Сборник творческих заданий по казахскому языку в русской школе для 2 класса.

Солтүстік Қазақстан облысы

Ғабит Мүсірепов атындағы аудан

Гаршин селосы

«Гаршин орта мектебі» КММ

Караулова Айжан Мейрмановна, қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі,

бірінші санат, 24жыл еңбек өтілі.

ҚЫЗЫҚТЫ ТАПСЫРМАЛАР

ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫ. ЖЕКЕШЕ ТӘУЕЛДІК ЖАЛҒАУ.

2-СЫНЫП, ОРЫС МЕКТЕБІ

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ:ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ АТАУЫН, МАҢЫЗЫН БІЛЕДІ, ТӘУЕЛДІК ТҰЛҒАДА ҚОЛДАНА АЛАТЫН ӨЗІНДІК БІЛІМ АЛУШЫ ҚҰЗІРЕТТІ ОҚУШЫНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРАДЫ.

Блум таксономиясы негізінде құрылған қызықты тапасырмалар Білу деңгейі: Таным мен ойлау деңгейі - төмен деңгей. Бұл категория мәліметтерді қайталау мен тану арқылы есте қалай сақталғанын тексеруге бағытталған. Мағлұмат пен деректерді еске түсіреді. Сөзжұмбақты шеше отыра белгілі торкөздегі сөзді табады, сөздік қорларын белсендендіреді. Жұмбақ, ребус шешеді. СӨЗЖҰМБАҚ ШЕШЕЙІК ТАПСЫРМА: ОҚУШЫЛАР ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫН ЕСТЕРІНЕТ ТҮСІРЕДІ. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ ЕКІ ТІЛДЕГІ АТАУЫН БІЛЕДІ. 1 О Қ У Ш Ы 2 С А Б А Қ 3 С У Р Е Т 4 5 Қ А Р Ы Н Д А Ш Ұ С Т А З 6 9 10 Ө Ш І Р Г І Ш 8 7 Қ А Л А М Ж Е Л І М К Ү Н Д Е Л І К К І Т А П Д Ә П Т Е Р С Ы З Ғ Ы Ш 1.Ученик 2.Урок 3. Рисунок 4. Карандаш 5. Учитель 6.Өшірді, сүртті, Өзгені құртты, Өзін де құртты. Ол не? 7.Ручка 8.Клей 9.Дневник 10.Книга 11.Тетрадь 12.Линейка РЕБУСТАР ШЕШЕЙІК ДЕЛІК 1+Ы+5 +ҒЫШ 1,2,3 +ЫНДАШ КІТА +1 Түсіну деңгейі. Таным мен ойлау деңгейі – орта деңгей. Оқушы трансляция, интерпретация, жорамалдау жасайды. Топтар кластерді толтырады, оқып, білгендерін айтады. Кластер толтыру ТАПСЫРМА: Кластер ойларын жинақтауға көмектеседі. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ:Құрдастар оқуы іске асады. Айтылым, жазылым, оқылым әрекеттерін игереді. ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫ Сызбаға мектепке қажет заттарды жаз. Қ Қ Қ МАҚАЛДЫ ОҚИЫҚ. ТАПСЫРМА: СУРЕТТІ МАҚАЛДЫ ОҚЫ. (МАҚАЛҒА СУРЕТ САЛ) КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ЕСТЕ САҚТАУ ҚАБІЛЕТІ АРТАДЫ. - БІЛІМ БҰЛАҒЫ. МНОГО ОҚЫСАҢ, МНОГО БІЕСІҢ. БІЛІМ –ГАУҺАР, БАҒАСЫ ЖОҚ. НАДАНДЫҚ КЕСЕЛ, ДАУАСЫ ЖОҚ. СӨЙЛЕП ҮЙРЕНЕЙІК ТАПСЫРМА: ҮЛГІ БОЙЫНША СӨЙЛЕМДЕР ҚҰР. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: СӨЙЛЕМДЕР ҚҰРАДЫ. МЫНАУ – ДӘПТЕР. МЫНАУ – ҚАЗАҚ ТІЛІ ДӘПТЕРІ. МЫНАУ – МЕНІҢ ҚАЗАҚ ТІЛІ ДӘПТЕРІМ. МЫНАУ – МЕНІҢ ТАЗА ҚАЗАҚ ТІЛІ ДӘПТЕРІМ. МЫНАУ – ФЛОМАСТЕР. МЫНАУ – ҚЫЗЫЛ ФЛОМАСТЕР. МЫНАУ – СЕНІҢ ҚЫЗЫЛ ФЛОМАСТЕРІҢ. МЫНАУ – СЕНІҢ ЖАҢА ҚЫЗЫЛ ФЛОМАСТЕРІҢ. КҮНДЕЛІК. БҰЛ – КҮНДЕЛІК. БҰЛ – АСАННЫҢ КҮНДЕЛІГІ. БҰЛ – ОНЫҢ КҮНДЕЛІГІ. СӨМКЕ. ҮЛКЕН СӨМКЕ. ҮЛКЕН СӨМКЕ ЖАТЫР. ҮЛКЕН СӨМКЕ ПАРТАДА ЖАТЫР. ОҚУЛЫҚ. ҚЫЗЫҚ ОҚУЛЫҚ. ҚЫЗЫҚ ОҚУЛЫҚТЫ БЕР. ҚЫЗЫҚ ОҚУЛЫҚТЫ АЛ. Қолдану деңгейі. Таным мен ойлау деңгейі – орта деңгей. Бұл жерде оқу материалын нақты жаңа жағдайда қолдануды меңзейді. Материалды тереңірек игеру кезеңі. Сызбаларды сөзбен толықтыру Белгілі уақыт ішінде сызбаларды сөйлету жылдамдылық пен есте сақтау қабілетін арттырады. Дәптерге жазу арқылы көркем жазуға көңіл бөлінеді. Топта қанша бала болса,сонша кәртішке беремін, кей жағдайда олар бірдей болуы да мүмкін. жазу үшін керек. Бұл менің дәптерім. бояу үшін керек. Бұл сенің бояу қарындаштарың. жазу үшін керек. Бұл сіздің қаламыңыз. өшіру үшін керек. Бұл оның өшіргіші. оқу үшін керек. Бұл менің кітабым. ДИЛОГ ҚҰРАСТЫРУ ТАПСЫРМА: ӘР ЖҰПҚА БІР ОҚУ ҚҰРАЛЫ БЕРІЛЕДІ. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫН ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫ ҚҰЗІРЕТТІЛІГІ АРТАДЫ. СУРЕТТІ ДИКТАНТ ТАПСЫРМА: ОҚУШЫЛАР МҰҒАЛІМДІ ТЫҢДАУ АРҚЫЛЫ ТОППЕН ЖҰМЫС ЖАСАЙДЫ, МӘТІНДЕГІ АЙТЫЛҒАН ЖАЙТТАРДЫҢ СУРЕТІН САЛАДЫ. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ТЫҢДАЛЫМ ӘРЕКЕТІ МЕН ҚАБЫЛДАУ ТҮЙСІГІ АРТАДЫ. ӨЗІН-ӨЗІ ТЕКСЕРЕДІ, ӨЗДЕРІН БАҒАЛАЙДЫ. МЕНІҢ СӨМКЕМ БАР. ОЛ ЖАСЫЛ ТҮСТІ, АСПАЛЫ. СӨМКЕМДЕ ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫМ БАР. ЕКІ ДӘПТЕРІМ БАР. ОЛАРДЫҢ ТҮСІ КӨК, БІРІ -СӨЗДІК ДӘПТЕРІ, БІРІ – ЖҰМЫС ДӘПТЕРІ. ТАҒЫ «ҚАЗАҚ ТІЛІ» ОҚУЛЫҒЫ БАР. БОЯУ ҚАРЫНДАШТАРЫ, АЛЬБОМ, ҰШТАҒЫШ, ЖЕЛІМ, СЫЗҒЫШ, ҚАРА ҚАРЫНДАШ ПЕН ӨШІРГІШ ТА БАР. МЕНІҢ ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫМ ТАЗА, ӘДЕМІ. СЮЖЕТТІ-РӨЛДІК ОЙЫН «АБДИ» КЕҢСЕ ТАУАРЛАРЫ ДҮКЕНІНДЕ ТАПСЫРМА: ТАҚТАНЫҢ АЛДЫНА ПАРТА ҚОЙЫЛАДЫ, ОНЫҢ ҮСТІНЕ ТҮРЛІ ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫ ОРНАЛАСТЫРЫЛАДЫ, «АБДИ»КЕҢСЕ ТАУАРЛАРЫ ДЕП ЖАЗЫЛҒАН ПЛАКАТ ІЛІНЕДІ. БІР ОҚУШЫ САТУШЫ, БІР ОҚУШЫ САТЫП АЛУШЫ БОЛАДЫ. КЕҢСЕ ТАУАРЫ ТУРАЛЫ СҰРАУ КЕРЕК. (АТАУЫ, ТҮСІ, НЕ ҮШІН ҚАЖЕТІГІ, САНЫ, БАҒАСЫ Т.Б.) ТАПСЫРМАНЫ ЖЕҢІЛДЕТУ ҮШІН ТІРЕК СӨЗДЕР ТАҚТАҒА ЖАЗЫЛАДЫ, СӨЙЛЕМ МОДЕЛЬДЕРІ ҰСЫНЫЛАДЫ. МЫНАУ НЕ? МЕНІҢ .....САТЫП АЛҒЫМ КЕЛЕДІ. ОЛ НЕГЕ КЕРЕК? ТҮСІ ҚАНДАЙ? БАҒАСЫ ҚАНША? РАҚМЕТ! МАРХАБАТ! Талдау деңгейі. Таным мен ойлау деңгейі – жоғары деңгей. Оқу материалын құрамдас бөліктерге бөлу; бүтіннің бөлшектерін ажырату; бүтіннің бөліктерінің арасындағы өзара байланысты анықтау. СЫЗБАНЫ СӨЙЛЕТ ТАПСЫРМА: Сызба бойынша ауызша сөйлемдер құрау. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: Сөйлеу әрекеті игеріледі. Менің Сенің Сіздің Оның сөмке (-м, -ң, -ңіз, -сі) дәптер (-ім, -ің, -іңіз,-і) күнделік/г (-ім,*-ің, -іңіз, -і) бояу (-ым, -ың, -ыңыз, --ы) фломастер (-ім, -ің, -іңіз,-і) желім (-ім, -ің, -іңіз,-і) бар. жоқ. Қимылды ойын «Мектепке жиналу» Екі топ оқушы сандықшаға қағаз қиындылары ішінен тек мектепке қажет оқу құралдарының атауын тауып салады. Түрлі зат атауларынан тек оқу құралдарын жіктеу арқылы жаңа сөздер естерінде бекиді. ДҰРЫС ОҚИМЫЗ ТАПСЫРМА: ТИІСТІ ЖАЛҒАУМЕН ОҚЫ. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: СӨЗДІҢ ЖУАН НЕМЕСЕ ЖІҢІШКЕ ДЫБЫСТАЛАТЫНЫНА НАЗАР АУДАРАДЫ, СОҢҒЫ ДЫБЫСҚА КӨҢІЛ БӨЛЕДІ. МЕНІҢ ДӘПТЕР+ (-ІМ, -ЫМ, -М) ПАРТАДА ЖАТЫР. СЕНІҢ ДӘПТЕР+( -ЫҢ, -ІҢ, -Ң) СӨМКЕДЕ ЖАТЫР. СІЗДІҢ ДӘПТЕР+ (-ІҢІЗ, -ЫҢЫЗ, -ҢЫЗ, -ҢІЗ) ПАПКАДА ЖАТЫР. ОНЫҢ ДӘПТЕР+(-І, -Ы, -СЫ,-СІ)ҮСТЕЛДЕ ЖАТЫР. ҚИМЫЛДЫ ОЙЫН «КӨК СӨМКЕ МЕН ҚЫЗЫЛ СӨМКЕ» ТАПСЫРМА: ҚАҒАЗДАН ҚИЫП ЖАСАЛҒАН ЕКІ СӨМКЕ ҰСЫНЫЛАДЫ, БІРІ-КӨК, БІРІ-ҚЫЗЫЛ. ПАРТАНЫҢ ҮСТІНДЕ ТҮРЛІ ЗАТТАР СУРЕТТЕРІ БАР, МҰҒАЛІМНІҢ АЙТУЫМЕН ӘР ТОП МҮШЕСІ БІР ОҚУ ҚҰРАЛЫ СУРЕТІН ТАУЫП, ОҚУШЫ СӨМКЕСІНЕ САЛАДЫ.СҚАЙ ТОП ТЕЗ ОҚУШЫНЫ МЕКТЕПКЕ ДАЙЫНДАЙДЫ. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: КӨПТІҢ ІШІНЕН ҚАЖЕТТІ ҰҒЫМДЫ ДАРАЛАЙДЫ, СЫНИ ШАПШАҢ ОЙЛАЙДЫ, ӨЗ ІСІН БАҒДАРЛАЙДЫ, ТОП АЛДЫНДАҒЫ ЖАУАПКЕРШІЛІГІ АРТАДЫ. «ЕРТЕГІШІ» ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ЖҰМЫСЫ ТАПСЫРМА: ТІРЕК СӨЗДЕРДІ ҚАТЫСТЫРЫП ӘРТЕГІ ҚҰРАСТЫРУ. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: СЫНИ ТҰРҒЫДАН ОЙЛАНАДЫ, ТҮРЛІ ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫ АРАСЫНАН БАЙЛАНЫСТЫ ТАБАДЫ. МЫСАЛЫ: БАЛА, СӨМКЕ, КІТАП, ҚАЛАМ, СУРЕТ АЛЬБОМЫ, ӨШІРГІШ. БІР БАЛА БОЛЫПТЫ. ОНЫҢ АТЫ -ӘЛІБЕК. ОНЫҢ СӨМКЕСІ, КІТАБЫ, ҚАЛАМЫ, СУРЕТ АЛЬБОМЫ МЕН ӨШІРГІШІ БОЛЫПТЫ. БІРДЕ ОЛАР ҰРСЫСЫП ҚАЛЫПТЫ. «ӘЛІБЕККЕ МЕН ҒАНА КЕРЕКПІН ДЕП», - КІТАП АЙТТЫ, АЛ ӨШІРГІШ: «ОЛ КӨП ҚАТЕ ЖІБЕРЕДІ, МЕНСІЗ ОЛ САБАҚ ОҚИ АЛМАЙДЫ»,- ДЕПТІ. ҚАЛАМ: «МЕНІҢ ҚАЖЕТТІЛІГІМ ҮЛКЕН, МЕНІҢ ЖАЗУҒА КӨМЕГІМ КӨП»,- ДЕДІ. АЛ СӨМКЕ БОЛСА: « МЕН ӘЛІБЕКПЕН ДОСПЫН. ОНЫМЕН МЕКТЕПКЕ БІРГЕ БАРАМЫН, САБАҚТЫ БІРГЕ ОҚИМЫН»,- ДЕПТІ. ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫ ӨКПЕЛЕП, СӨМКЕГЕ КІРМЕЙ ҚАЛЫПТЫ. СУРЕТ АЛЬБОМЫ ҮЙДЕ ҚАЛЫП ҚОЙЫПТЫ. КІТАБЫ ҚАШЫП КЕТІПТІ, АЛ ӨШІРГІШІ САБАҚ КЕСТЕСІН ӨШІРІП ТАСТАПТЫ. ӘЛІБЕК МЕКТЕПКЕ КЕЛСЕ СӨМКЕСІ БОС, САБАҚ КЕСТЕСІ ЖОҚ... СУРЕТТІ МӘТІНДІ СӨЗБЕН ТОЛЫҚТЫРЫП ОҚЫ ТАПСЫРМА: МӘТІНДІ ОҚУ, БУЫНҒА БӨЛУ, ДАУЫСТЫ ДЫБЫСТЫҢ АСТЫН СЫЗУ. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: БУЫНҒА БӨЛУДІ, ДЫБЫСТАРДЫ АЖЫРАТУДЫ МЕҢГЕРЕДІ. ӨЛЕҢ ҚҰРАЙЫҚ ТАПСЫРМА: СӨЗБЕН ТОЛЫҚТЫР. КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ПӘНГЕ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚТЫ ТУДЫРАДЫ, ТІЛДІ ҮЙРЕНУГЕ ЖЕТЕЛЕЙДІ. 1.(Мынау)......................ҚАЛАМ, (Қалам) ......................АЛАМ, (Өлең )......................ЖАЗАМ. 2.(Мынау)..................ДӘПТЕР, (Анау)....................КЕПТЕР. (Кептер).................ҰШТЫ, (Дәптерге)..............ТҮСТІ. ЖАҢЫЛТПАШ АЙТАЙЫҚ ТАПСЫРМА: ДҰРЫС АЙТУ КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ШЫҒАРМАШЫЛЫҚҚА БАУЛУ. 1. ҚАРЫНДАС, ҚАРЫНДАШ ТҮРЛІ-ТҮСТІ АЛЫҢДАРШЫ. 2. БАЛАЛАР, ОҚУЛЫҚ ОҚЫЛЫҚ, ОҚУЛЫҚ ОҚЫМАУ – ОЛҚЫЛЫҚ. Жинақтау, жүйелеу деңгейі. Таным мен ойлау деңгейі – жоғары деңгей. Оқу материалының элементтерінен жаңашыл сипатынан нәтижені құрастыру.Мәтінді толықтырып, қажетті тәуелдік жалғаумен оқу. Екі топ іштерінен бір-бір елшіні таңдайды. Топ бірлесіп оқыған соң елші қарсы топқа барып, мәтінді оқып аударады.«Мен» тұжырымдамасының іске асуы, оқушы санасында қалай оқу керектігіне мән береді. Мәтін Мен 2-сыныпта оқимын. Мынау менің сөмкем.менің сөмкем қызыл және үлкен. Менің учебные принадлежности –ым бар. Менің книга+п/б + ым, тетрадь-ім, дневник+ ім, линейка+ ым, точилка+ым, клей+ім бар. Олар таза, әдемі. Оқу құралдары оқу үшін керек.

«БҮЛІНГЕН ФАКС» ОЙЫНЫ

ТАПСЫРМА: БЕРІЛГЕН СӨЗДЕРДІҢ БУЫНДАРЫН ДҰРЫС ОРНАЛАСТЫРЫП, СӨЗДЕРДІ ОҚУ.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: СЫНИ ОЙЛАУДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРАДЫ.

ДАШЫНРАҚМАЛАҚЖЕМІЛТАПІК МЫҚУОҚ ҒЫШСЫЗ ГІШӨШІРКУЛЬЦИРЛАМҚАУЫТСА КЕМӨСЯУБО...

ЖАСЫРЫН КЕСТЕ

ТАПСЫРМА: КЕСТЕДЕН ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ АТЫН ТАУЫП АЛ.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: СЫНИ ТҰРҒЫДАН ОЙЛАЙДЫ, БІЛІМІН ҚОЛДАНАДЫ.

Е	С	І	К	Ү	Н	Д	Е	Л	І	К
Ә	Ы	О	І	Р	Ө	О	Қ	Д	Е	У
Ж	З	Л	Т	С	Ш	М	А	Ә	Р	С
Е	Ғ	Е	А	Қ	І	О	Л	П	Т	Ө
Л	Ы	С	П	А	Р	Т	А	Т	А	М
І	Ш	П	А	Й	Г	Ө	М	Е	Е	К
М	Ф	Ж	З	Ш	І	Ш	Г	Р	Н	Е
Р	Қ	А	Р	Ы	Н	Д	А	Ш	Е	Ж

СӘЙКЕСТЕНДІРУ

ТАРСЫРМА: СӘЙКЕСТІГІН ТАП.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ҚАЗАҚ ЖӘНЕ ОРЫС ТІЛІНДЕГІ БАЛАМАЛАРДЫ СӘЙКЕСТЕНДІРУ ТІЛДІК БЕЛСЕНДІЛІКТІ АРТТЫРАДЫ.

ҚАЛАМ ЛИНЕЙКА

КҮНДЕЛІК ТЕТРАДЬ

ДӘПТЕР КНИГА

КІТАП РУЧКА

СЫЗҒЫШ ДНЕВНИК

ОҚУЛЫҚ СУМКА

СУРЕТ АЛЬБОМЫ КРАСКА

СӨМКЕ АЛЬБОМ ДЛЯ РИСОВАНИЯ

БОЯУ УЧЕБНИК

СӨЗДЕР АУКЦИОНЫ

ТАПСЫРМА: ӘР ӘРІПКЕ ҚЗАҚША СӨЗДЕР КЕЛТІР.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ҚАЗАҚША СӨЗДІК ҚОРЛАРЫН БЕЛСЕНДЕНДІРЕДІ.

С-

Ө-

М-

К-

Е-

Ж-

Е-

Л-

І-

М-

Ө-

Ш-

І-

Р-

Г-

І-

Ш-

ТІЗБЕКТІ ЖАЛҒАСТЫР ОЙЫНЫ

ТАПСЫРМА СЫНЫПТА, МЕКТЕПТЕ БАР ЗАТТАР АТАУЛАРЫН АЙТУ.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ОҚУШЫЛАР СӨЗДІК ҚОРЛАРЫН БЕЛСЕНДЕНДІРЕДІ, БІР ТАҚЫРЫП АУМАҒЫНДА ТЕРЕҢ ОЙЛАНУҒА ҮЙРЕТЕДІ.

МЫСАЛЫ: МЕКТЕП-ПАРТА-АЛЬБОМ-МҰҒАЛІМ-МЕҢГЕРУШІ-ІЛГІШ....

ЖҰМБАҚ СӨЗДЕР

ТАПСЫРМА: КЕРЕКТІ ДАУЫСТЫ ЖӘНЕ ДАУЫССЫЗ ДЫБЫСТАРДЫ СӘЙКЕСТЕНДІР, ОҚУ ҚҰРАЛЫ АТАУЫН ТАП.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ШЫҒАРМАШЫЛ ОЙЛАУҒА ҮЙРЕТЕДІ. ДАУЫСТЫ, ДАУЫССЫЗ ДЫБЫСТАРДЫ АЙЫРАДЫ.

СМК АЫА

ҚРНДШ ҮЕІ

ҚЛМ ӨЕ

КНДЛК АА

ҚЛҚ УЕ АОЫ

БУ ОУЫ

СРТ ЛЬБМ ЕІ

ЖЛМ ОЯ

СЗҒШ ИУ

ЦРКЛЬ ОЕО

КРРКТР ЫЫ

ПНЛ ЕА

ҚЙШ ІА

КТП ОАЕ

БУ ҚРНДШТР АЫ

ФЛМСТР ОЯ АЫАА

МРКР АА

ППК УА

ЖРНЛ АОИ

ТРНСПРТР АЕ

ШРГШ УА

ШТҒШ Ө І І

ҚЛҚЛМ ЫАА

ГШЬ ҰАЫ

САНАМАҚ

ТАПСЫРМА: ӨЛЕҢДЕГІ ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ САНЫН ТАБУ.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ: ЫҚЫЛАСПЕН ТЫҢДАУҒА ҮЙРЕТЕДІ.

АЛ, ҚАНЕКЕЙ, БАЛАЛАР!

ҚҰРАЛДАРДЫ САНАЙЫҚ,

ЖАҢЫЛЫСПАЙ ТІПТІ ДЕ

САНЫН БІЛІП АЛЫҢДАР!

СӨМКЕМДЕ БАР ОҚУЛЫҚ

ЖӘНЕ БІРЕУ ЕМЕС, ЕКЕУ.

ТАҒЫ БАР ҮШ ДӘПТЕР,

ЕКІ КЕПТЕР, БЕС ҚАЛАМ.

БІР ӨШІРГІШ. БІР ЖЕЛІМ,

ТӨРТ ҚАРЫНДАШ, ҮШ КІЛЕМ,

ҚАЙШЫ МЕНЕН СЫЗҒЫШ.

АЛ, ҚАНЕКЕЙ, АЛАҚАЙ,

НЕШЕУ ЕКЕН, БАЛАҚАЙ?! (18)

ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫ ТУРАЛЫ ЖҰМБАҚТАР

ҚОСЫМША МАТЕРИАЛ

Қабат-қабат қаптама.
Ақылың болса аттама.
/Кітап/.

Жаны жоқ болса да,
Ақылды адам ісін істейді.
/Кітап/.

Бір нәрсе білмегенді білгізеді,
Өзіңді тұрсаң қарап күлгізеді,
Жалғанда әңгімесі сондай қызық,
Жаныңды тыңдай берсең кіргізеді.
/Кітап/.

Бір су бар Шыршық деген қалқып аққан,
Бетінде бетегесі шығып жатқан.
Қарайсың міне соған тамашалап,
Сол судың кете алмайды дәмін татқан.
/Кітап/.

Сандығым бар өзгеше,
Қолыма алып жүремін.
Ішін ашып ақтарып,
Өмір сырын білемін.
/Кітап/.

Ұзын-ұзын ұсқауын,
Ұзынына кім жетер?
Шұбар ала күйкентай,
Шұбарына кім жетер?
/Кітап/.

Бір қобди дүние жүзін бағалаған,
Әсемдеп, талай адам қамалаған.
Қобдидың ашылмайтын кілті өзінде,
Ашылса табылар еді не қалаған.
/Білім, кітап/.

Жапанда бір нәрсе бар аузы жабық,
Ашылар мезгілінде баурын жазып.
Ішінде толып жатқан қазынасы бар,
Қорек қып пайданалар тамам /Кітап, оқу/.

Ұзын-ұзын,ұзын жол,
Ұшына жеткен бар ма екен?
Түбі терең қара су,
Түбіне жеткен бар ма екен?
Түбіне жетіп бұл судың
Қанып ішкен бар ма екен?
/Оқу/

Дүниеде бір дария беті қайтқан,
Бетінде бетегесі шығып жатқан.
Қараса сол құдыққа көз жетпейді,
Құр қалмас сол құдықтың дәмін татқан.
/Оқу,білім/

Сай бойында сары алтын.
/Білім/

Ауыр-ақ,бірақ түсер салмағы жоқ,
Артқанның арып кейін қалғаны жоқ.
Арқалап бірін қоймай көтергеннің
Аяғы ешуақытта талғаны жоқ.
/Білім/

Теңіздей түбі терең ,
Сүңгіген жетер әрең.
/Білім/

Бір басты,екі тілді бір мақұлық,
Жүреді айдалада ырғатылып,
Менсініп ешбір жанмен тілдеспейді,
Өзінің сөйлеспесе досты барып.
Жиһанда қанша ділмар болсаң-дағы
Тұрасың сөйлесе алмай болып ғарып,
шығарып,
Кісіге пайдасы көп, залалы жоқ,
Дос болсаң бар мұқтажың бітер анық.
/Қалам/.

Қаралаяқ ат міндім қаздаңдатып,
Су ішпесе жүрмейді қырсау тартып,
Бір аяғын шалшыққа малып алып,
Тар көшеге салдым табандатып.
/Қалам/.

Жаны жоқ қаршыға қолға қонар,
Жем алып қиын жерден аузы толар,
Мен өзім қаршығамнан баһра алдым,
Шешуі осы сөздің қиын болар.
/Қалам/.

Ат міндім қарала аяқ қаздақтатып,

Жүргенде жол салады табандатып.
/Қалам/.

Астында төсегі бар салған тағы,
Адамша сөз сөйлейді тілі жоқ, жағы,
Теңізден салған жолы сайрап жатыр,
Мүдірмей ойлап тапшы мұны-дағы.
/Қалам/.

Бір ат бар бесеу ара,өзі жорға,
Саламын жорғалатып жолдан-жолға.
Найзамен қар үстіне суды құйып,
Ғажайып бір іс қылдым осы жолда.
/Қалам/.

Қара-дүр қасы,
Жарық-дүр басы,
Тұқаң-тұқаң еткенде,
Келеді көздің жасы.
/Дәуіт,қаламсап/.

Атыңнан айналайын Әбдіхалық,
Дымдыға дымсыз кірер басы жарық.
/Дәуіт,қаламсап/.

Жаны жоқ, бірақ ізі бар,
Жетектеп өзің жүресің.
Сол ізді қайта зерттеп кеп,
Көп нәрсені білесің.
/Қалам,жазу/.

Жапанда бір құдық бар суы тәтті,
Қшінде бір бәйтерек бек айбатты.
Жаралған десең болар, қандай шебер,
Адамзат не бол десе,сол болыпты.
/Қалам,дәуіт/.

Бір нәрсе құмырсқа бел,сүйрік тұмсық,
Екі бүйірі шығыңқы, көзі қисық.
Жансызда жалықпайтын соны көрдім,
Жорғалап қызмет етер құстай ұшып.
/Қаламұш/.

Секіріп жүріп сырғиды,
Тетігі бірақ адамда,
Ақылмен, бимен жылжиды.
/Қаламұш/.

Екі басты айдаһар,
Қара суды ішеді,
Қайта құсып ақ жерге,
Өрнектері түседі,
Онсыз жаңа іс болмас,
Адамның қылар ісі еді.
/Қаламсап/.

Бір жорға бар шабысты,
Ақ қағазға жабысты.
Жорғаласа тайпалап,
Келтірер көп табысты.
/Қарындаш/.

Бір нәрсе ала шұбар,қара тұмсық,
Қарасаң басқан ізі қисық-қисық.
Өзі жансыз, жандының күшіменен
Борайды ат үстінде желдей есіп.
/Қарындаш/.

Өзгені бақытты етем деп,
Өзі қажалып кетеді.
/Қарындаш/.

Тамға таяқ сүйедім,
Отыз екі сыр-сырлап.
/Сауыт қалам/.

Бір құс бар екі тілді сайрап тұрған,
Үстінде мәуесі бар жайнап тұрған.
Ішетін суы да көп, ішу де көп,
Құдығы тасбұлақтан қайнап тұрған.
/Қалам,сия/.

Бір құс бар дарияда тұмсығы ұзын,
Жаны жоқ жанды малдан жүрер бұрын.
Бұл жұмбақ талай жерде айтылып жүр,
Еш адам шеше алмайды бұдан бұрын.
/Қалам/.

Үшкір ғана бір нәрсе айыр басты,
Құдықтан көзге сулап төкті жасты.
Кеппейтін мәңгі бақи жастың ізі,
Дүниенің бәріменен араласты.
/Қалам/.

Үш адам мініп алып жалғыз жорға,
Үшеуі тәуекел деп түсті жолға.
Ізінен жорғасының тәлім қалып,
Кетіпті жаппай тарап қолдан-қолға.
/Қарындаш/.

Бір ыдыс әркімдерге болған аян,
Бір жерде сабыр етіп, қылмас баян.
Әркімнің қолында жүр оның суы,
Ол судан ақыл табар барлық адам.
/Сия/.

Дүниеде бір құдық бар қайнап жатқан,
Ішінен су шығады мың сан батпан,
Сол құдық сондай-ақ көп болса-дағы,
Бетіне бетегесі шығып жатқан.
/Сия/.

Ағартуға жоқ,
Қарайтуға әйдік-ақ.
/Сия/.

Бір құс бар бұлбұл деген ұзын мұрын,
Сөйлесе келтіреді сөздің нұрын,
Үстіне көкше мұздың жорғалаған,
Құс жоқта сөйлейтұғын одан бұрын.
/Қағаз/.

Ата тегі ағаштан болды,
Ақылын тауып, әсем жанды.
Теңіз беті шимайланды,
Бірақ ойым симай қалды.
/Қағаз, дәптер/.

Бір жанды бір жансызға мінгеседі,
Жүгіріп әр жерлерден із кеседі,
Тоқтамай жолдан жолды іздеп жүріп,
Ойлаған бір орынға кездеседі.
/Қағаз, жазу/.

Ақ тақырда қара дән,
Қолмен сеуіп, сөзбен көр.
/Жазу/.

Ақ тақырда қара тұқым себілген,
О тұқымнан білім дәні егілген.
/Жазу/.

Ақ жерде қара тары,
Кім шашса сол орады.
/Жазу/.

Бір нәрсе бетінде жоқ ой менен қыр,
Өзінің кіндігінен айналып жүр.
Өзіне назар салып қарасаңыз,
Келбеті жер жүзінің көрініп тұр.
/Глобус/.

Жер көрдім қаласы бар,
Үйлері жоқ мекендейтін.
Көп көрдім, өзен көрдім,
Сулары жоқ тереңдейтін.
/Карта/.

Бір сирағы біз,
Бір сирағы салады із.
/Циркуль/.

Болғанда айналасы, түсі қара,
Ілулі көпшілікке тұрған жаңа.
Бірде бар, бірде жоқ боп құбылып тұр,
Ақылым жете алмай жүр буған жаңа.
/Карта, тақта/.

Болғанда айналасы, түсі қара,
Ілулі көпшілікке тұрған жаңа.
Бірде бар, бірде жоқ боп құбылып тұр,
Туа салып анадан соны қуған.
/29 әріп/.

Алыстан үйде отырып, алдым хабар,
Формалап әрбір жерді бояу жағар,
Айлықпен анда-санда барған деп,
Тоқтамастан тана тағар.
/Хат/.

Аяғы жоқ жүреді,
Аузы жоқ сөйлейді.
/Хат/.

Бір мақұлық бар тілі жоқ,
Сөйлегенде міні жоқ.
/Хат/.

Әкеміз Ормамбет хан, біз немере,
Ойласаң ойға түсер әрбір неме.
Адамға тілсіз, жайсыз сөйлеседі,
Қолы жоқ, аяғы жоқ ол немене?
/Хат/.

Келеді сапар тартып алуан жолдан,
Тамаша қызығы көп түспес қолдан.
Қызығын оқысаңыз тамашалап,
Қаласаң хабарласып барлық жайдан.
/Газет/.

Үйіне мәңгі қайтпайтын,
Қонақтар түнде келеді.
Іздесе адам таппайтын,
Жаңалық айтып беретін.
/Газет-журнал/.