Қазақстан ресми тұңғыш елшісі- Нәзір Төреқұлов

11сынып. Қазақ тілі. Оқылым.

Қазақстан ресми тұңғыш елшісі- Нәзір Төреқұлов .

Қазақстан ресми тұңғыш елшісі- Нәзір Төреқұлов. 1913 жылы Нәзір Төреқұлов Мәскеудің коммерциялық институтына оқуға түседі. Бұл жерде жас студент экономикалық білім ғана алып қоймай, шетел тілдерін оқып үйрену мүмкіндігіне ие болады. Ол орыс тілін жақсы білетін , сонымен қатар түрік, араб, татар, француз, неміс тілдерін оқып үйренеді, тіпті өмір бойы осы игілікті ісін тастамасы десе болғандай. Әдетте өз ана тіліңді біліп, содан кейін барып басқа тілдерге көңіл аудару дұрыс шығар. Нәзір сонымен бірге басқа тілге аудару мен редакциялау істеріне де жетік еді.Өкінішке орай, оған институтты 3-курстан бастап тастауға тура келді. Өзінің қандастарына көмектесу мақсатында ол Бүкілресейлік Жер Одағына жұмысқа кірді. Осы жылдан бастап ол «Еркін дала» құпия ұйымын құрып, Түркістанды азат етуге елді тартады. Түркістанның революциялық әскери кеңесінің мүшесі, Түркістан Орталық партия комитетінің хатшысы, Орталық Азия ВКП(б)-ның бюро мүшесі болып сайланды. 1921-1922 жылдары ол Түркістан орталық атқару комитетінің төрағасы болды. 1923жылы оны Мәскеуге шақырып, ҚСРО Орталық Атқару комитет орталық баспасы басқармасының төрағасы етіп тағайындады. Сонымен қатар ол Шығыс халықтары институты ректорының орынбасары қызметін атқарып, осы жоғары оқу орнында дәріс берді. Ол кезде бірнеше тілді қатар білетін адамдар аз еді. Сондықтан да Нәзірдің талантын үкімет жұмысына пайдалану қарастырылды. Осы бір уақытта сауд Арабиясы дипломат К.Хакимов елшіліктен «денсаулығына байланысты» босатылып, оның орнына « жан-жақты дайын» Нәзір Төреқұлов баруы ұйғарылды. Бұл екі ортада Нәзір партиялық іс-құжатына байланысты біраз қиыншылықтарды бастап кешті. Оның елшілік киімін тігу де ұзаққа созылды. Ақыры 1928жылы 26 шілдеде Хиджаз,Неджд және біріккен облыстарға елші болып тағайындалған қызмет мекеніне жол тартады. Сол жылдың 29 қыркүйегінде Нәзір Төреқұлов Жиддаға жетіп,араб еліне, 3 қазанда Мекке қаласында Корольдің ұлы Фейсалға сенім грамотасын тапсырды.

1. Мәтін кім туралы жазылған?

A) әнші

B)елші

C)аудармашы

D)жазушы

Е) егінші

2. Еліңнің елшісі туралы сәйкес қатарды табыңыз?

A) Қазақстан ресми тұңғыш елшісі

B) Қырғызстан ресми тұңғыш елшісі

C) Ресей ресми тұңғыш елшісі

D) Үндістан ресми тұңғыш елшісі

Е) Орталық Азия ресми тұңғыш елшісі

3. Мәтіндегі Нәзір Төреқұлов кісіге тән қызметті белгілеңіз.

A) тұңғыш елшісі

B) тұңғыш ғарышкер

C) тұңғыш ұстаз

D) тұңғыш елбасы

Е) тұңғыш төрағасы

4. Нәзір Төреқұлов қандай тілдерді білген ?

A) түрік, армян, татар, француз, неміс

B) түрік, араб, татар, француз, ноғай

C) түрік, араб, татар, фин, неміс

D) түрік, азербайджан, татар, француз, неміс

Е) түрік, араб, татар, француз, неміс

5. 1913 жылы Нәзір Төреқұлов Мәскеудің коммерциялық институтына оқуға түседі. Берілген сөйлемді мәтіннің аудармасына сәйкес анықтаңыз.

А) 1913 году Назир Торекулов поступил на учебу в Московский педагогический институт.

В) 1913 году Назир Торекулов хотел поступил в Московский коммерческий институт.

С) 1913 году Назир Торекулов поступил на учебу в Московский коммерческий институт.

D) 1913 году Назир Торекулов поступил на работу в Московский коммерческий институт.

Е) 1913 году Назир Торекулов не поступил на учебу в Московский коммерческий институт. .

6. Ол Түркістан орталық атқару комитетінің қай жылы төрағасы болды?

A) 1919-1920 жылдары

B) 1920-1921 жылдары

C) 1921-1922 жылдары

D) 1922-1923 жылдары

Е) 1923-1924 жылдары

7. Қай институтта ректордың орынбасары болып қызметін атқарды?

A) Қостанай Мемлекеттік Университет

B) Мәскеудегі халықаралық институт

C) Қазақстан Ұлттық институты

D) Шығыс халықтары институты

Е) Челябі Мемлекеттік Университет

8. 3 қазанда Мекке қаласында Корольдің ұлы Фейсалға несін тапсырды?

A) сенім хат

B) сенім грамотасы

C) сенім қағаз

D) сенім бума

Е) сенім жүк

9.1923жылы НәзірТөреқұловты қайда шақырды?

A) Астанаға

B) Қаирға

C) Стамбулға

D) Парижге

Е) Мәскеуге

10. Нәзір Төреқұлов қай елдің перзенті?

A) Қазақстан

B) Қырғызстан

C) Ресей

D) Үндістан

Е) АҚШ