Mavzu: Sonni 1, 0 ga ko`paytirish.
Darsning maqsadi:
- Ta`limiy: o`quvchilarga sonni 1, 0 ga ko`paytirish tushuntirish; misol va masalalarni mustaqil ishlashga o`rgatish.
- Tarbiyaviy: O`quvchilarni Vatanga mehr – muhabbat ruhida tarbiyalash. Sportni sevishga chaqirish va sport to`garaklariga jalb etish.
- Rivojlantiruvchi: O`quvchilarning matematika faniga oid bilim, ko`nikma va malakalarini shakllantirish. Matematik nuyq va xotirani rivojlantirish.
Dars turi: Yangi bilim beruvchi va bilimlarni mustahkamlovchi dars
Dars metodi: Tushuntirish, suhbat, “Tez javob” o`yini, “Aqliy hujum”, “Kim topqir”, “Savatchani to`ldir”, Grafik test, “Plyus, minus, qiziq (PMQ)” metodi savollari,
Dars jihozi: Darslik, multimedia ilovalari, AKT, slayd va mavzuga oid ko`rgazmali qurollar, tarqatmalar.
Darsning borishi:
- Tashkiliy qism: salomlashish;
O`qituvchi:- Assalomu aleykum
Parvozga shay lochinlarim
Mustaqil yurt egalari
Alpomishu Barchinlarim.
O`quvchilar: - Vaaleykum assalom.
- Hozir darsimiz nima?
- Matematika
- Shiorimiz?
Olamiz har on bilim,
O`rganib shodon –kulib.
-Matematika haqida nimalarni bilasiz?
- 1. Matematika kerak bizga,
Har bir shodon o`g`il – qizga.
Aqlimiz va fikrimizni,
Soladi to`g`ri izga.
- 2. Ibn Sino, Xorazmiy
Qoldirmishlar yaxshi nom.
Bu fan barchaga kerak,
Xoh fazogir, xoh dehqon.
O`qituvchi: Bugun kim navbatchi,
Ham ustozga ko`makchi.
Navbatchi: Sinfda men navbatchi,
Darsga tayyor barcha o`quvchi.
- O`qituvchi: G`olib bo`lar bugun kim,
Javob bering turmang jim.
- O`quvchilar baravariga – bizzzz!
- Barakalla! Demak a`lo kayfiyatni hamroh qilgan holda darsimizni boshlaymiz.
- Matematika darsida qanday o`quv qurollar kerak bo`ladi? Ularning nomini ingliz va rus tillarida ayting.
- Daftar, a notebook, тетрадь
- Kundalik daftar, a daybook, дневник
- Ruchka, a pen, ручка
- Qalam, a pencil, карандаш
- Chizg`ich, ruler, линейка…
- Sonlarni hosil qilishda nimlardan foydalanamiz?
- Raqamlardan
- Raqamlarni jonlantirib, muhim sanalarni eslaymiz. Qani 0 dan 100gacha bo`lgan sonlar ichidan biron bir raqamni tanlab, undagi muhim sanalarni aytingchi?
- Men bu raqamlar ichidan “1”ni tanladim. Bu toq son, 1- sentabr mustaqillik kuni, 1-yanvar yangi yilning 1-kuni, 1-iyun “Butun jahon bolalarni himoya qilish kuni”. Qolaversa biz sinfimiz jamoasi bilan doim 1- bo`lishni hohlaymiz.
- Men 9 raqamini tanladim. 9- bu toq raqam, 9-fevral “So`z mulkining sultoni’ Alisher Navoiyning tavallud topgan kunlar, 9- may Xotira va qadrlash kuni.
- Men 14 raqamini tanladim. 14 – bu juft raqam, 14- yanvar “Vatan himoyachilar kuni”, 14- fevral Shoh va shoir Zahiriddin Muhammad Boburning tavallud topgan kuni.
- Men 21 raqamini tanladim. 21-bu toq raqam, 21- 0ktabr “O`zbek tiliga davlat tili maqomi berilgan kun”, 21-mart “Navro`z ummum milliy bayramimiz”
- Men 8 raqamini tanladim. 8 – bu juft raqam, 8- dekabr “Kanstitutsiyamiz qabul qilingan kun”, 8-mart “Xalqaro xotin qizlar bayrami.
- Men 5 raqamini tanladim. 5 – toq son, 2017-2021 – yillar uchun mo`ljallangan istiqbol reja “Harakatlar strategiyasi” 5 ta ustuvor yo`nalishdan iborat. Biz barjamiz 5 (a`lo) baho olish uchun intilamiz.
- O`tgan mavzuni mustahkamlash: Uy ishini tekshirish va baholash.
-O`tgan darsda qanday mavzu o`rganganmiz.
- 1,0 songa ko`paytirish.
- Barakalla! O`quvchilar endi o`tgan darsni qanchalik tushunganingizni “Savatchani to`ldir” o`yini orqali mustahkamlaymiz. O`quvchilar guruhlarga bo`linib, navbati bilan mevalar shakliga yozilgan misollarni yechib, savatchaga soladilar.
Taxminan quyidagicha:
1-guruh. 2-guruh. 3-guruh.
0·4=0 0·6=0 0·9=0
1·27=27 1·34=34 1·14=14
0·5=0 0·9=0 0·8=0
1·84=84 1·77=77 1·95=95
- Yangi mavzu bayoni: Sonni 1, 0 ga ko`paytirish.
1-misol. O`qituvchi ko`rgazmalar yordamida tushuntiradi va qoida bilan tanishtiradi.
| a ∙ 1 = a |
| Har qanday sonni 1 ga ko`paytirilsa, shu sonning o`zi hosil bo`ladi. |
8 · 1=8 43 · 1 =43 75 · 1=75
| a · 0 = 0 |
| Har qanday sonni 0 ga ko`paytirilsa, nol hosil bo`ladi. |
9 · 0 =0 37 · 0 =0 98 · 0 = 0
2-misolni o`quvchilar yozuv taxtasida “Kim topqir” didaktik o`yini orqali “Quvnoq vagonchalar”dagi misollar bajaradilar.
5 · 1 64 · 0 24 · (32-31)
13 · 1 57 · 1 45 · (18-18)
26 · 1 29 · 0 53 · (19-19)
3- masala.
- Uch g`ildirakli 6 ta velosiped uchun nechta g`ildirak kerak bo`ladi?
1 ta velosiped uchun – 3 ta g`ildirak
6 ta velosiped uchun - ? ta g`ildirak
Yechish: 3 · 6 = 18 Javob: 18 ta g`ildirak kerak bo`ladi
- 18 ta kalava jun ipdan 6 juft paypoq to`qildi. Har bir juft paypoq uchun nechta kalava ip ketgan? 18 ta kalava jun
6 juft paypoq.
Yechish: 18 : 6 = 3 Javob 3 ta kalava ip
Shundan so`ng “Plyus, minus, qiziq (PMQ)” metodi orqali tadbirkorlik va uning muhim jihatlari haqida o`quvchilarni fikrlari tinglanadi va darsimiz iqtisodga bog`lanadi.
(+) plyus P – tadbirkorlikning ijobiy jihatlari haqida so`zlaydilar.
(-) minus M – tadbirkorlikning salbiy jihatlarini so`zlaydilar.
(?) qiziqarli Q – tadbirkorlikning qiziq jihatlarini so`zlaydilar.
- Yangi mavzuni mustahkamlashda.
4-misol. O`yla, izla top! Mozaika usulida bajariladi.
5-misol. Sanoq cho`plardan foydalanib bo`linmani toping:
- Bo`linuvchi 12, bo`livchi 6, bo`linmani toping:
I I I I I I I I I I I I – bo`linuvchi.I I I I I I – bo`luvchi.
12:6=2 I I I I I I I I I I I I
- Bo`linuvchi 9, bo`luvchi 3, bo`linmani toping:
I I I I I I I I I –bo`linuvchiI I I – bo`luvchi
9 : 3 =3I I I I I I I I I
Tarqatmalar yordamida test topshirig`i bajariladi:
TEST
- Nol songa ko`paytirilsa qanday son hosil bo`ladi?
- O`sha son BirNolO`n
- Birhar qanday songa ko`paytirilsa qanday son hosil bo`ladi?
a) nol soni b) o`sha sonning o`zi d) juft son s)toq son
3. 0 bilan 6 ning ko`paytmasini toping?
a) 6 b)1 d) 11 s)0
- Dars yakuni: O`quvchilarni darsdagi ishtirokiga ko`ra rag`batlantirish va baholash.
- Uyga vazifa: 6 -7 – misol masalani tushuntirib berish.
itib , a book, книга
1 = a
…… 
