Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігі
« Қазақстан Республикасы
Дін істері агенттігінің соңғы
2 жылда атқарған қызметінің
негізгі қорытындылары туралы »
Дін - адам баласының
Жаратушыға, айнала қоршаған ортаға деген наным - сенімі . Дін -адамдар арасындағы бірлік пен ынтымақтастыққа ерекше мән береді. Имандылыққа жетелейді.
Әлемдік беделге ие болған діндер қатарына будда, христиан, ислам(мұсылман) діндері жатады.
ҰЛТТЫҚ ДІНДЕР
Синтоизм - [жапон. синто - құдайлар жолы] - Жапонияда кең тараған дін, табиғатты алғашқы қауымдық дәріптеуден туындаған рулық және тайпалық құдайларға табыну. 1868 жылдан 1945 жылға дейін мемлекеттік дін болған, оның негізін табиғат пен ата-баба құдайларына табыну құрады . Табынуды дамыту барысында шығармашылық бастау акті идеясы пайда болған, нәтижесінде күн құдайы Аматәрасу - синтоистік жоғарғы құдай пайда болған. Ал оның үрпағы Джиммутенно барлық жапон императорларының аңыздық бастауы болған.
Синтоизмде табиғатта өмір сүретін құдайлар мен рухтар бар. Осы рухтар кез келген қолдан жасалған затқа жан бітіруі мүмкін, сол зат табыну нысанына айналады. Синтоизм бойынша өмір мақсаты ата-бабалар идеалын жүзеге асыру, құдаймен рухани бірігу салт-жоралғылар мен сыйыну. Қазіргі заманғы Жапонияда синтоизм өз ұстанымын белгілі бір деңгейде сақтаған, ал оның жаңа секталары ұлттық ділді қалыптастыруға белсене атсалысуда.
Ицукушима храмы
Индуизм б.д. дейінгі бірінші мыңжылдықта пайда болды. Ол адамды рухани құтқарудың үш жолын ұсынды. Олар: қасиетті істер жолы (медитация және құдіретті болмыс туралы ойлар); адалдық жолы (құдайға және оның рахымына сену). Индуизмнің тұңғыш қауымы – “адживака” тақуалық жолын тұтып, тән құмарлығымен күресті. Бірақ, Вишнуға табынды. “Адживака” діни идеяларын “бхагаватами” толықтыра түсті. Ол Вишнумен қатар Кришнаға тең дәрежеде құрмет көрсетті. ХІІ ғасырда брахмандар жарты құдай – Рамаға ерекше тұғыр орнатты.
Еврей халқының өмірінен, оның рухани дүниесі мен мұраларынан Інжілдің ( Библия) ең көнедегі үлгісі – Көне өсиеттер көптеген қызғылықты мәліметтер береді. Бұл кітапты мұқият ден қойып оқыған адам оның әр жолынан оны құрастырушылардың дүниеге келетін жаңа құтқарушыны тағатсыздақпен күтуін сезінген болар еді. Көне өсиеттерді христиандар өздерінің діни кітабы санайды. Сонымен бірге ол еврейлердің қазіргі діні – иудаизм діні. Қасиетті жазуларының да негізі болып табылады. Мұнда ешқашан сәйкессіздік жоқ. Өйткені Христостың өзі де еврей халқының ортасынан шыққан пайғамбар, христиан діні мен иуда дінінің арғы тамыры бір жерден барып қосылады. Мәселе еврейлердің Христосты шын Құтқарушы тұрғысында қабылдамауында.
Дүниетаным жүйесі мен өмір салты ретіндегі діннің рөлі
Бүгінгі таңда түрлі конфессиялар өкілдерінің бейбіт қатар өмір сүруі және өзара тиімді қарым-қатынас жасауы үшін елімізде қолайлы жағдайлар жасалған.
Сонымен қатар, Қазақстандағы конфессияаралық қатынастар басқа елдер үшін үлгі болып табылады.
Дүниетаным жүйесі мен өмір салты ретіндегі діннің рөлі
Алайда, кейбір дінге сенушілер агрессия мен діни радикализмнің қауіпті формаларына бой алдырып, азаматтардың қауіпсіздігі мен мемлекеттің тұрақтылығына қауіп төндіруде.
Президенттің Қазақстан халқына Жолдауы
«Қазақстан – 2050» стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты»
Заңның тұжырымдамасы
1992 жылы 15 қаңтар - Қазақстан Республикасының «Дiни нанымның бостандығы және дiни бiрлестiктер туралы» заңы. Осы заң мемлекет және дiни ұйымдар арасындағы арақатынастарды реттеуiне негiзін қалады.
Қазақстан Республикасының азаматтары дiнге деген көзқарасына қарамастан экономикалық, саяси, әлеуметтiк және мәдени өмiрдiң барлық салаларында заң алдында бiрдей жауапты.
3аңда көзделген жағдайларды қоспағанда, ешкiмнiң де өз діни сенiмдерiн себеп етiп азаматтық мiндеттерiн атқарудан бас тартуға қақысы жоқ.
Дiндi оқып-үйренуге қатысуға немесе қатыспауға оларды күштеп мәжбүр етуге жол берiлмейдi.
Дiни наным себебiмен атқарылуға тиiс бiр мiндеттi екiншiсiмен алмастыруға тек қана Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жол берiледi.
Заңның тұжырымдамасы
2011 жылы 15 қазан «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» заң
Конфессияаралық келісім мен діни төзімділік және азаматтардың діни сенімдерін құрметтеудің маңыздылығын күшейтті
Діни бірлестіктердің заң алдындағы құқықтық теңдігін нығайтты
Діни бірлестіктермен байланыстағы мемлекеттің басымдылықтарын айқындады
Мемлекеттік құрылымның зайырлылық ұстанымдарын нығайтты
11
13
Діни байланыстарды реттейтін
нормативтік-құқықтық база
- дінтану сараптамасын жүргізу
- миссионерлік қызметті жүзеге асыру
- ҚР аумағындағы шетелдiк дiни бiрлестiктердiң қызметiн, шетелдiк дiни орталықтардың ҚР дiни бiрлестiктер басшыларын тағайындауын келiсу
Заңды жүзеге асыру мақсатында заңға тәуелді 12 акт, оның ішінде 6 Үкімет қаулысы мен Агенттіктің 6 бұйрығы қабылданды
- ғибадат үйлерін (ғимараттарын) қайта бейіндеуге және салуға келісім беру
- ғибадат үйлерінен тыс діни рәсімдерді өткізетін орындардың орналасатын жерін келісу
- діни әдебиеттерді таратуға арналған орындардың орналасатын жерін анықтау
13
Діни бірлестіктерді қайта тіркеу
«Діни қызмет және діни
бірлестіктер туралы» Заң
Діни бірлестіктердің саны 32%-ға
немесе үштен біріне қысқарды
13
13
Қайта тіркеуден өтпеген діни бірлестіктерді жою
13
Құлшылық ету, діни рәсімдер мен жиындарды өткізу тәртібін реттеу
- Ғибадат үйлерiн салу және олардың орналасатын жерлерін айқындау, сондай-ақ ғимараттарды ғибадат үйлерi етiп қайта бейiндеу туралы шешім беру жөніндегі мемлекеттік қызмет стандарты
- Бүгінгі таңда Қазақстанда 3244 ғибадат үйлері, оның ішінде 2320 мешіт жұмыс істейді.
- Ғибадат үйлерінен тыс діни рәсімдерді өткізетін орындардың орналасатын жерін келісу туралы шешім беру жөніндегі стандарт
- Бүгінгі күні 507 мінәжатхана өз қызметін жүзеге асыруда және рәсімдеуден өтуде. Оның ішінде 492 ислам, 15 православ мінәжатханасы бар.
Діни әдебиеттер мен ақпараттық материалдарға дінтану сараптама жүргізу
Заңды жүзеге асыру мақсатында дінтану сараптамасына қатысты 6 акт қабылданды
Дінтану сараптамасын жүргізу қағидалары
- 4344 діни әдебиетке сараптама жүргізілді . Теріс қорытынды – 148 .
- Қазір 1923 кітапқа дінтану сараптамасы жүргізілуде.
- ДБ қайта тіркеуге қатысты 618 жарғыға дінтану сараптамасы жүргізілді. Т еріс қорытынды – 17
«Дінтану сараптамасын жүргізу» мемлекеттік қызмет стандарты
«Дінтану сараптамасын жүргізу» мемқызмет регламенті
Дінтану сараптамасын жүргізетін сарапшыларды іріктеу жөніндегі нұсқаулық
Агенттіктің аумақтық органдары жанынан құрылған Сараптамалық топтардың ережесі
Дінтану сараптамасы қорытындысының үлгілері
17
Діни әдебиеттер мен ақпараттық материалдарға дінтану сараптамасын жүргізу
- Агенттік 2 жылдың ішінде 4344 діни әдебиет пен ақпараттық материалды дінтану сараптамасынан өткізді
17
Діни әдебиеттер мен басқа да ақпараттық
материалдардың таратылуын бақылау
Арнайы стационарлық орындардың орналасу тәртібі жергілікті мемлекеттік органдар тарапынан заңды түрде бекітілген.
Республика бойынша 212 кітап дүкені ресми түрде қызмет атқаруда.
Рұқсат етілмеген жерлерде діни әдебиеттерді таратқан тұлғаларға әкімшілік шара қолданылады
17
Агенттік пен Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы арасындағы байланыс
17
Діни мазмұндағы
ғаламтор ресурстарына мониторинг жасау
Миссионерлік қызмет
17 конфессиядағы миссионерлер
саны
28 мемлекеттен келген миссионерлер саны
17
Қазақстандағы миссионерлердің конфессиялар бойынша санының динамикасы
Барлығы : 394
17
Ақпараттық-түсіндіру жұмыстары
17
Діни экстремизм мен терроризмнің
алдын алу жұмыстары
- Аумақтарда ақпараттық-насихат жұмыстарын жүргізу;
- Діни экстремизм мен терроризмге қарсы әрекет жөніндегі мемлекеттік бағдарламаны дайындауға белсене атсалысу;
- Теріс пиғылды діни ағымдардан зардап шеккендерге көмек көрсету орталықтарын мемлекеттік тапсырыс арқылы қолдауды қамтамасыз ету;
- Пенитенциарлық жүйедегі мекемелерде теріс пиғылды діни ағымдардың әрекетіне қарсы тұру және олардың алдын алу бойынша ІІМ ҚАЖК-мен бірге арнайы жұмыстарды атқару;
- Күштік органдар қызметкерлерінің дін мәселелері жөніндегі біліктілігін арттыру
2013 ж. аумақтарда 3 халықаралық және 5 республикалық форумдар мен конференциялар өтті:
- «Дін және әйел»;
- «Таблиғи жамағат – теріс пиғылды діни ағым»;
- «Жастар және дін»;
- «Жастар экстремизмге қарсы»;
- «Ислам терроризмге қарсы»;
- «Тәкфіршілік – діни экстремизмнің ең қауіпті түрлерінің бірі»;
- «ҚР-дағы діни сенім бостандығы»;
- «Қазақстан – біздің ортақ үйіміз»;
- «ТМД елдеріндегі діннің рөлі».
- - «Дін және әйел»; - «Таблиғи жамағат – теріс пиғылды діни ағым»; - «Жастар және дін»; - «Жастар экстремизмге қарсы»; - «Ислам терроризмге қарсы»; - «Тәкфіршілік – діни экстремизмнің ең қауіпті түрлерінің бірі»; - «ҚР-дағы діни сенім бостандығы»; - «Қазақстан – біздің ортақ үйіміз»; - «ТМД елдеріндегі діннің рөлі».
17
Агенттіктің кадрлық әлеуеті
Дін істері агенттігінің 2011-2013 жж. бюджеті (мың теңге)
№ т/т
001
Атауы
Діни қызмет саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыру
002
2011 жыл
2012 жыл
233 214
Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігінің күрделі шығыстары
003
2013 жыл
377 751
45 521
Діни қызмет саласындағы мемлекеттік ұйымдардың күрделі шығыстары
004
416 664
Діни қызмет саласындағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту, діни қызмет саласындағы әлеуметтанушылық, ғылыми-зерттеу және талдау қызметтерін жүргізу
22 400
0
101
189 382
4 727
74 960
Өкілдiк шығындарға арналған қаражат есебiнен іс-шаралар өткізу
5 505
189 574
1 047
Барлығы:
263 238
4 063
469 164
Игерілгені:
598 515
98,7 %
760 367
100 %
Астана қ., 2013 жылғы 17 маусым