"Көптік жалғаулы зат есімдердің септелуі" қазақ тілінен ашық сабақ

Сабақтың тақырыбы

Көптік жалғаулы зат есімдердің септелуі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

4.2.3.1 – мәтін мазмұны бойынша шешім табуға бағытталған сұрақтар құрастыру және жауап беру.

4.4.2.3 – зат есімді септеу, тәуелденген сөздердің септелуін  білу.Көптік  жалғаулы зат есімдердің септелуін білу

Сабақтың барысы.

Сабақтың кезең

уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушы

ның

әрекеті

Басы

Жұмыс ережесін келісу

Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз!

Уақытты үнемдейміз!

Нақты, дәл  жауап  береміз!

Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз!

Сабаққа  белсене  қатысып, жақсы  баға аламыз!

М: Құстар өзгеше болып жаратылған құбылыс иесі. Бейне біздің аспан әлеміндегі қорғаушымыз сияқты. Себебі көк аспан олардың туған мекені. Көкті құссыз, құсты көксіз елестету қиын. Біздің көгімізде құстар сайрап жүрсе, жердегі адамдар да тыныш, бейбіт өмір сүре алады. 

-Балалар  мен бұл мәтінде не туралы айттым деп ойлайсыңдар? (Құстар)

-Құстар деген  сөзді сөз құрамына талдайық.  (Түбірі  құс,  -тар көптік жалғауы.)

-Ал балалар біз қазақ тілінен  қандай тақырыпты  өтіп жатыр едік? (Зат есімнің  септелуі)

-Сонда бүгінгі сабақта не  істейтінімізді кім біледі, кім болжады? (Құстар туралы әңгімелей отырып, көптік жалғаулы зат есімдерді септейміз)

-Дұрыс айтасыңдар. Ол үшін алдыңғы білімді еске түсірейік.

Алдыңғы білімді еске  түсіру (ұжымда)

 «Көңілді тізбек» ойыны арқылы зат есімнің септелуі, тəуелденген зат есімдердің септелуі бекітіле түседі. Мысалы, тізбектің басында тұрған оқушы атау тұлғада тұрған зат есімді («табиғат» немесе «табиғатым»,

«табиғатың», «табиғаты») айтса, келесі оқушылар əр септікте септеп айтады.

Оқу мақсатын таныстыру

Күтілетін нәтижені анықтау

Психологиялық ахуалға берілген тақпақтарды дауыстап айтып, тілді жаттықтыру және жаңа сабаққа назар аудару.

Оқушылар сұраққа жауап береді, жұмысты берілген түріне қарай орындайды.

Ортасы

 «Бағытталған жазу» оқырманды қызықтыру үшін қызықты әрі көркем сөздер мен тұжырымдарды модельдеуден басталады.

Оқулықтағы тапсырмаларды жұпта, жеке орындау.

48-бет 13-жаттығу

Қайырымды бала мәтіні

Мұғалім мәтінді оқып береді.

Оқушылар рөлге бөліп оқиды.

М: Мәтін  неліктен Қайырымды балалар деп  аталады?

(Оқушылар мәтін мазмұны бойынша бір-біріне сұрақтар қояды)

«А,В» әдісі

А-сұрақ қояды.

В-жауап береді.

Оқушылар жұпта жұмыс жасайды. А — сұрақ қоюшы, В – жауап беруші рөлін атқарады.

Қарамен жазылған сөздерді сөз құрамына талдау.

Топтық жұмыс.

3 топ 3 сөзді септейді.

І топ  -Қарлығаштар

ІІ-топ Көздерін

ІІІ-топ Балалардың

М: Бұл мтінде қандай құс туралы әңгімеледік? Қарлығаш туралы не білесің?

Көптік жалғаулы зат есімдердің септелуі

Дескрипторы:

Тыңдалған материал бойынша өз пікірін білдіру, мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау, оқыған, тыңдаған материалдар бойынша жазба жұмыстары жүргізу арқылы оқушылардың тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым дағдылары жетілдіріледі.

Оқулықпен жұмыс

14-жаттығу

Мәтінді оқу. Қатесіз көшіру.

-Көптік жалғаулы зат есімдерді табу.

-Құс және құстар сөзін септепжазып, өзара салыстыру.

Дескриптор:

Сауатты,көркем жазады. Сөздерді септейді

Берілген сұраққа жауап беріп, тапсырмаларды талапқа сай орындайды.

Белсенді оқу тапсырмалары(ұжымда)

Жұмыс дәптеріндегі жазылым тапсырмаларын орындау

Соңы

«Білгенге маржан» айдары

           Қарға қысты күні үйге қарап қарқылдаса қар жауады, соғым сойылады десе, жазда жәңбір жауады не той болады деп те ырымдайды.

Сауысқан үйдің төбесіне қонып немесе үйге қарап шықылықтаса, үйге қонақ келеді, алыстан жолаушы келеді немесе кеткен жолаушылар аман- есен ауылға оралады деп ырымдайды, «әлей-әлей,-ақ сөйле», «ақ сөйлей гор» деп тілек айтсады.

Аққуды, сары ала қазды, бұлбұлды және сыңар жүрген құстарды ұстамайды, ауламайды, киелі құс деп бағалайды, бұларды ауласа бүкіл табиғат шамырқанады, заман ақыр, жер тақыр болады, олар табиғаттың ерке де көрікті құстары деп ырымдайды.

Үкіні қасиетты құс деп біледі, үкінің үлпілдек жүнінен, басынан, сирағынан және қауырсынынан төсек, бесікке, бас киімге қадап жүреді.

Тұзаққа түсіп немесе қамалып қалған құсты ұстап алған соң басынан үш мәрте айналдырып босатып жібереді.

Тапсырма

Қандай құстар туралы сөз болды жекеше көпше түрде септе

Оқулықтағы қосымша тапсырмалар.

Кері байланыс

«Рефлексия» кері байланыс.

Рефлексия

«7 пікір» әдісі

Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, суретін жібереді.