(МК, Ұ) «Дефиниция» әдісі бойынша жаңа сөздерді меңгерту (сөздер және сол сөздерге жазылған анықтаманы сәйкестендіру) өс, өседі (қимыл арқылы көрсету) жанды жансыз өсімдік туады, өседі, өледі,тыныс алады, қоректенеді тумайды, өспейді, өлмейді, тыныс алмайды, қоректенбейді ауаны тазартады, өседі, әртүрлі болады, қысқа болып өседі, биік болып өседі Жаңа сөздермен сөз тіркестерін және сөйлемдер құру. Үлгі: Ақылды болып өс. Орманда өсімдік көп өседі. Жанды табиғат. Өсімдік жанды табиғатқа жатады. Жансыз табиғат. Тау жансыз табиғатқа жатады. Өсімдіктің түрі. Өсімдіктің түрі көп. (Ұ) Тыңдалым. Әлібек атасымен баққа барды. Олар ағаштарға, гүлдерге су құйды. Атасы Әлібекке: - Табиғатты қорғау керек, -деді. -Ата, табиғат деген не?- деп сұрады Әлібек. - Балам,табиғат – бізді қоршаған орта. Біз суды, тамақты, қажет заттарды осы табиғаттан аламыз. Табиғат жанды және жансыз болады,-деді атасы. -Ата, мен түсінбедім,-деп таңқалды Әлібек. -Жанды табиғат су ішеді, қоректенеді. Олар: жануарлар, өсімдіктер, жәндіктер, балықтар. Адам да табиғаттың бір бөлшегі-деп түсіндірді атасы. Тыңдалымалды тапсырма. Оқушыларға төмендегі сұрақтарды қою: (Ө) Тыңдалым мәтіні Тыңдалым тапсырмасы Мәтін бойынша сұрақтар тақтаға алдын-ала жазылады. Мәтінді мұқият 2 рет тыңдайды. Әлібек кіммен сөйлесті? Олар не туралы сөйлесті? «Табиғат» деген не? Табиғат қандай болады? Содан кейін мәтін бойынша төрт сұрақты жеке қағаздарға жазып, қоржынға немесе сандықшаға салу. Төрт оқушы қоржыннан сұрақ алып, сол сұраққа жауап береді. Қалған оқушылар дұрыс/бұрыстығын анықтайды. (Ж) Тыңдалымнан кейінгі тапсырма. Айтылым. Тірек сөздерді пайдаланып, тыңдаған мәтіннің мазмұнын әңгімелейді. Тірек сөздер: Әлібек, ата, сөйлесті, табиғат, жанды, қоршаған орта, жансыз Оқушылар жұпқа бөлінеді. Бірінші жұп екінші жұпқа, екінші жұп бірінші жұпқа әңгімелейді. Үшінші жұп төртінші жұпқа, төртінші жұп үшінші жұпқа әңгімелейді. Жұптар дескриптор бойынша бір-бірін бағалайды. Дескриптор: Тыңдаған мәтіннің мазмұнын айтады. Тірек сөздерді дұрыс қолданады. Сөйлем құрылымын сақтайды. Кері байланыс Сергіту сәті. «Айна“ Ортаға екі адам шығады. Жұптағылар бір- біріне қарсы тұрып, екеуінің бірі уақытша айна болады, яғни өз жұптасының барлық қимылын қайталайды. Содан кейін жұптағылар өзара рөлдерін ауыстырады. Олардың бірі орындаушы, ал екіншісі оның айнадағы бейнесі. Топтың басқа қатысушылары көрермендер, олар жұптың ойынын бақылайды және айна рөлін ойнаушының шеберлігіне баға береді. (Т) Оқылым. Мәтінді топта бірлесіп оқиды. Оқып болған соң, мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастырады. Топтар барынша бір-біріне көбірек сұрақтар қоюлары керек. «Жаңбыр сұрақтар» әдісі бойынша әр сұрақты жеке-жеке кішкентай қағазға жазып, екінші топқа лақтырады. Қарсы топ өз сұрақтарын лақтырады. Топтар бір-біріне сұрақтарына жауап береді. Оқылым мәтіні Табиғат жанды және жансыз болады. Жанды табиғатқа адамдар, жануарлар, құстар, өсімдіктер жатады. Жансыз табиғатқа су, тас, тау, Күн, Ай жатады. Жанды табиғат өседі, өзгереді. Ал жансыз табиғат өзгермейді. Топтар жауаптарын комментарий айту арқылы бағалайды («өте тамаша», «толық жауап берді», «барлық сұрақтарға жауап берді», «нақты жауап бермеді», «тек жартысына жауап берді») (Ж) Айтылым. «Кім жылдам?» ойыны. Тапсырманы орындауға 1 минут беру. Кестеден мағыналары қарама- қарсы сөздерді жылдам тапқан жұп жеңімпаз болады. жанды | өзгереді | аң | тәтті | өседі | жатпайды | суық | қара | өзгермейді | өспейді | салқын | кіші | жатады | жансыз | үлкен | жылы | Қабылдау деңгейі жоғары оқушылар сөйлем құрап айтады. (МК, Ұ) Жазылым. Құрмалас сөйлемнің жасалу жолын таныстырылымнан көрсету. Жай сөйлем | Құрмалас сөйлем | Құс жанды табиғатқа жатады. | Құс жанды табиғатқа жатады, себебі ол тыныс алады. | Тас жансыз табиғатқа жатады. | Тас жансыз табиғатқа жатады, өйткені ол тыныс алмайды, өспейді. | Суретке қарап, қайсысы жанды табиғатқа, қайсысы жансыз табиғатқа жататынын анықтайды. Үлгі бойынша сөйлем құрап айтады/жазады. «Бас бармақ» әдісі немесе комментарий айту арқылы бағалау(мұғалімнің бағалауы) |