың жақсаруы  бойынша əлеуметтік жəне экономикалық шаралар, арнайы техникалық,  ұйымдық шаралар жасау.

· Еңбек қорғау бойынша жұмыстарды жоспарлау.

· Еңбек қорғау бойынша арнайы қызметтер мен ұйымдардың құрылымының  жақсаруы (олардың жұмысының тиімділігінің жоғарлауы бойынша шаралар  қабылдау).

· Еңбек қорғау жағдайын сипаттаушы көрсеткіштерді жасау жəне еңбек  қорғауды жақсарту бойынша жұмыста қолдану жəне еңбекті қорғау  сұрақтары бойынша статистикалық жəне оперативтік мəліметтерді жинау,  оның жақсаруы бойынша жұмыстар жасау.

· Еңбек қорғау жағдайына оперативті жəне жоспарлы тексеріс жүргізуді іске  асыру, жəне жұмыс орындарында, цехтарда, учаскелердегі нормативті  құжаттарды орындау, олардың басшыларымен тексерімен жұмысты бағалау,  өндірістік жұмыс шешімінде осы бағаларды ескеру жəне еңбек қорғау  құралдары жəне шарттары құжаттандыру.

· Жұмысшыларды қауіпсіз, тиімді еңбекке дайындауды басқылау ұйымы:  үйрету, нұсқау, атқарушы жұмысына жұмысшылардың дайындығын  тексеру.

· Еңбекті қорғау бойынша нұсқаулар жəне ережелер талаптарын барлық  техника-технологиялық құжаттарға сəйкес бақылау еңбекті қауіпсіз енгізу  жəне жасау, еңбекті қорғау бойынша ұйымдық-техникалық құжаттарды  енгізу жəне жасау ұйымы.

ҚР заңының 3-статьясында («Табиғи жəне техногенді сипаттың төтенше  жағдайлары туралы») белгіленгендей, төтенше жағдайда шаруашылық  объектілері, қоршаған орта, тұрғындарды қорғауда табиғи жəне техногендік  сипаттың негізгі принциптері мыналар болып табылады:  Ø Болжанған жəне пайда болған ТЖ жəне олардың алдын-алу шаралары  туралы ұйымдар мен тұрғындарды хабарлау.


Жаңа тақырыпты бекіту:

1. Қауіпті өндірістік факторларды ата ?

2. Еңбектің қолайсыз жағдайларына сипаттама бер?

3. Еңбек қорғау бойынша жұмыстарды жоспарлау?


Үй тапсырмасы: оқулық 11 бет.


Ұсынылатын әдебиет:1. Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана:Фолиант, 2008 ж.


Мұғалім:















БЕКІТЕМІН

__________________


Сабақ жоспары

Курс:

1 курс

Группа:

№ 5

Сабақ нөмірі (қос сабақ)

3-4

Мамандық-Біліктілік:

1211000- Тігін өндірісі және киімді модельдеу

121103 2 – Тігінші

Пән / модуль атауы:

ЖКК 02. Жалпы кәсіптік курс.

КМ 2.2 Еңбек қорғау

Сабақ тақырыбы:

Электр қауіпсіздігі. Өрт қауіпсіздігі.

Күні:

02.08.2019 ж.

Ұзақтығы:

2 сағат (90 мин)

Өткізу орны:

№ 8 колледж, «Тігінші» арнайы пән кабинеті

Сабақ мақсаты:

Студенттерге жаңа тақырыпты меңгерту. Электр қауіпсіздігі бойынша мәлімет беру.

Сабақ міндеті:

Электр қауіпсіздігін анықтай білу. Өртке қарсы жұмыстарды ұйымдастыру.

Күтілетін нәтиже:

Еңбекті қорғау қызметінің ұйымдастыра білу. Электр және өрт қауіпсіздігін сақтау.

Сабақ түрі:

Аралас. Практикалық жұмыс № 1

Сабақ әдісі:

АКТ, практикалық


Қажетті құрал-жабдықтар:

Интерактивті тақта, плакат «Электр қауіпсіздік ережелері»

Қосымша ақпарат көзі:

Оқулық: 1) А. Аманжолов. Охрана труда и техника безопасности. - Астана: Фолиант, 2010 г.

2) Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана: Фолиант, 2008 ж.


Оқытушы туралы ақпарат:

Аты-жөні: Рахимова Нулифар Бахадировна


Тел.: 8-705-548-22-84

E-mail: [email protected]


Сабақтың жоспар онспектісі

Сабақ барысы

Уақыт

(минут)

Оқытушы әрекеті

Білім алушының әрекеті

Оқыту ресурстары мен материалдар

1

2

3

4

5

1. Ұйымдастыру кезеңі

5

Сәлемдесу, түгелдеу.

Сабаққа керек оқу құралдарын дайындау


2. Үй жұмысын жан - жақты тексеру

5

Үй жұмысын тексеру

Сұрақтарға жауап беру

конспект

3. ББД жан - жақты тексеру кезеңі

10

Сұрақ қою арқылы жалпы түсініктерін анықтау

Жауап беру

Оқулық

4. Білім алушылардың жаңа материалдарды түсініп және белсенді игерудегі дайындық кезеңі

10

АКТ әдістерін қолдану

Сұрақтар қою

Интернет,

көрнекіліктер, оқулық

5. Жаңа білімді қабылдау кезеңі

20

Түсіндірме жұмыстары

Толық түсініп алу

көрнекіліктер

6. Жаңа материалды білімалушының түсінуін тексеру кезеңі

10

Анықтама беру

Жауап беру

Конспект

7. Жаңа материалды бекіту кезеңі

20

Практикалық жұмыстың барысын түсіндіру

Практикалық жұмысты орындау

Практиқалық жұмыс № 1

8. Білім алушыларды үй жұмысы туралы ақпараттандыру,оларды орындау бойынша нұсқаулық кезеңі

5

Үй тапсырмасын беру, оқулықты нұсқаулық

Нұсқаулықтарды толық түсініп алу

Оқулықтар,

интернет

9. Сабақты қорытындылау

5

Бағалау

Жақсы баға алу



Сабақ барысы және жұмыс уақытын зерделеу

Сабақ кезеңінің атауы

Жұмыс нысаны/студенттердің оқу қызметін ұйымдастыру

Ұзақтығы

Электр қауіпсіздігі. Өрт қауіпсіздігі.

90 мин

Дайындық

Оқу құралдарын түгелдеу, көрнекілік құралдар

5 мин

Үй жұмысын тексеру

Сұрақ қою арқылы жалпы түсініктерін анықтау

10 мин

Түсіндіру

Жаңа сабақ, интерактивті тақта, парақша дайындау

30мин

Әдіс түрлерін қолдану

Сөйлеу, АКТ, практикалық

20 мин

Қандай дәрежеде түсінгенін тексеру

Практикалық жұмыс № 1

20 мин

Қорытынды, талап қою

Бағалау, үй тапсырмасы, қосымша талаптары

5 мин

Өткен сабақты қайталау:

1. Қауіпті өндірістік факторларды ата ?

2. Еңбектің қолайсыз жағдайларына сипаттама бер?

3. Еңбек қорғау бойынша жұмыстарды жоспарлау?


Жаңа сабақ бойынша білім-білік дағдыларын қалыптастыру

Электр қондырғылардың бірнеше түрі мен жұмыс істеген кезде ереже бұзып, немесе ток жүретін қондырғының ашық жеріне тиіп кеткен жағдайда адамнын өміріне қауіп төнуі мүмкін.

Адам ағзасына ток тиген кезде, есінен танып қалуы, демалу мүшелері жүмыс істемеуі және жүйке жүйелерінің бүлінуі мүмкін.

Бұдан басқа электр тоғы адам денесінің ашық жерлерін күйдіруі мүмкін және күюдің ауырлық жағдайы токтың шамасына байланысты болады.

Адам ағзасының өтіп жатқан тоққа кедергісі бірнеше факторларға байланысты, тұрақты ток па жоқ ауыспалы ток па? Адам шаршаған болса, қанша көлемде ток тартқан ауыспалы токтың соғуына теріс байланысты. Адам ағзасынан ток қанша көлемде өтсе, ток тарту сонша көлемде өтеді. Адамды ток тартқан кезде, 30 секундта денесі 25% төтеп береді, ал 90 секундта — 70% күйіп қалады. Адам ағзасы үшін тұрақты ток та ауыспалы ток та қауіпті, бірақ тұрақты токтың қауіпсіздігі 3-5 рет аз, ауыспалы тоқтан. Тұрақты ток 50МА-ге дейін, ал ауыспалы ток ІОМА-ге дейін қауіпті.

Ток күші 0,05А болса, адамға қауіпті, ал 0,1 А — адам өмірін зиянды. Ток өткізудің екі түрі бар:

1) электрлік соғулар — олар адамның ішкі ағзасын жарақаттайды, жүйке жүйелерін, көкірек клеткаларын жарақаттайды.

2) электрлік жарақаттар — олар адамның сыртқы терілерін жарақаттайды.

Электр кауіпсіздігінің техникалық ұйымдастыру шаралары, жүмыс орнын ұйымдастыру. Электр қауіпсіздігінің техникалық үйымдастыру шаралары 3-ке бөлінеді. Бұларды орындайтын жұмысшылар электр қондырғыларын іске қосқанда өте білімді жауапты маман болуы тиіс.

1) оперативтік персонал — кезекші электротехникалық персонал — бүкіл қарамағындағы электр қондырғыларын қосады және соған жауап береді.

2) жөндейтін персонал— бұлар электр қондырғыларын жөндеу, реттеу, монтаждау сияқты жұмыстарға жауап береді.

3) оперативтік жөндеу персоналы — бұлар әрі жөндеу, реттеу, монтаждау мен қоса бүкіл, Электр қондырғыларын іске қосып, әрі жауап береді.

Электр қондырғыларын жөндейтін, әрі іске қосатын жұмысшылар, денсаулықтары мықты, ешқандай науқас емес және білікті, білімді болуы керек, әрбір жұмысшы электрлік жұмысқа барар кезде электр қауіпсіздігі туралы емтихан тапсырып, білімін тексереді. Электр қауіпсіздігі жөнінде курстық сабақтар өтіп, жұмыс орнында квалификациялық комиссиялар жұмысшыларды тексереді.

Комиссия жұмысшылардың біліміне қарай оқу дәрежесін жоғарылатады, сөйтіп білімін және дәрежесін көрсететін куәлік беріледі.

Жұмыс орнын ұйымдастыру электротехникалық жабдықтарды қолданарда техникалық қауіпсіздікті сақтау екі түрге бөлінеді:

1) оперативтік электр қондырғыларды іске қосып тексеру, жеңіл

жұмыстар істеу, қорғаныс жабдықтарын ереже бойынша қарап шығу,

қауіпсіздігін қарау, еңбекті қорғау;

2) электр қондырғыларында өндірістік жұмыс істеу дегеніміз — жөндеу,

монтаждау, құрылыс жүмыстарын және т.б. жұмыстарды орындау -

электр қондырғыларында.

Пайдалынылатын электр қондырғыларын еңбек қауіпсіздігі шараларымен қамтамасыз ету.

Электр қондырғыларының еңбек қауіпсіздігі шаралары немесе электр тоғынан қорғану шаралары:

1) ток өткізгіш бөліктерді қауіпсіз жерге орналастыру;

2) изоляцияны бақылау (ашық қалған жерлері болмау);

3) қорғаныстық жерге қосқыш;

4) қорғаныстық нөлдік сым;

5) автоматтық ажыратқыш;

Қорғаныстық жерге қосқыштың 2 түрі бар: кәдімгі және жасанды.

Кәдімгідей қорғаныстық жерге қосқышқа кез-келген металл құрылмалы ғимараттар жер астындағы металл труба өткізгіштер, кран жолдары жатады.

Ал, жасанды қорғаныстық жерге қосқышқа металл стержендер немесе трубалар 25-50 мм, ұзындығы 2-З м, бұрыштық болат 50х50х5 мм және металл ленталар 40х4 мм өлшемдегі.

Автоматтық ажыратқыш — аппаратын ішіне орналасқан, ол электр күбырлардың немесе электр қондырғылардың (1000 В-қ) ішіне орналастырады қауіпті жағдайда ол өздері токтан ажыратады.

Пайдаланушылар үшін еңбекті қорғаудын және техникалық қауіпсіздігін, қорғану құралдары.

Қорғану құралдары 2 түрге бөлінеді:

1) Негізгі құралдар: изоляцияланған өлшем штанглері, ток өлшейтін қысқыштар, кернеу көрсеткіштері изоляцияланған кұрылғылар, сатылар монтерлық құрал-жабдықтар изоляцияланған ұстатқыштары бар траптар, алаңдар.

2) Қосымша қорғаныс құралдарына 1000 В кернеулік электр құрылғыларда: диэлектрикалық қолғаптар, дорожкалар және де изоляцияланған подставкалар, резина фартуктар.

Қоршаулы қорғаныстарға: щиттар уақытына қорғаныстық жерге қосқыш, уақытша алып жүретін жерге қосқыштар, сосын қорғаныс плакаттары.

Қорғаныс құралдары жұмысшыларға қорғаныс көзілдірігі арнайы қолғаптар жанбайтын матадан жасалған қорғайтын монтерлық белдіктер, қорғаныс халаттары және т.б.

Жоғарыдан түсу үшін монтерлық белдіктер, тырнақшалар, ременьмен телескоптық қондырғылар, сатылар.

Белдіктер 2,25 кг салмақты, ал тырнақшалар — 1,35 кг салмақты 5 минуттай ұстап тұра алады. Қорғаныс плакаттары 4-ке бөлінеді:

1) қорғану плакаттары: «тиіспе қауіпті», «жоғары кернеу», «өміріңе қауіпті» және т.б.

2) өткізбейтін: «адамдар жұмыс істеп жатыр — қосуға болмайды», «желілерде жұмыс жүріп жатыр — қосуға болмайды».

3) рүқсат беру: «осы арада жұмыс істеу», «осы араға міну», «жұмыс істеуге нұсқау».

4) ескерту; қолданылған шаралар туралы ескерту. Резеңке

колғаптар, қорғаныс қүралдары жабық шкафтарда және жәшіктерде құрал-

саймандардан бөлек, майдан, бензиннен, және басқа заттардан аулақ, ал

қолдану алдында қағып, тазалап алу керек.

         

Жану бұл – жанғыш заттпен тотықтандырғыш арасындағы тотығу және қалпына келетін реакциялар барысында  болатын процесс. Газдар, металлдар және әр түрлі көміртекті заттар  жанғыш зат бола алады. Хлор, йод, фтор, бром,және ауадағы өттегі әдетте тотықтандырғыш болып табылыды.

Жанғыш зат және тотықтандырғыш қосылып жанғыш қоспа – біртекті (газ+ газ) немесе біртекті емес үстіндегі қабаты (сұйықтық + газ, қатты зат+газ) болатын заттарды құрайды.

Жанудың екі түрі бар:

а)дифуздықтотықтандырғыштың жанатын затпен дифузиялық уақыт жылдамдығы;

б) кинетикалық – тотықтандырғышпен жанғыш зат арасындағы  жану жылдамдығы.

Өрттің жану жылдамдығына байланысты:

а) дефлаграциондық жану - өрттің таратылу жылдамдығы 1м/с;

б) детонациялық – 1-10  м/с-тан астам;

в)  жарылып жанатын – 10 м/с.

                 Жану процесстері: Жану дегеніміз көп мөлшерде жылу шығу және жарық сәуле бөлінуі қоса жүретін күрделі физикалық және химиялық процесс. Жану процессі пайда болып және даму үшін 3 фазадан тұрады:

- жаңғыш;

- тотықтырғыш;

- тұтану көзі.

                Жанғыш процессінің түрлері: от, алау, жану, тұтану, өздігінен жану, өздігінен тұтану және  жарылу.

                От алау деп – жаңғыш зат үстінде пайда болған газдың немесе будың тез жанып кетуін айтады. Заттың үстінде жиналған газ немесе бу жанатын ең төменгі температураны сол заттыңаталу температурасы деп атаймыз. От алау тмпературасы жаңғыш заттардың өрт қәуіптілігі жөнінде негізгі көрсеткіш болып есептеледі. Осыған сәйкес барлық жанатын заттар өрт қәуіптілігі бойынша екі топқа бөлінеді.

1. тез тұтанғыш сұйық

2. жаңғыш сұйықтар от алау температурасы

- жану дегеніміз – тұтандыру көзінің әсерінен туатын жану процессі.

- тұтану дегеніміз жалын пайда болған жану процессі.

- өздігінен жану деп – жаңғыш заттың сыртқы тұтандыру көзісіз пайда болған жану процессін айтады.

- өздігінен тұтану жалын пайда болатын өзінен өзі жану процессі.

                Жарылу – жылу және газ заттарын шығарып қирату процессін туғызатын өте тез жану процессін айтады. Жарылғыш заттар газ, бу, шаң түрінде болады. Бұл заттар ауада олардың тек белгілі концентрациясы болғанда ғана жарылады. Жаңғыш сұйық заттардың өрт қәуіптілігін анықтайтын факторлардың бірі температуралық шегі болып есептеледі.

- төменгі температураның тұтану шегі деп – сұйық заттың қаныққан буынның қоспасы болып табылады.

  Өрт шығып оның күшею себептері мына жағдайлардан болады:

1. жану зонасында жаңғыш затпен белгілі сандық және сапалық қатынаста болуы керек;

2. жану ортасы мен тұтану көзі өзара түйісу керек;

3. тұтандыру көзінің температурасы жану ортақ өздігінен жану температурасына дейін қыздыру керек.

4. Жаңғыш заттар бар жерде ашық отты абайсыз қолдану;

5. Жылыту жүйесін электр желісін электр қондырғыларын дұрыс пайдалану;

6. Газ, бу, шаң газ баллоны, компрессорлардың жарылуы;

7. Жаңғыш заттардың өздігінен тұтануы;

8. Жанармай, бояу материалдары және басқа жаңғыш сұйық заттарды дұрыс сақтамау;

9. құрал-жабдықтардың қатты қызуы.

 Өртті қарсы шаралар

 1. Жану зонасымен жаңғыш затты салқындату;   2. Жаңған затты атмосфера ауасынан оқшаулату;
3. Жану реакциясы төмендететін химиялық заттарды қолдану

4. Жану зонасына жанбайтын заттарды енгізу;    5. Жаңғыш затты жану зонасына оқшаулау.

 Өрттің адам ағзасына әсер ететін қәуіпті факторлары

 - ашық от және ұшқындар;
- ауа мен заттардың жоғарғы температурасы;
- жанудың улы заттары;
- түтін оттегінің төмен концентрациясы;
- үйдің құлауы және жарылыстары.

  Өрттен қорғану шаралары  Өндірістік бөлмелердегі материалдар жанатын, жанбайтын және қиын жанатын болып 3 топқа бөлінеді.

 Жанатын материалдар деп – ыстыққа немесе отқа төзімсіз тез жанатын матриалдарды атайиыз. 

Жанбайтын материалдар деп – қызу температурасы қаншаға көтерілсе де қалпын сақтайтын, тек қана түсін жойатын материалдарды айтамыз.

Қиын жанатын материалдарға – отқа төзімді, тек көп уақыт бойы жоғары температурасын жоғалтпай бықсып, түтіндеп тұратын материалдарды жатқызамыз.

  Өндірістік бөлмелер А,Б,В,Г,Д, Е категорияларымен жіктеледі.

 Өртке қарсы кедергілер  Өрт кезінде от жалынның үй көлеміндей жайылып өрістеуін шектеу үшін әр-түрлі кедергілер орнатылады. Олар өртке қарсы жабық қабырға, қалқа, қақпа, люк, тамбурлар, шлеуіздер. Бұл кедергілер жанбайтын материалдардан жасалады.

                Өртке қарсы қабырға дегеніміз – отқа төзімділік шегі екі жарым сағатқа жанбайтын және сынбайтын бітеу қабырғалар. Өртке қарсы қабырғаларға – есіктер мен қақпалар жатады. Олардың орта төзімділігі екі сағаттан кем болмауы керек. Өртке қарсы төбе жабындары көп қабатты үйлерге арналған. Бұл жабындар жанбайтын немесе құрамы тұтас темір бетон ретінде болады.Түтін өртенген үйдің ішінен адамды шығаруға және от сөндіру жұмыстарын сөндіруге кедергі жасайды. Сондықтан өрт шалған үйлерге арнайы люктер қолдануылуы қажет      

Өрт сөндіру материалдары  Өртке қарсы су қондырғыларына қойылатын талаптар СНиП 11-31-74 құрылыс проект нормасымен анықталады. Өрт сөндіру үшін қолданылатын материалдар сөндіргіш заттар деп аталады. Өрт сөндіргіш заттар арзан қолданылып, қәуіпсіз материалдар мен бұйымдарға зиян келтірмейтін, аз шығындар мен жоғары сөндіргіш нәтежие беру керек. Негізгі өрт сөндіру заттар: су, су буы, тұздардың су ерітінділері, инертті газдар, минералды ұнтақтар, көбік, құм, топырақ, әр-түрлі жапқыштар.

                Су – отты сумен сөндіру ең қолайлы, өте арзан, көп қолданылатын өрт сөндіргіш зат. Оның өрт сөндіргіш қасиеттері жылу сыйымдылығымен булану жылулығы жоғары болғандықтан, бұл өрт ошағын салқындатып, жанған заттың температурасын, оның жану температурасынан төмен азайтады. Суға әр-түрлі бет активті заттарды қосса, оның от сөндіргіш қасиеттері жоғарлайды. Бірақ, ондай суды от сөндіруге көп қолдануға болмайды. Себебі: химиялық реакцияға түсетін заттарды, бағалы бұйымдар мен металлдарды, электр тогы бар қондырғыларды, тез тұтанғыш сұйық заттарды қасиеттерінен айырады.

 Өртті көбікпен сөндіру

    1. химиялық

    2. ауа механикалық

Химиялық көбік – натрий бикорбанатты немесе сода ерітіндісі және қышқыл ертіндісінің арасындағы химиялық реакциядан туады.

Ауа механикалық – ауа және көбік шығаратын заттың су ерітіндісін араластырғанда пайда болады.

Көбіктердің өрт сөндіргіш қасиеттері оның меншікті салмағы аз болғандықтан жаңған заттар бетін жауып оларға ауаның оттегінің өткізбей жану процесін тоқтатады.

Инертті газбен сөндіру – оларға: көмір қышқыл газы, азот, ардон, гелий, титан және пайдаланылған газдар өрт сөндіргіш қасиетті өрт зонасында ауа оттегісінің концентрациясын азайтады. Температурасын төмендетеді және жану процессін тоқтатады.

Өрт сөндіру тәсілдері

Өрт сөндірудің келесі тәсілдері қарастырылады:

  • ыстық жанғыш затты тотықтырғыштан бөлектеу;

  • ауадағы оттегі концентрациясын азайту;

  • ыстық жагғыш заттың температурасын оталдыру температурасынан төмендету.

Өрт сөндіру заттары ретінде су, құм, көпіршіктер, ұнтақтар, өрт тудырмайтын газ тәріздес заттар, инертті газдар, булар қолданылады.

Өрт сөндіру құралдары[өңдеу]

Өрт сөндіру құралдары 2-ге бөлінеді:

  • қол көмегімен жұмыс істейтін құралдар (құм салынған жәшіктер, асбест жабындары, өртке қарсы құрал-саймандары бар тақталар; химиялық көпіршікті от сөндіргіштер; ұнтақты отсөндіргіштер; көміроттекті отсөндіргіштер; хладонды отсөндіргіштер; құрама отсөндіргіштер);

  • өртке қарсы жүйелер (сумен жабдықтау жүйелері; көпіршікті генераторлар; автоматты сигнал беру құралдарын қолдану арқылы автоматты өрт сөндіру жүйелері).

Кез келген объектілерді эксплуатациялауды (туристік фирмаларды, қонақ үйлерді, демалыс базаларын) бекітілген нормативті құжаттар талаптарына сай қатаң түрде жүзеге асыру қажет.

Барлық қоғамдық және өндірістік ғимараттарда нақты көрсетілген кедергісіз тез шығуға кепіл беретін апатты жағдайларда шығатын жерлер болуы тиіс. Есіктер іш жағынан ашылуы керек. Бұл жерлерде кедергі келтіретін бөгде заттар мен отқа жанғын материалдар болмауы керек. Бұдан басқа да құтқару жолдары қарастырылуы жөн (мысалы, сыртқа шығатын сатылар мен шатырға шығатын жерлер). Өрт кезінде ешқашан лифтті қолдануға болмайды

Құрылыстық-жобалау шаралары - ғимараттар мен құрылыстардың отқа төзімділігімен анықталады (конструкция материалдары жанғыш, қиын жанатын, жанбайтын болып бөлінеді). Отқа төзімділік шегі дегеніміз – бұл оттың әсерінен құрылыс конструкцияларының бірінші сызат пайда болғанға дейінгі шыдайтын уақыт интервалы. Барлық құрылыс конструкциялары отқа төзімділік шегі бойынша 8 деңгейге бөлінеді. Ғимараттардың отқа төзімділік деңгейіне байланысты өрт кезінде эвакуациялау үшін шығатын жерлерге дейінгі қашықтықтар белгіленеді.

Техникалық шаралары:

өмірге қажетті жүйелерді (жылу, жарықтандыру, вентиляция т.б.) орнатқан кездерде өрт қауіпсіздігі нормаларын сақтау;

құрал-жабдықтар жұмысының тәртібі мен технологиялық процестер парамертлерін сақтау;

әртүрлі қорғану жүйелерін пайдалану.


Практикалық жұмыс № 1

Электр қауіпсіздігі. Өрт қауіпсіздігі.

Жұмыс барысы:

1. Топтық жұмыс. 1 топ - Электр қауіпсіздігін сақтау ережелерін анықтау.

2 топ - Өрт қауіпсіздігін сақтау ережелерін анықтау.

2. Кластер қорғау.

3. Қорытынды.


Жаңа сабақты бекіту:

  1. Адамның электр тоғымен зақымданған кездегі алғашқы медициналық көмек?

  2. Жану дегеніміз не?

  3. Жанудың қанша түрі бар ?

  4. Өрттің шығу себептерін ата?

  5. Өрттен қорғану шараларын ата?

  6. Өрттің адам ағзасына әсер ететін қәуіпті факторларын атап өт?


Үй тапсырмасы: оқулық 87 бет.


Ұсынылатын әдебиет: 1. Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана:Фолиант, 2008ж.

Мұғалім:






































БЕКІТЕМІН

__________________

Сабақ жоспары

Курс:

1 курс

Группа:

№ 5

Сабақ нөмірі (қос сабақ)

5-6

Мамандық-Біліктілік:

1211000- Тігін өндірісі және киімді модельдеу

121103 2 – Тігінші

Пән / модуль атауы:

ЖКК 02. Жалпы кәсіптік курс

КМ 2.2 Еңбек қорғау

Сабақ тақырыбы:

Жұмыс орнының микроклиматын анықтау.

Күні:

09.02.2018 ж.

Ұзақтығы:

2 сағат (90 мин)

Өткізу орны:

№ 8 колледж, «Тігінші» арнайы пән кабинеті

Сабақ мақсаты:

Студенттерге жаңа тақырыпты меңгерту. Жұмыс орнының микроклиматын анықтау.

Сабақ міндеті:

Студенттерге зертханалық жұмысты жасату, микроклиматын анықтау.

Күтілетін нәтиже:

Жұмыс орнының микроклиматын аныктай білу.

Сабақ түрі:

Практикалық жұмыс № 2, 3

Сабақ әдісі:

АКТ, практикалық


Қажетті құрал-жабдықтар:

Интерактивті тақта, кеспе- қағаз

Қосымша ақпарат көзі:

Оқулық: 1) А. Аманжолов. Охрана труда и техника безопасности. - Астана: Фолиант, 2010 г.

2) Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана: Фолиант, 2008 ж.


Оқытушы туралы ақпарат:

Аты-жөні: Рахимова Нулифар Бахадировна


Тел.: 8-705-548-22-84

E-mail: [email protected]



Сабақтың жоспар онспектісі

Сабақ барысы

Уақыт

(минут)

Оқытушы әрекеті

Білім алушының әрекеті

Оқыту ресурстары мен материалдар

1

2

3

4

5

1. Ұйымдастыру кезеңі

5

Сәлемдесу, түгелдеу.

Сабаққа керек оқу құралдарын дайындау


2. Үй жұмысын жан - жақты тексеру

5

Үй жұмысын тексеру

Сұрақтарға жауап беру

конспект

3. ББД жан - жақты тексеру кезеңі

10

Сұрақ қою арқылы жалпы түсініктерін анықтау

Жауап беру

Оқулық

4. Білім алушылардың жаңа материалдарды түсініп және белсенді игерудегі дайындық кезеңі

5

АКТ әдістерін қолдану

Сұрақтар қою

Интернет,

көрнекіліктер, оқулық

5. Жаңа білімді қабылдау кезеңі

10

Түсіндірме жұмыстары

Толық түсініп алу

көрнекіліктер

6. Жаңа материалды білімалушының түсінуін тексеру кезеңі

5

Анықтама беру

Жауап беру

Конспект

7. Жаңа материалды бекіту кезеңі

40

Практикалық жұмыстың барысын түсіндіру

Практикалық жұмысты орындау

Практиқалық жұмыс № 2, 3

8. Білім алушыларды үй жұмысы туралы ақпараттандыру,оларды орындау бойынша нұсқаулық кезеңі

5

Үй тапсырмасын беру, оқулықты нұсқаулық

Нұсқаулықтарды толық түсініп алу

Оқулықтар,

интернет

9. Сабақты қорытындылау

5

Бағалау

Жақсы баға алу



Сабақ барысы және жұмыс уақытын зерделеу


Сабақ кезеңінің атауы

Жұмыс нысаны/студенттердің оқу қызметін ұйымдастыру

Ұзақтығы

Жұмыс орнының микроклиматын анықтау.

90 мин

  1. Дайындық

Оқу құралдарын түгелдеу, көрнекілік құралдар

5 мин

  1. Үй жұмысын тексеру

Сұрақ қою арқылы жалпы түсініктерін анықтау

10 мин

  1. Түсіндіру

Практиқалық жұмыс, интерактивті тақта

15 мин

  1. Әдіс түрлерін қолдану

АКТ, практикалық, әңгімелесу

15 мин

  1. Қандай дәрежеде түсінгенін тексеру

Практиқалық жұмыс № 4,5

40 мин

  1. Қорытынды, талап қою

Бағалау, үй тапсырмасы, қосымша талаптары

5 мин


Өткен сабақты қайталау:

  1. Адамның электр тоғымен зақымданған кездегі алғашқы медициналық көмек?

  2. Жану дегеніміз не?

  3. Жанудың қанша түрі бар ?

  4. Өрттің шығу себептерін ата?

  5. Өрттен қорғану шараларын ата?

  6. Өрттің адам ағзасына әсер ететін қәуіпті факторларын атап өт?



Жаңа сабақ бойынша білім-білік дағдыларын қалыптастыру

НЕГІЗГІ ТЕРМИНДЕРІ, ТҮСІНІКТЕРІ ЖӘНЕ АНЫҚТАМАЛАРЫ

1. Микроклимат – шектеулі кеңістіктегі физикалық факторлардың (ауаның температурасы, ылғалдылығы, қозғалыс жылдамдығы, сәулелі жылу) кешені мен құралатын және организмнің жылулық алмасуына әсер етуші, қоршаған ортаның жылулық жағдайы.

2. Организмнің функциональдық жағдайы – организмнің қоршаған ортамен өзара қатынасын, оның тіршілігін және іскерлігін көрсетуші физиологиялық жүйелердің сипаттамаларының жиынтығы.

3. Жылулық комфорт – адамның организміне жағымды жағдайы жасалған, белгілі бір метеорологиялық жағдайлардағы адамның жайлы ахуалы.

4. Адамның жылулық бейімделуі – нейрогуморалдық реттеу механизмінің жұмысын жаңашадан ұйымдастыру, жүрек-тамыр жүйесінің, тер бөлужәне басқа жүйелердің функцияларын қарқындату арқылы жылу беру тиімділігін қамтамасыз ететін организмнің термореттеуін оңтайландырушы физиологиялық процесс, бұл процессте адамның көңіл-күйі жақсарып, денсаулығы сақталып, іскерлігі жоғарылайды.

5. Жылу өндіруі – ол үздіксіз жүруші экзотермиялық реакциялардың салдары.

6. Химиялық термореттеу- жылу өндіру деңгейін өзгерту арқылы, яғни организмнің клеткаларында зат алмасу процесстерінің қарқындығын күшейту немесе азайту арқылы жүргізіледі.

7. Физикалық термореттеу – жылуды беру қарқындығын өзгерту арқылы жүргізіледі.

8. Жылу сезу – (жалпы және локальды жылу сезуі де) өзінің ообъективті жылулық жағдайына жеке қатынасын көрсетеді.

9. Адамның жылу беруі – адамның денесінің беті мен қоршаған ортаның арасындағы жылу алмасуы, яғни тіршілік процессінде бөлінген жылудың организмнен қоршаған ортаға өтуі.

10. Адамның жылулық жағдайы – ол «ядрода» (адам денесінің терең қабаттары) және «қабықшасында» (беткі қабаты) жылудың мөлшері мен таралуын және термореттеуші аппаратына күш түсу дәрежесін сипаттайтын оның функциональдықжағдайы.


Жұмыс орнындағы микроклиматты нормалау және бағалау

Микроклиматтық жағдайларды гигиеналық бағалау үшін мына негізгі нормативті құжаттарға жетекшеленеді:

1. Өндірістік бөлмелердің микроклиматының санитарлық нормалары № 1.02.006-94

2. Өндірістік ортаның зиянды және қауіпті факторлары және еңбек процесстерінің ауырлығы мен қиындығы көрсеткіштері бойынша еңбек жағдайын бағалаудың гигиеналық критериялары. № 01.02.091-98 (Кестелер:1, 2, 3, 4, 5)

3. Әдістеелік құралы мен нұсқаулары «Өндірістік микроклимат», Қарағанды, 1988, 19б.

4. Жабдықтар мен қоршауларыдң беттерінің ысуынан инфрақызыл сәулелерінің қарқындылығының гигиеналық нормалары № 1.02.27-94

5. Форма 336/У ҚР Денсаулық сақату министрлігімен бекітілген № 467, 20.10.93ж.

Микроклимат параметрлерін өлшеу жылдың жылы және суық кезеңдерінде бір күн ішінде жұмыс ауысымның басында, ортасында және соңында жұмысын тұрып істеуде еденнен 1,5м биіктікте, ал отырып істеуде 1,0 м биіктікте жүргізу керек. Өлшеулердің минималды саны бөлменің ауданы 100м2 дейін – 4,101 – 400 м2-8, ал 400 м2 жоғары болса-онда өлшеу учаскелерінің саны олардың арасындағы қашықтығы 10 м аспайтындай алынуы керек. Микроклимат бойынша еңбек жағдайларының классы жылдың кезеңіне (суық және жылы) байланысты әртүрлі көрсеткіштермен анықталады.

Практикалық жұмыс № 2, 3

Жұмыс орнының микроклиматын анықтау.


Жұмыс барысы:

1. Бөлменің жылдамдығы - 20 ккал/м3-ге дейін;

2. Жұмыстың

Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы - 60-30%

Ауаның қозғалыс санаты - жеңіл жұмыс;

Жыл мезгілі - қыс айы/сырттағы ауаның температурасы 40 оС-тан төмен.

Бөлменің микроклиматының нормасы:

Температурасы - 20-22 оС

жылдамдығы - 0,2м/сек.-тан төмен

Температурасы - 17-22 оС

Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы - 75%-ға дейін

Ауаның қозғалу жылдамдығы - 0,3м/сек.-қа дейін.

Сырттағы ауаның температурасы - 15-22 оС (сыныпта температурамен өлшегенде) - 20 оС.

3. Ауының ылғалдылығын психрометрмен өлшеу

4. Бөлменің нақты температурасы өлшейді.

Ауаның абсолютті ылғалдылығы:


qф = f - 0.5 (tc - tв) ∙ B/105


мұндағы, f - ауадағы будың мөлшері (г/кг). Ол 8-кестеден алынады. Ауаның 20 оС температурасында f = 14,4г/кг.

tc - құрғақ термометрдің көрсетуі (18о)

tв - ылғал термометрдің көрсетуі (16о)

B - атмосфералық қысым (760мм. сын. бағ.), Па

Сонда:

qф = 14,4 - 0.5 (18 - 16) 760/105 = 14,4 - 0,5 20,0076 = 14,3924 г/кг


Жаңа тақырыпты бекіту:

1. Бөлменің жылылығы?

2. Ауаның ылғалдығы?

3. Ауаның қозғалу жылдамдығы қалай анықталады?


Үй тапсырмасы: оқулық 170 бет.


Ұсынылатын әдебиет: Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана:Фолиант, 2008 ж.


Мұғалім:



















БЕКІТЕМІН

__________________

Курс:

3 ай курс

Группа:

№ 5

Сабақ нөмірі (қос сабақ)

9-10

Мамандық-Біліктілік:

1211000- Тігін өндірісі және киімді модельдеу

121103 2 – Тігінші

Пән / модуль атауы:

ЖКК 02. Жалпы кәсіптік курс.

КМ 2.2 Еңбек қорғау

Сабақ тақырыбы:

Зақымданушыға дәрігерге дейінгі алғашқы көмек.

Күні:


Ұзақтығы:

2 сағат (90 мин)

Өткізу орны:

№ 8 колледж, «Тігінші» арнайы пән кабинеті

Сабақ мақсаты:

Студенттерге жаңа тақырыпты меңгерту. Электр тогына түскен адамға дәрігерге дейінгі алғашқы көмек көрсету әдістерін үйрету.

Сабақ міндеті:

Электр тогына түскен адамға алғашқы көмек түрін анықтай білу.

Күтілетін нәтиже:

Еңбекті қорғау қызметінің ұйымдастыра білу. Электр тогына түскен адамға дәрігерге дейінгі алғашқы көмегін көрсете білу.

Сабақ түрі:

Практикалық жұмыс № 4, 5

Сабақ әдісі:

АКТ, практикалық


Қажетті құрал-жабдықтар:

Интерактивті тақта, интернет желісі

Қосымша ақпарат көзі:

Оқулық: 1) А. Аманжолов. Охрана труда и техника безопасности. - Астана: Фолиант, 2010 г.

2) Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана: Фолиант, 2008 ж.

Оқытушы туралы ақпарат:

Аты-жөні: Рахимова Нулифар Бахадировна


Тел.: 8-705-548-22-84

E-mail: [email protected]



Сабақтың жоспар онспектісі

Сабақ барысы

Уақыт

(минут)

Оқытушы әрекеті

Білім алушының әрекеті

Оқыту ресурстары мен материалдар

1

2

3

4

5

1. Ұйымдастыру кезеңі

5

Сәлемдесу, түгелдеу.

Сабаққа керек оқу құралдарын дайындау


2. Үй жұмысын жан - жақты тексеру

5

Үй жұмысын тексеру

Сұрақтарға жауап беру

конспект

3. ББД жан - жақты тексеру кезеңі

10

Сұрақ қою арқылы жалпы түсініктерін анықтау

Жауап беру

Оқулық

4. Білім алушылардың жаңа материалдарды түсініп және белсенді игерудегі дайындық кезеңі

5

АКТ әдістерін қолдану

Сұрақтар қою

Интернет,

көрнекіліктер, оқулық

5. Жаңа білімді қабылдау кезеңі

10

Түсіндірме жұмыстары

Толық түсініп алу

көрнекіліктер

6. Жаңа материалды білімалушының түсінуін тексеру кезеңі

5

Анықтама беру

Жауап беру

Конспект

7. Жаңа материалды бекіту кезеңі

40

Практикалық жұмыстың барысын түсіндіру

Практикалық жұмысты орындау

Практиқалық жұмыс № 4, 5

8. Білім алушыларды үй жұмысы туралы ақпараттандыру,оларды орындау бойынша нұсқаулық кезеңі

5

Үй тапсырмасын беру, оқулықты нұсқаулық

Нұсқаулықтарды толық түсініп алу

Оқулықтар,

интернет

9. Сабақты қорытындылау

5

Бағалау

Жақсы баға алу



Сабақ барысы және жұмыс уақытын зерделеу

Сабақ кезеңінің атауы

Жұмыс нысаны/студенттердің оқу қызметін ұйымдастыру

Ұзақтығы

Зақымданушыға дәрігерге дейінгі алғашқы көмек

90 мин

Дайындық

Оқу құралдарын түгелдеу, көрнекілік құралдар

5 мин

Үй жұмысын тексеру

Сұрақ қою арқылы жалпы түсініктерін анықтау

10 мин

Түсіндіру

Жаңа сабақ, интерактивті тақта, парақша дайындау

15 мин

Әдіс түрлерін қолдану

АКТ, практикалық

15 мин

Қандай дәрежеде түсінгенін тексеру

Практикалық жұмыс № 4, 5

40 мин

Қорытынды, талап қою

Бағалау, үй тапсырмасы, қосымша талаптары

5 мин

Өткен сабақты қайталау:

1. Бөлменің жылылығы?

2. Ауаның ылғалдығы?

3. Ауаның қозғалу жылдамдығы қалай анықталады?


Жаңа сабақ бойынша білім-білік дағдыларын қалыптастыру

Адамның электр тогымен зақымданған кездегі алғашқы медициналық көмек көрсету тәсілдері:

1. Токтан ажырату (таратушы тақтадағы тумблерді ажырату) керек.

2. Электр тогын өткізбейтін қолда бар құралдарды пайдаланып, зақымданған адамды ток әсерінен босату керек.

3. Дәрігерді (мектептегі медпункттен, 03 жедел жәрдем телефоны бойынша немесе жақын жердегі емдеу мекемесінен) шақырту керек.

Зақымданған адамды мұқият қарап шығып, зақымдану дәрежесіне қарай оған көмек көрсету керек. Электр тоғы жергілікті және жалпы әсер етеді. Тоқтың әсер еткен орнында айналасу қызарусыз және ауырмай күйік пайда болады. Жеңіл түріндегі жалпы реакция қорқынышта, қозуда немесе тоқталып қалуында, жүрек соғында, артимияда білінеді. Ауыр электржарақатында ми, жүрек, тыныс алу қызметі бұзылады, олар тоқтағанша және өлімге дейін болуы мүмкін.

Электр тоғын соққан кездегі көмек

Ең алдымен, зиян кешкенді тоқ көзінен босатып алыңыз – зиян кешкеннен құрғақ ағаш (тұтқа, швабра, оқтау), резеңке кілемше немесе басқа да изолирлеуші материал көмегімен электр сымын итеріп жіберіңіз. Өз қауіпсіздігіңіздің шаралары туралы ойлаңыз!

Егер жүрек қағысы сақталсағ ал тыныс алу болмаса - өкпенің жасанды вентиляциясын бастаңыз (ауыздан ауызға немесе ауыздан мұрынға). Жүрек қағысы болмаса - өкпенің жасанды вентиляциясымен үйлесе жүрекке тура емес массажды бастаңыз (2 дем беру 15 кеудені басу). Ережедегідей, кеуденің орта кезіне қатты басу және жүректің сыртқы массажын жасауды жалғастыра жүрек жұмысын жалғастыруға болады (Кенеттен өлім кезінде көрсетілетін алғашқы жәрдемді қара). Жүрекке дұрыс массаж жасаудың көрсеткіші ұйқы артериясындағы тамыр соғулары, қарашықтың кішіреюі және өздігінен дем ала бастауы болып табылады. Жүрек қғысы мен дем алысы басталғаннан кейін науқасты ауруханаға жеткізу керек.

АЛҒАШҚЫ ЖӘРДЕМ / ЭЛЕКТРОЗАҚЫМДАНУ (электротравма).

Электротогымен зақымдану пайда болады:

1. Екі ашық электросымды үстау.

2. Бір сымды үстап суда немесе ылғалда тұрсаңыз.

Сіздің іс-әрекетіңіз:

1. Бөлмеде электр қуатын түгел айырып, тоқтан шнурды айырып қою керек.

2. Егер бұл мүмкін болмаса:

Өзінді токті өткізбейтін материалға (резинадал жасалған коврик, құрғақ ағаш тақтайға, қалың қағаздар) тұрып сақтау.

Электр тогын өткізбейтін материалды қолданып, жарақаттанған ауруды алып шығу.

Жарақатталған адамды қауіпсіз жерге алып кету.

3. Егер ток адамға әлі әсер етіп жатса ағаш тақтайға немесе құрғақ киімге тұру керек, қолды құрғақ матаға орап, қалған матамен жарақаттанған адамды шығару керек.

4. Содан кейін егер жарақаттанған адам ессіз болса, оның жағасын, түймесін ағытуы керек.

5. Нашатыр спиртпен иіскету.

6. Жедел жәрдемді шақыру.

Қауіпсіздік техникасы. Үйден тыс жерлерде де электр энергиясын пайдаланады. Статистикалық мәліметтерге қараңғанда электр жарақатының үштен біріне жуығы адамдардың салбырап тұрған немесе үзілген өткізгішке жаңасуынан болады. Үзілген немесесалбырап тұрған өткізігішке жанасу, сондай-ақ желіден үзіліп жерге түскен өткізгішке 5-8 метірдей жақындаудың да қауіпті екендігін есте сақтаған жөн.

Егер электр сымы үйдін шатырына тиетін болса, өзін жөндеуге әрекет етуге болмайды. Мұндайда дереу электрмонтерді шақырып, ол келгенше қауіпті учаскеге күзет қойған жөн.

Электр берілісінің аспалы желісінің үстіне ешқандай құрылыс салуға, материалдар қоюға, радио мен телевизиялық антенналар орнатуға болмайды. Кейбір жас жүргізушілер немесе слесарь-жөндеуші мамандығын алған кезде электр қауіпсіздігі жөнінде оқыған азын-аулақ білімін жеткілікті деп есептеп, электр өткізгіштін немесе электр аппаратураларының ақауын өздері түзетуге әрекет етеді. Мұндай ойлау өте қате электр қауіпсіздігі жөніндегі ережеде электр қондырғыларына қызмет көрсету өте қауіпті жұмыс деп саналады, сондықтан кез келген электр қондырғыларының ақауын түзету, жөндеу оны жеке білетін электрмонтерлерге ғана жүктеледі.



Практикалық жұмыс № 4, 5

Зақымданушыға дәрігерге дейінгі алғашқы көмек.

Жұмыс барысы:

1. Топтық жұмыс. 1 топ - Электр тогымен зақымданған кезде алғашқы көмек беру әдістерін атау.

2 топ - Өрт болған жағдайда іс-қимылдарды атау.

2. Кластер қорғау.

3. Қорытынды.


Жаңа сабақты бекіту:

  1. Электр тоғын соққан кездегі көмек.

  2. Адамның электр тогымен зақымданған кездегі алғашқы медициналық көмек.

  3. Электр тоқтын қауіпсіздік техникасы.

  4. Өрт қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Үй тапсырмасы: оқулық 87 бет.


Ұсынылатын әдебиет: Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана:Фолиант, 2008 ж.


Мұғалім:





































БЕКІТЕМІН

__________________


Сабақ жоспары

Курс:

1 курс

Группа:

№ 5

Сабақ нөмірі (қос сабақ)

9-10

Мамандық-Біліктілік:

1211000- Тігін өндірісі және киімді модельдеу

121103 2 – Тігінші

Пән / модуль атауы:

ЖКК 02. Жалпы кәсіптік курс.

КМ 2.2 Еңбек қорғау

Сабақ тақырыбы:

Қол жұмыстарының қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Машина жұмыстарының қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Күні:


Ұзақтығы:

2 сағат (90 мин)

Өткізу орны:

№ 8 колледж, «Тігінші» арнайы пән кабинеті

Сабақ мақсаты:

Қол және машина жұмыстарының орындау барысында қауіпсіздік ережелерін сақтауды түсіндіру.

Сабақ міндеті:

Студенттерге жаңа тақырыпты меңгерту.

Күтілетін нәтиже:

Өндірістік тәжірибе кезінде әр жұмыстын қауіпсіздік ержелерін үнемі сақтау.

Сабақ түрі:

Аралас. Практикалық жұмыс № 6

Сабақ әдісі:

АКТ, практикалық


Қажетті құрал-жабдықтар:

Интерактивті тақта, плакат «Қол жұмыстарының қауіпсіздік ережелері», «Машина жұмыстарының қауіпсіздік ережелері»

Қосымша ақпарат көзі:

Оқулық: 1) А. Аманжолов. Охрана труда и техника безопасности. - Астана: Фолиант, 2010 г.

2) Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана: Фолиант, 2008 ж.


Оқытушы туралы ақпарат:

Аты-жөні: Рахимова Нулифар Бахадировна


Тел.: 8-705-548-22-84

E-mail: [email protected]


Сабақтың жоспар онспектісі

Сабақ барысы

Уақыт

(минут)

Оқытушы әрекеті

Білім алушының әрекеті

Оқыту ресурстары мен материалдар

1

2

3

4

5

1. Ұйымдастыру кезеңі

5

Сәлемдесу, түгелдеу.

Сабаққа керек оқу құралдарын дайындау


2. Үй жұмысын жан - жақты тексеру

5

Үй жұмысын тексеру

Сұрақтарға жауап беру

конспект

3. ББД жан - жақты тексеру кезеңі

10

Сұрақ қою арқылы жалпы түсініктерін анықтау

Жауап беру

Оқулық

4. Білім алушылардың жаңа материалдарды түсініп және белсенді игерудегі дайындық кезеңі

10

АКТ әдістерін қолдану

Сұрақтар қою

Интернет,

көрнекіліктер, оқулық

5. Жаңа білімді қабылдау кезеңі

20

Түсіндірме жұмыстары

Толық түсініп алу

көрнекіліктер

6. Жаңа материалды білімалушының түсінуін тексеру кезеңі

10

Анықтама беру

Жауап беру

Конспект

7. Жаңа материалды бекіту кезеңі

20

Практикалық жұмыстың барысын түсіндіру

Практикалық жұмысты орындау

Практиқалық жұмыс № 6

8. Білім алушыларды үй жұмысы туралы ақпараттандыру,оларды орындау бойынша нұсқаулық кезеңі

5

Үй тапсырмасын беру, оқулықты нұсқаулық

Нұсқаулықтарды толық түсініп алу

Оқулықтар,

интернет

9. Сабақты қорытындылау

5

Бағалау

Жақсы баға алу



Сабақ барысы және жұмыс уақытын зерделеу

Сабақ кезеңінің атауы

Жұмыс нысаны/студенттердің оқу қызметін ұйымдастыру

Ұзақтығы

Қол жұмыстарының қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Машина жұмыстарының қауіпсіздік ережелерін сақтау.

90 мин

Дайындық

Оқу құралдарын түгелдеу, көрнекілік құралдар

5 мин

Үй жұмысын тексеру

Сұрақ қою арқылы жалпы түсініктерін анықтау

10 мин

Түсіндіру

Жаңа сабақ, интерактивті тақта, парақша дайындау

30мин

Әдіс түрлерін қолдану

Сөйлеу, АКТ, практикалық

20 мин

Қандай дәрежеде түсінгенін тексеру

Практикалық жұмыс № 6

20 мин

Қорытынды, талап қою

Бағалау, үй тапсырмасы, қосымша талаптары

5 мин

Өткен сабақты қайталау:

  1. Электр тоғын соққан кездегі көмек.

  2. Адамның электр тогымен зақымданған кездегі алғашқы медициналық көмек.

  3. Электр тоқтын қауіпсіздік техникасы.

  4. Өрт қауіпсіздік ережелерін сақтау.


Жаңа сабақ бойынша білім-білік дағдыларын қалыптастыру

Матамен жұмыс істеу кезінде еңбек қорғау жөніндегі НҰСҚАМАЛЫҚ

I.Жалпы ережелер

1.Шеберханаға тігін жұмыстарына дәрігерлік тексеруден және еңбекті қорғау бойынша нұсқамалықтан өткен студент жіберіледі.

2. Тігін жұмыстарын жүргізу кезінде студенттер тәртіп ережелерін,сабақ кестесін,белгіленген оқу және демалыс режимдерін сақтауы тиіс:

- кабинеттің электр жабдықтарының бұзық болуы себепті элекр тоғынан зақымдануы;

-үтікпен абайсыз әрекеттерден күйіп қалу, инеден жарақат алып қалу.

4.Тігін жұмыстарын жүргізгенде арнайы киімдер пайдаланылуы тиіс, олар: халат немесе алжапқыш,үшкіл орамал, жеңсе.


II. Жұмыс басталар алдыңдағы қауіпсіздік талаптары

1.Арнайы киімді кию, шашты жинап, үшкіл орамалды мұқият таратып алу.

2.Электр тігін машинасының жерге қосылуының барын және ақаусыздығын тексеру.

3.Үтіктің дұрыс жұмыс істеуін тексеру, барлық ақау туралы мұғалімге хабарлау.

4.Бөлмені желдету.


III. Жұмыс кезіндегі қауіпсіздік талаптары.

1.Инемен және түйреуішпен жұмыс істегенде:

-саусаққа оймақ киіп тігу;

-инелермен түйреуіштерді белгілі бір жерде (арнайы қорапта, жастықшаға шаншып,т.с.с.) сақтау, оларды жұмыс орнында (үстелде) қалдырмау, инені, түйреуішті ешбір жағдайда ауызға салмау;

-тігін тігуге тот басқан инені пайдаланбау;

-тігін үлгілері мен маталарды түйреуіштің өткір ұшын өзіңнен әрі қаратып бекіту;

2.Қайшымен жұмыс істегенде:

-қайшыны белгілі бір жерде (қорапта) сақтау;

- қайшымен жұмыс істегенде сақтық шараларын сақтау;

- қайшының қосылып жабылған ұштарын өзіңнен әрі қаратып қою.

3. Тігін машинасымен жұмыс істегенде:

- машинаның қозғалғыш бөліктеріне жақын еңкеймеу;

-инемен түйреп алмау үшін саусақтарынды табанның жанында ұстама;

- қайып тігердің алдыңда бұйымның тігу сызығында түйреуіштің немесе иненің жоқтығына көз жеткізу.

4.Үтікпен жұмыс істегенде:

- желіге қосылған электр үтігін қараусыз қалдырмау;

-үтікті құрғақ қолмен қосу және сөндіру;

-үтікті асбест, мәрмәр немесе керамика тұғырға қою;

-үтіктің дұрыс жұмыс істеуін бақылау; барлық ақаулар туралы мұғалімге хабарлау;

-үтіктің табаны электр сымына тимеуін бақылау;

-үтікті айырынан ғана ұстап сөндіру.


IV.Жұмыс аяқталғаннан кейінгі қауіпсіздік талаптары

1.Үтікті сөндіру.

2.Жұмыс орнын ретке келтіру.

3.Өзіңді және арнайы киімді ретке келтіру.

4.Бөлмені желдету.

V.Апатты жағдайлар

1.Өзін нашар сезінген жағдайда бұл туралы мұғалімге хабарлау.

2.Үтіктің, тігін машинасының жұмысында ақау пайда болғанда оны сөндіріп, бұл туралы мұғалімге хабарландыру.

3.Жарақат алған жағдайда бұл туралы мұғалімге хабарлаңдыру, ол зардап шегушіге алғашқы жәрдем көрсетіп, қажет болған жағдайда оны жақын маңдағы емдеу мекемесіне жөнелтуге және мекеме әкімшілігіне хабарлауға міндетті.


Қол жұмыстарын (іс тігу, кесте тігу, тоқу) орындау кезінде енбекті қорғау жөніндегі НҰСҚАМАЛЫҚ

I.Жұмыс басталар алдыңдағы қауіпсіздік талаптары

1.Қолөнер бұйымдарын арнайы сөмкеде немесе қобдишада сақтау.

2.Ине мен түйреуіштерді ине сақтайтын қорапта сақтау.

3.Сабаққа ине мен түйреуішті көп мөлшерде алып келмеу.

4.Сабаққа қайшы алып келмеу.

II. Жұмыс кезіндегі қауіпсіздік талаптары.

1.Өз жұмысың мен жұмыс аспаптарыңа ұқыппен қарау.

2. Инені, түйреуішті, шалма бізді және ілгектерді ауызға салмау, оларды киімге түйремеу.

3.Іс тігу мен тоқу үшін иненің көзіне ұзындығы шынтақтан аспайтын жіп сабақтау.

4.Жұмыс үзіліс кезінде инелер мен түйреуіштерді ине сақтайтың қорапқа салу, қайшының жүздерін біріктіріп, үстелге қою.

5.Қайшыны бір-біріңе тек жүздерін біріктіріп, сақиналарын алға қаратып беру.

6.Қайшының еденге түсіп кетпеуін бақылау.

7.Жіпті тіспен тістемеу және қолмен үзбеу.

8.Қайшыны, шалма бізді, ілгектерді сермемеу.


III. Сабақ аяқталғаннан кейінгі қауіпсіздік талаптары

1.Ине сақтайтын қораптағы инелер мен түйреуіштердің санын тексеру, олардың саны дәл жұмыс басталар алдындағыдай болуы тиіс, жоғалған инелер мен түйреуіштерді іздеп табу.

2.Сынған инелер мен түйреуіштерді қағазға орап, қоқыс салатын жәшікке тастау.

3.Қайшыны, шалма бізді және ілгектерді осыған арнайы бөлінген жерге алып қою.

4.Өзіңнің жұмысынды сөмкеге немесе жұмыстарды салатын қорапшаға салу.


Практикалық жұмыс № 6

Қол жұмыстарының қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Машина жұмыстарының қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Жұмыс барысы:

1. Топтық жұмыс. 1 топ – Қол жұмыстарының қауіпсіздігін сақтау ережелерін анықтау.

2 топ – Машина жұмыстарының қауіпсіздігін сақтау ережелерін анықтау.

2. Кластер қорғау.

3. Қорытынды.


Жаңа сабақты бекіту:

  1. Қол жұмыстарды орындау барысында қандай ережелерді сақтау керек?

  2. Машинамен жұмыс жасаған кезде қауіпсіздік ережелерін ата.

Үй тапсырмасы: оқулық 125 бет.


Ұсынылатын әдебиет: 1. Н. Жаданов. Еңбекті қорғау. - Астана:Фолиант, 2008 ж.

Мұғалім:


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Прочее

Категория: Уроки

Целевая аудитория: Прочее

Скачать
Поурочные планы по охране труда

Автор: Рахимова Нулифар Бахадировна

Дата: 15.12.2019

Номер свидетельства: 532091

Похожие файлы

object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(176) "Рабочая программа учебного курса по предмету «Физика» 11 класс базовый уровень Л.Э. Гендейштейн. "
    ["seo_title"] => string(104) "rabochaia-proghramma-uchiebnogho-kursa-po-priedmietu-fizika-11-klass-bazovyi-urovien-l-e-giendieishtiein"
    ["file_id"] => string(6) "136209"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1417071583"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства