Қазақстан Республикасының саяси жүйесі. Оқылым. Мемлекет басшысы -Нұрсұлтан Назарбаев

11с. М-Қазақстан Республикасының саяси жүйесі

І. Оқылым.

Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев 1992 жылы Қазақстан халқы Ассамблеясын құру туралы идеясын жарияласа, Қазақстан халқы Ассамблеясын 1995 жылдың 1наурызда құрды.

Содан бері 20 жыл өтіпті. Елбасының сол жылдары жасаған қадамы өз жемісін беріп, жұртшылықты жетістікке бастады. Ең бастысы, Ассамблея татулық пен тыныштықтың тірігіне айналды. Осындай киелі құбылысты нығайта түсу жарияланған болатын.

Біздің ауданда, ауылымызда , негізінен қазақ және ұйғыр ұлтының өкілдері тату-тәтті өмір сүріп келеді.

Ұйғырларды таранчы деп атайды. Ұйғырлардың мекені- Шығыс Түркістан, қазіргі Шыңжаң Ұйғыр автономиясы. Онда 12 миллион ұйғыр тұрады. Қазақстандағы, яғни Алматы облысы бойындағы жер аударып келген ұйғырларды жетісулық деп атайды. Олар 1876-1877 жылдары Жоңғар хандығы жойылғаннан кейін Цин империясына қарсы көтерілістен соң бәрі Жетісуға көше бастады. Қазақтардың кеңдігі мен бауырмалдығының арқасында біздің ұйғыр халқы да өсіп-өніп, жақсы тіршілік кешуде. Қазақстанды өз Отаны ретінде санайды. Еліміз табиғи ресурстарға бай ел. Ал байлықтың ең үлкені –халықтар достығы. Біз осы достықты нығайтып, бір –бірімізді құрметтеп, еліміздің ертеңі үшін қызмет етуіміз керек.

1. Мәтін қай ел туралы жазылған?

A) Ресей

B) Үндістан

C) Қырғыз

D) Қазақстан

Е) АҚШ

2. Елбасымыз туралы сәйкес сөйлемді табыңыз?

A) Елбасының сол жылдары жасаған қадамы өз жемісін беріп, жұртшылықты жетістікке бастады

B) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері: ту, елтаңба, гимн

C) Қазақстан ресми тұңғыш елшісі- Нәзір Төреқұлов.

D) Біз отаншыл болуымыз керек.

Е) Қазақстан мемлекеті – бүгінгі таңда саяси жүйесімен басқарлатын құқықтық мемлекет

3.Мәтіндегі мемлекет басшысы қандай идея туралы жариялағаны белгілеңіз.

A) Қазақстан халқы туралы

B) Қазақстан тұңғыш ғарышкер туралы

C) Ыбырай Алтынсарин тұңғыш ұстаз туралы

D) Қазақстан Республикасының банктер жүйесі

Е) Қазақстан халқы Ассамблеясын құру туралы

4.Қазақстан халқы Ассамблеясы қай жылы құрылды ?

A) 1991 жылы

B) 1992 жылы

C) 1993 жылы

D) 1995 жылы

Е) 2015 жылы

5.. Мәтін мазмұнына сәйкес берілген дұрыс сөйлемді анықтаңыз.

А) Ұйғырлардың мекені- Батыс Түркістан, қазіргі Шыңжаң Ұйғыр автономиясын мекендейді.

В) 1991 жылы Қазақстан халқы Ассамблеясын құрды.

С) Еліміздегі байлықтың ең үлкені-табиғи ресурстар.

D) Онда 2 миллион ұйғыр тұрған

Е) Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – тенге.

6. «Құрмет, тұрады, өмірі » Берілген сөздердің мәтіннен синонимін тауып жазыңыз?

A) сыйластық, өмір сүреді, бейбітшілік

B) Отан, туған жер, Атамекен

C) қадір,мекендейді, тіршілік

D) уақыт, кезең, мерзім

Е) зат есім, етістік, сан есім

7. Ең бастысы, Қазақстан халқы Ассамблеясы ненің тірігіне айналды?

A) Қостанай Мемлекеттік Университетінің

B) татулық пен тыныштықтың

C) Біздің аудандың, ауылымыздың

D) Жоңғар хандығының

Е) Цин империясының

8. Мемлекет басшысы 1992 жылы несін құру туралы идеясын жариялады?

A) Ассамблеясын

B) Автономиясын

C) Автокөлігін

D) Ансамбель

Е) Астрономиясын

9. Қазіргі Шыңжаң Ұйғыр автономиясы кімнің мекені?

A) татардың

B) кәрістің

C) ұйғырдың

D) поляктың

Е) өзбектің

10.Нұрсұлтан Назарбаев қай елдің президенті?

A) Қазақстан

B) Қырғызстан

C) Ресей

D) Үндістан

Е) АҚШ

І. Оқылым.

Қазақстан ресми тұңғыш елшісі- Нәзір Төреқұлов .

Қазақстан ресми тұңғыш елшісі- Нәзір Төреқұлов.1913 жылы Нәзір Төреқұлов Мәскеудің коммерциялық институтына оқуға түседі. Бұл жерде жас студент экономикалық білім ғана алып қоймай, шетел тілдерін оқып үйрену мүмкіндігіне ие болады. Ол орыс тілін жақсы білетін , сонымен қатар түрік, араб, татар, француз, неміс тілдерін оқып үйренеді, тіпті өмір бойы осы игілікті ісін тастамасы десе болғандай. Әдетте өз ана тіліңді біліп, содан кейін барып басқа тілдерге көңіл аудару дұрыс шығар. Нәзір сонымен бірге басқа тілге аудару мен редакциялау істеріне де жетік еді.Өкінішке орай, оған институтты 3-курстан бастап тастауға тура келді. Өзінің қандастарына көмектесу мақсатында ол Бүкілресейлік Жер Одағына жұмысқа кірді. Осы жылдан бастап ол «Еркін дала» құпия ұйымын құрып, Түркістанды азат етуге елді тартады. Түркістанның революциялық әскери кеңесінің мүшесі, Түркістан Орталық партия комитетінің хатшысы, Орталық Азия ВКП(б)-ның бюро мүшесі болып сайланды. 1921-1922 жылдары ол Түркістан орталық атқару комитетінің төрағасы болды. 1923жылы оны Мәскеуге шақырып, ҚСРО Орталық Атқару комитет орталық баспасы басқармасының төрағасы етіп тағайындады. Сонымен қатар ол Шығыс халықтары институты ректорының орынбасары қызметін атқарып, осы жоғары оқу орнында дәріс берді. Ол кезде бірнеше тілді қатар білетін адамдар аз еді. Сондықтан да Нәзірдің талантын үкімет жұмысына пайдалану қарастырылды. Осы бір уақытта сауд Арабиясы дипломат К.Хакимов елшіліктен «денсаулығына байланысты» босатылып, оның орнына « жан-жақты дайын» Нәзір Төреқұлов баруы ұйғарылды. Бұл екі ортада Нәзір партиялық іс-құжатына байланысты біраз қиыншылықтарды бастап кешті. Оның елшілік киімін тігу де ұзаққа созылды. Ақыры 1928жылы 26 шілдеде Хиджаз,Неджд және біріккен облыстарға елші болып тағайындалған қызмет мекеніне жол тартады. Сол жылдың 29 қыркүйегінде Нәзір Төреқұлов Жиддаға жетіп,араб еліне, 3 қазанда Мекке қаласында Корольдің ұлы Фейсалға сенім грамотасын тапсырды.

1. Мәтін кім туралы жазылған?

A) әнші

B)елші

C)аудармашы

D)жазушы

Е) егінші

2. Еліңнің елшісітуралы сәйкес қатарды табыңыз?

A) Қазақстан ресми тұңғыш елшісі

B) Қырғызстан ресми тұңғыш елшісі

C) Ресей ресми тұңғыш елшісі

D) Үндістан ресми тұңғыш елшісі

Е) Орталық Азия ресми тұңғыш елшісі

3.Мәтіндегі Нәзір Төреқұлов кісіге тән қызметті белгілеңіз.

A) тұңғыш елшісі

B) тұңғыш ғарышкер

C) тұңғыш ұстаз

D) тұңғыш елбасы

Е) тұңғыш төрағасы

4.Нәзір Төреқұлов қандай тілдерді білген ?

A) түрік, армян, татар, француз, неміс

B) түрік, араб, татар, француз, ноғай

C) түрік, араб, татар, фин, неміс

D) түрік, азербайджан, татар, француз, неміс

Е) түрік, араб, татар, француз, неміс

5.1913 жылы Нәзір Төреқұлов Мәскеудің коммерциялық институтына оқуға түседі. Берілген сөйлемді мәтіннің аудармасына сәйкес анықтаңыз.

А) 1913 году Назир Торекулов поступил на учебу в Московский педагогический институт.

В) 1913 году Назир Торекулов хотел поступил в Московский коммерческий институт.

С) 1913 году Назир Торекулов поступил на учебу в Московский коммерческий институт.

D) 1913 году Назир Торекулов поступил на работу в Московский коммерческий институт.

Е) 1913 году Назир Торекулов не поступил на учебу в Московский коммерческий институт..

6. Ол Түркістан орталық атқару комитетінің қай жылы төрағасы болды?

A) 1919-1920 жылдары

B) 1920-1921 жылдары

C) 1921-1922 жылдары

D) 1922-1923 жылдары

Е) 1923-1924 жылдары

7.Қай институтта ректордың орынбасары болып қызметін атқарды?

A) Қостанай Мемлекеттік Университет

B) Мәскеудегі халықаралық институт

C) Қазақстан Ұлттық институты

D) Шығыс халықтары институты

Е) Челябі Мемлекеттік Университет

8. 3 қазанда Мекке қаласында Корольдің ұлы Фейсалға несін тапсырды?

A) сенім хат

B) сенім грамотасы

C) сенім қағаз

D) сенім бума

Е) сенім жүк

9.1923жылы НәзірТөреқұловты қайда шақырды?

A) Астанаға

B) Қаирға

C)Стамбулға

D)Парижге

Е)Мәскеуге

10.Нәзір Төреқұлов қай елдің перзенті?

A) Қазақстан

B) Қырғызстан

C) Ресей

D) Үндістан

Е) АҚШ

11с І. Тақырыптық тест сұрақтары.Т/п:

1.Қазақстан мемлекеті – бүгінгі таңда қай жүйесімен басқарлатын мемлекет?

A) мамандықтың

B) президенттік

С) парламенттің

D) үміткердің

Е) мәжілістік

2. Қазақстан қандай мемлекет?

A) тұрақтық

B) бостандық

С) құқықтық

D) президенттік

Е) бейбітшілік

3.Туынды сын есімнің сұрағын анықтаңыз?

Біз отаншыл болуымыз керек.

A) қашан?

B) кім?

С) кімде?

D) қай?

Е) қандай?

4. Мемлекетіміздің ең қымбат қазынасы не?

A) көк аспан

B) адам және адамның өмірі

С) Дауыс беру тәртібі

D) Әділет министрлігі

Е) «Қазақстан -2050»стратегиясы

5.Қазақстан Республикасы нелерді ұстанады?

A) салық салуды

B) жарық болашақты

С) демоктратиялық ұстанымдарды

D) салмақты ойларды

Е) әлеуметтік өмірді

Қазақстан Республикасының саяси жүйесі.

6. Мемлекет неге араласпайды?

A) дін ісіне, дін мемлекет ісіне

B) Ұлттық банкінің шотына

С) жеке өміріне, жеке шотына

D) жеке мектептің шаруасына

Е) концертке, жарыстарға

7.Елімізде билік жүйесі қандай қағидалар бойынша қызмет етеді?

A) қоғам алдында есеп беру

B) қоғам алдында есеп бермеу

С) қоғам алдында тест шығару

D) шығыс алдында есеп беру

Е) әйелдер алдында есеп беру

8?. Қазақстан мемелекеттік билік

ҚР Конституциясының қай бабында айтылады?

A) 7бабының 4 тармағында

B) 6бабының 1 тармағында

С) 5бабының 2 тармағында

D) 4ба бының 3 тармағында

Е) 3бабының 4 тармағында

9. Республикада мемелекеттік билік ненің негізінде жүзеге асады?

A) Конституция мен зандар

B) Зандар мен партиялары

С) ұлт өкілдері

D) ұл мен қыз бала

Е) Заңдар мен адамдар

10. Мәжіліс неше депутаттан тұрады?

A) 110

B) 109

С) 108

D) 107

Е) 106