Мақсаты: 1. Оқушыларға қазақтың ұлттық қолөнері туралы мәлімет беру, әр түріне қысқаша тоқталу. 2. Оқушылардың қазақтың байырғы қолөнеріне, шеберліктеріне қызығушылығын арттыру. 3. Оқушыларды өз ұлтының дәстүрлерін, бабадан қалған қолөнерін құрметтеуге, дәріптей білуге тәрбиелеу. Сөздік
1-тапсырма. Синоним сөздердің мағынасын түсініп, сөйлем құрастырыңдар.
Аспап – құрал – сайман - жабдық сүйемелдеу - ойнау
оқиға – жағдай аузын ашу - таң қалу
өлең - ән перне - ішек
Домбыра
2-тапсырма. Мәтінді оқып, мазмұнын айтып беріңдер.
Қазақ халқының табиғи ұлттық музыка аспабы – домбыра. Халқымыздың тарихындағы оқиғалар жыр, эпос, аңыз, өлең түрлерінде домбырамен сүйемелдеу арқылы айтылды. Ол күй үлгісінде ұрпақтан-ұрпаққа беріліп, бізге дейін жеткен. Қазір бұл аспапта шығыс пен батыстың классикалық шығармаларын да ойнауға болады.
Домбыраны білмейтін қазақ жоқ. Бірақ олар Қазақстанның әр аудандарында әр түрлі болып келеді. Мысалы, мойны ұзын, шанағы жұмыр, он екі, он төрт пернелі домбыра көбіне Батыс Қазақстанға тән. Ал көлемі шағын 7-9 пернелі домбыралар Солтүстік, Орталық, Оңтүстік Қазақстанда көп таралған. Домбыраның негізгі екі түріне байланысты, орындаудың да екі түрі-«төкпе» және «шертпе» қағыстар қалыптасқан. Ел арасында бұл екі дәстүр қатар дамып келеді.
3-тапасырма.Мәтін бойынша сөйлемдерді толықтырыңдар.
3. Күйшілер ... күй тартқан. 4. Қазір домбырада шығыс пен батыстың ... ... ойнайды. 5. Домбыра ... ..., ... ... пернелі. 6. Солтүстік Қазақстанда ... - ... пернелі домбырада ойнайды. 7. Домбырада ... 2түрі бар. 8. Олар «...» және «...» қағыстар деп аталады.
4-тапсырма. Мәтін бойынша түсініктеріңді тексеріңдер.
Сөйлем
Дұрыс
Бұрыс
1
Домбыра халыққа кең таралмаған аспап.
2
Домбыра ата-баба мұрасы.
3
Домбырада тек күй тартуға болады.
4
Классикалық музыкаларды домбырада ойнайды.
5
Домбыраның түрлері көп.
6
Домбыра орындаудың екі түрі бар.
5 – тапсырма. Суреттегі ұлттық аспаптардың атын атап, жаттап алыңдар.
6 - тапсырма. Өлеңді жаттап айтып беріңдер.
Домбырадай шежіре жыр болмаған,
Даламыздың тағдырларын толғаған.
Армандарын,
армандарын,
армандарын халқымның,
Аманат қып ұрпағына жолдаған.
VI. Үй тапсырмасын беру: 245-бет 4- тапсырма мазмұндау