Просмотр содержимого документа
«математикадан ашы? саба? 3 сынып »
Пәні: Математика
Сыныбы: 3
Күні: 13.02.15.
Реті: 107
Сабақтың тақырыбы: Кестеден тыс көбейту және бөлу амалдарына қатысты білімдерін тексеру. (Аукцион сабақ)
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың кестеден тыс көбейту және бөлу дағдыларын пысықтау. Балаларда қазақтың ұлттық зергерлік бұйымдары туралы мағлұмат қалыптастыру.
Сабақтың міндеттері: 1. Оқушылардың ауызша кестеден тыс көбейту және бөлу дағдыларын есеп пысықтау, бекіту. Қазақтың ұлттық зергерлік бұйымдары туралы мағлұмат беру.
2. Балалардың есептер шығару арқылы логикалық ойлау қабілеттерін дамыту, өз бетімен еңбектену, жеке оқушының білім, білік дағдыларын дамыту.
3. Балаларды шапшаңдыққа, тапқырлыққа баули отырып, қазақтың мәдениетін білуге, құрметтеуге тәрбиелеу.
Қолданылған технологиялар: интерактивті технология элементтері, дамыта оқыту технологиясының элементтері.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі:
- Психологиялық дайындық.
Оқып, білім аламыз, Біз көңілді баламыз Математика пәнінде Тапқыр, алғыр боламыз.
2. Жаңа сабақ.
Ой шақыру ( сөзжұмбақ шешу )
1. Барлық қабырғалары тең тіктөртбұрыш 2. Уақыттың өлшем бірлігі 3. Фигуралар ауданын табуға қолданылатын мөлдір пластина 4. Шеңбер сызу құралы 5. Сыйымдылықтың өлшем бірлігі 6. Ең үлкен бір таңбалы сан 7. Екі нүктемен шектелген түзу
- Сөзжұмбақ шешуіндегі тігінен шыққан сөзді оқиық. - Балалар, біздің бүгінгі сабағымыз аукцион сабағы. Аукцион — көпшілік алдында кім артық төлем ұсынса, бұйым және т.б. зат соған сатылатын бәсекелес, жария сауда. Бұл латынның auctіo, яғни бәсеке сауда деген сөзінен шыққан.
- Бүгін мен саудаға қазақтың ұлттық зергерлік бұйымдарын қоймақпын. Есепті бірінші болып және қатесіз орындаған оқушы әшекей бұйымды ала алады.
- Зергерлік бұйымдар дегеніміз не? Оларға нелер жатады?
- Түп тамыры тереңде жатқан зергерлік өнер ұлттық мәдениетімізде ерекше орын алады. Қазақ зергерлері (зер – зар парсы тілінде алтын ұғымын білдіреді) көбіне жеке – дара жұмыс істеп, өз өнерінің қыр – сырын ұрпақтан – ұрпаққа үйретіп отырған. Зергерлердің басты жұмысы – қоғамның барлық әлеуметтік топтарының сұранысына ие болған - әйелдердің әшекей бұйымдарын жасау. Ол тек эстетикалық сұраныстан ғана емес, сондай – ақ діни – идеологиялық, әдет – ғұрыптық, салт – дәстүрлік қажеттіліктен де туындап жатты. Негізгі материал ретінде тіл – көзден, пәле – жаладан сақтайтын тылсым күші, қасиеті бар деп танылған алтын, көбінесе күміс пайдаланылды. Ата – бабаларымыздан мирас болып қалған зергерлік бұйымдар Сырым Датұлы атындағы тарихи - өлкетану музейінде де сақтаулы
- Ал ендеше саудамызды бастайық.
1-сатылымға Сақина қойылады.
Сақина – саусаққа салатын, әр түрлі үлгіде күмістен, алтыннан, тағы басқа металдан соғылатын бұйым.
Ал қазақ тілінде сақинаға байланысты көптеген атаулар қалыптасқан. Олар мынандай: ақық сақина, алтын сақина, балдақ сақина, бұрама сақина, кавказ сақина , күміс сақина, қола сақина, моншақты сақина, құсмұрын сақина, неке сақинасы.
1-тапсырма. Сәйкестендіру ( мәні сай келетін саны бар сақиналарды біріктіру).
Құдағи жүзік (98) 84/3
Неке сақинасы (26) 42*9
Құстұмсық сақина (13) 52/4
Балдақ (378) 49/2
Неке жүзігі (28) 84/3
2-сатылым. Білезік.
Білезікті сом білезік, жұмыр білезік, бес білезік т. б. деп әртүрлі атайды. Олардың ішінде шынжырмен жалғасып жататын бірнеше жүзігі бар білезіктер де кездеседі. Оларға неше түрлі өрнектер салып, тас қондырып, қарала жүргізіп, сіркелеп, бұрала ширатып әсемдеген. Олар көбіне күмістен соғылады.
2- тапсырма.
-Үлестірме қағаздағы есепті шығару керек. Ол үшін алдымен есепті оқып, талдап алайық.
1-оқушыға:
Зергер 5 грамдық 18 алтын сақина және 15 грамдық 7 күміс білезік жасады. Зергер барлығы неше әшекей бұйым жасады?
5 гр – 18 алтын сақина ?
15 гр – 7 білезік Шешуі:5*18+15*7= 195
Жауабы:195 әшекей бұйым
2-оқушыға: Шеберханада әрқайсысы 65 грамдық 3 орам күміс сым және әрқайсысы 21 грамдық 6 орам алтын сым жұмсалды. Шеберханада барлығы неше грамм металл сым жұмсалды?
65 гр – 3 орам ?
21 гр – 6 орам
Шешуі: 65*3+21*6=321
Жауабы: 321 грамм металл жұмсалды.
3-сатылымға Шашбау қойылады. Шашбау да бір-біріне сым үзбелер арқылы бекітіледі. Орталарына асыл тастардан көз қондырылған теңгелер тізбегінен құралады. Ұшы сәнді шашақпен, күміс әшекейлермен әсемделеді. Шашбау шаштың түбіне бекітіліп, бұрыммен бірге салбырай төгіліп тұрады.
3- тапсырма. Шашбауды алу үшін теңдеулерді шешу қажет.
x+250=800-350 90*x=360 Сергіту сәті. Балалар «Мен қазақпын» әніне билейді.
4-сатылым. Алқа. Оны өңіржиек деп те атайды. Алқалар бір-біріне шығыршық арқылы жалғасады және бірнеше төрт бұрышты әшекейлерден құрастырылады. Әр әшекейдің ортасына, жиектеріне асыл тастар орнатады. Өңіржиек төртбұрыш, үшбұрыш, бесбұрыш
сияқты геометрилық фигураладан құрастырылады.
4-тапсырма.
Тіктөртбұрыш тәріздес өңіржиектің бір таспасының ауданы 24 см, ал ұзындығы 6 см. Өңіржиектің бір таспасының ені қанша сантиметр?
Фигураның ауданың табу формуласын қайталау.
5-сатылымға сырға қойылады.
Қыз-келіншектердің аса сүйіп тағатын әсемдік бұйымдарының бірі – сырға. Қазақ зергерлері жасайтын ай сырға, тас көзді сырға, күмбез сырға, салпыншақ сырға, сабақты сырға, шашақты сырға деп әр өңірде алуантүрлі аталатын сырғалардың түрлері өте көп.
5-тапсырма. Өрнектердің мәнін тауып, кестеге өсу ретімен орналастыр.
10
12
23
25
64
580
800
900
Ж
А
Р
А
Й
С
Ы
Ң
230:10 Р 10*80 Ы 5*5 А
58*10 С 500:50 Ж 100*9 Ң
2*6 А 8*8 Й
Шыққан сөзді оқыңдар.
-Жарайсыңдар, балалар!
3. Рефлексиялық-бағалау кезеңі
Балаларға баспалдақ суреті салынған қағаз таратылып беріледі де, сол баспалдақтағы өзінің орнын белгілеу тапсырылады. Егер оқушы өзін сабақта жақсы сезініп, сабақты жақсы түсінсе, баспалдақтың ең биік жеріне күннің суретін салады.Ал егер сабақты дұрыс түсінбесе, сабақ ұнамаса, баспалдақтың төменгі жағына бұлттың суретін салады. Сабақта оқушының көңіл-күйі орташа болып, кейбір нәрселерді түсінбесе, онда баспалдақтың ортасына бір жағы ашық, бір жағы боялған бұлттың суретін салады. Осылайша оқушының өзін-өзі бағалауы мен мұғалімнің сабағы бағаланып, өзара кері байланыс жүзеге асырылады.
5 гр – 18 алтын сақина ? 
65 гр – 3 орам ?
